Ćwiczenia o podwyższonym stopniu trudności
Temat 1 - Legiony Polskie we Włoszech
Zapoznaj się z fragmentem poematu. Następnie wykonaj polecenia.
Określ, o którym z polskich wodzów jest mowa w zamieszczonym fragmencie.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Odpowiedz, jakie wydarzenie historyczne zostało przywołane w tekście.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Podaj tytuł oraz autora utworu, z którego pochodzi cytowany fragment.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Wyjaśnij, dlaczego poeta pisze o sobie, iż został okuty w powiciu.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 2 - Powstanie listopadowe
Uzupełnij tabelę informacjami dotyczącymi bitew z okresu powstania listopadowego.
Data bitwy |
Miejsce bitwy |
Dowódca wojsk polskich |
Wynik starcia |
|
pod Stoczkiem |
|
zwycięstwo armii polskiej |
25 lutego 1831 roku |
pod Grochowem |
|
|
31 marca 1831 roku |
|
Jan Skrzynecki |
|
10 kwietnia 1831 roku |
|
|
zwycięstwo armii polskiej |
|
pod Boremlem |
|
|
|
pod Ostrołęką |
Jan Skrzynecki |
|
Temat 3 - Życie na emigracji
Zgromadź informacje na temat wymienionych organizacji politycznych utworzonych przez Polaków na emigracji w XIX wieku. Opisz krótko program polityczny i wymień najważniejszych działaczy każdego z ugrupowań.
Gromady Ludu Polskiego - …………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Towarzystwo Demokratyczne Polskie - …………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Hotel Lambert - ………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 4 - Powstanie styczniowe
Zapoznaj się z manifestem wydanym przez władze powstańcze 22 stycznia 1863 roku. Następnie wykonaj polecenia.
Napisz, do jakich działań zaborców odwołują się autorzy manifestu w jego pierwszych zdaniach.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Określ, kto jest adresatem odezwy.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Odpowiedz, jakie zasady regulujące życie społeczne zostały zawarte w manifeście.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Wyjaśnij, jaka część polskiego społeczeństwa mogła przyjąć postanowienia władz powstańczych z niechęcią.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Zgromadź informacje na temat dwóch stronnictw politycznych działających w Polsce w okresie powstania styczniowego. Następnie zapisz je w odpowiednich miejscach.
BIALI
najważniejsze elementy programu stronnictwa - ……………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
wybitni przedstawiciele ugrupowania - ………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
CZERWONI
główne elementy programu ugrupowania - …………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
wybitni przedstawiciele stronnictwa - ………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
GALERIA POSTACI HISTORYCZNYCH
Określ, jakie pokrewieństwo łączyło Józefa Poniatowskiego z królem Stanisławem Augustem Poniatowskim. Wpisz imiona i nazwiska z ramki w odpowiednie miejsca na schemacie przedstawiającym fragment drzewa genealogicznego rodu Poniatowskich. Następnie uzupełnij zdanie zamieszczone pod wykresem.
Stanisław Poniatowski
…………………………………………………… ……………………………………………………
……………………………………………………
Józef Poniatowski był ……………………………………… króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Temat 1 - W obronie polskości
Utwórzcie zespół liczący od 2 do 5 osób. Przygotujcie prezentację dotyczącą wybitnych twórców kultury polskiej przełomu XIX i XX wieku.
Rozdzielcie między sobą postacie słynnych artystów tego okresu.
W grupach odszukajcie informacje na temat przydzielonych osób.
Stwórzcie prezentacje multimedialne lub plakaty ukazujące sylwetki poszczególnych postaci.
Uwzględnijcie biografie twórców, ich największe dokonania, a także sposoby upamiętnienia wybranych artystów.
Przedstawcie efekty swojej pracy na forum klasy.
Temat 2 - Rozwój przemysłu i miast
Przeczytaj tekst źródłowy. Następnie wykonaj polecenia.
Napisz, ile godzin dziennie pracowali robotnicy.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Określ, w jakich godzinach w ciągu dnia praca w fabryce ustawała.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Odpowiedz, w które dni tygodnia pracownicy musieli przychodzić do zakładu.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 3 - Czasy wynalazców
Zbierz informacje na temat podanych wynalazków przełomu XIX i XX wieku. Określ, kto i kiedy je opatentował. Spróbuj też ustalić, gdzie i w którym roku po raz pierwszy został zastosowany każdy z wymienionych wynalazków.
samolot - ……………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….
maszynka do golenia z wymiennym dwustronnym ostrzem - …………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………….
ruchome schody - …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………………………………….
kinematograf - ……………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………….
odkurzacz elektryczny - …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….
pralka elektryczna - ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….
GALERIA POSTACI HISTORYCZNYCH
Uzupełnij tabelę informacjami o Polakach, którzy zostali laureatami Nagrody Nobla. Pamiętaj o zachowaniu kolejności chronologicznej.
Rok |
Imię i nazwisko nagrodzonej osoby |
Dziedzina |
1903 |
Maria Skłodowska-Curie |
fizyka |
|
|
|
1911 |
Maria Skłodowska-Curie |
chemia |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Temat 1 - I wojna światowa
Ustal, czym były trójprzymierze i trójporozumienie. Następnie uzupełnij schematy właściwymi nazwami państw.
Temat 2 - Odzyskanie niepodległości
Wytłumacz, dlaczego w Polsce piłkę ręczną często nazywa się szczypiorniakiem. Ustal, jaki związek ma to określenie z żołnierzami Legionów Polskich.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Zapoznaj się z treścią oświadczenia wygłoszonego przez cesarzy Niemiec i Austro-Węgier 5 listopada 1916 roku. Następnie wykonaj polecenia.
Napisz, jaki ustrój - według autorów dokumentu - miało mieć odrodzone państwo polskie.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Odpowiedz, co mówią władcy państw zaborczych o przyszłych granicach Rzeczypospolitej. Jak mogło to zostać odebrane przez Polaków?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Wyjaśnij, co skłoniło cesarzy do wydania odezwy o utworzeniu niepodległej Polski.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Napisz, jak nazywali się władcy Niemiec i Austro-Węgier w 1916 roku. Skorzystaj z dostępnych źródeł informacji.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 3 - Walka o granice
Bitwa Warszawska stoczona w sierpniu 1920 roku często określana jest jako „cud nad Wisłą”. Czy, Twoim zdaniem, zasługuje na takie miano? Uzasadnij swoją odpowiedź.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 4 - II Rzeczpospolita
Uzupełnij tabelę informacjami o politykach okresu II Rzeczypospolitej.
Imię i nazwisko polityka |
Sprawowany urząd |
Okres, w którym dana osoba pełniła urząd |
Gabriel Narutowicz |
prezydent Polski |
1922 |
Maciej Rataj |
|
|
Stanisław Wojciechowski |
|
|
Wincenty Witos |
|
|
Ignacy Mościcki |
|
|
Władysław Grabski |
|
|
Temat 5 - Osiągnięcia II Rzeczypospolitej
Utwórzcie zespół liczący od 2 do 4 osób. Odegrajcie przed koleżankami i kolegami z klasy scenę spotkania przyjaciół żyjących w II Rzeczypospolitej.
Rozdzielcie między sobą role. Określcie, skąd pochodzi każda z odgrywanych postaci, w jakim jest wieku i czym się zajmuje.
Ustalcie, gdzie rozgrywa się prezentowana przez Was scena.
Zapiszcie treść rozmowy prowadzonej przez postacie. Postarajcie się, aby dotyczyła ona jak największej liczby problemów, z którymi borykało się ówczesne państwo polskie. Nie zapomnijcie także wspomnieć o najważniejszych dokonaniach II Rzeczypospolitej.
Odegrajcie przygotowaną scenkę na forum klasy.
Wyjaśnij, w jakich dziedzinach zasłynęła każda z postaci żyjących w II Rzeczypospolitej. Opisz dokonania wymienionych osób.
Eugeniusz Bodo - …………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………
Adolf Dymsza - ……………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………
Ernest Wilimowski - …………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………
Leon Schiller - ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………
Julian Tuwim - …………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Stanisław Ignacy Witkiewicz - …………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………
Zofia Nałkowska - ……………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………
GALERIA POSTACI HISTORYCZNYCH
Józef Piłsudski jest autorem sentencji: „Naród, który traci pamięć, przestaje być Narodem - staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium”. Napisz, jak rozumiesz słowa marszałka. Czy zgadzasz się z nimi? Uzasadnij swoją odpowiedź.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 1 - Dwudziestolecie zmian
Utwórzcie zespół liczący od 3 do 6 osób. Przygotujcie prezentację dotyczącą wybitnych postaci z okresu dwudziestolecia międzywojennego.
Wybierzcie przedstawicieli różnych dziedzin, na przykład filmu, muzyki, nauki w epoce międzywojennej. W dostępnych książkach lub internecie znajdźcie podstawowe informacje na temat poszczególnych osób.
Stwórzcie prezentację w formie plakatu lub pokazu multimedialnego. Spróbujcie jak najwierniej oddać w niej atmosferę lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku.
Przedstawcie swoje prace koleżankom i kolegom z klasy. Przygotowane plakaty możecie wykorzystać jako stałą dekorację pracowni historycznej.
Temat 2 - Powstanie ZSRR
Przyjrzyj się radzieckiemu plakatowi propagandowemu zatytułowanemu „Towarzysz Lenin oczyszcza Ziemię ze śmieci”. Następnie wyjaśnij, co symbolizują postacie, które przywódca bolszewików strąca z powierzchni kuli ziemskiej.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 3 - Niemcy pod rządami Hitlera
Wyjaśnij znaczenie terminu faszyzm. Określ, w którym kraju faszyści przejęli władzę w latach dwudziestych XX wieku. Wskaż podobieństwa między faszyzmem a nazizmem stworzonym przez Adolfa Hitlera.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 4 - Droga do wojny
Oceń reakcję władz II Rzeczypospolitej na żądania Hitlera. Czy zgadzasz się ze stanowiskiem rządu polskiego przedstawionym w przemówieniu Józefa Becka z maja 1939 roku? Uzasadnij swoją odpowiedź.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
GALERIA POSTACI HISTORYCZNYCH
W 1945 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny, wraz z Aleksandrem Flemingiem, otrzymali Ernst Chain [czytaj: czejn] oraz Howard Florey [czytaj: hołard florej]. Wyjaśnij, na czym polegał ich wkład w badania nad penicyliną.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 1 - Kampania wrześniowa
Zgromadź informacje o wymienionych bohaterach kampanii wrześniowej. Określ, gdzie walczyli i czym zasłużyli się poszczególni dowódcy.
Tadeusz Kutrzeba - ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Władysław Raginis - …………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Henryk Sucharski - ……………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Włodzimierz Steyer [czytaj: sztajer] - ……………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………..
Temat 2 - Wojna ogarnia świat
Wyszukaj w dostępnych źródłach wiedzy informacje na temat Karty atlantyckiej. Następnie odpowiedz na pytania.
Kiedy doszło do ogłoszenia dokumentu? Kto go podpisał?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Jakie były główne postanowienia Karty atlantyckiej?
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 3 - Droga do zwycięstwa
Wyjaśnij, jak rozumiesz cytat: „Jeszcze nigdy tak wielu nie zawdzięczało tak wiele tak nielicznym”. Określ, kto wypowiedział te słowa i kogo one dotyczyły.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 4 - Polacy pod okupacją
Utwórzcie zespół liczący od 2 do 5 osób. Przygotujcie gazetkę ścienną na temat Szarych Szeregów działających w okupowanej Polsce.
Ustalcie, kiedy i w jakim celu powstała ta organizacja.
Zbierzcie informacje o działalności ugrupowania w czasie wojny.
Stwórzcie gazetkę w formie plakatu. Postarajcie się, aby znalazły się w niej nie tylko teksty, lecz także ilustracje.
Zaprezentujcie wyniki swojej pracy koleżankom i kolegom z klasy. Przygotowaną przez Was gazetkę można wykorzystać jako stałą dekorację sali lekcyjnej.
Temat 5 - Holokaust - zagłada Żydów
Przedstaw sylwetkę jednej osoby odznaczonej medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Stwórz notatkę encyklopedyczną na jej temat. Uwzględnij zasługi opisywanej postaci dla ludności żydowskiej.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
GALERIA POSTACI HISTORYCZNYCH
Na podstawie dostępnych źródeł wiedzy wymień różne sposoby upamiętniania bohaterskich dokonań Ireny Sendlerowej.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 1 - Zimna wojna
Podaj nazwy państw, które przed 1991 rokiem należały do Układu Warszawskiego, a obecnie są członkami NATO. Uwzględnij także te kraje, które uzyskały niepodległość po rozpadzie Związku Radzieckiego i Czechosłowacji.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Wyjaśnij, na czym polega udział polskich wojsk w poszczególnych misjach prowadzonych przez NATO.
operacja NATO na Morzu Śródziemnym - …………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ochrona przestrzeni powietrznej Litwy, Łotwy i Estonii - ………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
misja Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa w Afganistanie - …………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
operacja KFOR w Kosowie - ……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 2 - Powstanie PRL
Utwórzcie kilkuosobowy zespół. Przygotujcie mapę, na której zaznaczycie miejsca pochodzenia rodzin członków Waszej klasy.
Porozmawiajcie z koleżankami i kolegami z klasy. Dowiedzcie się, gdzie mieszkali ich przodkowie przed II wojną światową i po roku 1945.
Nanieście na mapę konturową miejsca, z których wywodzą się rodziny poszczególnych osób.
Przedstawcie wnioski na forum klasy.
Temat 3 - W komunistycznej Polsce
Utwórzcie zespół liczący kilka osób. Przedstawcie koleżankom i kolegom z klasy scenę z życia codziennego mieszkańców PRL.
Rozdzielcie między sobą role. Ustalcie, jakie postacie będziecie odgrywać. Możecie wcielić się na przykład w członków dowolnej rodziny lub grupę przyjaciół.
Określcie, gdzie rozgrywa się Wasza scenka.
Zapiszcie dialog prowadzony przez bohaterów przedstawienia. Postarajcie się, aby w jak największym stopniu dotyczył on spraw bliskich mieszkańcom komunistycznej Polski.
Odegrajcie przygotowaną scenkę na forum klasy.
Temat 4 - Walka z komunizmem
Uzupełnij tabelę informacjami dotyczącymi wystąpień społeczeństwa w okresie PRL. Skorzystaj z dostępnych źródeł wiedzy.
Data |
Miejsce |
Przyczyny protestów |
Uczestnicy wystąpień |
Skutki protestów |
czerwiec 1956 |
Poznań |
|
|
|
marzec 1968 |
|
w obronie spektaklu „Dziady” w reżyserii Kazimierza Dejmka
|
|
|
grudzień 1970 |
|
|
kilkanaście tysięcy robotników |
|
sierpień 1980 |
|
|
|
|
Temat 5 - Solidarność i stan wojenny
Przygotuj prezentację na temat laureatki lub laureata Pokojowej Nagrody Nobla. Określ, kiedy i za jaką działalność wybrana osoba została uhonorowana tym wyróżnieniem. Przedstaw sylwetkę noblistki lub noblisty na forum klasy. Twoja prezentacja może mieć na przykład formę plakatu lub pokazu multimedialnego.
GALERIA POSTACI HISTORYCZNYCH
Wyjaśnij, co oznacza łaciński zwrot habemus papam. Napisz, w jakich okolicznościach i przez kogo jest on wypowiadany.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Temat 1 - Upadek komunizmu
Przyjrzyj się ilustracji przedstawiającej plakat wyborczy z 1989 roku. Następnie powiedz, do jakiego słynnego filmu on nawiązuje. Wyjaśnij, dlaczego - Twoim zdaniem - twórcy plakatu odwołali się właśnie do tego dzieła kinowego.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 2 - III Rzeczpospolita
Wyjaśnij, jakie funkcje w III Rzeczypospolitej pełnią poszczególne organy. Określ, kto wchodzi w skład każdego z nich.
Zgromadzenie Narodowe - ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Trybunał Konstytucyjny - …………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Prezydium Sejmu - ……………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Konwent Seniorów Sejmu Rzeczypospolitej - …………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 3 - Nasze prawa i obowiązki
Zapoznaj się z fragmentami Powszechnej deklaracji praw człowieka. Następnie wykonaj polecenia.
Podaj przykład prawa opisanego w przeczytanym tekście, które nie funkcjonowało w społeczeństwie epoki średniowiecza.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Napisz, jakich uprawnień wymienionych w Deklaracji byli pozbawieni mieszkańcy państw totalitarnych w dwudziestoleciu międzywojennym.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Odpowiedz, które z praw człowieka wymienionych w zamieszczonym dokumencie uważasz za najważniejsze. Uzasadnij swoje zdanie.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 4 - Życie w III Rzeczypospolitej
Wyjaśnij, czym zajmują się przedstawiciele podanych zawodów.
zecer - …………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………
maglarz - ……………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………
introligator - ……………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………
rymarz - …………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………
grawer - …………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………
kaletnik - ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 5 - Integracja europejska
Utwórzcie czteroosobowy zespół. Przygotujcie prezentację dotyczącą najważniejszych organów Unii Europejskiej.
Rozdzielcie między sobą poszczególne zagadnienia. Każda grupa gromadzi informacje na temat jednej z instytucji - Rady Europejskiej, Rady Unii Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej.
Stwórzcie prezentację w formie plakatu lub pokazu multimedialnego. Postarajcie się, aby znalazły się w niej odpowiedzi na wszystkie podane pytania.
Przedstawcie swoje prace koleżankom i kolegom z klasy.
Pytania do poszczególnych zagadnień:
Rada Europejska
Kto wchodzi w skład Rady Europejskiej?
Jakie zadania realizuje ten organ?
Jak nazywa się przewodniczący Rady Europejskiej?
Rada Unii Europejskiej
Gdzie znajduje się główna siedziba Rady Unii Europejskiej?
Jakie są funkcje tego organu?
Który kraj przewodniczy obecnie Radzie Unii Europejskiej?
Parlament Europejski
Jakie są zadania Parlamentu Europejskiego?
Kto jest aktualnie jego przewodniczącym?
Ilu członków liczy Parlament Europejski?
Gdzie odbywają się obrady Parlamentu Europejskiego?
Komisja Europejska
Jakie zadania realizuje Komisja Europejska?
Ilu członków liczy ten organ?
Kto reprezentuje Polskę w Komisji Europejskiej? Za co odpowiada ta osoba?
Gdzie znajduje się główna siedziba Komisji Europejskiej?
Temat 6 - Polska w Unii Europejskiej
Podaj przykład inwestycji zrealizowanej w województwie, w którym mieszkasz, dzięki środkom z Unii Europejskiej. Określ, czy było to ważne przedsięwzięcie oraz w jaki sposób wpłynęło ono na życie mieszkańców Twojego regionu.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
GALERIA POSTACI HISTORYCZNYCH
Robert Schuman uważany jest za jednego z ojców integracji europejskiej. Wymień trzech innych polityków, którzy otrzymali ten zaszczytny tytuł. Określ, z jakiego kraju pochodziła każda z podanych przez Ciebie osób. Przedstaw ich zasługi dla procesu jednoczenia Europy.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 1 - Technika wokół nas
Odszukaj w internecie oraz dostępnych książkach informacje o pierwszym Polaku, który odbył lot kosmiczny. Następnie odpowiedz na pytania.
Jak nazywa się pierwszy polski kosmonauta? ………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………
Kiedy odbył się lot Polaka w kosmos? …………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………
Jaki był przebieg misji kosmicznej z udziałem astronauty z Polski? …………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Jaki stopień wojskowy ma obecnie polski kosmonauta? …………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 2 - Globalna wioska
Wyobraź sobie sytuację, w której ludzie zostają pozbawieni dostępu do radia, telewizji i internetu. Napisz, jak taka zmiana wpłynęłaby na współczesny świat. Czy - Twoim zdaniem - codzienne życie byłoby wówczas o wiele trudniejsze niż obecnie? Uzasadnij swoją odpowiedź.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 3 - Świat wielkich różnic
Podaj przykład państwa, które - Twoim zdaniem - potrzebuje wsparcia organizacji międzynarodowych. Wyjaśnij, z jakimi problemami boryka się wskazany przez Ciebie kraj. Określ, jaka pomoc jest mu szczególnie potrzebna.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Temat 4 - Współczesne konflikty
Odegrajcie scenkę pokazującą, jak należy rozwiązywać konflikty na drodze mediacji.
Utwórzcie zespół liczący 3 osoby.
Określcie, co jest przyczyną sporu. Następnie rozdzielcie między sobą role dwóch skłóconych osób oraz mediatora.
Zapiszcie dialogi postaci występujących w przedstawieniu.
Zaprezentujcie koleżankom i kolegom z klasy scenę kłótni między dwoma osobami i rozwiązania zaistniałego konfliktu przez mediatora.
GALERIA POSTACI HISTORYCZNYCH
Zapoznaj się z fragmentem oświadczenia prezydenta USA Baracka Obamy opublikowanym po śmierci Steve'a Jobsa. Następnie wykonaj polecenia.
Wyjaśnij, co oznacza określenie panteon amerykańskich wynalazców.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Opisz trzy urządzenia, których współtwórcą był Steve Jobs. Wyjaśnij, w jaki sposób każde z nich ułatwia życie codzienne ludzi.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział I
*
O wiosno! kto cię widział wtenczas w naszym kraju,
Pamiętna wiosno wojny, wiosno urodzaju! [...]
O wiosno! kto cię widział, jak byłaś kwitnąca
Zbożami i trawami, a ludźmi błyszcząca,
Obfita we zdarzenia, nadzieją brzemienna!
Ja ciebie dotąd widzę, piękna maro senna!
Urodzony w niewoli, okuty w powiciu*,
Ja tylko jedną taką wiosnę miałem w życiu.
Soplicowo leżało tuż przy wielkiej drodze,
Którą od strony Niemna ciągnęli dwaj wodze:
Nasz Książę Józef i król westfalski Hieronim.
Już zajęli część Litwy od Grodna po Słonim**,
Gdy król rozkazał wojsku dać trzy dni wytchnienia.
Ale polscy żołnierze mimo utrudzenia
Skarżyli się, że król im marszu nie dozwala;
Tak radzi***, by co prędzej doścignąć Moskala****.
* okuty w powiciu - zniewolony już w okresie niemowlęctwa
** Słonim - miasto leżące dawniej w granicach Rzeczypospolitej, obecnie na terenie Białorusi
*** radzi - gotowi, chętni
**** doścignąć Moskala - dogonić wojska rosyjskie
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział I
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział I
1*
Komitet Centralny jako Tymczasowy Rząd Narodowy.
Nikczemny rząd najezdniczy, rozwścieklony oporem męczonej przezeń ofiary, postanowił zadać jej cios stanowczy: porwać kilkadziesiąt tysięcy najdzielniejszych, najgorliwszych jej obrońców, oblec w nienawistny mundur moskiewski i pognać tysiące mil na wieczną nędzę i zatracenie.
Polska nie chce, nie może poddać się bezopornie temu sromotnemu gwałtowi, pod karą hańby przed potomnością powinna stawić energiczny opór. Zastępy młodzieży walecznej, młodzieży poświęconej, ożywione gorącą miłością Ojczyzny, niezachwianą wiarą w sprawiedliwość i pomoc Boga, poprzysięgły zrzucić przeklęte jarzmo lub zginąć. Za nią więc, Narodzie Polski, za nią! [...]
W pierwszym zaraz dniu jawnego wystąpienia, w pierwszej chwili rozpoczęcia świętej walki, K[omitet] C[entralny] N[arodowy] ogłasza wszystkich synów Polski, bez różnicy wiary i rodu, pochodzenia i stanu, wolnymi i równymi obywatelami kraju. Ziemia, którą lud rolniczy posiadał dotąd na prawach czynszu lub pańszczyzny, staje się od tej chwili bezwarunkową jego własnością, dziedzictwem wieczystym. Właściciele poszkodowani wynagrodzeni będą z ogólnych funduszów państwa. Wszyscy zaś komornicy i wyrobnicy wstępujący w szeregi obrońców kraju lub w razie zaszczytnej śmierci na polu chwały rodziny ich otrzymują z dóbr narodowych dział obronionej od wrogów ziemi.
Do broni więc, Narodzie Polski, Litwy i Rusi, do broni! Bo godzina wspólnego wyzwolenia już wybiła [...].
Źródło: T. Mosiek, „Historia. Od wielkich odkryć geograficznych do I wojny światowej.
Ćwiczenia ze źródłami”, Poznań 2004, s. 145-146.
2*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział I
*
Stanisław August Poniatowski, Józef Poniatowski, Andrzej Poniatowski
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział II
*
*
§ 9. Dzień roboczy liczy się 11 ½ godzin, robota rozkłada się w następujący sposób:
Początek o godz. 6 rano, od 12 do 1 przerwa na obiad, a o godzinie 6 ½ wieczorem koniec roboty, przy czym w ciągu dnia między 8-8 ½ rano i między 4-4 ½ po południu dozwala się robotnikom, nie zatrzymując maszyn, spożywać przyniesione ze sobą jedzenie, które pracujący przy kadziach farbiarskich konsumują w osobno dla nich wyznaczonym lokalu. [...]
Podczas przerwy obiadowej zaś maszyna parowa zostaje zatrzymana i robotnicy mogą wydalać [oddalać] się z fabryki. [...]
§ 10. Fabryka jest nieczynna i robotnicy są wolni od zajęć we wszystkie dni niedzielne i [...] święta katolickie [...].
Uwaga. Robotnicy innych wyznań obchodzą swoje święta. [...]
Źródło: M. Pacholska, „Ćwiczenia ze źródłami na lekcjach historii
i społeczeństwa w klasie VI”, Warszawa 2008, s. 67.
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział II
*
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział III
………………………………………….
TRÓJPRZYMIERZE
………………………………………….
………………………………………….
………………………………………….
………………………………………….
TRÓJPOROZUMIENIE
………………………………………….
1*
2*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział III
Przejęci niezłomną ufnością w ostateczne zwycięstwo ich broni i powodowani życzeniem, by ziemie polskie, przez waleczne ich wojska ciężkimi ofiarami panowaniu rosyjskiemu wydarte; do szczęśliwej wywieść przyszłości, Jego Cesarska i Królewska Mość Cesarz Austrii i Apostolski Król Węgier oraz Jego Cesarska Mość Cesarz Niemiecki ułożyli [porozumieli] się, by z ziem tych utworzyć państwo samodzielne z dziedziczną monarchią i konstytucyjnym ustrojem. Dokładniejsze oznaczenie granic zastrzega się. Nowe Królestwo znajdzie w łączności z obu sprzymierzonymi mocarstwami rękojmie [gwarancje] potrzebne do swobodnego sił swych rozwoju. We własnej armii nadal żyć będą pełne sławy tradycje wojsk polskich dawniejszych czasów i pamięć walecznych polskich towarzyszy broni we wielkiej obecnej wojnie. Jej organizacja, wykształcenie i kierownictwo uregulowane będą we wspólnym porozumieniu.
Sprzysiężeni [zjednoczeni] monarchowie, biorąc wzgląd na ogólne warunki polityczne Europy, jako też na dobro i bezpieczeństwo własnych krajów i ludów, żywią [...] nadzieję, że obecnie spełnią się życzenia państwowego i narodowego rozwoju Królestwa Polskiego.
Wielkie zaś, od zachodu z Królestwem Polskim sąsiadujące mocarstwa z radością ujrzą u swych granic wschodnich wskrzeszenie i rozkwit wolnego, szczęśliwego i własnym narodowym życiem cieszącego się państwa.
Źródło: T. Mosiek, „Historia. Od wielkich odkryć geograficznych
do I wojny światowej. Ćwiczenia ze źródłami”, s. 176-177.
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział III
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział III
1*
2*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział IV
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział IV
*
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział V
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział V
*
*
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VI
1*
2*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VI
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VI
*
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VII
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VII
*
Artykuł 1
Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa. [...]
Artykuł 3
Każdy człowiek ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby.
Artykuł 4
Nie wolno nikogo czynić niewolnikiem ani nakładać na nikogo służebności; niewolnictwo i handel niewolnikami są zakazane we wszystkich swych postaciach. [...]
Artykuł 12
Nie wolno ingerować [wtrącać się] samowolnie w czyjekolwiek życie prywatne, rodzinne, domowe, ani w jego korespondencję, ani też uwłaczać jego honorowi lub dobremu imieniu. Każdy człowiek ma prawo do ochrony prawnej przeciwko takiej ingerencji lub uwłaczaniu. [...]
Artykuł 18
Każdy człowiek ma prawo wolności myśli, sumienia i wyznania; prawo to obejmuje swobodę zmiany wyznania lub wiary oraz swobodę głoszenia swego wyznania lub wiary bądź indywidualnie, bądź wespół z innymi ludźmi, publicznie i prywatnie, poprzez nauczanie, praktykowanie, uprawianie kultu i przestrzeganie obyczajów. [...]
Artykuł 21
Każdy człowiek ma prawo do uczestniczenia w rządzeniu swym krajem bezpośrednio lub poprzez swobodnie wybranych przedstawicieli.
Każdy człowiek ma prawo równego dostępu do służby publicznej w swym kraju.
Wola ludu jest podstawą władzy rządu; wola ta wyraża się w przeprowadzanych okresowo rzetelnych wyborach, opartych na zasadzie powszechności, równości i tajności, lub na innej równorzędnej procedurze [regule postępowania], zapewniającej wolność wyborów. [...]
Źródło: http://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/
Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VII
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VII
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VIII
*
*
Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VIII
*
*
*
Był w panteonie amerykańskich wynalazców. Świat stracił wizjonera. To wymowne, że duża część ludzkości dowiedziała się o jego śmierci z urządzeń, które zaprojektował.
Ćwiczenia trudniejsze
Ćwiczenia trudniejsze
84 Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VIII
3*g
84 Ćwiczenia trudniejsze - rozdział VIII
3*g