1. Wprowadzenie:
Spawanie gazowe jest to trwae czenie metali i ich stopów przy pomocy ciepa pomienia powstajcego ze spalania mieszaniny gazu palnego i tlenu. Spoina powstaje ze stopionego materiau dodatkowego (spoiwa) i z nadtopionych brzegów -czonego materiau rodzimego.
Zmieszanie gazów w odpowiedniej proporcji, uzyskanie pomienia oraz kierowanie nim odbywa si w palniku, do którego doprowadzone s obydwa gazy. Najczciej do spawania t metod uywa si mieszanin acetylenu z tlenem
Ciciem termicznym nazywamy taki proces rozdzielania materiaów, w którym na skutek dostarczonej energii cieplnej materia zostaje doprowadzony do stanu ciekego i równoczenie wydmuchany przez energi kinetyczn strumienia gazu lub taki proces, w którym materia w miejscu podziau zostaje spalony w strumieniu tlenu.
2. Przebieg wiczenia:
a). Cicie tlenem:
Cicie tlenem polega na spalaniu metalu w strumieniu tlenu, który wypywa z dyszy palnika z prdkoci okoo 300 m/s. Tlen uywany do cicia powinien charakte-ryzowa si du czystoci (99,5%), w przeciwnym bowiem razie zmniejsza si wy-dajno cicia i wzrasta zuycie tlenu.
W wiczeniu wykorzystalimy dwie metody cicia: rczne i póautomatyczne. Do rcznego cicia tlenem uywa si specjalnego palnika, w którego skad wchodzi: dysza do podgrzewania i cicia, inektor, zawór tlenu tncego, zawór tlenu podgrze-wajcego, zawór gazu palnego, kocówka do gazu palnego. Palnik ten moe by wy-posaony w przystawk umoliwiajc cicie po linii krzywej. Nierównomierne rczne prowadzenie palnika jest powodem powstawania szerokiej szczeliny oraz wyrw na powierzchni cicia (wiksze zuycie tlenu, mniejsza prdko cicia).
Znacznie korzystniejsze wyniki uzyskuje si przy stosowaniu mechanicznych nap-dów przesuwu palnika tzw. póautomaty. My wykorzystalimy póautomat typu YCA-50 o napiciu zasilajcym 220V i zakresie cicia od 3-50 mm. Bez wahania mog stwier-dzi, e powierzchnia po ciciu póautomatem jest znacznie gadsza ni po ciciu rcznym.
b) Spawanie gazowe stali:
Do spawania gazowego uywalimy acetylenu spronego do 2,5MPa i tlenu spr-onego do 15MPa. Do wytwarzania acetylenu wykorzystalimy wytwornic dopywow typu WA1D o dopuszczalnym nadcinieniu 0,15MPa. Wytwornica ta wyposaona jest w wodny zawór bezpieczestwa, którego zadaniem jest ochrona wytwornicy przed dopywem tlenu, mieszanki palnej lub pomienia. Równie do elementów zabezpie-czajcych wytwornic przed wybuchem naley zawór bezpieczestwa, którego zadaniem jest wypuszczenie nadmiaru gazu (acetylenu) do atmosfery w przypadku nadmiernego wzrostu cinienia powyej 1,5atn.
Do spawania gazowego uywamy palnika spawalniczego, w którego skad wchodzi: przewód tlenowy, zawór tlenowy, kana rodkowy, smoczek (inektor), zawór acetyle-nowy, kana piercieniowy, komora mieszankowa, przewód mieszankowy (szyjka), dziób, rkoje. Przy zapalaniu palnika najpierw odkrcamy zawór z tlenem, poniewa tlen musi zassa acetylen o mniejszym cinieniu, a take wymiesza si z acetylenem w komorze mieszania. By ustawi pomie normalny naley maksymalnie wyduy kit, a nastpnie ustawi pomie tak by nie by haaliwy, a jderko byo krótkie i wyrane. Pomie utleniajcy jest bardziej haaliwy i uywamy go do spawania metali kolorowych.
W wiczeniu wykonywalimy zcza doczoowe z blachy St3S ze spoiwem z drutu spawalniczego SPA1 2,5. Na pocztku spawania dokonalimy szczepienie ele-mentów spawanych, które polega na poczeniu czci za pomoc szeregu spoin punktowych, ukadanych wzdu osi spoiny. Ma to due znaczenie przy zabezpiecze-niu konstrukcji przed odksztaceniami. Wykorzystalimy dwie metody spawania: w prawo i w lewo.
Metoda spawania w lewo polega na tym, e pomie palnika zwrócony jest w kierunku ukadania spoiny, a koniec spoiwa w kierunku przeciwnym. Stosuje si j do elementów o maych grubociach lub nie przenoszcych duych obcie.
Spawanie w prawo polega na tym, e pomie palnika zwrócony jest w kierunku wyko-nanej spoiny, a koniec spoiwa w kierunku zgodnym ze spawaniem. Stosuje si do czenia elementów silnie obcionych o grubociach 4÷12 mm oraz do czenia rur bez wzgldu na grubo cianki. Cinienie robocze tlenu przy spawaniu wynosio 8,5MP, a cinienie robocze acetylenu 0,08MPa.
4. Wnioski:
W czasie wiczenia dokonywalimy cicia stali metod rczn i póautomatyczn. Bezapelacyjnie lepsze wyniki uzyskalimy metod póautomatyczn. Jako powierz-chni uzyskanej przy ciciu tlenem zaley od waciwie dobranych parametrów: red-nicy dyszy, cinienia tlenu do cicia, prdkoci przesuwu palnika.
Przy spawaniu gazowym w prawo uzyskujemy du wydajno, dobre kontrolowanie przetopu grani, powolne stygnicie spoiny, lepsze wasnoci wytrzymaociowe zcza ni przy spawaniu w lewo. Wad tej metody jest dua trudno w otrzymaniu równo-miernie uoonego lica spoiny oraz brak wstpnego ogrzania brzegów spawanego materiau. Jak si okazao samodzielne spawanie gazowe stali nie jest takie proste. Jako spoiny w moim wykonaniu duo odbiega od spoiny wykonanej przez pro-wadzcego wiczenia. Ale praktyka czyni mistrza.