1.Jakie były powody powstania EWG. Jakie cele miała do spełnienia.

międzynarodowa organizacja gospodarcza powstała w wyniku procesów integracyjnych rozpoczętych po II wojnie światowej przez europejskie państwa demokratyczne o gospodarce rynkowej. Proces ten odbywał się w kilku etapach i polegał na tworzeniu wspólnych instytucji ekonomicznych, politycznych i prawnych.

EWG rozpoczęło swą działalność z dniem 1 stycznia 1958, na podstawie Traktatów Rzymskich podpisanych 25 marca 1957. Podstawy prawne zostały modyfikowane m.in. w Traktacie fuzyjnym organów trzech wspólnot (1967), Jednolitym Akcie Europejskim (1987) oraz w Traktacie o Unii Europejskiej (Maastricht 1992). Od 1993 EWG zmieniła nazwę na Wspólnota Europejska.

Cele Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej:

1.Stopniowe znoszenie przeszkód w kontaktach gospodarczych szóstki, ujednolicenie ceł wobec krajów trzecich.

2.Zharmonizowanie polityki finansowej, gospodarczej i socjalnej.

3.Koordynowanie polityki walutowej.

4.Utworzenie warunków do swobodnego przepływu siły roboczej (wywalczyły je Włochy).

5.Utworzenie wspólnych instytucji niezbędnych do funkcjonowania wspólnego rynku.

6.Wypracowanie reguł konkurencji by nie było dyskryminacji gospodarczej.

2.Cele działania EWWiS. Kiedy powstała i dlaczego.

18 kwietnia 1951 roku została powołana EWWiS (Europejska Wspólnota Węgla i Stali), która została powołana traktatem paryskim, w którym przewidziano istnienie tego tworu na 50 lat. W 2002 roku ta wspólnota przestała istnieć. Traktat podpisało wówczas sześć krajów: Francja, Niemcy, Włochy i trzy kraje Beneluxu. Każda miała inną gospodarkę, czy też inny system finansowy.

Celem tej wspólnoty było:

- utworzenie wspólnego rynku węgla i stali

- zwiększenie wydajności i specjalizacji

- dofinansowanie produkcji

- rozstrzyganie sporów w tym zakresie między przedsiębiorstwami

3.Przedstaw strukturę UE.

I Filar - Wspólnota Europejska (TWE)

- Unia celna

- Wspólna polityka handlowa

- Jednolity rynek europejski

- Wspólna polityka rolna i rybacka

- Wspólna polityka transportowa

- Wspólne reguły konkurencji

- Unia gospodarcza i walutowa

- Polityka społeczna

- Spójność społeczno-gospodarcza

- Polityka ochrony środowiska

- Polityka zatrudnienia

- Polityka naukowo-badawcza

- Sieci transeuropejskie

- Konkurencyjność przemysłu

- Edukacja i kultura

- Polityka ochrony konsumentów i zdrowia

- Polityka na rzecz rozwoju

- Polityka imigracyjna, azylowa i wizowa

- Współpraca sądowa w sprawach cywilnych

II Filar - Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa (TUE)

- Ochrona wspólnych wartości, podstawowych interesów, niezawisłości i integralności Unii

- Umacnianie bezpieczeństwa Unii

- Utrzymanie pokoju i umacnianie bezpieczeństwa międzynarodowego

- Poprawienie współpracy międzynarodowej

- Wspieranie demokracji państwa prawa, ochrona praw człowieka i podstawowych wolności

- Rozwijanie wzajemnej solidarności politycznej

- Stopniowe określanie wspólnej polityki obronnej przy poszanowaniu zobowiązań związanych z członkostwem w NATO

III Filar - Wymiar Sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne (TUE) - Współpraca Policyjna i Sądowa

- Budowa wspólnej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości

- Zapobieganie i zwalczanie przestępczości zorganizowanej

- Zwalczanie terroryzmu, korupcji, nadużyć finansowych, handlu ludźmi, nielegalnego handlu bronią i narkotykami, przestępstw przeciwko dzieciom

- Współpraca policji, organów celnych oraz innych organów państw członkowskich bezpośrednio i za pośrednictwem Europy

- Współpraca organów sądowych i innych właściwych organów państw członkowskich w tym za pośrednictwem Eurojust (Europejska Jednostka Współpracy Sądowej)

- Zbliżanie, w miarę potrzeb, norm prawa karnego w państwach członkowskich

I Filar

W ramach wspólnoty europejskiej realizowane są cele gospodarcze integracji, służące tworzeniu dobrobytu ekonomicznego i społecznego, zapewnienie trwałego zrównoważonego i harmonijnego rozwoju całego obszaru wspólnoty z zachowaniem spójności społeczno-ekonomicznej oraz wysokiego poziomu zatrudnienia.

Cele te realizowane są przez:

1.Integracje rynków:

a) sektorowa

b) wspólny rynek

c) obszar bez granic wewnętrznych

2. integrację monetarną przez Unię Walutową

3. integracją polityką

- realizację wspólnych polityk i programów na zasadzie wyłącznych kompetencji oraz subsydiarności

4.Od kiedy datuje się powstanie UE; na jakiej podstawie. Wymień kraje należące do tego ugrupowania.

Powstała w 1993 roku traktatem z Maastricht noszący nazwę Traktatu Unii Europejskiej. Powodem powołania UE była sytuacja ogólno-światowa, zaznaczył się wyraźny podział gospodarki światowej, a także fakt upadku w 1988 roku muru berlińskiego, doprowadzający do zjednoczenia Niemiec i upadku krajów socjalistycznych. To stwarzało nadzieje, że kraje te będą stanowiły rynek dla produktów Unii Europejskiej. To powstanie Unii Europejskiej można zawdzięczać dwóm osobom: prezydentowi Francji i kanclerzowi Niemiec. Członkami na ten dzień było 12 krajów. Po 1993 roku mieliśmy do czynienia z Traktatem Amsterdamskim w 1999 roku, w którym wprowadzono uproszczenie podstawowych traktatów UE oraz poszerzenie spraw gospodarczych w ramach EWG oraz EWWiS o kwestie związane z bezpieczeństwem, polityką ochronną praw człowieka i ochroną prac środowiska. Kolejny traktat miał miejsce w Nicei w 2001 roku ratyfikowanym przez wszystkich członków. Następnym traktatem był Traktat Konstytucyjny z 2004 roku, który ustanawiał nową konstytucję, lecz niestety nie wszedł w życie. Został on potem przedstawiony jako Traktat Lizboński. Traktat UE jest zawarty w ośmiu częściach zwanych tytułami oraz jest skomplikowany i nierzeczywisty. Art.1 akapit 3 traktat UE brzmi: „Unię stanowią wspólnotę europejską uzupełnione polityki o formami współpracy przewidziany niniejszym traktatem”. Unię Europejską tworzą dwa obszary strukturalne o różnym charakterze prawnym.

Pierwszy obszar: EWG (WE) ma charakter gospodarczy. Realizacja jest według zasad wynikających z prawa wspólnotowego.

Drugi obszar: EWEA i EWWiS (do 2002 roku) tworzą polityki i formy współpracy, tj. wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa oraz współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych.

Współpraca w ramach drugiego obszaru odbywa się w oparciu o prawo międzynarodowe.

5.Zasady działania strefy wolnego handlu i unii celnej. Podaj przykłady tych struktur.

Strefa wolnego handlu polega na likwidacji ceł, ograniczeń ilościowych i innych barier w stosunkach handlowych między państwami - uczestnikami odnośnego porozumienia, oznacza to, że wobec krajów trzecich nie wchodzących do strefy, kraje tworzące strefę wolnego handlu zachowują prawo doprowadzenia samodzielnej, autonomicznej polityki handlowej. W ten sposób na towary importowane z krajów trzecich mogą być stosowane różne poziomy ceł narodowych, np. nafta czy północno-amerykański układ wolnego handlu, oraz afta (kraje Azji południowowschodniej). W odróżnieniu od strefy wolnego handlu oznacza nie tylko zniesienie barier w wymianie handlowej między umawiającymi się stronami, ale także ustanowieniem jednolitej, wspólnej taryfy celnej wobec krajów trzecich. Jeżeli w strefie wolnego handlu mogą być stosowane przez uczestników strefy tej różne taryfy celne na te same towary importowane to w warunkach unii celnej taka polityka stanie się niemożliwa. Unia celna sprzyja wymianie handlowej wewnątrz obszary unii, działa jednak dyskryminacyjnie na wymianę handlową z krajami trzecimi. Jest unia celna zawarta między Unią Europejską a Turcją. Jest również zawarta unia celna z listopada 2009 roku między Rosją, Kazachstanem i Białorusią. W trzecim stopniu jest wspólny rynek. We wspólnym rynku znosi się nie tylko bariery we wzajemnej wymianie handlowej i tworzy wspólną zewnętrzną taryfę celną, lecz likwiduje się także przeszkody w swobodnym przepływie między krajami, uczestnikami porozumienia czynników produkcji, tj. kapitałów i siły roboczej. Dla osiągnięcia efektów i korzyści z wdrażania polityki wspólnego rynku niezbędne jest prowadzenie na niektórych obszarach jednolitej polityki cenowej.

6.Na czym polega swoboda przepływu towarów.

Swoboda przepływu towarów.

Jej istotę stanowią elementy:

1.Unia celna wraz ze Wspólną Taryfą Celną.

2.Zakaz ograniczeń ilościowych kontyngentów i środków o skutku równoprawnym.

3.Zakaz opodatkowania dyskryminacyjnego i protekcjonistycznego.

4.Nakaz reorganizacji monopoli państwowych o charakterze handlowym.

Swoboda obejmuje towary:

1.Z państw członkowskich

2.Z państw trzecich, które znalazło się w jednym z państw UE, po uiszczeniu należnych ceł.

Niestety ta swoboda nie dotyczy wspólnego rynku rolnego.

Zakaz nakładania ceł oraz spłat o skutku równoznacznym.

Te opłaty o skutku równoznacznym to wszelkiego rodzaju opłaty nakładane jednostronnie przez państwa członkowskie na produkty wspólnotowe na podstawie innej niż taryfa celna lub przepisy podatkowe.

Kontyngenty - to ograniczenia ilościowe, wartościowe lub czasowe. Inne regulacje to takie, które wprowadzają utrudnienia danego towaru na rynek.

Dopuszczalne ograniczenia swobody przepływu towarów, zalicza się do nich m.in.:

- względy moralności publicznej

- bezpieczeństwa publicznego

- ochrony zdrowia, ludzi, zwierząt oraz roślin

- ochrony dóbr kultury

7.Na czym polega swoboda przepływu osób.

Swoboda przepływu osób na obszarze UE stanowi jeden z podstawowych elementów budowy wspólnego rynku pracy, rozwoju usług świadczonych transgranicznie i swobody zakładania przedsiębiorstw oraz budowania Europy Obywatelskiej opartej na poszanowaniu praw człowieka i praw mniejszości narodowych, wolności, niedyskryminacji, tolerancji i aktywności obywatelskiej. Pod pojęciem przepływu osób należy rozróżnić problem tworzenia warunków do przemieszczania się osób w formie wyjaśnienia tymczasowych lub stałych od procesów migracyjnych zachodzących między krajami członkowskimi.

Swoboda przepływu osób dotyczy osób w swobodnym podróżowaniu:

- zniesienie granic wewnętrznych, w 1993 roku dla dziewięciu krajów

- osiedlanie

- podejmowanie nauk pracy na całym obszarze UE (dla posiadaczy obywatelstwa UE)

Dotyczy to takich dziedzin życia jak:

- edukacja

- nauka

- zamieszkanie

- podróżowanie

- praca najemna i na własny rachunek

- ochrona zdrowia

- ubezpieczenia społeczne

- bezpieczeństwo i prawa obywatelskie

Zasada niedyskryminacji zakazuje wszelkich form dyskryminacji w zakresie zatrudnienia, wynagradzania i innych warunków pracy. Stosowany jest także zakaz dyskryminacji ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, religię, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną. Oznacza to równy dostęp do rynku pracy i prowadzenie działalności zawodowej dla obywateli UE. Wobec pracownika z innego kraju nie można stosować odmiennych warunków niż te, które musi spełniać pracownik miejscowy i które wynikają z narodowych przepisów prawa pracy.

8.Omów II Dyrektywę Bankową.

II Dyrektywa ustala jednolite zasady działalności bankowej. Nie trzeba znowu zdobywać licencji tylko zawiadomić władze danego kraju w ramach UE. Określa też minimalna wysokość kapitału własnego banku - 5 mln EURO. Jeżeli któreś państwo może udzielać autoryzacji, to minimum kapitałowe nie musi być, ale Rada UE musi być powiadomiona.

II Dyrektywa określa następujące wymagania wobec banków:

1. licencja

2. kapitał

3. cechy osobowości założycieli, jeżeli bank jest spółką akcyjną, to nie mogą zarządzający bankiem mieć ponad 10% akcji

4. przedłożenie programu działania banku przy ubieganiu się o licencję

9.Zasady działania rynku wewnętrznego. Podaj jego definicję.

Zasady działania rynku wewnętrznego:

1.Zasada zakazu dyskryminacji (pochodzenia towarów, narodowości, płeć, rasa, wyznanie, wiek, inwalidztwo, orientacja seksualna)

2.Zasada zakazy ograniczeń towarów nieograniczonych.

Utrzymanie ograniczeń w dziedzinie swobody przepływu pracowników i przedsiębiorczości jest zasadna.

3.Zasada lojalności państw członkowskich.

Wspólne działanie ma zapewnić wykonanie zobowiązań wynikających z traktatu UE, ma ono nie szkodzić celom UE.

4.Zasada pomocniczości.

Mówi o tym, że Wspólnota Europejska może podjąć działania tylko wówczas i w takim zakresie, w jakim cele proponowanych działań nie mogą być osiągnięte przez państwa członkowskie w wystarczający sposób.

5.Zasada proporcjonalności, czyli działania Wspólnoty Europejskiej nie mogą wykraczać poza to co jest konieczne do osiągnięcia celów UE.

Rynek wewnętrzny jest charakterystyczny dla funkcjonowania UE. Rynek wewnętrzny został używany po rok 1993. Rynek wewnętrzny to obszar UE oparty na tzw. „czterech wolnościach”, tj. swoboda przepływu towarów, pracowników, kapitału oraz świadczenie usług między państwami UE. Od stycznia 1993 roku nie ma granic wewnętrznych, towar wprowadzony do obrotu w jednym państwie UE może być swobodnie sprzedawany na terenie pozostałych państw UE. To dotyczy kapitału ograniczonego w zakresie usług.

10.Układ z Schengen.

Podpisany został 14 czerwca 1985 roku w Luksemburgu pomiędzy takimi krajami jak: Luksemburg, Holandia, Belgia, Francja oraz Niemcy.

Układ ten dotyczy kwestii zniesienia kontroli granicznej, definicji obcokrajowca, udzielania prawa wjazdu i jego odmowy, zasad udzielania azylu, współpraca policji, wzajemna pomoc w sprawach kryminalnych, ekstradycja, sprawa posiadania i handlu bronią, ochrona danych osobowych oraz bezpieczeństwa danych i transport oraz przepływ dóbr.

W strefie Schengen nie ma takich krajów jak: Wielka Brytania, Irlandia, Cypr, Rumunia i Bułgaria.

Natomiast do strefy Schengen należą trzy kraje, które nie są krajami Unii Europejskiej, tj. Szwajcaria, Norwegia, Islandia.

11.Wymień i podaj przykłady istniejących wg GATS możliwości przepływu usług.

Usługa w ujęciu unijnym GATTS (układ ogólny w sprawie handlu).

Usługi są to świadczenia:

a) wykonywane odpłatnie, mają charakter trans graniczny między krajami

b) mają charakter czasowy i nie podlegają przepisom dotyczącym swobody przepływu towarów, pracowników i przedsiębiorczości

Zasadniczym kryterium przypadku swobody przepływu usług jest to, aby usługodawca i usługobiorca byli podmiotami z różnych państw członkowskich.

Według GATTS istnieją cztery możliwości przepływu usług:

1.Usługodawca przekracza granicę, np. remontuje dom

2.Usługobiorca przekracza granicę, np. wyjazdy do lekarza, fryzjera

3.Usługa przekracza granicę, np. przekazanie opinii prawnej z jednego kraju do drugiego

4.Obecność handlowa, tj. założenie zagranicą przedsiębiorstwa usługowego

12.Jakie usługi podlegają regułom rynku a jakie nie i dlaczego.

Do usług regulowanych gdzie występuje potrzeba deregulacji należy:

• telekomunikacja,

• poczta,

• energetyka,

• gazownictwo.

Do czynników przyspieszających proces usług sieciowych należą:

- postęp techniczny

- zapotrzebowanie na niższe ceny, wyższą jakość, innowację

- integracja europejska

- nacisk ze strony potencjalnych nowych firm

- ograniczenia budżetowe i potrzeba inwestycji

Czynniki ograniczające, hamujące:

- obawy przed ograniczeniem zakresu usług publicznych

- obawy przed spadkiem zatrudnienia i bezpieczeństwa pracy

- obawy firm działających przed utratą uprzywilejowanej pozycji

- obawy przed kłopotami finansowymi

Od 1 stycznia 2010 roku weszła w życie dyrektywa usługowa. Usługodawca już nie musi zakładać nowej firmy poza swoim krajem aby działać na tamtejszym rynku. Istnieje możliwość ograniczenia swobody usług, np. ze względu na bezpieczeństwo publiczne. Wyłączono:

• usługi zdrowotne,

• usługi pracy tymczasowej,

• agencji ochrony,

• hazard.

Istnieje wprowadzenie w krajach Unii Europejskiej jednolitych punktów kontaktowych jako źródło informacji i dokumentacji dla usługodawców, np. portal internetowy.

13.Cele wspólnej polityki handlowej.

Wspólna polityka handlowa spełnia dwa cele:

1.Cel wewnętrzny integracyjny, tj. zabezpieczenie jednolitego rynku przez ochronę jednolitych reguł (konkurencji), wyrównania pola gry, wprowadzenia uczciwych warunków handlu dla podmiotów z krajów członkowskich i państw trzecich, wzmocnienie konkurencyjności wspólnoty

2.Cel zewnętrzny jest to działanie na rzecz wielostronnej liberalizacji handlu dobrami usługami, rozwój kontaktów gospodarczych z partnerami zewnętrznymi w formie umów handlowych, stref wolnego handlu, unii celnych i postępowań preferencyjnych, wspomaganie kraju cłami rozwiniętych.

14.Cele polityki przemysłowej.

• zwiększanie zdolności konkurencyjnej przemysłu na rynkach zagranicznych

• stymulowanie zmian strukturalnych w przemyśle

• poprawę efektywności wykorzystania zasobów przez właściwą ich alokację

• pobudzanie aktywności innowacyjnej w przemyśle.

Jej realizacja pozwala na osiąganie korzyści efektywnościowych, jakie z jednej strony mogą być wynikiem przesuwania zasobów do dziedzin o wyższej produktywności, z drugiej zaś na ograniczanie kosztów dostosowań strukturalnych przez pomoc w rozwiązywaniu problemów gałęzi zagrożonych upadkiem i łagodzeniu skutków społecznych z tym związanych.

15.Pozytywy i negatywy zjawiska konkurencji.

Zjawisko konkurencji istnieje w przyrodzie od dawien dawna. Konkurencja jest źródłem dobrobytu jednak oprócz zalet ma swoje negatywne strony.

Negatywne zjawiska konkurencji:

1. Zwiększa się nadmierna koncentracja.

2. Uwypuklają się różnice między krajami i regionami.

3. Uwypukla się podział świata.

4. Niszczenie środowiska naturalnego.

5. Osłabia się solidarność ludzka a rodzi się agresja.

Pozytywne skutki konkurencji:

1. Jest podstawą wolnego rynku, który zakłada wolność współzawodniczenia ze sobą na wszystkich podmiotów gospodarczych na wszystkich obszarach handlu i usług.

2. pozytywnie wpływa na konsumentów, zapewnienia im łatwy dostęp do dóbr i usług

3. oferowanych po cenach niższych niż w sytuacji, gdyby konkurencji nie było.

4. Sprzyja innowacyjności i rozwojowi technologii

16.Jakie reguły konkurencji dotyczą przedsiębiorstw. I jaki jest ich cel.

1. Działania te mają zapobiegać takim indywidualnym lub zbiorowym działaniom przedsiębiorstw, które zakłóciłyby konkurencję na rynku wewnętrznym, tzn. zakaz porozumień wszelkich zakłócających konkurencję

2. Zakaz nadużywania pozycji dominującej przez jedno lub więcej przedsiębiorstw.

3. Przeciwdziałanie nadmiernej koncentracji przedsiębiorstw.

17.Co to jest pomoc publiczna; w jakich formach może występować.

Pomoc publiczna

Jest to przysporzenie dla danego podmiotu korzyści finansowej w następstwie czego następuje uprzywilejowanie danego przedsiębiorstwa w stosunku do konkurentów. Pomoc publiczna dotyczy tylko i wyłącznie przedsiębiorców.

Formy pomocy publicznej:

- gwarancji i poręczenia

- ulgi kredytowe

- dotacje

- wkład kapitału

- obniżki cen sprzedaży i najmu

- wykonanie infrastruktury na terenie zakładu przedsiębiorstwa

- umorzenie

- rozłożenie podatku na raty oraz odroczenie spłaty

18.Jakie muszą być bezwzględnie spełnione warunki by określone działanie można zakwalifikować jako pomoc publiczna.

Aby określone działanie mogło być zakwalifikowane jako pomoc publiczna muszą zostać spełnione cztery warunki jednocześnie zgodnie z traktatem europejskim:

1.Jest to pomoc przyznana przez państwo członkowskie lub przy udziale zasobów państwowych bez względu na formę

2.Jest to pomoc, która zakłóca lub grozi zakłóceniom konkurencji, przez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych dóbr.

3.Jest to pomoc selektywna (obejmuje niektóre sektory czy regiony)

4.Jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi.

19.Rodzaje pomocy publicznej. Omów je.

1. Pomoc regionalna

jest dopuszczalna, jeżeli jest niezbędna do pobudzenia długookresowego rozwoju obszarów, które charakteryzuje poziom PKB na jednego mieszkańca, niższy niż 75% średniej unijnej

2. Pomoc horyzontalna

adresowana jest nie do sektora lecz do sprawy, jest dopuszczalna, jeżeli wspiera restrukturyzacje przedsiębiorstw, prace badawcze, rozwojowe, utrzymanie zatrudnienia lub tworzenia nowych miejsc pracy, rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, działania przedsiębiorstw w zakresie ochrony środowiska, inwestycje energooszczędne, rozwój infrastruktury technicznej dla określonych przedsiębiorstw, rehabilitację osób niepełnosprawnych.

3. Pomoc sektorowa

adresowana jest do odpowiedniego sektora, jest dopuszczalna, jeżeli przyspiesza niezbędne zmiany lub rozwój określonych sektorów, przywraca długookresowe funkcjonowanie określonych sektorów, łagodzi społeczne i gospodarcze skutki zmian określonych sektorach wyznaczonych w czasie, np. zwalczanie bezrobocia

20.Kiedy następuje zwrot pomocy publicznej.

Zwrot pomocy publicznej następuje gdy:

1.Podstawą udzielenia pomocy jest akt normatywny niezgodny z konstytucją, umowami międzynarodowymi i decyzjami wspólnotowymi.

2.Akt prawny jest poprawnie skonstruowany, ale interpretacja jest niewłaściwa.

3.Akt prawny dopuszczający pomoc publiczną jest poprawny, decyzja została podjęta poprawnie, ale beneficjent wykorzystał pomoc publiczną nie na tom na co była przeznaczona.

21.Co było powodem ustanowienia polityki strukturalnej. Jakie cele ma ona do spełnienia.

Polityka strukturalna - jeden z kierunków polityki gospodarczej, obejmujący wszystkie przedsięwzięcia, które instancje państwowe podejmują w celu oddziaływania na strukturę gospodarki. Umiejętnie realizowana polityka strukturalna, służąca promowaniu długookresowych zmian w rozmieszczeniu, wykorzystaniu i efektywności czynników produkcji odgrywa ważną rolę szczególnie w przypadku tych gospodarek, które chcą sprostać wymogom konkurencyjności.

Harmonijny rozwój trwał do lat 70-tych. W 1973 roku Wspólnota Europejska powiększyła się o Wielką Brytanię i Irlandię. Stąd też zaczęto myśleć co zrobić, aby pomóc tym krajom w przezwyciężaniu ich trudności (problemów).

Cele:

1.Wspieranie dostosowań strukturalnych regionów szczególnie zapóźnionych w rozwoju, gdzie poziom PKB na jednego mieszkańca jest mniejszy niż 75 procent średniej unijnej.

2.Restrukturyzacja regionów zagrożonych upadkiem tradycyjnych gałęzi przemysłu: hutniczy, stoczniowy, włókienniczy.

3.Zwalczanie bezrobocia długookresowego.

4.Zwalczanie bezrobocia wśród młodzieży.

5. 5A - modernizacja produkcji handlu i przetwórstwa rolnego

5. 5B - wspieranie obszarów o wysokim udziale zatrudnienia rolniczego, niskich dochodach rolniczych i niskim PKB.

6.Pomoc krajom i regionom o zaludnieniu nie przekraczającym osiem osób na kilometr kwadratowy.

22.Wymień fundusze strukturalne i omów jeden z nich.

W okresie programowania 2000-2006 istniały cztery fundusze strukturalne:

1. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

W zakresie swoich zadań fundusz wspomaga w szczególności środowisko produkcyjne i konkurencyjność przedsiębiorstw, badania naukowe i rozwój technologiczny, inwestycje infrastrukturalne, ochronę środowiska, rozwój turystyki i inwestycji kulturalnych, a także rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz współpracę przygraniczną.

Beneficjentami środków finansowych pochodzących z tego funduszu są przede wszystkim przedsiębiorcy, instytucje otoczenia biznesu, instytucje pozarządowe, administracja rządowa oraz samorządy terytorialne, instytucje i jednostki badawczo-rozwojowe.

2. Europejski Fundusz Społeczny

wspiera zatrudnienie w państwach członkowskich oraz promującym spójność gospodarczą i społeczną. Wydatki EFS wynoszą około 10% całkowitego budżetu UE.

EFS jest jednym z funduszy strukturalnych UE, których celem jest zwiększanie spójności społecznej oraz dobrobytu we wszystkich regionach Unii. Fundusze strukturalne są finansowymi narzędziami redystrybucyjnymi, które wspierają spójność społeczną w całej Europie, poprzez koncentrację wydatków w regionach mniej rozwiniętych. EFS przeznacza swe środki w szczególności na tworzenie nowych i lepszych miejsc pracy w UE. Cel ten realizowany jest poprzez współfinansowanie krajowych, regionalnych i lokalnych projektów, które przyczyniają się do zwiększenia stopy zatrudnienia, polepszenia jakości miejsc pracy a także do poprawy integracji na rynku pracy, na szczeblu krajowym i regionalnym.

3. Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (funduszem strukturalnym jest tylko sekcja orientacji)

Zajmuje się finansowaniem rolnictwa. Funduszami strukturalnymi zarządza tylko sekcja Orientacji. Kwota, jaką otrzymywało państwo nie zależała od jego poziomu rozwoju.

Fundusz podzielony jest na dwie sekcje:

orientacji - finansuje działania podejmowane w ramach polityki strukturalnej i zajmuje się modernizacją gospodarstw rolnych;

gwarancji - finansuje wydatki związane z realizacją zasady jednolitości rynku

Od 2007 r. Fundusz ten został zastąpiony przez dwa nowe, tj. Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich (finansowanie działań z zakresu polityki rozwoju wsi) oraz Europejski Fundusz Gwarancji Rolnej (finansowanie działań z zakresu tzw. I filara WPR).

4. Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa

powstał w 1993 roku. Przestał istnieć w roku 2007, a w jego miejsce stworzono Europejski Fundusz Rybacki będący instrumentem wdrażania Wspólnej polityki rybołówstwa.

FIOR wspierał restrukturyzację rybołówstwa państw członkowskich Unii Europejskiej. Za jego pośrednictwem finansowane były następujące inicjatywy:

• rozwój hodowli ryb,

• rozwój infrastruktury portów rybackich,

• podnoszenie konkurencyjności produktów rybnych i ich promowanie na rynku.

23.Zasady funkcjonowania funduszy strukturalnych.

Zasady funkcjonowania funduszy strukturalnych.

1.Zasada koncentracji środków.

2.Zasada komplementarności i partnerstwa.

3.Zasada działania w oparciu o wieloletnie plany.

24.Jakie cele polityki strukturalnej wyznaczono w UE na lata 2000-2006.

Na lata 2000-2006 liczba celów została ograniczona, po to aby nie dochodziło do roztrwonienia środków, po drugie zaś Unia Europejska powiększy się o kolejne 10 krajów, a więc krajów, którym będzie najbardziej potrzebna pomoc. Połączono te cele i pogrupowano je na trzy główne:

1.Wspieranie rozwoju strukturalnych zmian, gdzie PKB na jednego mieszkańca jest mniejsze niż 75 procent średniej unijnej.

2.Wspieranie gospodarcze i społeczne w rekonstrukcji obszarów o specjalnych trudnościach strukturalnych (tereny przemysłowe, tereny wiejskie, tereny o niskim wskaźniku zaludnienia).

3.Zwalczanie bezrobocia, kształcenie, przekwalifikowanie, polityka zatrudnienia.

Te zasady zostały rozszerzone o zasady:

1.Zasada komplementarności partnerstwa, która mówi, że działania Unii Europejskiej wspierają działalność poszczególnych państw.

2.Zasada subsydiarności, czyli inaczej pomocniczości, czyli wdrażanie pomocy jest zadaniem państwa członkowskiego na odpowiednim poziomie terytorialnym w oparciu o rozwiązania każdego państwa.

3.Zasada dodatkowości, zasady Unii Europejskiej współfinansują projekty danego kraju.

4.Zasada kompatybilności, czyli zgodności, tj. zgodność zapisanych traktatów, z zasadami konkurencji, ochronę i poprawę stanu środowiska naturalnego.

5.Zasada koordynacji, czyli przeciwdziałanie rozproszeniu środków, tj. konkretne działanie nie może otrzymać wkładu finansowego z więcej niż jednego funduszu.

Nomenklatura jednostek terytorialnych NUTS.

Poziom najwyższy NUTS 1 - największa jednostka odpowiadająca niemieckim landom.

NUTS 2 - województwa, czyli główny adresat pomocy dla celu pierwszego.

NUTS 3 - francuskie departamenty

NUTS 4 - brytyjskie hrabstwa, powiaty polskie

NUTS 5 - gminy

25.Zasady Wspólnej Polityki Rolnej.

1.Wspólna organizacja rynków rolnych. Ceny ustalane odgórnie i są jednolite.

2.Zasada protekcjonizmu dla produktów rolnych wspólnoty. Import jest tutaj skrzętnie pilnowany. Ceny na produkty rolne są wyższe niż na rynkach krajów trzecich.

3.Wspólne finansowanie polityki rolnej. Polega na tym, że dopłaty bezpośrednie, które otrzymują rolnicy z Unii Europejskiej pochodzą ze Wspólnej Kasy.

1

---