Akademia Górniczo - Hutnicza
im. Stanisława Staszica
w Krakowie
Bezpieczeństwo i higiena pracy.
Mikroklimat i pomiary jego parametrów.
Wykonali:
Zań Diana
Urbańska Agnieszka
Rup Grzegorz
III GiG
Wstęp:
Pomiar parametrów oświetlenia w badanym pomieszczeniu wykonuje się w celu oceny „jakości” oświetlenia.
Wyniki pomiarów i obliczenia
Natężenia oświetlenia „E”- odnosi się do oświetlonych powierzchni.
W wyniku pomiarów otrzymano:
l.p. |
wskazania luksomierza |
jedn. |
||
1 |
580 |
540 |
510 |
lx |
2 |
590 |
540 |
500 |
lx |
3 |
520 |
500 |
440 |
lx |
4 |
640 |
610 |
560 |
lx |
5 |
600 |
560 |
500 |
lx |
6 |
590 |
510 |
510 |
lx |
Mnożąc wskazania luksomierza przez współczynnik korekcyjny k = 0,8 dla światła dziennego oraz uśredniając odpowiednio wartości natężenia oświetlenia otrzymano:
l.p. |
Wartość natężenia |
jedn. |
||||
1 |
464 |
448 |
432 |
420 |
408 |
lx |
|
468 |
450 |
432 |
418 |
404 |
lx |
2 |
472 |
452 |
432 |
416 |
400 |
lx |
|
444 |
430 |
416 |
396 |
376 |
lx |
3 |
416 |
408 |
400 |
376 |
352 |
lx |
|
464 |
454 |
444 |
422 |
400 |
lx |
4 |
512 |
500 |
488 |
468 |
448 |
lx |
|
496 |
482 |
468 |
446 |
424 |
lx |
5 |
480 |
464 |
448 |
424 |
400 |
lx |
|
476 |
452 |
428 |
416 |
404 |
lx |
6 |
472 |
440 |
408 |
408 |
408 |
lx |
Średnie natężenie oświetlenia „Eśr” - średnia wartość natężenia na danej powierzchni.
Eśr = 436 [ lx ]
gdzie:
En - wartość natężenia oświetlenia w „n” obszarach ( n = 55)
Równomierność oświetlenia „δ” - wyraża „jakość” oświetlenia powierzchni.
δ = 0,687
gdzie:
Emin - minimalna wartość natężenia oświetlenia na danej powierzchni
Emin = 352 [ lx ],
Emax - maksymalna wartość natężenia oświetlenia na danej powierzchni Emax = 512 [ lx ]
Średnia równomierność oświetlenia „δśr”
δśr = 0,807
gdzie:
Emin - minimalna wartość natężenia oświetlenia na danej powierzchni Emin = 352 [ lx ],
Eśr - maksymalna wartość natężenia oświetlenia na danej powierzchni Eśr = 436 [ lx ]
Współczynnik odbicia „ζ” - zapewnia lepsze warunki oświetlenia
Uzyskane pomiary
Badana powierzchnia |
E1 |
E2 |
E1 |
E2 |
E1 |
E2 |
jedn. |
beżowa |
580 |
130 |
540 |
150 |
510 |
120 |
lx |
biała |
220 |
210 |
250 |
210 |
230 |
220 |
lx |
ciemnozielona |
200 |
70 |
220 |
70 |
180 |
270 |
lx |
Wartości uśrednione.
Badana powierzchnia |
E1 |
E2 |
jedn. |
beżowa |
434,7 |
106,7 |
lx |
biała |
186,7 |
170,7 |
lx |
ciemnozielona |
160,0 |
109,3 |
lx |
Współczynnik odbicia „ζ” określony jest wzorem:
Badana powierzchnia |
ζ |
beżowa |
0,24 |
biała |
0,91 |
ciemnozielona |
0,68 |
Luminancja dużej powierzchni rozpraszającej „L”- wyraża intensywność wrażenia wzrokowego, jakie odbiera się obserwując daną powierzchnię świecącą lub oświetlaną w danym kierunku.
Badana powierzchnia |
E2 |
jedn. |
beżowa |
106,7 |
lx |
biała |
170,7 |
lx |
ciemnozielona |
109,3 |
lx |
Luminancja „L” określono jest wzorem:
Badana powierzchnia |
L |
jedn. |
beżowa |
8,3 |
cd/m2 |
biała |
49,6 |
cd/m2 |
ciemnozielona |
23,7 |
cd/m2 |
Równomierność luminancji - stosunki luminancji między powierzchniami.
beżowa - biała |
0,16 |
ciemnozielona - biała |
0,47 |
Kontrastowość luminancji „A”- sprzyja lepszemu rozróżnianiu przedmiotów i zwiększeniu szybkości spostrzegania.
beżowy - biały |
0,8 |
kontrast duży |
biały - ciemnozielony |
0,5 |
kontrast średni |
beżowy - ciemnozielony |
0,6 |
kontrast duży |
Cienistość miejscowa
c=0,64
gdzie:
E - wartość natężenia oświetlenia w danym punkcie, E=186 [ lx ]
Ezac - wartość natężenia oświetlenia w danym punkcie pola pracy oczu, przy występującej przeszkodzie zatrzymującej część promieniowania Ezac =464 [ lx ]
Zalecana cienistość miejscowa stanowiska pracy zawiera się w granicach 0,2 do 0,5 , co oznacza że uzyskana wartość (c= 0,64 ) jest nie odpowiednia.
Światłość kierunkowa „I” - określa natężenie promieniowania jakie wysyła źródło światła
I = E ⋅ r2 [ cd ]
gdzie:
r - odległość punktu pomiarowego od źródła światła [ m ]
E - natężenie światła dla zadanego „r” [ lx ]
l.p. |
E [ lx ] |
r [m ] |
I [ cd ] |
1 |
5 |
1,8 |
16 |
2 |
5,5 |
1,7 |
16 |
3 |
6,5 |
1,6 |
17 |
4 |
7,5 |
1,5 |
17 |
5 |
8,5 |
1,4 |
17 |
6 |
10 |
1,3 |
17 |
7 |
12 |
1,2 |
17 |
8 |
14 |
1,1 |
17 |
9 |
16,5 |
1,0 |
17 |
Uwzględniając błąd pomiaru oraz odczytu uzyskanych wartości można stwierdzić , że natężenie oświetlenia maleje z kwadratem odległości od źródła światła.
Wnioski.
Oświetlenie podziemnych wyrobisk zakładów górniczych oraz sposoby przeprowadzania pomiarów parametrów oświetlenia reguluje PN-G-02600. Określa ona miejsca, w których wymagane jest oświetlenie , rodzaj sprzętu oświetleniowego, ograniczenie olśnienia oraz dopuszczalne natężenia oświetlenia ,dopuszczalną równomierność oświetlenia dla różnego rodzaju wyrobisk górniczych.