Liban (arab. لبنان Lubnan, Republika Libańska ) - państwo w zachodniej Azji, na obszarze Bliskiego Wschodu, nad Morzem Śródziemnym graniczące z Syrią i Izraelem.
Nazwa Liban (w standardowym języku arabskim "Lubnān"; "Lebnan" albo "Lebnèn" w lokalnym dialekcie) ma swoje źródło w semickim "LBN", które łączy się z kilkoma słowami bliskoznacznymi w różnych językach, takimi jak biały czy mleko[1]. Stanowi to odniesienie do pokrytych śniegiem Wzgórz Libanu. Takie określenia zostały znalezione w 3 z 12 tablic Eposu o Gilgameszu, w tekście znalezionym w ruinach starożytengo miasta Ebla oraz w Bilbii[2]. Słowo Liban jest również wspomniane 71 razy w Starym Testamencie.[3] [4]
Byblos - arab. Jbeil (Żbeil), fen. Gebal. Miasto w środkowym Libanie na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Liczy około 21 tys. mieszkańców (2006). Miejsce to stale zamieszkane od czasów neolitycznych jest przez tysiąclecia ściśle związane z legendami i historią obszaru śródziemnomorskiego. Byblos jest też bezpośrednio związane z powstaniem i upowszechnieniem alfabetu fenickiego, prekursora naszego współczesnego alfabetu. Od III tysiąclecia p. n. e. było wielkim fenickim ośrodkiem handlowym, stąd prowadzony był handel cedrem i wapieniami ze Starożytnym Egiptem skąd sprowadzano w zamian m.in. papirus. Greckie słowo - byblos - oznaczało papirus i stąd nazwa nadana miastu prawdopodobnie przez greckich handlarzy, którzy ściągali do Byblos po ten surowiec. Z czasem znaczenie miasta zaczęło maleć na rzecz oddalonych o 30 km na południe Bejrutu i o 40 km na północ Tripoli.
Zabytki
Na terenie wykopalisk są ślady kolejnych żyjących w tym miejscu cywilizacji, m.in.:
Świątynia Baalat Gubal (opiekunki miasta) - zbudowana ok. 2800 r. p.n.e. była w ciągu dwóch tysięcy lat, które przetrwała, wielokrotnie przebudowywana. Obecnie widoczna na wzgórzu budowla i pozostałości prowadzącej do niej kolumnady pochodzą z czasów imperium rzymskiego.
Świątynia w kształcie litery L, pochodząca z 2700 r. p.n.e., której odkopano fundamenty
Świątynia Obelisków z początków II tysiąclecia p.n.e.
Studnia królewska znajdująca się w głębokim obniżeniu w centrum wykopalisk, źródło zaopatrywało mieszkańców w wodę od początków zasiedlenia tych terenów aż do końca epoki hellenistycznej.
Rzymski teatr - częściowo odbudowany
Zamek krzyżowców z XII wieku - odbudowany, znajdujący się przy wejściu na teren wykopalisk
Baalbek, Balabakk (arab. بعلبك) - miasto w północno-wschodnim Libanie, leżące w dolinie Bekaa między górami Liban i Antyliban (86 km na północny wschód od Bejrutu).
liczba mieszkańców: 31 tys.
Znane dawniej jako miejsce kultu fenickiego boga Baala, a w późniejszych czasach - pod nazwą Heliopolis jako jedno z najpiękniejszych miast greckich, które Rzymianie uczynili później głównym ośrodkiem kultu Jowisza.
Wielka Świątynia nazywana też Świątynią Jowisza, której budowę ukończono około 60 roku n.e.
Kompleks Wielkiej Świątyni składa się z czterech części: monumentalnego wejścia czyli Propylei, Dziedzińca Sześciokątnego, Wielkiego Dziedzińca o wymiarach 134 x 112 metrów z ołtarzem ofiarnym oraz ze świątyni właściwej. Świątynię właściwą zbudowaną na planie prostokąta o wymiarach 88 x 48 metrów otaczały 54 zewnętrzne kolumny, z których do czasów współczesnych pozostało na miejscu sześć. Kolumny te mają 22 metry wysokości i średnicę ponad 2 metry. Stojące kolumny są związane belkowaniem ozdobionym fryzem przedstawiającym głowy byków i lwów połączone wieńcem. Świątynia zbudowana została na podstawie usytuowanej 13 metrów nad poziomem otaczającego ją terenu i 7 metrów ponad dziedzińcem. Do świątyni prowadziły monumentalne schody. Podstawę ułożono z bloków kamiennych, największych jakie kiedykolwiek obrobiono. Na zachodniej stronie podstawy znajduje się "Trilithon" (trylit), słynna grupa trzech ogromnych bloków kamiennych ważących około 800 ton każdy.
Obok świątyni Jowisza w Baalbek znajduje się świątynia Bachusa, nazywana w czasach rzymskich "małą świątynią", została ona wzniesiona około 150 roku n.e. Świątynia ta jest wyjątkowo dobrze zachowana.
Obok głównego terenu wykopalisk znajduje się niewielka świątynia Wenus.
Kamień Południa
Przy południowym wjeździe do miasta jest dawny kamieniołom, w którym były obrabiane bloki kamienne używane do budowy świątyń. Jest tam kamienny blok, monolit, uważany za największy obrobiony blok kamienny na świecie, obrobiono go w I w. n.e. Nazywany "Kamieniem Południa" lub "Kamieniem brzemiennej kobiety" ma wymiary 21,5m x 4,8 m x 4,2 m i waży przypuszczalnie około 1000 ton.
Wielki Meczet
Ruiny meczetu z VII-VIII wieku n.e. zbudowanego na miejscu rzymskiego forum i późniejszego kościoła św. Jana z powtórnym wykorzystaniem granitowych i wapiennych kolumn.
Syria (arab. سوريا / سورية Surija, nazwa oficjalna: Syryjska Republika Arabska الجمهورية العربية السورية Al-Dżumhurijja al-Arabijja as-Surijja) - arabskie państwo na Bliskim Wschodzie, graniczące z Turcją (822 km), Irakiem (605 km), Jordanią (375 km), Libanem (375 km) i Izraelem (76 km).
Długość wybrzeża wynosi 193 km. Najwyższym punktem jest Hermon (2814 m n.p.m.)Konstytucja pochodzi z 13 marca 1973 roku.
Palmyra (także Palmira) - starożytne miasto w środkowej Syrii, założone w oazie w północnej części Pustyni Syryjskiej u podnóża masywu Dżabal Abu Rudżmajn, ok. 215 km na północny wschód od Damaszku. Dziś znajduje się tu niewielkie miasto Tadmur (arab. تدمر). Grecka nazwa Palmyra (Παλμυρα) jest przekładem oryginalnej, aramejskiej nazwy, Tadmor, oznaczającej palmę.
Obecnie Palmyra stanowi jeden z najważniejszych i największych na świecie kompleksów wykopalisk (pow. ok. 50 ha). Dzięki systematycznym pracom brytyjskich, francuskich, niemieckich, szwajcarskich, a od maja 1959 także polskich archeologów (pod kierunkiem prof. K. Michałowskiego) odsłonięto m.in. ruiny budowli z czasów świetności miasta, łączące w sobie elementy sztuki hellenistycznej z rdzenną tradycją aramejską, a także pozostałości tzw. obozu Dioklecjana. Polskie prace archeologiczne trwają nadal.
Najlepiej zachowaną budowlę na terenie starożytnego miasta stanowi świątynia Baala - głównego boga w panteonie Palmyreńczyków, położona w południowo-wschodniej części kompleksu. Bezpośrednie wejście do miasta prowadzi przez zrekonstruowany, monumentalny łuk. Połączony był on ze świątynią rzędem kolumn, zachowanych obecnie tylko we fragmentach. Jego przedłużenie stanowi kolumnada w kierunku północno-zachodnim, wyznaczająca główną ulicę miasta. Mniej więcej w 1/3 jej długości wznosi się potężny, również zrekonstruowany tetrapylon, maskujący krzywiznę palmyreńskiego cardo podobnie jak łuk. Poprzeczna ulica prowadzi w kierunku agory (południowy zachód) i świątyni Baala Shamina, boga deszczu (północny zachód). Na południe od centralnej kolumnady znajduje się teatr. W zachodniej części terenu wykopalisk odkopano pozostałości "obozu Dioklecjana", zbudowanego tu po zburzeniu miasta przez Rzymian, gdzie znajdowała się świątynia Allat, bogini pokoju, której symbolem był lew ochraniający gazelę - kamienny posąg pochodzący z tej świątyni znajduje się przed muzeum w Palmyrze.
Na południowy zachód od miasta, w tzw. Dolinie Grobów, znajduje się szereg nietypowych budowli. Są to wolno stojące, kamienne wieże grobowe o kwadratowej podstawie, z I i pocz. II w. W ich bogato zdobionych wnętrzach (m.in. popiersia portretowe zmarłych) umieszczano trumny z ciałami.
Dla sztuki Palmyry charakterystyczne jest łączenie inspiracji i form płynących zarówno ze Wschodu jak i Zachodu, tworzących nową, niepowtarzalną całość.
Damaszek (ar. دمشق, trl.Dimašq, trb. Dimaszk; dialekt damasceński: š-Šām) - stolica oraz największe miasto Syrii - 4,5 mln mieszkańców (2007), cały zespół miejski - 6,5 mln mieszkańców (2007). Leży w południowo-zachodniej części kraju, w oazie nad rzeką Barada u podnóża gór Antyliban, na skraju Pustyni Syryjskiej. Jest to największy ośrodek przemysłowy i naukowy w Syrii, jedno z czterech świętych miast islamu, znaczący ośrodek handlowy. Aglomeracja Damaszku jest wydzieloną jednostką administracyjną Syrii o nazwie Damaszek-Okręg.
Wielki Meczet Umajjadów z 705 r. - najstarsza budowla; najważniejsza świątynia w Syrii i czwarta co do ważności w świecie muzułmańskim; została przebudowana z bazyliki Św. Jana Chrzciciela. Do tej pory przechowywane są tam relikwie św. Jana Chrzciciela (czczonego przez muzułmanów jako jednego z proroków). Wyróżnia się trzynawowym korpusem głównym, na którym zachowały się resztki mozaiki z VIII w. Posiada rozległy dziedziniec otoczony arkadami i trzy minarety.
bazar - Suk al-Hamidijja
Damaszek: Meczet Umajjadów
Zbudowany w 705 r. na miejscu starożytnych świątyń i chrześcijańskiej katedry, miał być największym meczetem kiedykolwiek wzniesionym przez człowieka. Mimo kilku kataklizmów, w tym wielkiego pożaru, który w XIX w. doszczętnie strawił jego wnętrze, dzięki wysiłkom konserwatorów pozostaje prawdziwą perłą islamskiej architektury.
Na szczególną uwagę zasługują przepiękne mozaiki oraz trzy minarety, które mimo przebudowy pamiętają czasy oryginalnej budowli. Turyści mogą wchodzić przez północną Bab al-Amara. Wszystkie kobiety, a także mężczyźni w krótkich spodniach muszą włożyć dostępne przy wejściu czarne okrycia. W całym meczecie wolno robić zdjęcia. Wstęp kosztuje 10 SŁ.
W ogródku na północ od murów meczetu stoi skromne, przykryte czerwoną kopułą Mauzoleum Saladyna, w którym pochowano jednego z największych bohaterów w arabskiej historii. Mauzoleum wzniesiono w roku 1193, a odnowiono dzięki wsparciu finansowemu niemieckiego cesarza Wilhelma II, który bawił w Damaszku z wizytą w roku 1898. Wstęp za okazaniem biletu do meczetu Umajjadów.
Jordania graniczy z Izraelem (238 km), Zachodnim Brzegiem Jordanu (97 km), Syrią (375 km), Irakiem (181 km) i Arabią Saudyjską (744 km). Łączna długość granic wynosi 1 635 km. Jordania posiada bardzo ograniczony dostęp do morza - Zatoki Akaba Morza Czerwonego. Długość wybrzeża wynosi zaledwie 27 km.
Dżerasz
pięknie zachowane rzymskie miasto
To pięknie zachowane rzymskie miasto, położone 51 km na północ od stolicy, zasłużenie uchodzi za jedną z największych atrakcji Jordanii, ustępującą tylko Petrze i Wadi Rum.
Ruiny Dżerasz (Jerash) odkrył w 1806 r. niemiecki archeolog Ulrich Seetzen, ale prace wykopaliskowe rozpoczęto dopiero w latach 20. Trwają one zresztą do dziś i choć odkopano tu dwa teatry, niecodzienne owalne forum, świątynie, kościoły, targowisko i łaźnie, ocenia się, że pod ziemią wciąż pozostaje aż 90% zabudowań. W okresie największej świetności miasto liczyło, jak się szacuje, około 15 tys. mieszkańców i mimo że nie leżało przy żadnym ważnym szlaku handlowym, świetnie prosperowało dzięki uprawom zbóż na okolicznych polach. Teren wykopalisk można zwiedzać codz. od 7.30 do zmroku; wstęp dla obcokrajowców kosztuje 5 JD.
Petra (z gr. πέτρα "petra", skała; Arabski: البتراء, al-Bitrā) to obecnie ruiny miasta Nabatejczyków, znajdujące się w południowo-zachodniej Jordanii. Położona jest w skalnej dolinie, do której prowadzi jedna wąska droga wśród skał - wąwóz As-Sik. Petra słynie z licznych budowli wykutych w skałach. W czasach antycznych, w okresie od III w. p.n.e. do I w. n.e., miasto przeżywało czasy swojej świetności, będąc stolicą królestwa Nabatejczyków. Sami Nabatejczycy zwali Petrę Rqm (Rakmu), co oznacza "wielobarwna".
Wielki Mur Chiński (chin. upr. 万里长城, trad. chin. 萬里長城; pinyin Wànlǐ Chángchéng) - mur obronny, zaopatrzony w bramy i wieże, od Shanhaiguan (nad zatoką Liaodong) do Jiayuguan w górach Nanshan o długości ok. 2400 km (uwzględniając tylko wiodącą nitkę muru bez bocznych odgałęzień, w wersji pochodzącej z czasów dynastii Ming, całość to około 6000 kilometrów), chroniący Chiny przed najazdami ludów z Wielkiego Stepu. Nazywany jest też "Murem 10000 Li". (10000 nie powinno być tutaj traktowane literalnie i oznacza raczej "nieskończoną długość" muru.).
W 1987 roku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a 7 lipca 2007 ogłoszono go jednym z siedmiu nowych cudów świata.
Pekin (chiń. 北京, pinyin: Běijīng) to stolica Chińskiej Republiki Ludowej oraz miasto wydzielone, podlegające bezpośrednio władzom kraju. Od północy, zachodu i południa graniczy z prowincją Hebei, a od wschodu z miastem wydzielonym Tiencin.
Pekin jest drugim, po Szanghaju, miastem ChRL pod względem liczby ludności. Pełni także funkcję największego ośrodka politycznego, oświatowego i kulturalnego kraju. Krzyżują się tu ważne linie kolejowe i drogi samochodowe.
Zakazane Miasto (chiń. 故宫, Gu Gong) - zbudowane w Pekinie, wewnątrz Wewnętrznego Miasta, za panowania dynastii Ming. Otoczone murem obronnym i fosą. Mury zdobią wieże przykryte wielopiętrowymi dachami pokrytymi żółtą dachówką. Kompleks rozplanowano wzdłuż głównej osi północ - południe. Zajmuje obszar o długości 960 m i szerokości 760 m. Od południa prowadzi do niego Brama Niebiańskiego Spokoju T'ien-anmen. Naprzeciwko bramy usytuowany jest budynek Hali Najwyższej Harmonii T'aihotien zbudowany w 1627. Dalej, wzdłuż tej samej osi mniejszy pawilon Czunghotien, w którym cesarz przygotowywał się do uroczystości i Paohotien - sala audiencji. Wszystkie trzy budynki oficjalnej części pałacu zbudowano na trójstopniowym, marmurowym cokole, którego ściany ozdobiono reliefem. Od bieli tarasu odbija czerwień podpierających dach słupów. Masywny dach pokrywa lśniąca, złotożółta dachówka. W najokazalszym pawilonie T'aihotien odbywały się uroczystości koronacyjne, z okazji urodzin cesarza i Nowego Roku.
Za częścią oficjalną, oddzielona murem i bramą Kienkingmen znajduje się część prywatna, również złożona z trzech, umieszczonych wzdłuż tej samej osi obiektów: pałacu Kienkinggong (Pałac Niebiańskiej Czystości), pałacu Kunninggong (Pałac Ziemskiego Spokoju) - rezydencje cesarskiej pary oraz pawilonu Kiaotaitien (Sala Jedności łącząca parę cesarską). Pełen harmonii układ stanowił odzwierciedlenie filozofii, w której pierwiastek żeński i męski łączą się. Budowle oskrzydlono pomocniczymi pawilonami. W sumie, na terenie Zakazanego Miasta wzniesiono ok. 800 pałaców i wiele mniejszych pawilonów. Całość, wraz z ogrodami i trzema sztucznymi stawami, tworzyła zamkniętą kompozycję. Pałac cesarski został wpisany w 1987 na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
W sercu miasta znajduje się jeden z największych placów świata plac Tienanmen - plac Niebiańskiego Spokoju. Od północy ogranicza plac Brama Niebiańskiego Spokoju, za którą rozpościera się Zakazane Miasto. Od XIV wieku, kiedy panowała dynastia Ming, a następnie dynastia Qing na placu otoczonym murem znajdowały się ustawione w kształcie litery T główne urzędy państwowe: ministerstwa ceremonii, wojny, finansów, sprawiedliwości, kadr, pracy, wywiadu, astronomii, meteorologii, siedziba dowództwa wojskowego, urzędy do spraw rodziny cesarskiej, cenzury, szpital cesarski i Akademia Cesarska. Przez środek placu przebiegał zadaszony Korytarz Tysiąca Bu ( bu - jednostka miary ok. 1,5 m). Przez całe wieki wstęp na plac mieli tylko najwyżsi dostojnicy państwowi. Wszystkie te budynki zostały wyburzone do końca lat czterdziestych.
Obecnie w centrum placu wznosi się monumentalne mauzoleum Przewodniczącego Mao Zedonga wzniesione w 1976 roku po jego śmierci.
Świątynia Nieba jest jednym z najpiękniejszych parków w Pekinie i cennym zabytkiem historycznym. Planowanie i struktura jej głównych budowli posiadają specyficzny styl narodowy. Położona jest w południowo-wschodniej części miasta zewnętrznego. Powierzchnia świątyni wynosi około 4000 mu (280 hr.). Zbudowana została w 1420 r.(na początku dynastii Ming). Ma już przeszło 500-letnią historię. Świątynia Nieba jest miejscem, gdzie cesarzowie dynastii Ming i Qing co roku składali ofiary, modląc się do Nieba o obfite plony rolnicze w danym roku.