Pomiar twardości sposobem Brinella

Pomiar twardości sposobem Brinella polega na wgniataniu twardej kulki w płaską powierzchnię przez określony czas. Miarą twardości wyznaczonej sposobem Brinella jest stosunek siły F [kG] mierzonej w kilogramach siły do powierzchni S [mm²] czaszy kulistej, która powstała w materiale.

1. Średnicę kulki dopasowujemy na podstawie próbki. Odległość między środkami dwóch sąsiednich odcisków powinna być co najmniej trzy razy większa od średnicy odcisku. Co więcej odległość środka odcisku od krawędzi próbki powinna być minimum 2,5 razy większa od średnicy odcisku. Jeśli warunki te nie są spełnione należy powtórzyć pomiar używając kulki o mniejszej średnicy.

Dokładność pomiaru twardości jest tym większa, im większą kulkę zastosujemy w próbie. Należy stosować możliwie największą kulkę. Do badania materiałów niejednorodnych nie stosujemy małych kulek. Do badania kruchych materiałów stosujemy mniejsze kulki.
Do badań używa się kulek o następujących średnicach D [mm]: 10, 5, 2.5, 2, 1.

Do pomiaru użyliśmy kulki o średnicy 5 [mm].

Obciążenia dobieramy na podstawie współczynnika obciążenia- K oraz średnicy kulki.

Wartość współczynnika K wyszukujemy z normy PN-91/H-04350 w zależności od materiału badanej próbki i twardości.

Do pomiaru twardości otrzymaliśmy stalową próbkę dla której ustaliliśmy K=30 [Kg/mm­­²]. Wartość siły obciążającej F [N] obliczamy wg wzoru:

2. Wzór wiążący twardość Brinella ze średnicą kulki.

D-średnica kulki

d- średnica czaszy kulistej, która powstała w materiale

F- siła obciążająca

3. Protokół pomiaru twardości sposobem Brinella.

Typ twardościomierza :B2

Temperatura otoczenia [°C] :21,6

Średnica kulki [mm] :5

Siła obciążająca [ N ] :7355

Czas działania obciążenia [ s ] :15

Pomiar			1	2
Średnica 1	d1	mm	2,071	2,066
Średnica 2	d2	mm	2,037	2,100
Średnica odcisku	d	mm	2,054	2,083
Twardość Brinella	HBW		216	210
Śrdednia twardość Brinella	HBW		213

---