Jaką rolę odegrała monarchia Franków w budowaniu jedności średniowiecznej Europy?
W mediewistyce często żywy jest pogląd, że bez Arabów i Mahometa nie byłoby Karola Wielkiego. W VII w. pojawił się nowy czynnik, który pomógł umocnić się Europie i bardziej ją zintergrować. Idea jedności europejskiej kształtowała się w opozycji do ludów pogańskich oraz do terytoriów zajętych przez islam, z drugiej jednak strony Europejczycy czerpali z arabskiej myśli technicznej, kultury i filozofii. Gdy zagrożenie ze strony świata muzułmańskiego stało się realne, w czasie najazdu arabskiego w 732, pojawiło się po raz pierwszy wspólne określenie na wojska chrześcijańskie, które pod wodzą Karola Młota walczyły z najeźdźcami — Europenses. Widzimy więc, że termin „Europejczycy” po raz pierwszy pojawia się w czasie zagrożenia zewnętrznego. Wkrótce potem, pod koniec VIII w., miała miejsce pierwsza próba powrotu do idei imperium starożytnego i stworzenia politycznej jedności części naszego kontynentu, niemal całej ówczesnej Europy chrześcijańskiej. Frankowie byli ludem germańskim, który osiadł, mówiąc w uproszczeniu, na terytorium dzisiejszej Francji. W 496 władca frankijski, Chlodwig, przyjął chrzest w obrządku katolickim. Większość innych plemion germańskich wyznawała arianizm. Chlodwig dzięki swojej decyzji zyskał przychylność papieża i miejscowej ludności gallorzymskiej. Frankowie stopniowo podporządkowali sobie Galię, pod wodzą królów z dynasti Merowingów kierowali swoją ekspansję na Wschód, zajmując znaczne tereny Germanii. Znaczącym był fakt, że Frankowie przejęli język i obyczaje ludności gallorzymskiej. Na skutek ciągłych podziałów dynastycznych w państwie frankijskim panował jednak chaos, nastapiło osłabienie władzy centralnej. Sytuację tę wykorzystał syn Karola Młota, Pepin Mały, który odsunął Merowingów od władzy i kronował się na króla. Jego starania zostały poparte przez papiestwo, które było zagrożone przez germańskich Longobardów, zajmujących od końca VI w. północną i środkową Italię. Syn Pepina, Karol Wielki (768-814), był twórcą pierwszej potęgi europejskiej po upadku Rzymu. Na drodze ciągłych wojen stworzył on ponadnarodowe państwo, obejmujące olbrzymie terytorium Galii, Germanii, Italii, a nawet części Hiszpanii. Władca Franków ogromną rolę przywiązywał do rozwoju sprawnej administracji oraz prawodastwa. Z całego kontynentu ściągał na swój dwór najwybitniejsze umysły epoki, uczonych i artystów. Stworzył sieć szkolnictwa katedralnego, zreformował pismo łacińskie wprowadzając czytelną minuskułę, za jego panowania miał miejsce tzw. renesans karoliński, czyli rozwój literatury, sztuk plastycznych i architektury. W 800 miała miejsce w Rzymie doniosła uroczystość — Karol otrzymał z rąk papieża Leona III koronę cesarską. Europa posiadała już dwa elementy determinujące jej jedność: Christianitas oraz wskrzeszoną po kilku stuleciach ideę imperium. Karol Wielki nazywany był rex pater Europae, czyli „królem ojcem Europy”. Ogromne imperium Karola Wielkiego, sięgające od Półwyspu Pirenejskiego po terytoria słowiańskie nad Łabą, nazywane było przez współczesnych „Europą”. Chrześcijański Zachód (czyli właśnie Europa) istniał w opozycji do Bizancjum, islamskiej Azji i Afryki oraz olbrzymich obszarów pogańskich za Łabą. Europa z radością będzie przyjmować ochrzczonych w obrządku rzymskim pogan, część Słowian zwiąże się z drugim odłamem chrześcijaństwa. Terytorium to zostanie podzielone między dwie różne kultury, skutki tego podziału wywarły wpływ na dalsze dzieje kontynentu.