WSTRZĄS ANAFILAKTYCZNY

Wstrząs spowodowany ciężką ogólnoustrojową reakcją nadwrażliwościową typu pośredniego

Czynniki wyzwalające:

• Leki: antybiotyki

• Środki miejscowo znieczulające

• Radiologiczne środki cieniujące zawierające jod

• Koloidowe płyny krwiozastępcze

• Obce białka i cukry:

• jady żmij lub owadów

• surowice

• szczepionki

• wyciągi z narządów

• roztwory z alergenów służące do odczulania

Ogólnoustrojowe reakcje antygen-przeciwciało prowadzą do uwalniania substancji działających na naczynia (histamina, serotonina, bradykinina), które powodują ich ostre rozszerzenie (zwłaszcza żył), co prowadzi do zmniejszenia powrotu krwi żylnej do serca, spadku rzutu serca i obniżenia ciśnienia tętniczego. Wskutek zwiększenia przepuszczalności naczyń może dojść do utraty osocza.

Objawy

• Sekundy lub minuty

• Odczyny skórne: nagłe zaczerwienienie, rumień, pokrzywka, obrzęk

• Objawy uogólnione: świąd, pobudzenie ruchowe, zawroty głowy, ból głowy, drżenie

• Odczyny hemodynamiczne:

• tachykardia o więcej niż 20/min

• spadek SYS o więcej niż 20 mmHg

• objawy ze strony przewodu pokarmowego:

• mdłości, wymioty, biegunka, ból brzucha

• inne objawy wstrząsu ze spadkiem ciśnienia:

• upośledzenie stanu świadomości,

• ciężki skurcz oskrzeli

• zapaść naczynioruchowa i oddechowa

• badanie kliniczne:

• obrzęk błon śluzowych,

• skurcz oskrzeli,

• utrudnienie oddychania,

• zmiany skórne

• laboratoryjne:

• leukopenia,

• małopłytkowość

Postępowanie

• Adrenalina 0,1 mg sc. (i iv. co 5-10 min)

• Kortykosterydy

• Infuzja płynów

• W razie obrzęku głośni intubacja lub tracheostomia

• Aminofilina (uporczywy skurcz oskrzeli)

• Wlew adrenaliny (jeżeli utrzymuje się niskie ciśnienie) także z noradrenaliną

• Sterydy i leki przeciwhistaminowe kontynuujemy przez 2 dni po cofnięciu objawów wstrząsu

Powikłania

• Skurcz oskrzeli

• Obrzęk głośni

• Nadkomorowe i komorowe arytmie

• Zapaść naczyniowa

---