STANIEK PIOTR		Grupa D Zespół IV		Laboratorium z materiałoznawstwa
Temat: Preparatyka w mikroskopii optycznej i badania makroskopowe.
Rok akademicki 1999/2000	Data: 11-05-00		Ocena:		Podpis:

1. Wstęp teoretyczny

Badania metalograficzne polegają na obserwowaniu pod mikroskopem struktury stopu uwidocznionej na szlifie (zgładzie) specjalnie przygotowanym. Aby można badać strukturę danego stopu lub metalu pod mikroskopem muszą być uprzednio wykonane następujące czynności:

• pobranie próbek metalograficznych;

• wykonanie szlifu (szlifowanie, polerowanie);

• obserwacja szlifu metalograficznego pod mikroskopem bez trawienia;

• wytrawianie.

Po ich wykonaniu następuje właściwe badanie metalograficzne pod mikroskopem.

Pobierane próbki muszą być tak wycięte, aby dawały możność zbadania struktury całego przedmiotu. A wiec jeśli przedmiot ma strukturę nie jednorodną to musi być wykonana taka ilość szlifów z danej części, która najlepiej uwidaczniałaby tę niejednorodność.

Szlifowanie próbek prowadzi się na szlifierkach mechanicznych do tarcz których przyklejone są papiery ścierne różnej ziarnistości (począwszy od najgrubszego do togo o ziarnie najcieńszym).

Polerowanie wykonuje się ręcznie lub mechanicznie (tarcza filcowa zraszana emulsją Al₂O₃ , albo pokryta jest pastą zawierającą tlenek chromu lub magnezu).

Polerowanie przeprowadza się celem usunięcia wszystkich rys szlifowania oraz uzyskania zwierciadlanej gładkiej powierzchni.

Następnie szlif wytrawia się. Wytrawianie polega na chemicznym działaniu odczynnika na wypolerowaną powierzchnię próbki , podczas którego zachodzi uwidocznienie struktury stopu. Wytrawianie pól kryształów następuje bądź dzięki rozpuszczającemu działaniu odczynnika, bądź na skutek osadzania się produktów reakcji na polach kryształów. Powierzchnia tak oglądanego szlifu w mikroskopie ma wygląd różnie zaciemnionych pól.

2. Przebieg ćwiczenia

Badane próbki:

• stal 15 (ferrytyczno - perlityczna);

• mosiądz;

• nowe srebro MZN18 ( Cu-56%, Zn-26%, Ni-18%);

• miedź czysta.

Trawienie stali wykonuje się najczęściej przy użyciu Nitalu (roztwór 1 - 5% HNO₃ w alkoholu etylowym) lub pikralu (2 - 5% kwasu pikrynowego w alkoholu etylowym).

3. Wyniki ćwiczenia

Stal 15	Nowe srebro MZN 18
Miedź czysta	Mosiądz

4. Wnioski

Ćwiczenie to pozwala na określenie struktury w zakresie mikroskopowym.

Dzięki tym badaniom można określić np. czy pęknięcia metali nastąpiło na skutek doraźnego przeciążenia, czy też w wyniku zmęczenia materiału: można ocenić w przybliżeniu wielkość naprężeń ,czy też wielkość ziarna; układ włókien w materiałach przerobionych plastycznie.

- 2 -

---