17, 18. Racjonalność adaptacyjna i emancypacyjna.

Racjonalność adaptacyjna. Teoria wychowania autorytarnego, pedagogika behawiorystyczna i konserwatywna

Racjonalność emancypacyjna. Teoria wychowania antyautorytarnego, pedagogika humanistyczna i liberalna

Cel wychowania:

• rozwój wychowanka

• adaptacja warunków życia

• tożsamość konwencjonalna

Cel wychowania:

rozwój wychowanka rozumiany jako realizacja samodzielna, samowychowanie, tożsamość postkonwencjonalna, rozwój osoby

Zadania wychowania:

kształtowanie wychowanka według porządnych, nienaruszalnych społecznych wzorców osobowych, kierowanie jego rozwojem, urabianie określonych cech

Zadania wychowania:

promowanie szeroko pojętej zmiany człowieka w świecie, bezinteresowne wspieranie świadomego rozwoju wychowanka

Istota oddziaływań pedagogicznych:

• bezpośredni wpływ na dziecko

• przekazywanie gotowej wiedzy i gotowych wzorców zachowań

• zdyscyplinowany wysiłek

• podporządkowanie wychowanka roli wychowawcy

Istota oddziaływań pedagogicznych:

• pośredni wpływ na dziecko

• umożliwienie wychowankom samorozpoznania

• edukacja bez przymusu, respektująca prawo jednostki do własnej drogi rozwoju

• akceptacja autonomii, indywidualności, podmiotowości wychowanka i wychowawcy

Istota zmian edukacyjnych:

udoskonalać, ulepszać świat według ustalonej już jego definicji

Istota zmian edukacyjnych:

rewizja obowiązujących definicji świata, wykraczanie poza dotychczasowe wyobrażenia o tym, co możliwe i pożądane

Metody środki i formy wychowania:

• kary i nagrody, oraz rywalizacja między wychowankami jako środek wychowania

• rygorystycznie określona formuła organizacyjna wychowania -> system klasowo-lekcyjny

Metody środki i formy wychowania:

• współdziałanie, partnerstwo, nieoceniające nastawienie do dziecka

• odformalizowanie wychowania -> edukacja elastyczna

Edukacja:

ceni się pewność wiedzy, jej stabilność i bezpośrednią użyteczność

Edukacja:

ceni się stosowanie takiej wiedzy, która wymaga samodzielnego przełożenia jej na reguły osobistego działania

Pomoc jako sterowanie:

pomagający sam upoważnia siebie do tego, lub czyni to za niego jakaś władza, by mógł on:

• sterować innym człowiekiem w imię jego dobra, które wychowawca sam definiuje

• żądać od wychowanków postępowania zgodnego z zaleceniami wychowawcy

chronić innych przed błędem; wskazywać właściwe sposoby postępowania

Pomoc jako oferowanie:

wychowawca jest świadomy tego, że każdy jest indywiduum: żyje we własnym świecie i dlatego prawo do ingerowania w świat drugiego człowieka może przyznać on sam, prosząc wychowawcę o pomoc

---