Rynek jako mechanizm regulacji
Rynek - miejsce, w którym dokonuje się transakcji kupna - sprzedaży, podsystem w systemie gospodarki narodowej, która sprawia, że gospodarka nie popada w anarchię.
Działa na zasadzie procesów, wytwarza się tyle dóbr, ile są w stanie nabyć konsumenci i takie dobra, na która jest zapotrzebowanie. Jest to najskuteczniejszy mechanizm regulacji w skali systemu gospodarek narodowych.
Podmioty gospodarujące i ich funkcjonowanie we współczesnej gospodarce
We współczesnych systemach ekonomicznych można wskazać na 3 bardzo istotne podmioty. W każdej gospodarce narodowej są to:
- gospodarstwa domowe
-przedsiębiorstwa
-państwo
- Własność i kontrolna ziemi, pracy i kapitału jest bezpośrednio podstawą funkcjonowania gospodarstw domowych. Ostatecznie decyzje o tym, jak i które zasoby zastosować w produkcji, opierają się na potrzebach gospodarstw domowych.
- Użycie zasobów jest możliwe po ich sprzedaży przez gospodarstwa domowe przedsiębiorstwom na rynku.
- Wpływy stanowią dochody pieniężne gospodarstw.
- Po nabyciu zasobów przedsiębiorstwa zużywają je do produkcji dóbr i usług, które są sprzedawane na rynku gospodarstwom domowym i wymieniane na pieniądze.
Cały ten proces obejmuje dwa rodzaje strumieni między gospodarstwami domowymi i przedsiębiorstwami:
• Strumienie finansowo-pieniężne - przepływają od gospodarstw domowych za pośrednictwem rynku, w formie opłaty za dobra i usługi, do przedsiębiorstw na rynku Następnie ma miejsce ponowny przepływ płatności od firm przez rynek do gospodarstw.
• Przepływy realne, niepieniężne (niefinansowe) -ziemia, praca i kapitał przepływają od gospodarstw za pośrednictwem rynku zasobów do przedsiębiorstw.
Gospodarstwa domowe - obecne nie spełniają dwóch istotnych ról:
produkcji (jako pozyskiwanie dóbr) i dystrybucji We współczesnych gosp. domowych pozostała nadal funkcja konsumpcyjna. Poprzez konsumpcję następuję odtworzenie zdolności ludzi do pracy.
Zakres konsumpcji ma znaczny wpływ na odtwarzanie (reprodukcję) pracy. Im konsumpcja jest większa, to zdolność do pracy też jest większa