Specjalizacja „EKONOMIA”!

Produkcja jest to działalność gospodarcza w wyniku, której powstają produkty służące do zaspokajania potrzeb ludzi. W procesie produkcji uczestniczą trzy elementy:

1. środki pracy (maszyny, narzędzia)

2. Przedmioty pracy (co podlega przetwarzaniu, surowce, materiały)

3. Praca ludzka (wiedza, kwalifikacje, doświadczenie)

Rodzaje zasobów:

1. Zasoby rzeczowe (materialne, budynki, narzędzia)

2. Zasoby finansowe (środki pieniężne, papiery wartościowe)

3. Zasoby ludzkie

Co tworzy potencjał (siły wytwórczej) społeczeństwa?

Środki produkcji		Praca ludzka	Przedsiębiorczość
Środki pracy	Przedmioty pracy		Organizacja	technologia	zarządzanie

Konsumpcja odbywa się w ramach gospodarstw domowych, przedsiębiorstw, instytucji konsumpcji zbiorowej.

Podmioty gospodarki:

1. Gospodarstwo domowe

2. Przedsiębiorstwa

3. Państwo

Przedsiębiorstwa są podstawowymi podmiotami zaspokajającymi potrzeby ludzkości. Działalność ich jest zróżnicowania, a ciągle postępujący rozwój prowadzi do specjalizacji w działalności gospodarczej. Możemy wyróżnić następujące dziedziny:

1. Rolnictwo i leśnictwo (żywność)

2. Przemysł (wydobywczy, samochodowy itp.)

3. Budownictwo

4. Usługi (wszędzie np. transportowe)

5. Handel (wymiana)

Głównym celem działalności gospodarczej wszystkich przedsiębiorstw jest osiągnięcie korzyści - zysku, dlatego powinna być racjonalna. Podstawowa zasada, na której opiera się racjonalizacja działalności gospodarczej jest rachunek ekonomiczny.

Rachunek ekonomiczny (kalkulowanie - opłaci się czy nie?) jest to zespół czynności pozwalających na ustalenie opłacalności podejmowanych działań gospodarczych.

Działalność gospodarcza jest to zarobkowa działalność wydobywcza, wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, a także każda inna wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Przedsiębiorcą jest ten, kto zawodowo we własnym imieniu i na własny rachunek podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą.

Przedsiębiorcami mogą być osoby fizyczne (jednostki, które posiadają osobowość prawną),osoby prawne, zorganizowane w przedsiębiorstwo państwowe, organizacje, spółki kapitałowe (zoo, akcyjne), spółdzielnie, jednostki nie mające osobowości prawnej zorganizowane w firmie spółek osobowych.

Działalność gospodarcza wymaga zgłoszenia do ewidencji Działalności Gospodarczej, które prowadzą gminy (właściwe dla miejsca zamieszkania).

Organem organizacyjnym jest wójt, burmistrz lub prezydent. Zgłaszają osoby fizyczne oraz wspólnicy spółek cywilnych, natomiast osoby prawne i jednostki nie mające osobowości prawnej zgłaszają działalność do Rejestru Przedsiębiorstw (KRS).

Każde przedsiębiorstwo musi posiadać nazwę (zwaną firmą pod, którą prowadzi działalność gospodarczą), adres (określone miejsce).

SSS

Samodzielność - na własny rachunek

Samorządność

Samofinansowanie - sami na siebie zarabiamy.

Klasyfikacje przedsiębiorstw przeprowadza się według 4 głównych kryteriów:

• Forma własności

• Forma prawno-organizacyjna

• Rozmiar działalność

• Rodzaj prowadzonej działalności

W Polsce istnieje 5 podstawowych form własności:

• Państwowa

• Komunalna

• Prywatna osób fizycznych

• Prywatna osób prawnych

• Zagraniczne

Do własności państwowej zalicza się własność skarbu państwa lub państwowych osób prywatnych np. państwowych przedsiębiorstw.

Własność komunalna - jest mianem samorządów terytorialnych

Własność prywatna - rzemieślników i innych osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą oraz prywatnych jednostek organizacyjnych nie posiadającej osobowości prawnej zalicza się do własności prywatnej osób fizycznych.

Własność spółdzielni spółek posiadających osobowość prawną i organizacji społecznych zaliczana jest do własności prywatnej osób prawnych

Własność zagraniczna należy do osób fizycznych i prawnych z siedzibą za granicą kraju.

W zależności od formy własności rozróżnia się przedsiębiorstwa:

• Skarb państwa

• Samorząd terytorialny

• Prywatne osób fizycznych

• Prywatne osób prawnych

• Zagraniczne

Rozmiar działalności dzieli się według:

1. Wartości obrotu

2. Ilości zatrudnienia

1. Mikro przedsiębiorstwa max 9

2. Małe przedsiębiorstwa od 10 do 49

3. Średnie przedsiębiorstwa od 50 do 249

4. Duże przedsiębiorstwa 250 i więcej

Rodzaje prowadzonej działalności

• PKD

• EKD

Przedsiębiorstwo państwowe jest to samodzielny, samorządny i samofinansujący się podmiot posiadający osobowość prawną, którego właścicielem jest skarb państwa, banki państwowe, wójtowie,

Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej: komunikacja miejska, gospodarka komunalna, elektrownie, poczta.

Spółdzielnia (prawo spółdzielcze 1982) jest to dobrowolne zrzeszenie nieograniczonej liczby osób, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą. Posiada własne fundusze, osobowość prawną. Spółdzielnie może założyć min. 10 osób fizycznych, 3 osoby prawne, spółdzielnie produkcji rolnej może założyć 5 osób fizycznych. (3x S)

Spółka umowny związek osób czyli wspólników lub ich kapitałów stworzonych celu prowadzenia zarobkowej działalności gospodarczej.

Cechy spółek:

Umowa między wspólnikami

Wspólnicy wnoszą wkład kapitałowy (aporty, finanse)

Zakłada się po to że mają wspólny cel lub przedmiot działalności gospodarczej

Wspólnicy prowadzą działalność po to żeby osiągnąć zysk od wcześniejszego kapitału.

Spółkę mogą zakładać osoby fizyczne, prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej.

Majątek spółek tworzy się z wniesionych przez wspólników wkładów w postać kwot pieniężnych lub wartości rzeczowych - aporty (budynki, nieruchomości, ziemie, środki transportu, maszyny).

Rodzaje spółek:

Spółki cywilne działają na podstawie przepisów kodeksu cywilnego artykułu 860-875.

Spółki handlowe działają w oparciu o ustawę z 26 lipca 2000, która nazywa się kodeksem spółek handlowych.

Klasyfikacja spółek według kryteriów źródła regulacji prawnej:

Stopień sformalizowania procedury utworzenia spółki(akt notarialny, wpis do KRS)

Cywilna na podstawie umowy w formie pisemnej

Źródło pochodzenia kapitału

Spółki krajowe (spółki z udziałem kapitału zagranicznego)

Kryterium danych finansowych, obowiązek publikacji, mają spółki kapitałowe zoo i komandytowo-akcyjne.

Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, mała działalność, podlega obowiązkowi wpisu do Rejestru przedsiębiorstw,

Spółki handlowe:

Spółka osobowa powstaje z połączenia się ludzi i opierają swoją działalność na osobistej pracy wspólników, którzy ponoszą pełną odpowiedzialność za zobowiązania spółki.

Spółka jawna - wspólnicy odpowiadają za zobowiązania całym swoim majątkiem. Umowa spółki jest zawarta na piśmie i powinna zawierać nazwę firmy, siedzibę, adres, wysokość wniesionych wkładów, ich wartość, przedmiot działalności i czas trwania. W nazwie spółki powinno być nazwisko co najmniej jednego wspólnika, podlega wpisowi do KRS. Nie posiada osobowości prawnej. Każdy ze wspólników może prowadzić sprawy spółki.

Spółka partnerska wspólnicy, którzy wykonują wolne zawody (osoby fizyczne - adwokaci, architekci, pielęgniarki), wypłacają honoraria. Wszystkie procedury jak w spółce jawnej.

Spółka komandytowa prowadzi działalność pod własną firmę, ale co najmniej jeden wspólnik jest komplementariuszem to znaczy, że ponosi nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki i co najmniej jeden wspólnik jest komandytariuszem, czyli ma ograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki - komandytariusz odpowiada do wysokości ustalonej sumy komandytowej, która jest w umowie spółki i wpisana do aktu notarialnego. Interesy spółki może reprezentować tylko komplementariusz, pozostałe sprawy jak w spółce jawnej.

Spółka komandytowo-akcyjna co najmniej jeden z wspólników jest akcjonariuszem, pozostali to komplementariusze, wysokość kapitału co najmniej 50 tyś zł. Wszystkie sprawy dotyczące funkcjonowania spółki regulowane są przepisami dotyczącymi spółki akcyjnej.

Spółki kapitałowe:

Spółka ZOO (z ograniczoną odpowiedzialnością) prowadzi działalność pod własną firmę, może ją tworzyć 1 lub więcej wspólników. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, jedynie za świadczenia określone w umowie do wysokości wniesionego udziału. Kapitał zakładowy spółki to 50 tyś. Zł. Jeden udział min. 50 zł. Rejestruje się umowę spółki w formie aktu notarialnego, wpis do KRS, posiada osobowość prawną w momencie wpisu.

Spółka akcyjna działalność pod własną firmę - założycielami są akcjonariusze, którzy nie odpowiadają za zobowiązania spółki, min, kapitał 500 tyś zł, jedna akcja może mieć 1 gr. Akt notarialny, wpis do KRS (powoduje osobowość prawną), muszą opracować statut, mogą założyć osoby fizyczne, prawne, spółka odpowiada za zobowiązania tylko majątkiem spółki, powołuje się na 5 lat głównych akcjonariuszy.

---