Zbiór 40 tras wokół Warszawy
i
poradnik dla organizatorów rajdów
opracowała:
pwd. Małgorzata Gładyś
Szczep 305 WDHiZ „Wir”
SPIS TREŚCI:
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Przygotowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Program . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . 4
Mapy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
Przydatna literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Dobór trasy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Przydatne strony WWW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Ekwipunek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Ekwipunek organizatora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Ekwipunek uczestnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Odznaki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Odznaka Turystyki Pieszej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Odznaka Turysta Przyrodnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Przykładowe trasy rajdów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Propozycje tras dla zuchów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Propozycje tras dla harcerzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Propozycje tras dla harcerzy starszych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Propozycje tras dla wędrowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
1. Wstęp
W niniejszym opracowaniu przedstawiłam propozycje tras rajdów dla zuchów, harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników oraz wskazówki dotyczące przygotowania i prowadzenia wędrówki. Tras jest 10 dla każdej grupy wiekowej, 10- tyle ile miesięcy pracy śródrocznej. Czy to oznacza, że koniecznie musimy co miesiąc „wyciągnąć” naszą drużynę, gromadę do lasu? Nie, ale bardzo wszystkich zachęcam do comiesięcznych wędrówek poza granice Warszawy. Spędzając te kilka- czy czasem kilkanaście godzin razem z naszymi harcerzami mamy okazję o wiele lepiej ich poznać. Idąc obok siebie mamy okazję rozmawiać ze sobą, co, przyznajmy szczerze, na zbiórkach jest bardzo utrudnione. Poza tym wspólna wędrówka zmniejsza- w tym pozytywnym znaczeniu- dystans pomiędzy kadrą a harcerzami.
Co zrobić żeby nasz rajd nie zakończył się totalną porażką? Mam nadzieję, że kilka wskazówek, które umieściłam poniżej pomoże Wam przygotować udaną wyprawę drużyny.
Dobrze przygotowane przedsięwzięcie, nie tylko harcerskie, powinno składać się z trzech etapów: początku, trwania i zakończenia. Jeżeli zabraknie któregoś z tych elementów, to nie możemy mówić o sukcesie. Co z tego, że przygotujemy z zuchami wspaniały teatrzyk, skoro nigdy go nie wystawimy i nikt, nawet najwierniejsi widzowie-mamy i tatusiowie go nie zobaczą? Jaki cel będzie miało zdobywanie znaku służby przez grupę wędrowników, jeżeli nie podsumują oni później swoich dokonań podczas próby, nie przedstawią radzie drużyny i znak nie zostanie przyznany? A jak wyobrażamy sobie wyjazd na obóz bez wcześniejszego przygotowania sprzętu, programu? Tak się nie da, prawda?
Podobnie jest z rajdem. W momencie, kiedy zaczynamy myśleć: „...a może by tak pójść na rajd...” wkraczamy w fazę początku.
I. Początek- przygotowanie rajdu
Pierwszą rzeczą, jaką powinniśmy ustalić to jest termin naszej wyprawy. Najlepiej, żeby nie było to bliżej niż za 2 tygodnie- wtedy mamy czas, aby wszystko spokojnie przygotować. Następnie dobrze byłoby określić miejsce, gdzie pojedziemy. W tym celu przydatne nam będą mapy (2.Mapy) i przewodniki (3.Przydatna literatura). Ustalamy trasę (8.Przykładowe trasy), odpowiednią do wieku i możliwości naszych zuchów i harcerzy (4.Dobór trasy), dojazdy (5.Przydatne strony WWW), oraz sprawdzamy i szykujemy sprzęt nasz i naszych podopiecznych (6. Ekwipunek). Najpóźniej tydzień przed rajdem nasi podopieczni powinni znać szczegóły rajdu- o której i gdzie się spotykamy, dokąd jedziemy, kiedy i gdzie wracamy, oraz co powinni zabrać ze sobą.
II. Trwanie- program rajdu
Celem rajdu nie powinno być samo chodzenie, wyrwanie się z Warszawy czy „zaliczanie kilometrów”. Szczególnie dla zuchów wędrówka powinna mieć jasno określony cel: idziemy szukać księżniczki porwanej przez smoka, czy przemierzamy dno oceanu w poszukiwaniu ukrytego skarbu piratów. Rajd jest także bardzo dobrą okazją na realizowanie zadań na stopnie i sprawności (łatwiej poprosić o wskazanie liści dębu na drzewie lub sprawdzić ich znajomość z lesie niż sprawdzać na zbiórce czy harcerz potrafi narysować je na kartce). Narzędziem pomocnym przy motywowaniu naszych harcerzy do udziału w wędrówkach mogą być odznaki (7.Odznaki), jednak trzeba uważać, aby „zaliczanie” kolejnych ich stopni nie zmieniło się w pogoń za kilometrami. Nie mówiąc już o licznych grach i zabawach, które powinny zajmować naszych łazików na każdym postoju. Zabawy i program powinny być dostosowane do pory roku i warunków pogodowych. Warto korzystać z ludowych tradycji oraz zwyczajów, włączając do naszych zabaw np. topienie marzanny na wiosnę czy organizując w grudniu grę, której celem będzie odnalezienie zaginionego pomocnika Świętego Mikołaja.
III. Zakończenie- podsumowanie rajdu
Podsumowanie powinno odbyć się w dwóch kręgach- najpierw uczestników, później organizatorów. Najpierw powinniśmy posłuchać, jakie wrażenia po wspólnej wędrówce mają nasi harcerze, nasze zuchy, co im się podobało, co chcieliby powtórzyć na kolejnym rajdzie a z czego zrezygnować. Później robimy to samo w gronie organizatorów, starając się rozpatrzyć wszystkie niedociągnięcia i błędy, oraz zastanowić się, jak na przyszłość ich nie popełniać.
2. Mapy:
Podczas wędrówek proponowanymi przeze mnie trasami przydatne są następujące mapy:
„Jezioro Zegrzyńskie i okolice” 1:50 000 Compass Kraków 2003
„Kampinoski Park Narodowy” 1:50 000 PPWK Warszawa- Wrocław 2000
„Powsin, Las Kabacki i Konstancin” 1:20 000 Mapa Gazety Wyborczej 2001 r.
„Góra Kalwaria” 1:100 000 M-34 7/8 WZKart Warszawa 2001
„Okolice Warszawy” 1:50 000 WZKart Warszawa 1998
„Warszawa- Zachód” 1:100 000 N-34 137/138 WZKart. Warszawa 2001
„Warszawa- Wschód” 1:100 000 N-34 139/140 WZKart. Warszawa 2001
Wszystkie wymienione mapy są na dzień dzisiejszy (styczeń 2004) dostępne w sprzedaży w księgarniach, EMPIK-ach i niektórych sklepach turystycznych.
3. Przydatna literatura:
Aby pogłębić swoją wiedzę o odwiedzanych rejonach proponuję zajrzeć do następujących książek:
Lechosław Herz seria „Podwarszawskie szlaki piesze” PTTK „Kraj”, Warszawa 1979 r.
Lechosław Herz „66 wycieczek pieszych w okolice Warszawy” PTTK „Kraj”
Warszawa 1990 r.
Lechosław Herz „Przewodnik po okolicach Warszawy” Oficyna Wydawnicza „Rewasz”
Pruszków 1995 r.
Lechosław Herz „Puszcza Kampinoska” Oficyna Wydawnicza „Rewasz”
Pruszków 2002 r.
Lechosław Herz „Mazowsze” Wydawnictwo „Wiedza i Życie”
Warszawa 2000 r.
Oczywiście istnieje jeszcze wiele wydawnictw innych autorów, jednak powyższe są najbardziej godne polecania. Ostatnie dwa przewodniki są dostępne w sprzedaży, pozostałe, jak i wiele innych można wypożyczyć w Centralnej Bibliotece PTTK im. Kazimierza Kulwiecia, mieszczącej się w Warszawie, przy ul. Podwale 23.
4. Dobór trasy
Bardzo ważne w ustalaniu tras dla zuchów jest zróżnicowanie trasy. Powinno być w miarę możliwości trochę lasu, trochę pola, raz pod górkę i raz z górki, jakaś atrakcja (może przejazd kolejką albo metrem? A może ognisko?) tak, aby nie znudzić naszych młodych łazików. Średnie tempo marszu zuchów wynosi 3 km na godzinę (z obciążeniem 1 kg). Przedstawione tutaj trasy dla zuchów mają od 5 do 8 km długości, ich przejście powinno zająć mniej więcej 2-3 godziny (nie licząc czasu na postoje, zabawy i dojazdy).
Średnie tempo marszu harcerzy w wieku 10-13 lat wynosi 4 kilometry na godzinę, dlatego możemy się już pokusić o robienie dłuższych tras ok. 10- 12 km. Warto pamiętać, że dzieci w tym okresie intensywnie rosną, dlatego też nie powinny wędrować ze zbyt dużym obciążeniem (ok. 2 kg).
Harcerzom starszym wędrowanie z prędkością 4,5 km/h nie sprawia problemu. Z niezbyt dużym obciążeniem (ok. 3 do 4 kg) przejdą 13-16 km. Należy pamiętać, że w tym wieku bardzo często chęci przewyższają możliwości, i czasami zbytnie ambicje należy hamować.
Wędrownicy mogą przejść jednorazowo około 20 km. Ich średnia prędkość wynosi około 5- 5,5 km/h. Trasy dla nich mogą być dłuższe, trudniejsze i bardziej ambitne. Jednak i w tym przypadku należy pamiętać o regularnych posiłkach i uzupełnianiu płynów. Nie należy także przesadzać z obciążeniem.
5. Przydatne strony WWW:
Podane poniżej adresy stron WWW zawierają przydatne w planowaniu trasy rozkłady jazdy pociągów, autobusów ZTM i PKS.
www.pkp.com.pl rozkład jazdy pociągów PKP i WKD
www.pkspolonus.com.pl rozkład jazdy autobusów z Dworca PKS Warszawa Zachodnia
i Warszawa Stadion
www.ztm.waw.pl rozkład jazdy autobusów ZTM
www.rozklady.com.pl rozkład jazdy PKS prawie całego kraju
http://2cv.lomianki.pl rozkład jazdy autobusów Ł i Łbis
6. Ekwipunek:
Najważniejszą sprawą na rajdzie jest bezpieczeństwo naszych podopiecznych. Mniej ważne jest to, czy rajd im się podobał, czy zabawy były ciekawe, czy przeszliśmy 5 czy 15 kilometrów- najważniejsze, żeby wszyscy bezpiecznie, cali i zdrowo wrócili do domów. Niektóre zagrożenia możemy wcześniej przewidzieć i zapobiec im, na inne nie mamy wpływu. To, jak nam się uda poradzić z niespodziankami na szlaku, zależy bardzo często od ekwipunku- zarówno naszego (organizatorów) jak i naszych podopiecznych.
Ponieważ wszystkie prezentowane tu trasy są jednodniowe, dlatego wymienione tu potrzebne przedmioty dotyczą jednodniowych rajdów.
ekwipunek organizatora:
o mapa i kompas- należy zabrać ze sobą nawet wtedy, gdy idziemy w tereny dobrze nam znane. Zawsze może nam się zdarzyć, że zgubimy drogę, nawet wtedy, gdy ostatni raz szliśmy tędy wczoraj... Poza tym jak będziemy uczyć naszych harcerzy orientowania mapy i wyznaczania północy?
o apteczka- po co- chyba nikomu nie trzeba tłumaczyć, najlepiej jakby znalazły się w niej: kompresy gazowe, opaska dziana, bandaż elastyczny, chusta trójkątna, plastry z opatrunkiem, woda utleniona, delikatny lek przeciwbólowy (najlepiej paracetamol), pęseta, nożyczki, agrafki
o zegarek- niby banalna rzecz, ale wyobraź sobie, że na rajdzie nikt nie ma ze sobą zegarka a macie tylko jeden powrotny pociąg...
o latarka- bardzo ważna szczególnie zimą, kiedy wcześniej robi się ciemno (bardzo pomocna, gdy przez przypadek zabłądzimy), ale również latem, gdy np. nasz harcerz zapuści się w ciemne korytarze bunkrów...
o linka- ile osób tyle pomysłów na jej wykorzystanie, w wielu sytuacjach niezbędna
o zapałki- nawet kiedy nie planujemy posiłku ani ogniska na trasie warto zabrać ze sobą, najlepiej zapakowane w nieprzemakalne opakowanie (np. tubka po witaminach musujących lub opakowanie od kliszy fotograficznej)
o świeczka lub rozpałka do grilla w kostkach- gdy jest bardzo mokro a my naprawdę musimy rozpalić ognisko
o zapasowe ubranie (skarpetki, rękawiczki, czapka, szalik, sweter, kurtka od deszczu)- do pożyczania gdy ktoś zgubi/ zapomni/ przemoczy
o worek na śmieci- ponieważ śmieci zabieramy ze sobą, to łatwiej nam będzie je nieść w zabranym z domu worku
o termos z ciepłą herbatą- zawsze się przyda, niezależnie od pory roku
o zapasowe jedzenie (kanapki, czekolada) i picie- na wypadek gdyby ktoś zapomniał lub rajd by się przedłużył
o saperka lub lekka łopatka- żeby nie zostawiać za sobą śladów
o scyzoryk- zawsze się przyda
o telefon komórkowy- prowadzący trasę powinien zawsze mieć kontaktu
o papier toaletowy
o karimata- żeby zawsze było gdzie usiąść
ponadto, jeśli planujemy gotowanie posiłku na trasie przydadzą nam się:
o kociołki i trójnogi
o siekierka
ekwipunek uczestnika:
o buty- wygodne i rozchodzone, wiosną jesienią i zimą koniecznie skórzane lub z jakiegoś xxx-texu, latem mogą być zwykłe adidasy
o skarpetki- nie za cienkie
o kurtka nieprzemakalna od deszczu
o czapka, szalik, rękawiczki- nie tylko zimą, ale też wczesną wiosną i późna jesienią
o ubranie odpowiednie do pogody i pory roku
o jedzenie i picie- zawsze lepiej trochę więcej, bo podczas marszu i pobytu na świeżym powietrzu zaostrza się apetyt, wiosną, jesienią i zimą koniecznie gorąca herbata w termosie
o legitymacja szkolna- gdy jedziemy autobusami i pociągami
7. Odznaki:
Odznaki są potwierdzeniem przejścia tras. Choć tak na prawdę w dzisiejszych czasach straciły już zarówno na prestiżu jak i w praktyce nic nie dają (poza dodatkowymi punktami podczas egzaminu na turystykę na AWF-ie), to są na prawdę dobrym sposobem na motywowanie harcerzy, a przede wszystkim zuchów. Wyobraźcie sobie jak dzielny, odważny czuje się zuch, który w obecności całej gromady a czasem i zaprzyjaźnionej drużyny harcerskiej, otrzymuje z rąk drużynowego odznakę, będącą dowodem pokonania przez niego tych -dziestu kilometrów, czy też uczestnictwa w kilku czy kilkunastu rajdach. Albo co czuje dawny harcerz, który po latach przegląda książeczkę, w której wypisane są trasy wszystkich rajdów i wpraw, jakie odbył wiele lat temu z drużyną...
Jakie odznaki możemy zdobywać z drużyną? Odznak tych jest bardzo wiele. Ja zaprezentuję tutaj dwie: Odznakę Turystyki Pieszej i Odznakę Turysta Przyrodnik, które w bardzo prosty sposób można zdobywać podczas wędrówek z naszymi podopiecznymi.
Odznaka Turystyki Pieszej PTTK
Odznaka została wprowadzona w celu zachęcenia do uprawiania turystyki pieszej nizinnej, poznawania kraju ojczystego, jego przeszłości, współczesnego dorobku, kultury, krajobrazu i przyrody.
Dla młodszych zuchów (do 8 lat) przeznaczona jest odznaka „Siedmiomilowe Buty”, w dwóch, zdobywanych kolejno stopniach- srebrnym i złotym (w jednym roku można zdobyć jeden stopień). Zdobywa się ją po przejściu 30 km (srebrne buty- dzienna wędrówka nie może przekraczać 8 km) i 50 km (złote buty- dzienna wędrówka do 12 km). Przebieg tras należy wpisać do książeczki wycieczek pieszych. Do potwierdzenia przebycia trasy są uprawnieni opiekunowie obecni na wycieczce, czyli również kadra.
Odznakę popularna OTP można zdobywać po ukończeniu 8 lat, przyznaje się ją za zdobycie 60 punktów podczas wycieczek pieszych odbytych w ciągu jednego roku kalendarzowego (z czego co najwyżej 15 pkt za zwiedzanie miejscowości). Zarówno do odznaki popularnej jak i małych stosuje się przelicznik 1 punkt. za przejście 1 km + punkty za zwiedzanie miejscowości (wykaz miejscowości punktowanych jest załącznikiem do książeczki wycieczek pieszych).
Odznakę małą brązową OTP należy zdobywać w ciągu 12 miesięcy od daty pierwszej wycieczki. W tym czasie należy zdobyć 100 punktów (w tym za zwiedzanie miejscowości punktowanych najwyżej 20 punktów), małą srebrną OTP przez dwa lata (24 miesiące) zdobywając na terenie przynajmniej dwóch województw 250 punktów (za zwiedzanie co najwyżej 50 pkt), natomiast małą złotą OTP- 500 punktów na terenie trzech województw (za zwiedzanie nie więcej niż 100 pkt).
Odznaki należy zdobywać po kolei (nie jest wymaganie zdobycie „Siedmiomilowych Butów” przed odznaką w stopniu popularnym), w ciągu roku można zdobyć tylko jeden stopień odznaki. Po zdobyciu odpowiedniej ilości punktów na daną odznakę książeczkę należy złożyć do referatu weryfikacyjnego OTP (np. przy Oddziale Międzyuczelnianym wtorki 18:00- 20:00 DK Śródmieście ul. Marszałkowska 15, lub Oddziale Żoliborskim ul. Kasprowicza 40).
Odznaka „Turysta Przyrodnik”
Wprowadzenie odznaki miało na celu budzenie zainteresowań przyrodniczych wśród turystów i zachęcenie ich do działalności na rzecz ochrony przyrody.
Odznakę małą w stopniach popularnym, brązowym, srebrnym i złotym mogą zdobywać osoby, które ukończyły 7 rok życia. Odznakę zdobywa się w kolejności stopni, w czasie jednego roku można otrzymać tylko jeden stopień odznaki.
Aby zdobyć odznakę w stopniu popularnym należy zdobyć 20 punktów w czasie krótszym niż 3 lata, w stopniu małym brązowym 50 pkt. przez 3 lata, małym srebrnym- 100 pkt nie dłużej niż 4 lata, a małym złotym- 200 krócej niż przez 5 lat.
Punkty zdobywa się m. in. poprzez:
o za każdy dzień prowadzenia wycieczki przyrodniczej (a więc i każdego rajdu) 5 pkt
o każdy dzień udziału w wycieczce przyrodniczej- 2 pkt
o za zwiedzanie pomnika przyrody, alei lub grupy pomników- 2 pkt
o za zwiedzenie ścieżki przyrodniczej- 4 pkt
o za zwiedzenie obszaru chronionego krajobrazu- 4 pkt
o za zwiedzenie rezerwatu- 5 pkt
o za zwiedzenie parku krajobrazowego- 8 pkt
o za zwiedzenie parku narodowego- 10 pkt
o za zwiedzenie innych obiektów przyrodniczych (ogrody botaniczne, zoologiczne, muzea przyrodnicze, parki dworskie, zabytkowe cmentarze)- 5 pkt
Uwaga- do zaliczenia punktów za zwiedzenie parku krajobrazowego lub narodowego nie wystarczy jedna wycieczka w tym terenie, należy odbyć mniej więcej 3-4 rajdy w te tereny.
Po zdobyciu odpowiedniej ilości punktów na daną odznakę książeczkę należy złożyć do oddziałowego referatu weryfikacyjnego Odznaki „Turysta Przyrodnik” (np. przy Oddziale Międzyuczelnianym wtorki 18:00- 20:00 DK Śródmieście ul. Marszałkowska 15, lub Oddziale Żoliborskim ul. Kasprowicza 40).
8. Przykładowe trasy rajdów:
Propozycje tras dla ZUCHÓW:
wrzesień: Na skraj Puszczy Kampinoskiej
Izabelin (0,0 km) - Góra Ojca (2,2 km) - Michałówka (3,9 km) - jez. Opaleń (4,7 km) - polana turystyczna w Opaleniu (6,1 km) - Wólka Węglowa (7,3 km)
dojazd: z pl. Wilsona autobusami 708 i 726 (ok. 30 min), należy wysiąść na przystanku Izabelin- Sienkiewicza (pierwszy przystanek za cmentarzem w Laskach)
powrót: autobusem 110 z przystanku Akcent do pl. Wilsona (ok. 30 min)
(trasa prowadzi czerwonym szlakiem, będziemy korzystać z mapy nr 2)
Szlak prowadzi wschodnim skrajem Puszczy Kampinoskiej. Trasa jest bardzo urozmaicona- kręte ścieżki, często zmieniający się krajobraz, liczne skrzyżowania z innymi szlakami, nie powinno to znudzić zuchów. Góra Ojca- piaszczysta wydma jest dobrym miejscem na dłuższy postój z zabawami. Jednak głównym celem naszej zuchowej wyprawy jest Polana Opaleń, gdzie można rozpalić ognisko, są zadaszenia, ławy i miejsce do zabaw. Tutaj odbywa się spotkanie uczestników akcji „Kampinoskie Spotkanie- Czysty Szlak” wielkiej akcji sprzątania Kampinosu, połączonej z licznymi konkursami i atrakcjami dla dzieci.
październik: W kręgu Podkowy Leśnej
Podkowa Leśna (0,0 km) - rezerwat „Parów Sójek”(1,1 km) - rez. Hryniewieckiego (3,7 km) - Karolin (6,0 km) - Otrębusy- (7,0 km)
dojazd: kolejką WKD z dworca Warszawa Śródmieście WKD do stacji Podkowa Leśna Główna (odjazdy co 30 min, czas jazdy 45 min)
powrót: kolejką WKD ze stacji Otrębusy do dworca Warszawa Śródmieście WKD (odjazdy co 30 min, czas jazdy 45 min.)
(trasa prowadzi szlakiem zielonym, korzystamy z mapy nr 6)
Główną atrakcją rajdu jest przejazd kolejką WKD. Wysiadamy na stacji Podkowa Leśna Główna i ruszamy za znakami żółtymi. Szlak początkowo prowadzi przez miejscowość, później przechodzi przez dwa rezerwaty, aby wreszcie dłuższy czas prowadzić skrajem lasu. Kilometr przed Otrębusami możliwość odbicia na drugą stronę szosy do miejsca odpoczynku z wiatą i ławami.
listopad: W okolice Międzylesia
Międzylesie (0,0 km) - Zielony Ług (5,0 km) - Międzylesie Centrum Zdrowia Dziecka (7,5 km)
dojazd: prywatnym autobusem „Arka”, „Wilga”(kierunek Otwock, Karczew- odjazdy co ok. 15 min) z przystanku pod hotelem Forum lub pociągiem (odjazdy co ok. godzinę) z dworca PKP Warszawa Śródmieście (czas jazdy w obu przypadkach- 30 min), należy wysiąść przy stacji PKP Warszawa- Międzylesie
powrót: autobusem 525 z pętli w Międzylesiu (obok CZD) do pl. Konstytucji (35 min. jazdy, odjazdy co 20 min.)
(początkowo żółtym szlakiem, później czerwonym, przyda się mapa nr 5, ewentualnie nr 7)
Tym razem odwiedzimy Mazowiecki Park Krajobrazowy. Żółty szlak z Międzylesia do Józefowa nie na darmo nazywany jest „Piaszczystą Percią”- prowadzi przez może niezbyt wysokie, ale najprawdziwsze piaszczyste wydmy. Nam dane będzie zdobyć tylko jedną, po zejściu z której dojdziemy do uroczyska Zielony Ług. W tym miejscu zatrzymamy się na dłuższy postój (jest wiata z ławą i stołem). UWAGA!! Zmieniamy szlak! Do Centrum Zdrowia Dziecka idziemy szlakiem czerwonym (skręcamy w czerwony szlak w lewo- na Północny Zachód). Z lasu wychodzimy obok Domu Pomocy Społecznej przy ul. Przedwiośnie- pętla autobusowa jest po przeciwnej stronie ulicy.
grudzień: Puszcza Kampinoska
Laski (0,0 km) - Góra Ojca (2,0 km) - Łuża (3,8 km) - Dąbrowa Leśna (6,5 km)
dojazd: z pl. Wilsona autobusami 708 i 726 (ok. 30 min), należy wysiąść na przystanku Laski- Sokołowskiego (pierwszy przystanek za kościołem w Laskach)
powrót: autobusem 701 z przystanku Łomianki- Kampinoska do pl. Wilsona (ok. 35 min. jazdy)
(trasa prowadzi niebieskim szlakiem, będziemy korzystać z mapy 2)
Kolejny raz odwiedzimy Kampinoski Park Narodowy. Tuż obok przystanku autobusowego znajduje się tablica informacyjna Parku- warto wykorzystać to do rozmowy z zuchami na temat zachowania w lesie. Do Parku wchodzimy piękną aleją sosen, później szlak okrąża Zakłady dla Niewidomych prowadząc na znaną nam już Górę Ojca. Niecałe 2 km dalej, na uroczysku Łuże, do dłuższego postoju zachęca nas wiata. Następnie szlak wychodzi z lasu, prowadząc polem do polany w Dąbrowie Leśnej, na której znajdują się zadaszenia ze stołami i ławami, miejsce na ognisko oraz plac zabaw dla dzieci.
styczeń:
zwiedzanie Warszawy np. Ogród Saski, Łazienki Królewskie
Styczeń jest miesiącem, w którym w Polsce występują największe opady śniegu i najniższe temperatury. Warto w tym czasie nie rezygnować z zuchowych wędrówek, tylko odwiedzić miejsca, które są bliżej, np. odwiedzić Łazienki Królewskie lub zorganizować wyprawę mającą na celu dokarmianie kaczek w Parku Saskim.
luty:
Lasek Bielański lub Las Młociński
Luty zazwyczaj nie jest już taki śnieżny jak styczeń, ale też potrafi nas zaskoczyć pogodą. Dlatego i tą trasę warto przygotować tak, żeby w każdej chwili można było skrócić trasę i wrócić do domu (zawsze mogą się zdążyć jakieś przemoczone buty itp.). Dobrym pomysłem jest wyjście raczej na spacer niż rajd do terenów zielonych będących w granicach Warszawy i stosunkowo łatwym dojazdem np. Lasek Bielański czy Las Młociński.
marzec: Do Mazowieckiego Parku Krajobrazowego
Michalin (0,0 km) - pomnik lotnika (2,5 km) - droga Józefów - Wiązowna (4,0 km) - ul. Dolna (5,0 km) - polana nad Świdrem (5,5 km) - Józefów PKP (7,5 km)
dojazd: prywatnym autobusem „Arka”, „Wilga”(kierunek Otwock, Karczew- odjazdy co ok. 15 min) z przystanku pod hotelem Forum lub pociągiem (odjazdy co ok. godzinę) z dworca PKP Warszawa Śródmieście (czas jazdy w obu przypadkach- 40 min)należy wysiąść na stacji PKP Warszawa- Michalin
powrót: prywatnym autobusem lub pociągiem ze stacji PKP Józefów (czas jazdy 45 min)
(szlak zielony, żółty, fragment bez szlaku, trasa na mapie 5 lub 7)
Wiosnę przywitamy na drugim końcu „Piaszczystej Perci”. Szlakiem zielonym wspinamy się na wzniesienie Góry Lotnika. Na szczycie wydmy znajduje się Pomnik Lotników Brytyjskich, wystawiony w miejscu zestrzelenia samolotu niosącego zrzuty powstańcom. Przy pomniku skrzyżowanie szlaków. UWAGA! Skręcamy w prawo w szlak żółty (kierunek południowy. Szlak sprowadza nas z Góry Lotnika, krętą ścieżką prowadzi przez wydmy. UWAGA!! Dochodząc do Józefowa odbijamy ze szlaku na drogę Józefów- Wiązowna, którą podążamy ok. 1 km w kierunku Józefowa. Skręcamy w lewo w ulicę Dolną, która doprowadzi nas na polankę nad brzegiem rzeki Świder. Na polanie można urządzić dłuższy postój, miejsce doskonale nadaje się do symbolicznego topienia marzanny (swobodny dostęp do rzeki, bardzo łagodny brzeg- raczej typu „plażowego”). Należy pamiętać o tym, że topienie marzanny jest tylko symbolem, tzn. nasz „symbol zimy” zaraz po „utonięciu” powinien wylądować w jednym ze śmietników lub zostać spalony, a nie płynąć i zanieczyszczać wody. Do stacji PKP wracamy uliczkami Józefowa.
kwiecień: Do Chojnowskiego Parku Krajobrazowego
Ustanówek (0,0 km) - uroczysko Nowinki (3 km) - Wysoka Sosna (4,0 km) - uroczysko Nowinki (5,0 km) - Dąb Stephana (6,0 km) - Zalesie Górne (7,6 km)
dojazd: pociągiem z dworca PKP Warszawa Śródmieście do Ustanówka (kierunek Radom, ok. 50 min jazdy, pociągi co godzinę)
powrót: pociągiem ze stacji PKP Zalesie Górne do dworca Warszawa Śródmieście (ok. 45 min. jazdy pociągi co godzinę)
(początkowo znaki zielone, fragment szlakiem zielonym rowerowym, następnie czarne, trasa na mapie 7, fragment na 5)
Trasa prowadzi przez wschodnią część Chojnowskiego Parku Krajobrazowego. Ze stacji PKP Ustanówek zielonym szlakiem wędrujemy do Uroczyska Nowinki. Tu chwila odpoczynku i ruszamy dalej, tym razem szlakiem zielonym rowerowym (skręcamy w prawo, na płn. wschód).Przy skrzyżowaniu szlaku z drogą rośnie najwyższa sosna na Mazowszu- ponad 200-letnia i 35 metrowa „Wysoka Sosna”. Szlakiem rowerowym wracamy do uroczyska i idziemy nim aż do napotkania czarnego szlaku, który zaprowadzi nas do kolejnego pomnika przyrody: Dębu Stephana o obwodzie ponad 420 cm. Idąc dalej szlakiem czarnym dotrzemy do stacji PKP w Zalesiu Górnym.
maj: Przez Lasy Chotomowskie
W-wa Choszczówka PKP (0,0 km) - Rez. Bukowiec Jabłonnowski (4 km) - - Os. Leśna Polana (5,2 km) - Jabłonna (7,0 km)
dojazd: pociągiem z dworca PKP Warszawa Gdańska do stacji PKP W- wa Choszczówka (ok. 30 min. jazdy, pociągi co godzinę)
powrót: autobusem PKS z Jabłonnej do Dworca Warszawa Gdańska (ok. 30 min. jazdy, autobusy co 30 min) lub autobusem 723 z przystanku Jabłonna Szkolna do pl. Stażyńskiego
(szlak niebieski, mapa nr 1)
Ze stacji W-wa Choszczówka udajemy się w najstarsze regiony Lasów Legionowskich. Krętymi ścieżkami i drużkami dochodzimy do miejsca wypoczynku na uroczysku Bukowiec, nad wysychającym jeziorkiem. jest to dobre miejsce na dłuższy postój i na różne zabawy. Dalej szlakiem niebieskim dochodzimy do okazałej wydmy, z której schodzimy już na pola pomiędzy Jabłonną a Legionowem i docieramy do przystanków autobusowych w Jabłonnej.
czerwiec: Do Lasu Kabackiego
Powsin (0,0 km) - Leśniczówka Kabaty (1,0 km) - Powsińska Góra (2,2 km) - - Mogiła Żołnierzy Poległych w Powstaniu Warszawskim (3,0 km) - Skraj Lasu Kabackiego (3,8 km) - Metro Kabaty (5,5 km)
dojazd: autobus 519 z pl. Wilsona do pętli Powsin- Park Kultury (ok. 40 min)
powrót: metro
(szlak czerwony, zielony i niebieski, mapa 3 lub 5)
Trasa prowadzi przez Park Kultury w Powsinie i Las Kabacki. Wyprawa w te strony może być zarówno kilkugodzinnym rajdem jak też całodniowym biwakiem. Z pętli autobusu 519 udajemy się do Parku Kultury. Jeżeli zaplanowaliśmy biwak to odbijamy ze szlaku w lewo do właściwej części Parku w poszukiwaniu jednego z wielu boisk i placów zabaw. Szlak czerwony okrąża zabudowania i skręca w prawo łącząc się z zielonym. Na skrzyżowaniu nieopodal leśniczówki Kabaty szlaki rozchodzą się, my skręcamy w lewo szlakiem zielonym, aby wspiąć się na szczyt najwyższego wzniesienia rezerwatu- Powsińskiej Góry. Na szczycie kolejne skrzyżowanie szlaków- znowu skręcamy w prawo tym razem w szlak niebieski. Dochodzimy do skrzyżowania z czerwonym szlakiem (obok Mogiła Żołnierzy Poległych w Powstaniu Warszawskim) a następnie do skraju lasu. Po lewej, w odległości kilkudziesięciu metrów znajduje się najładniejsza sosna w rezerwacie. Wychodzimy z lasu i schodząc już ze szlaku uliczkami dochodzimy do stacji metra.
Wyszukiwarka