BADANIA RYNKOWE I MARKETINGOWE
DANE- są to wiadomości, których decydent nie ocenił jeszcze pod kątem przydatności w rozwiązaniu określonego problemu są to symbole przenoszone za pomocą określonych sygnałów, czyli nośników danych.
IFORMACJE- są zawarte w danych, przy czym dane zmieniają się w informacje w chwili ich odbioru i interpretacji przez człowieka.
SYSTEM INFORMACJI MARKET- składa się z ludzi sprzętu oraz technik pozyskiwania, gromadzenia, przetwarzania i analizy danych. Do jego zadań należy przekazywanie informacji do osób podejmujących decyzje marketingowe. Nie ma pokrycia w strukturze organizacyjnej.
SIMie podsystemy: dokumentacja w przedsiębiorstwie, monitoring , podsystem badań marketingowych, podsystem modelowania, pomocy w decyzjach marketing
System modelowania i pomocy w decyzjach mark obejmuje banki statystyki , modele analityczne i decyzyjne oraz oprogramowanie komputerowe wykorzystuje techniki analizy statystycznej i ekonomicznej jego celem jest wypracowanie modeli pozwalających wyjaśnić , przewidywać i kontrolować procesy rynkowe.
Ze względu na przedmiot badań wyróżnia się następujące obszary badań:
- produktu, ceny, dystrybucji, promocji po za tym badania otoczenia działalności przedsiębiorstwa, badania rynku i sprzedaży
- badania wnętrza przedsiębiorstwa i jego działalności gosp. Kryterium badań marketingowych
Według rodzajów problemów decyzyjnych
- badania opisowe - celem charakterystyki przedstawienie zjawisk rynkowych
Badania wyjaśniające gdzie poszukuje się związków przyczynowo skutkowych dotyczących zdarzeń rynkowych.
Badania prognostyczne - ich celem je ST przewidywanie zmian zdarzeń i procesów rynkowych.
Badania innowacyjne celem jest wskazanie na możliwość rozwoju przedsiębiorstwa i rozwój zjawisk w jego otoczeniu.
Badania kontrolne - ich celem jest kontrola i ocena skutków działań marketingowych
Ze względu na rodzaj źródeł informacji wykorzystywanych w badaniach marketingowych:
- wtórne- nazywane badaniami zza biurka
- pierwotne - terenowe, rynkowe
Kryterium potrzeb informacyjnych
- badanie stałe, czyli ciągłe
- badanie okresowe
- badanie sporadyczne
Kryterium według horyzontu czasowego:
- historyczne
- bieżące
- perspektywie
Według kryterium stopnia szczegółowości
- mikroekonomiczne
- makroekonomiczne
Kryterium wielkości zbadanej populacji:
- badania wyczerpujące prowadzone na całej populacji generalnej
- nie wyczerpujące czyli prowadzone w oparciu o próbę
Kryterium jednostki miary
- ilościowe
- jakościowe
PROCES PROWADZENIA BADANIA MARKETINGOWEGO
- projektowanie badania
- dobór próby do badań
Procedura badań marketingowych składa się z dwóch podstawowych faz:
Faza przygotowania badania (projektowanie badań, dobór próby do badań, budowa instrumentu pomiarowego)
Realizacji projektu badania
- zbieranie danych
- redukcja danych
- analiza danych
- prezentacja i ocena wyniku badania
CECHĄ procedury prowadzenia badań marketingowych jest współzależność poszczególnych etapów oraz cykliczność
Najszersze pojęcie badania marketingowe
badania rynkowe
Najwęższe pojęcie analiza rynku
1. PROJEKTOWANIE BADANIA
Najważniejszym elementem na etapie projektowania jest dokładne zdefiniowanie problemu badanego. Ponadto należy określić czynności umożliwiające zebranie, analizę i prezentacje danych nieb jednych do rozwiązania zgłoszonego problemu decyzyjnego.
Ponadto określamy wartość informacji oraz koszt przeprowadzonego badania
2. DOBUR PRUBY DO BADANIA (albo typowanie populacji generalnej)
Określenie populacji generalnej - należy zdefiniować podstawowe elementy badania oraz zakres i czas realizacji badania
Określenie aparatu losowania ( wykaz populacji generalnej odwzorowany na liście).
Lista powinna być - pełna aktualna, każdy obiekt może wystąpić na niej jeden raz
Ustalenie jednostki próby (dom, blok, ulica, gospodarstwo domowe, sklep wolnocłowy na lotnisku- opinia)
Przedmiot- pasażerowie na lotnisku
Czas- godziny otwarcia sklepu np. w tygodniu
Jednostka próby- klienci sklepu
Przedmiot próby- teren sklepu
Określenie wielkości próby - odpowiednio liczna, jej liczebność wpływa na dokładność i stopień pewności wyników z badań, przyjmuje się że średnio dopuszczalny błąd wynosi 2-5%
Poziom ufności około 95%
Należy określić także odchylenie standardowe lub proporcje czyli miary precyzyjne (dominanta, kwartyle)
Ponadto należy zadbać o to, aby struktura próby była zgodna ze strukturą populacji generalnej
Dla przedsiębiorstwa ważny jest (czas, koszt, pożądana dokładność wyniku)
Przykładem typowania minimalnej wielkości próby może być
KLASYFIKACJA KRZYŻOWA ANALIZY TABULARYCZNEJ DANYCH
Celem- zbadanie współzależności między dochodami a wynikami osiąganymi w nauce wyrażonymi średnią ocen w semestrze
dochody na osobę średnia ocen
do 500 2,0
501-1000 3,0
1001-1500 3,5
1501-5000 4,0
2001-3000 4,5
powyżej 3000 5,0
6*6=36 -6/30
liczebność minimalna 6*100+30*20(obiekt)=1200
wybór metody określenia próby - sposób wykazania z populacji generalnej próby
- sposób losowy (oparty o rachunek prawdopodobieństwa)
- sposób nie losowy
ksero METODY DOBORU PRUBY
Zad . Ludność w wieku produkcyjnym
Kobiety 60% 1800
Mężczyźni 40% 1200
Mieszkańcy miasta 20% 600
Mieszkańcy wsi 80% 2400
- okres wielkości i strukturę próby przy czym próba ma stanowić 0,01% populacji generalnej
- zatrudniamy 10 ankieterów- obliczyć kwotę przypadającą na jednego ankietera
wielkość próby 30min*0,01%= 3000
na jednego ankietera przypada 300 ankiet = miasto( 144kobiet, 96 mężczyzn) wieś (36kobiet, 24 meżczyzn)
WYWIAD GRUPOWY- zalicza się do najpopularniejszych metod badań jakościowych . pozwala na wykorzystanie wielu właściwości grupy społecznej jako narzędzia badań.
Do najważniejszych efektów i zjawisk z nią związanych należą ;
efekt synergii gdzie wspólny wysiłek grupy pozwala na generowanie szerszej gamy pomysłów niż suma jednostek jednostek osobna.
efekt kuli śniegowej gdzie komentarze jednych uczestników grupy wywołują repliki innych uczestników czyli reakcje łańcuchowe.
Efekt stymulacji grupa wyzwala większą motywację i entuzjazm do wykonania przydzielonego zadaniwa.
Efekt bezpieczeństwa - gdzie uczestnicy grupie śmielej wyrażają własne opinie i motywy. Mogą stracić jednak samokontrole nad treścią wyrażanych sądów.
Efekt spontaniczności gdzie w grupie wypowiedzi są bardzo spontaniczne i naturalne.
WADY techniki wywiadu grupowego:
Nijakość badań bardzo mocno wpływa osoba moderatora
Swoboda przebiegu dyskusji powoduje trudności w kodowaniu i analizie wyników
Atmosfera w grupie może żutować na uzyskanie informacji
ZALETY
Szybkość niskie koszty
Duża ilość generowanych informacji
Szerokie zastosowanie w badaniach konsumenckich
PROCEDURA PROWADZENIA WYWIADU GRUPOWEGO
Określenie typu poszukiwanych informacji
Przygotowanie moderatora dyskusji
Dogłębne zrozumienie problemu
Zebranie informacji o przedmiocie
Stworzenie listy pytań i przewodnika do dyskusji
CECHY modelatora
Powinien być otwarty (zdolność empatii)
Dobra pamięć
Umiejętność szybkiego uczenia się
Witalność
Umiejętność słuchania
Umiejętność syntezowania
Przyjmowanie roli przyjacielskiego przywódcy
Umiejętność wypowiadania się na piśmie
Organizacja wywiadu
Organizacja wywiadu
Małe grupy (6-8 osób w Ameryce 10-12 osób)
Czas trwania 3-4 godz. w europie
Fizyczna organizacja wywiadu
Rekompensata dla uczestników wywiadu
Stworzenie scenariusza dyskusji
Pytania podstawowa technika wywiadu (jasne, proste, krótkie)
Pytanie nie może być sugerujące
Opinie nie mogą być zagrażające dla uczestników wywiadu
Celem wywiadu jest odkrycie motywów i odczuć konsumentów konsumentów nie ustalanie racji czy argumentów
Techniki pomocne w prowadzeniu wywiadu
Sorting wykorzystuje się do określenia segmentu rynku lub grup strategicznych dla poszczególnych produktów
Produktówkonfiguracja jest szczególnie przydatna w badaniach określających przywiązanie do matki produktu
Techniki pytań deprywacyjnych pytania te zadawane są w celu uzyskania ostro zarysowanych opinii i preferencji członków grupy.
Kontrola przebiegu wywiadu i procesów grupowych
Postawa milczka
Postawa dominatora
Postawa antagoniści (to zależy)
Analiza wywiadu - najczęściej analizę prowadzi moderator (sporządzanie notatek notatek wywiadu)
Analiza, opis i interpretacja wyników sporządzenie raportu
Analiza zachowań kolejności wypowiedzi
Kolejność pojawiających się wątków
Jest to analiza problemowa , ważny jest opis atmosfery oraz postaw uczestników wywiadu.
WYWIAD KWESTIONARIUSZOWY ANKIETA-jako jedna z technik badań marketingowych.
Określenie typu poszukiwanych informacji
Rodzaj potrzebnych informacji
Dane -fakty przedstawiające wiedze respondentów
opinie obrazujące postawy respondentów
badana populacja czy też próba w oparciu o którą przeprowadzimy badania.
wybór rodzaju kwestionariusza
- rodzaj budowanego kwestionariusza
- sposób kontaktowania się respondentem
Najczęściej stosuje się kwestionariusze o wysokim stopniu standaryzacjijest to wywiad strukturalizowany bezpośredni lub pośredni. głownym zadaniem ankietera jest zadawanie pytań zgodnie z ich treścią określoną w formularzu
kwestionariusz ankietowy o niskim stopniu standaryzacji wykorzystywany w wywiadzie swobodnym bezpośrednim lub telefonicznym wymaga on dużego doświadczenia ankietera daje możliwość uzyskania bogatszych informacji.
określenie zawartości treściowej pytań
- pytania w kwestionariuszu powinny dostarczać informacji niezbędnych do rozwiania
postawionego problemu
- nie należy zamieszczać pytań na wszelki wypadek
- treść pytań powinna być ustalona z uwzględnieniem różnych procedur analitycznych które będą wykorzystywane w dalszej części zadania
- wiele zagadnń celowo posiada charakter neutralny i są to pytania wprowadzające albo pytania buforowe
Wśród przyczyn braku odpowiedzi na pytania można wymienić
- respondent nie zna odpowiedzi na pytanie nie rozumie go lub nie wyraża żadnej opini w danej kwestii
- pytania dotyczące przeszłości respondenta, nie pamięta potrzebnych faktów
- niektóre pytania mogą być ignorowane przez respondenta
określenie słownictwa pytań
na tym etapie należy określić stylistykę i tematykę oraz jednorodność znaczeniową pytań . szczególną uwagę należy poświęcić pytaniom o zabarwieniu emocjonalnym . w odniesieniu do nich stosuje się różne sposoby łagodzenia treści ( czy kupuje pani ubrania z tanią odzieżą zachodnią, czy zdarzyło się pani)
Przykłady łagodzenia
- założenie sporadyczności ( czy zdarzyło się)
- założenie zwyczajności działania (w obecnych trudnych czasachh czy zdarzyło się pani kupić)
- załżenie istnienia uogólnionego innego
- założenie obiektywności
- wyrażenie pytania w formie kategorii wyboru ( ile czy zdarzyło się - przedziały)
nie należy zadawać pytań sugerujących, osobistych emocjonalnych)
Analiza form odpowiedzi
- pytania zamknięte
- pytania otwarte
Wybór formy zależy od stopnia standaryzacji kwestionariusza
- bezpośredniości pytania
- celu pytania Czym wyższy poziom standaryzacji tym większa liczba pytań zamkniętych
Wyróżniamy pytania
- zamknięte logicznie , otwarte logicznie, zamknięte dramatycznie, otwarte dramatycznie
Kazde pytanie zamknięte logicznie posiada jeden rodzaj odpowiedzi. pytanie to można zamknąć dramatycznie poprzez podanie wersji odpowiedzi lub można je pozostawić otwartym dramatycznie
Pytanie otwarte logicznie (jaka jest pani opinia na temat palenia tytoniu)
forma zakreślania odpowiedzi oraz jej wybór jest określone przez roszczenie zupełności
wyróżnia się minimalne roszczenia zupełności ( maksymalne- proszę zakreślić max, ograniczone
Pytania rozszczygnięcia , pytania zamknięte logicznie i gramatycznie zaczynające od słowa CZY
Pytania zamknięte mogą być skonstruowane w postaci skali podstawowe rodzaje skali graficznych to skale ciągłe ukazujące tylko min lub max natężenie cechy
Skale dyskretne przedstawiają wartości pośrednie
skale parzyste mają najczęściej charakter wymuszający
nieparzyste mają charakter neutralny
ustalenie kolejności pytań
Na początku wprowadzając możemy wykorzystać pytania buforowe.
Nie należy stosować pytań sugerujących.
W najważniejszych kwestiach pytania kontrolne.
Wykorzystuje się pytania filtrujące umożliwiające zachowanie spójności, płynności wywiadu.
metryczka zamieszczona na końcu kwestionariusza zawiera pytania dotyczące poszczególnych cech respondentów
- Zaprojektowanie cech zewnętrznych kwestionariusza