STEFAN ŻEROMSKI
Stefan Żeromski używał pseudonimu Maurycy Zych i Józef Katerla.
Urodził się 1 listopada 1864 roku we wsi Strawczynie, w ziemi kieleckiej. Dzieciństwo spędził głównie w Ciekotach, w pobliżu Gór Świętokrzyskich i Puszczy Jodłowej (dziś noszącej miano od nazwiska pisarza), gdzie ojciec jego dzierżył niewielki folwark. Wcześnie stracił matkę, a gdy był w klasie szóstej, zmarł również ojciec. Do gimnazjum chodził w Kielcach. Matury nie uzyskał i zapisał się do Wyższej Szkoły Weterynaryjnej w Warszawie. Przeżył wówczas szczególnie dotkliwą biedę. O systematycznej nauce nie mogło być mowy. Opuścił Warszawę, aby przez kilka lat utrzymywać się z pracy nauczyciela domowego w dworach szlacheckich. Później uzyskał pracę jako pomocnik bibliotekarza przy Polskim Muzeum Narodowym w Raperswilu w Szwajcarii.
Po powrocie do kraju pracował w bibliotece Zamoyskich w Warszawie. Wzrastająca poczytność jego książek zapewniła mu możliwość (od roku 1904) oddania się tylko wyłącznie pracy pisarskiej. Często był przedmiotem krytyki ze strony sfer konserwatywno - klerykalnych szczególnie po ukazaniu się Dziejów grzechu czy Przedwiośnia. Odwaga w podejmowaniu trudnych problemów życia społeczno - narodowego i moralnego, potężna siła wzruszenia, zawarta w artystycznych obrazach - to wszystko sprawiły, że jego książki stawały się ważnymi wydarzeniami w życiu narodu. Pozostał w opinii powszechnej jako największy pisarz polski naszego stulecia.
Zmarł 20 listopada 1925 roku w Warszawie.
Dorobek literacki Stefana Żeromskiego to:
nowele - Opowiadania (zbiór nowel zawierający m.in. nowele: Doktor Piotr, Zmierzch,
Zapomnienie, Siłaczka) ukazał się w 1895 roku pod ps. Maurycy Zych ;
opowiadania - Rozdziobią nas kruki, wrony.(1895), Utwory powieściowe (1898) zawierające
m.in. opowiadania: O żołnierzu tułaczu, Promień ; Wiatr od morza (powieść a raczej
zbiór luźnych opowiadań - 1922);
powieści - Syzyfowe prace (1898), Ludzie bezdomni (1900), Popioły (1904), Duma o
hetmanie (1908), Uroda Życia (1912), Wierna rzeka (1912), Przedwiośnie (1925);
dramaty - Róża (1909) , Biała rękawiczka (1921) , Ponad śnieg bielszym się stanę (1921) ,
Turoń (1923), Uciekła mi przepióreczka (1924);
tragedia - Sułkowski (1910);
poemat prozą - Puszcza jodłowa (1925);
trylogia - Walka z szatanem (Nawracanie Judasza, Zamieć, Charitas) (1916 - 1919);
publicystyka - np. Słowo o bandosie (1908), Sen o szpadzie i sen o chlebie (1916), Snobizm i
postęp (1923);
Od roku 1922 ukazywały się Pisma zbiorowe Żeromskiego.
W latach 1953 - 56 opublikowano trzy obszerne tomy odnalezionych Dzienników Żeromskiego obejmujące lata 1882 - 1891.
Wyszukiwarka