Okres amortyzowania wartości niematerialnych i prawnych
Zakupiliśmy licencje na gry, tj. licencje dające prawo do wydania i dystrybucji gier komputerowych. Umowa licencyjna zawarta jest na 2 lata. Jednak grę wydaliśmy po ponad roku od daty zakupu licencji. Czy prawidłowo postępujemy, dokonując odpisów amortyzacyjnych licencji dopiero od momentu wydania gry, a nie od daty zakupu licencji?
W sytuacji opisanej w pytaniu jednostka nabyła licencję na wydanie i dystrybucję gier w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Przewidywany okres używania tej licencji przekracza 1 rok, zatem to licencja ta może zostać zaliczona do wartości niematerialnych i prawnych.
Z przepisów art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy o rachunkowości wynika bowiem, że do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, m.in. autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje.
Ponadto, w myśl ustawy o rachunkowości, od wszystkich ujętych w księgach rachunkowych praw, zaliczanych do wartości niematerialnych i prawnych, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, gdyż ich wartość maleje. Przy czym rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu prawa majątkowego do używania.
W przedstawionej sytuacji tytułem wartości niematerialnej i prawnej jest licencja, gdyż to licencja do wydawania i dystrybucji gier komputerowych stanowi przedmiot zakupu, a nie gra.
Umowa licencyjna jest zaś umową o korzystanie z utworu. Na jej podstawie właściciel autorskich praw majątkowych nie przenosi na inny podmiot swoich praw, lecz jedynie udziela upoważnienia do korzystania z praw w określony sposób, w określonym czasie, za stosownym wynagrodzeniem lub nieodpłatnie. Autor może więc, w formie tzw. umowy licencyjnej, udostępnić utwór do korzystania nabywcy.
Jeśli z zawartej umowy licencyjnej wynika, że jednostka ma prawo do korzystania z utworu już od momentu zakupu licencji, to odpisów amortyzacyjnych może dokonywać począwszy od tej daty. Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od nabytych przez jednostkę licencji dopiero od momentu wydania gry - naszym zdaniem - jest nieprawidłowe. |
Przez jaki okres powinniśmy dokonywać odpisów amortyzacyjnych od licencji zgodnie z ustawą o rachunkowości?
Dla celów bilansowych odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od wartości niematerialnych i prawnych dokonuje się - na podstawie art. 33 w powiązaniu z art. 32 ustawy o rachunkowości - drogą systematycznego, planowego rozłożenia wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych na ustalony okres amortyzacji. Okres lub stawkę i metodę amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych należy ustalić na dzień ich przyjęcia do używania. Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej należy uwzględnić okres ekonomicznej użyteczności wartości niematerialnych i prawnych. Dzieląc 100 przez ten okres (w latach) uzyskujemy roczną stawkę amortyzacyjną stosowaną dla celów bilansowych.
Okres lub stawkę amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych jednostka ustala sama, uwzględniając przewidywany okres ekonomicznej użyteczności prawa. W przypadku licencji wydanej na 2 lata okres amortyzacji powinien wynosić 2 lata, a roczna stawka amortyzacji dla celów bilansowych: (100 : 2 lata) = 50%. |