Zagadnienia (ptaki) dla I roku, potrzebne do zaliczenia ćwiczeń terenowych
Charakterystyka rzędów i należących do nich niektórych gatunków lęgowych w Polsce:
Jako charakterystykę rozumiemy morfologię związana z trybem życia: budowa dzioba, nóg, sylwetka ciała na wodzie (w przypadku wodnych), sylwetka w locie (czyli proporcje szyi, skrzydeł, nóg do reszty ciała - czy długie, krótkie, szerokie...)
Perkozy - Podicipediformes,
Pełnopłetwe - Pelecaniformes
Brodzące - Ciconiiformes
Blaszkodziobe - Anseriformes (z podziałem na podrodziny)
Drapieżne (szponiaste) - Falconiformes (z podziałem na jastrzębiowce Accipitres i sokołowce Falcones)
Kuraki (Grzebiące) - Galliformes (leśne i polne)
Żurawiowe - Gruiformes (z podziałem na podrzędy)
Siewkowe - Charadriiformes (z podziałem na podrzędy)
Gołębiowe - Columbiformes
Kukułkowe - Cuculiformes
Sowy - Strigiformes
Lelkowe - Caprimulgiformes
Krótkonogie - Apodiformes
Kraskowe - Coraciiformes
Dzięcioły - Piciformes
Wróblowe - Passeriformes (skowronkowate, jaskółkowate, pliszkowate, drozdowate, pokrzewkowate, sikory, kowaliki, dzierzbowate, krukowate, szpakowate, wróble, łuszczaki, trznadlowate)
Rozpoznawanie wybranych gatunków ptaków - (wygląd, rozmiar ciała, na kolokwium będą zdjęcia) oraz podstawowe informacje o ich biologii:
Do podstawowych informacji o biologii należą m.in.: środowisko w którym żyją (czy leśne, czy związane z siedzibami ludzkimi, itp.), czym się żywią (roślinożerne, owadożerne, itp.), podstawowe przystosowania do środowiska życia (np. długie nogi do brodzenia w wodzie, kryptyczne ubarwienie), czy są migrantami i w jakim stopniu (np. czy są migrantami dalekodystansowymi)
Perkoz dwuczuby, perkoz rdzawoszyi, perkozek, zausznik
Kormoran
Czapla siwa, czapla biała, bocian biały i czarny, bąk
Łabędź niemy, łabędź krzykliwy
Gęś gęgawa, zbożowa, białoczelna
Krzyżówka, krakwa, cyraneczka, głowienka, czernica, gągoł, nurogęś
Myszołów, jastrząb, błotniak stawowy, bielik, pustułka, sokół wędrowny
Głuszec, cietrzew, kuropatwa
Żuraw, łyska, drop
Batalion, kszyk, krwawodziób, czajka, śmieszka, mewa srebrzysta, rybitwa rzeczna, rybitwa czarna
Grzywacz, sierpówka
Dzięcioły (duży, średni, dzięciołek, czarny, zielony)
Zimorodek
Jaskółki (dymówka, oknówka, brzegówka)
Pliszki (siwa, żółta)
Strzyżyk
Kos, drozd śpiewak, kwiczoł, rudzik, kopciuszek
mysikrólik
Sikory (bogatka, modraszka, uboga, czarnogłówka, czubatka)
Kowalik
Dzierzby (srokosz, gąsiorek)
Krukowate (sójka, sroka, wrona, kruk)
Szpak
Wróbel i mazurek
Zięba, szczygieł, dzwoniec, trznadel
Przykładowa literatura:
Klucz do oznaczania kręgowców Polski - Ptaki (dwa tomy), red. nauk. B. Ferenc
Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. L. Tomiałojć, T. Stawarczyk
Ptaki Europy i obszaru śródziemnomorskiego. L. Jonsson
Ptaki Europy - przewodnik terenowy, red. naukowa K. A. Dobrowolski,
Encyklopedia biologiczna, 13 - tomowa, opracowanie nauk. Cz. Jura, H. Krzanowska