EWIDENCJA ROZRACHUNKÓW PUBLICZNO-PRAWNYCH
Do ewidencji rozrachunków publiczno-prawnych służą konta:
„Rozrachunki z tytułu VAT”
„Rozrachunki z ZUS”
„Inne rozrachunki publiczno-prawne”
Do ustalenia zobowiązań (lub należności) podatkowych firmy będącej podatnikiem podatku od towarów i usług służy konto „Rozrachunki z tytułu VAT”
Po stronie winien tego konta księguje się podatek vat naliczony przy zakupie towarów i usług zarówno eksploatacyjnych, jak dotyczących środków trwałych w budowie, a także jego korekty („in plus” i „in minus”).
Księgowania te muszą być udokumentowane fakturami VAT oraz fakturami korygującymi VAT, a w wypadku importu - wydanymi przez Urząd Celny dokumentami potwierdzającymi dokonanie odprawy celnej*.
*/jeżeli odbiorca otrzyma fakturę VAT lub fakture korygującą VAT z takimi błędami, jak: niewłaściwe oznaczenie nabywcy lub wystawcy, albo oznaczenia towaru czy usługi może wystawić notę korygującą i przesłać ją wraz z kopią do sprzedawcy towarów i usług. Po otrzymaniu kopii potwierdzonej noty korygującej podatnik może zmniejszyć podatek należny o podatek naliczony lub skorygować kwotę różnicy podatku o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktury lub faktury korygującej/
Zapisy te mogą być dokonywane na podstawie
faktur VAT (rachunków) i
faktur korygujących VAT,
jak też raportów sklepowych i
odczytów kas rejestrujących
w odniesieniu do sprzedaży w sklepach detalicznych czy zakładach gastronomicznych.
Ustalenie kwot należnego i naliczonego podatku VAT umożliwia szczegółowa ewidencja zakupu i sprzedaży, prowadzona w odrębnych rejestrach.
Podstawą ich sporządzenia są
w przypadku sprzedaży
wydane odbiorcom faktury VAT i rachunki z wyodrębnionymi kwotami należnego podatku VAT
oraz kwoty podatku obliczone od niefakturowanej sprzedaży, przekazania, zamiany, darowizny towarów lub wykonania usługi.
Kwota podatku naliczonego jest ustalana w rejestrze zakupu na podstawie zakupionych w danym miesiącu towarów i usług potwierdzonych dowodami uwzględniającymi podatek VAT.
Do konta „Rozrachunki z tytułu VAT”
mogą być prowadzone następujące konta analityczne:
„Rozrachunki z US z tytułu VAT”
„Rozliczenie należnego VAT'
„Rozliczenie naliczonego VAT”
„Korekty naliczonego VAT”
KONTA ANALITYCZNE |
|
„Rozrachunki z US z tytułu VAT”
|
Na którym ujmuje się po stronie:
Zapisy na tym koncie powinny być zgodne z deklaracja VAT |
„Rozliczenie należnego VAT'
|
Przeznaczone do ewidencji podatku vat nie stanowiącego jeszcze zobowiązania podatkowego. Na tym koncie ujmuje się po stronie :
|
„Rozliczenie naliczonego VAT”
|
Przeznaczone do rozliczenia naliczonego podatku VAT nie podlegającego jeszcze zwrotowi (potraceniu od podatku należnego) Na tym koncie ewidencjonuje się po stronie :
|
„Korekty naliczonego VAT”
|
Służące do ewidencji kwot podatku, co do których jest oczekiwane nadejście korygującej faktury VAT lub korygującego rachunku uproszczonego. Po stronie:
|
Konto „Rozrachunki z tytułu VAT” może wykazywać dwa salda:
WN - należności z tytułu VAT
MA - zobowiązania z tytułu podatku VAT
ROZRACHUNKI Z TYTUŁU UBEZPIECZŃ SPOŁECZNYCH I ZDROWOTNYCH
Należności i zobowiązania wobec ZUS ewidencjonuje się na koncie „Rozrachunki z ZUS”
Rozrachunki z ZUS obejmują:
ubezpieczenia emerytalne
ubezpieczenia rentowe
ubezpieczenia chorobowe
ubezpieczenia wypadkowe
Część składek na ZUS pokrywa pracodawca, a część pracownik z ubruttowionego wynagrodzenia:
SKŁADKI ZUS
emerytalne rentowe chorobowe wypadkowe
pracownicy
pracodawca
Pracodawca poza składkami ZUS opłaca także składki na
Fundusz Pracy (2,45%) i
FGŚP(0,15%)
Naliczane przez pracodawcę składki ZUS obciążają koszty działalności operacyjnej jako świadczenie na rzecz pracowników.
Z kolei składki na ubezpieczenia społeczne pokrywane przez pracowników stanowią potrącenia w liście płac i są ewidencjonowane po stronie WN konta „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”.
Pracownicy pokrywają składki na ubezpieczenia zdrowotne w wysokości 7,75 % wynagrodzenia brutto pomniejszonego o składki ZUS w części obciążającej pracownika. Podlega ona potrąceniu z zaliczki na podatek dochodowy pracownika. Oznacza to, że nie wpływa ona na wysokość wynagrodzeń netto pracownika
Całość składek z tytułu ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczeń zdrowotnych odprowadza pracodawca (także w imieniu pracownika) do ZUS.
/ Przy tym ZUS jest zobowiązany przekazać właściwej kasie chorych składki na ubezpieczenia zdrowotne./
Ewidencja analityczna prowadzona do tych kont powinna zapewniać ustalenie
poszczególnych tytułów rozliczeń oraz
instytucje, z którymi są one dokonywane.
Powinna także
ułatwiać analizę rozrachunków i
stwarzać podstawy uzgadniania obrotów i sald
oraz udokumentowania terminów zapłaty.
Do konta „Rozrachunki z ZUS” konieczne jest prowadzenie analityki
według rodzajów ubezpieczeń (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe, zdrowotne) oraz
pracowników.
Niektóre należności publiczno-prawne można zaliczać na poczet zobowiązań. Dotyczy to na przykład: rozliczeń z ZUS-em, gdy od należnych składek potrąca się wypłacane zasiłki finansowane przez ZUS.