1GB,Dania Irlandia 1973

2grecja 1981

3 Hiszpania portugalia1986

4 Austria Finlandia Szwecja 1995

Etapy integracji: strefa wolnego handlu (brak ceł wewn.), unia celna (wspólna taryfa celna), wspólny rynek (swobodny przepływ kapitału, ludzi, towarów i usług), unia gosp.-walutowa (wspólna waluta i polityka kursowa i pieniężna; harmonizacja PG - na razie wsp. Polit. rolna, celna, regionalna, strukturalna, handlowa)

Rada Europejska: to nie organ UE,z nieformalnych konferencji na szczycie od 61r. Głowy państw, min.spr.zagr., przewodniczący Kom. Europejskiej. Przewodniczący - przedstawiciel państwa sprawującego władzę; na pół roku. Spotkania 3-4 razy w roku (min.2) na 2-3 dni w Brukseli. Funkcje: wytyczanie kierunków i koordynacja współpracy; forum wymiany poglądów politycznych; opracowanie i podpisywanie ostatecznych tekstów unijnych traktatów; polityka zagr. i bezp.; ogłaszanie komunikatu; dostarczanie sprawozdania parlamentowi. Okresla główne kierunki rozwoju

Rada Unii Europejskiej: główny organ decyzyjny, ministrowie spraw zagranicznych (Rada Ogólna) lub inni (Rada Branżowa). Sekretarz Generalny Javier Solana glosy wazone Pl 27. Większość zwykła, kwalifikowana lub jednomyślnie. Funkcje: koordynacja PG państw członkowskich, prawo podejmowania decyzji, przekazuje komisji prawo do realizacji przepisów, może zastrzec sobie prawo do samodzielnego wykonywania uprawnień, uprawnienia kontrolne i decyzyjne, gł. pozycja w syst. instytucjonalnym. 46,48 spotkan w roku, interesy panstw członkowskich członkowskich a jako całość interesy UE, Funkcja:kierownicza,ustawodawcza, kontrolna,

Komisja Wspólnot Europejskich:wdraza postanowienia rady, ma dbać o interes całej Unii; rodzaj rządu UE; komisarz jest obywatel kompetentny o nieposzlakowanej opinii,2 jezyki,praktyka kilku letnia; dopóki<27 - 1 kraj jeden głos. Bruksela; 25 komisarzy; przewodniczący wybierany na sesji inaugurującej parlamentu. Uprawnienia:wykonawcze, legislacyjne, kontrolne, Funkcje: odpowiada za bieżącą politykę UE, nadzoruje prace jej agencji, konstruowanie i poddawanie Radzie UE lub parlamentowi pod głosowanie aktów prawnych; nadzór rządów państw członkowskich; negocjacje z kandydatami; inicjatywa ustawodawcza.

Komitet ekonom-społ: przedst. społeczności, 344, organ opiniodawczo-doradczy, decyje niezawisłe i niezależne od państw członkowskich

Parlament europejski: powstal w latach 50,jednoizbowy, Strasburg, niektóre posiedzenia w Brukseli, najpierw organ konsultacyjny, coraz większe uprawnienia. 732 parlament.PL54 5lat. Przew. 2,5 roku, kieruje obradami i reprezentuje na zewn. Funkcje: konsultacje i współudział w tworzeniu prawa, uprawnienia kontrolne, wotum nieufności wobec komisji, powołanie rzecznika praw obyw. Uprawnienia legislacyjne, kontrolne, budzetowe

Trybunał Sprawiedliwości: bada czy prawo, traktaty, umowy sa przestrzegane, czy prawo UE ma prymat nad narodowym, nadzoruje proces prawotwórczy, sąd międzynarodowy, konstytucyjny, administracyjny, Luksemburg,. Funkcje: orzeka o legalności aktów prawnych, wykładnia aktów prawnych, konsekwencje niewypełnienia zobow. akcesyjnych, skargi i spory między członkami i komisjami.

Sąd I instancji: Luksemburg; rozstrzyga spory osób fiz. i prawnych ze wspólnotami. 25 sędziów, na 6 lat, co 3 lata zmiana polowy

Trybunał Obrachunkowy: kontrola wykonania budżetu, wpływów i wydatków.

Europ. Rzecznik Praw Człowieka: prawidłowość funkcjonowania instytucji europejskich; działa z wł. inicjatywy lub na podst. skargi.

Eur.Sys.BC: EBC i BC krajów. kontrola cen, polityka bankowa, polityka walutowa, zarz. rezerwami wal., operacje dewizowe, wspieranie syst. płatniczych.

EBC: Frankfurt, Rada (Zarząd + prezesi BC), Zarząd (6 osób - odnoszą się do Eurosystemu), Rada ogólna - do całego ESBC. Funkcje: nadzór nad systemem bankowym, zbieranie danych statystycznych do p.p., funkcjonowanie i regulacja rynków fin., zapobieganie fałszerstwom, emitowanie euro, p.p. (stopy %owe, OOR)

EBInwestycyjny: gwarantuje kredyty publicznym i niepublicznym podm. Cel: przyczynianie się do harmonijnego rozwoju UE.

Agencja UE: funkcje informacyjne, autonomiczne wobec gł. organów

Eur. Urząd Statyst.: organ pomocniczy Komisji Eur., Luksemburg, Koordynacja narodowych urządów statystycznych. Terminal danych (Bruksela) + Biuro informacyjne (Luksemburg).

System prawny: Prawo pierwotne: traktaty założycielskie, umowy o członkostwo, o stowarzyszenie, z krajami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi i konstytucja. Zasada pomocniczości, autouzupełniania, prymatu prawa UE, subsydiarności. Prawo wtórne: akty wydawane przez organy UE; Rozporządzenia (wiążące dla wszystkich, Rada UE przy współpracy Parlamentu lub KE,15 dni od opublikowania w dzienniku, obowiazuje w calosci), Dyrektywy (wiążące, nie koniecznie dla wszystkich, nienormatywne, Rada UE przy współpracy Parlamentu lub KE,wymaga transformacji do prawa kraju,podaje się date do kiedy ma być zrealizowana), Decyzje (wiążący, do os. fiz. i pr., charakter konkretny), Zalecenia (niewiążące, trzeba się zapoznać, autor i komisja, wyrazanie pogladu przez ciala Współ.), Opinie(brak mocy wiążącej, forma propozycji rozwiązania kwest.).

Polska w UE: -'88- nawiązanie współpracy z EWG; '91- kraj stowarzyszony(umowa); '92 i '94- umowa handlowa: redukcja stawek celnych z 23% do 2,1% - import substytucyjny z krajów unii, huge deficyt obrotów z unią, utrata 1 mln miejsc pracy, tylko 16% importu to dopływ nowych technologii, ograniczenia w handluje wschodem. 93-status kraju stowarzyszonego '94- wniosek o przyjęcie, Ateny; '95 Biała Księga, Cannes- dostosowanie do norm; '98- początek negocjacji akcesyjnych (WPR- środki zmniejszono do 4% PKB)

Polityka regionalna: Europejska polityka regionalna ma na celu zapewnienie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju oraz niwelowanie różnic i osiągnięcie spójności między poszczególnymi regionami krajów Wspólnoty.

Narzędzia: fundusze strukturalne, które mają zapobiec powiększaniu się różnic i wspomóc biedniejsze rejony Europy. Aktywność polityki regionalnej skupia się na jednym regionie, obszarze bądź państwie członkowskim.

Cele Polityki Regionalnej UE. Cel 1: dotyczy obszarów zacofanych gospodarczo PKB<75% lub <8 os km2 z wysoką stopą bezrobocia i promuje rozwój i strukturalne dostosowanie regionów opóźnionych w rozwoju. Cel 2: dotyczy regionów, które mają problemy związane z gospodarczą i socjalną restrukturyzacją, zmianami przemysłowymi i strukturalnymi, a także zmniejszającym się wzrostem gospodarczym. Mogą to być obszary o schyłkowym przemyśle, wiejskie o zacofanej strukturze rolnictwa i nadmiernym zatrudnieniu, a także okręgi nadmiernie uzależnione od rybołówstwa. Cel 3: dotyczy rozwoju zasobów ludzkich, dostosowania i modernizacji systemów kształcenia, szkoleń zawodowych, zwiększenia zatrudnienia ze szczególnym uwzględnieniem równości szans w dostępie do rynku pracy, aktywnej polityki rynku pracy oraz wspierania grup zwiększonego ryzyka.

Zasady:

-programowania:skupienie się na rozwiązaniu problemu regionu, wieloletni hor. Czas i planowanie, nie Fin się pojed. Projektow

-dodatkowosci-uzupelnienie funduszu UE srodkami poszczególnych panstw

-koncentracji-skupienie środków w regionach z najtrudniejsza sytuacja(problemowe obszary)
-partnerstwa-wspoldzialanie Komisji E. z władzami publicznymi panstwa na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym

dod:koordynacji(funduszy strukturalnych i innych narzedzi finansowych UE; polityk regionalnych czlonkow) zgodności(z innymi politykami UE;polityki regionalnej z makroekonomiczna w panstwie)

Transport: morski i lotniczy (przyjmujemy prawodawstwo unii), drogowy (do `10 okres przejściowy, trzeba dostosować drogi do nacisku 115kN na oś), kolejowy (do `06 nieograniczony dostęp przewoźnikom towarowym z unii)

Za integracją: cywilizacja rzymska, budownictwo, transport, drogi, sys. administracyjny, prawo rzymskie, spójność, wyprawy krzyżowe, Europa feudalna→ E. kapitalistyczna, opłaty z granic miast na granice państw, Odkrycia geogr, Święte Przymierze (Prusy, Austria, Rosja), Rewolucja przemysłowa (dostępność dóbr przem→zmniejszenie odległości→ gosp. rolnicza zmienia się w przemysłową, lepsze war. życia, dł. życia, WB- liberalizm), marksistowski ruch socjalistyczny, najazdy Turków, św. Zw. komunikacji, zw. poczty, intl akt pracy, akt przeciw niewolnictwu, chęć zapobieżenia konfliktom zbrojnym, budowa zapory przed komunizmem, niedobory żywności po II wojnie, tworzenie org. wobec zagr. zewn., militarnych, ekol, ekon., plan Marshalla (powstanie OECD - dla wykorzystania kredytów).

Przeciw: Średniowiecze, rozdrobnienie sys. walutowego, administracyjny charakter miast, Bulionizm, Merkantylizm, związek Reński, I w. św, II w. ś., strefy wpływów, faszyzm.

EWWiS: (`52) Benelux +Niemcy Zach+ Francja +Włochy; Traktat Paryski

EWG i Euratom: ('58) traktaty rzymskie

`73 - WB, Irlandia, Dania '79 - bezpośrednie wybory do PE '81 - Grecja '84- spotkanie z krajami EFTA '86 - Hiszpania i Portugalia '86- jednolity akt europejski (od '87)

'90- EBOR, poszerzenie o b.NRD '91- PL, Czechy, Słowacja i Węgry krajami stowarzyszonymi z EWG '92 - traktat o UE (od '93) '95- Szwecja, Finlandia i Austria, układ z Shengen (brak kontroli granicznej, nie podpisali WB, Irlandia i Dania). '04- 10 nowych członków

Norwegia: przyczyny kult- polit, dystans do UE, w XX niepodległość po dominacji Dani i Szwecji, łowiska, kraj zamknięty, mało ludności, złoża ropy naftowej, 52% referendum NIE

Szwajcaria: utrata tożsamości kult., suwerenności, euroizacja, ↑ % kredytu, polityczne euro, otwarcie dróg, zanieczyszczenie środ. 78% referendum NIE

Filary UE: 1) polit. gosp. (EWWiS, EURATOM, WE, Unia Gosp. i Walutowa), rolna, strukturalna, regionalna, handlowa, transportowa, telekomunikacyjna, społ., konkurencji, wspólny rynek, ECB, Europ. Syst. Wal. 2)wspólna polityka zagraniczna, bezpieczeństwa, celna 3) współpraca w dziedzinie sprawiedliwości i spraw wewn.

Cele UE: pełna unia gosp. i walutowa; unia polit.; wspólny głos w światowej polityce, wspólna polityka zagr; wspólna strategia obronna i syst. bezp.; zwalczanie terroryzmu; zmniejszenie handlu narkotykami, ludźmi, materiałami rozszczepialnymi i fałszerstw $; budowanie wspólnej tożsamości europejskiej przy zachowaniu tożsamości etnicznej i kulturowej, poszanowanie dziedzictwa krajów; demokratyzacja instytucji- bliżej obywateli, obrona praw człowieka, swobodny przepływ usług, towarów, kapitału, osób (ale 2+3+2 w Austrii i Niemczech); wspólna polit. celna; wspólna waluta dla lepszego funkcj. rynku, strategia lizbońska (do 2010 najbardziej konkurencyjna gosp. swiata): integracja rynku usług, umacnianie swobody przepływu kapitału, poprawić demografię, system teleinformatyczny, transportowy, energetyczny, przyjazny klimat dla przedsiębiorczości.

Demografia: starzenie się społeczeństw, emigranci-80mln=16% ludności Europy, słaba asymilacja ludności arabskiej i tureckiej, pracujący będą płacić bardzo duże stawki na emerytury niepracujących albo zmaleją emerytury, służba zdrowia- geriatrzy >pediatrzy, partie polit. emerytów i rencistów, infrastruktura- pomoc i wygoda starszych, zmiany w szkolnictwie i edukacji; zalecenia: zwiększenie progu emerytalnego- aktywne starzenie się, utrwalenie równowagi płci, kontakt między pokoleniami, promowanie rozmnażania się, dostosowanie służby zdrowia do ludzi starszych, system emerytalny oparty na umowie pokoleniowej, promocja rodziny, rozwój opieki nad dziećmi.

Warunki uczestnictwa PL w UE: swobodny przepływ towarów, ludzi, kapitału i usług (koncepcja jednolitego rynku), uregulowania horyzontalne, syst.: oceny zgodności i bezp. towarów, normalizacji i nadzoru rynku, niedyskryminacji i znoszenia barier w handlu i zamówień publ.

Swoboda przepływu towarów: zniesienie cła w obrocie z krajami unii i barier o char. ilościowym i jakościowym (przepisy techniczne, formalności celne, fitosanitarne), wspólna taryfa celna wobec 3-cich, ograniczenie w dopuszczeniu naszych wyrobów farm. do 2008.

Swoboda przepływu osób: swoboda podejmowania pracy, uznawanie kwalifikacji zaw., prawa do emerytur dodatkowych, prawa socjalne (koordynacja systemu zabezp. społ.), prawa obywatelskie (w tym wyborcze i pobytu). Pełny dostęp: Irlandia, Szwecja, chcą nam go przyznać: Dania i Grecja, WB, nie chcą nas: Niemcy i Austria 2+3+2.

Swoboda świadczenia usług: bariera dla usług finansowych- zobowiązania banków spółdzielczych do posiadania na kontach kwot (do `04- €300tys, do `05- €500tys, do'07- €1mln), ograniczenie kontroli Sk.Państ. do pko.bp, bgż, bgk.

Swoboda przepływu kapitału: karencje dla wykupu ziemi (5 lat- zakup drugich domów przez obywateli unii, nie dot. osób mieszkających w PL przez co najmniej 4 lata ani domów przezn. do działalności gospodarczej); 12 lat dla gospodarstw rolnych- odstępstwo dla tych, co chcą się tam osiedlić i być rolnikami, musza wtedy dzierżawić przez 3 lata w PL wschodniej i 7 lat w pn-wsch )

Spółki: respektujemy prawa unii dotyczące prawa i rachunkowości spółek oraz ochrony wartości intelektualnej.

Polityka konkurencji: respektujemy prawa unii, do `12 musimy zlikwidować SSE, ograniczenie pomocy publ. dla MiSP z SSE (mogą korzystać z ulg do `11) do: 75% wartości inwestycji (firmy, które rozpoczęły działalność przed `00r.), 50% dla reszty, 30% dla branży motoryzacyjnej. Pomoc dla pojedynczego przedsiębiorstwa ≤0,7%PKB.

Rolnictwo i Rybołówstwo: akcept. all postanowień unii, niepełen zakres WPR (dopłaty z budżetu unii; 2004- 30%, '05- 35%, '06- 40%, wynegocjowaliśmy możliwość uzupełnienia dopłat z naszego budżetu, do 2012 100% dopłat powinno być z budżetu unii), dost. do przepisów weter. i fitosanitarnych, rozwój wsi i obszarów wiejskich, limity produkcyjne poniżej potencjału (ustalone na podst. `99r.), pełny dostęp do naszych łowisk, maleją kwoty połowowe na Bałtyku, trzeba zmniejszyć flotę połowową i ograniczyć połowy bo maleje zasób dorsza, reforma: przebudowa portów, radarowy pomiar i kontrola połowów, przetwórnie ryb w Ustce i Władysławowie, stworzenie targów rybnych. Narodowy Plan Rozwoju na lata 04-06 żeby korzystać z fund. struktur.

Podatki: przyjmujemy prawo unii z okresem przejściowym w stos. pośrednich (VAT i akcyza), więzy administracyjne z państwami unii aby uniknąć podwójnego opodatkowania bezpośrednimi, okresy przejściowe: `07 na VAT 7% w budownictwie mieszkaniowym, 0% na niektóre czasopisma i ksiązki specjalistyczne, 7% na usł. gastronomiczne, -4-letni na 3% VAT na środki do prod. rolnej, produkty i usługi, -roczny na 0% VAT na ekokomponenty i zredukowany VAT na paliwa ekologiczne, -do `08 na dojście do min. poziomu akcyzy na papierosy.

Unia gosp. i walutowa: koordynacja PG w ramach unii, pol. fiskalna, monetarna i kursu walutowego, nacisk na niezależność NBP i stabilizację cen, wprowadzenie euro, kryteria konwergencji.

Statystyka: dostosowanie do europejskiego sys. statystycznego, większość standardów uwzględniona w okresie przedakcesyjnym przez GUS, nowa jednostka terytorialna NUTS: 1 (3-8mln ludności), 2 (800tys-3mln ludności, nasze woj.samorządowe), 3 (wlk. francuskiego departamentu), 4 (nie jest obligatoryjny, nasza gmina). Cel 1:regiony gdzie dochód/głowę <75% średniego unii-cała Polska.

Polityka społ: prawo pracy, walka z uprzedzeniami i ksenofobią, równość szans, standardy bhp unii- obniża konkurencyjność polskich przeds. bo to ogromne obciążenie, do `05 okres przejściowy dla MiSP, PL- 90% to przeds. do 9 osób, Europ. Fundusz Społ: dostęp do edukacji, rozwój badan i kształcenia ustawicznego, praca dla bezrobotnych.

Polityka energetyczna: regulacja dot. wewn. rynku gazu i en.elek., współpraca w ramach sieci transgranicznych, przejrzystość cen, obowiązek zapasów paliw płynnych- ropa (na 90 dni, okres przejściowy do `08), dostosować ceny en.elek. do światowych, obniżyć emisję CO2 i SO2, amoniaku, NO do `07 (gł. elektrownie na w.kam. i brunatny).

Polityka przemysłowa: lipiec 2002 wygasł pakt o EWWiS, zostały jego Reg. antymonopolowe i dot. prod. ze stali- wymuszono restrukturyzację przem. węglowego i stalowego.

MiSP: unia je wspiera- 5 program badan ramowych, 90% ogółu przeds., 50%PKB, 60% zatrudnienia, normy unii: modernizacja i certyfikacja urządzeń- duże obciążenie fin.

Nauka i badania: unia- 3%PKB, PL- 0,65%PKB, strategia lizbońska- mamy podnieść do 3% do `10r. Braliśmy udział w V programie ramowym, teraz w VI-tym do końca 2006r.

Edukacja, kształcenie i młodzież: kształcenie ogólne, zawodowe początkowe i ustawiczne, szkolnictwo wyższe, działanie na rzecz młodzieży.

Telekomunikacja, IT: liberalizacja rynku, zasady otwartej sieci, usługi powszechne, koncesjonowanie, telekomunikacja satelitarna i ruchoma, uznawania zgodności rynku usług pocztowych i TI. Poczta Polska- musi obniżyć koszty utrzymania przez wzrost efektywności pracy, traci monopol na paczki, dopuszczenie innych operatorów.

Polityka audiowizualna: wspólnotowe programy, wsparcie działań art. i czytelnictwa. Okres przejściowy do `07 na VAT-0% na niektóre czasopisma i książki, potem 22% (ale w WB jest 0% a Luxemburgu 3%). Polityka audiowizualna: 50% udział programów TV z unii- wzrost kosztów, bo są droższe, zniesienie 33% limitu w nabywaniu przez kapitał europejski spółek nadających prog. rtv, zasada niekodowania emisji gł. imprez, limitowany udział reklam, swoboda retransmisji.

Polityka regionalna i strukturalna: 4 fundusze strukturalne (Europ. Fundusz Rozw. Regionalnego, Społeczny, Orientacji Gwarancji rolnej, Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa) i fundusz spójności. Pomoc musi być ≤ 4%PKB kraju, do PL do 2006 ponad 11mld.

Środowisko: prawo ochrony środowiska: emisja gazów, materiałów rozszczepialnych, czystości wód, zanieczyszczeń przem.-koszt to 120mld zł.

Ochrona konsumenta: bezpieczeństwo produktu, reklamacje, ochrona konsumenta, bez okresów przejściowych.

Wymiar sprawiedliwości i bezp. wewn: migracje, azyl, granice zewn, przestępczość zorg., korupcja, narkotyki, terroryzm, współpraca policji, służb celnych, wymiaru spraw. Konieczność modernizacji infrastruktury, zmiany w funkcjonowaniu służb celnych i sys. kontroli granicznej, uzupełnienie obsługi etatowej ruchu wizowego.

Unia celna: nomenklatura scalona, stos. kontyngentów i plafonów, zniesienie opłat manipulacyjnych niezgodnych z unią, dostosowanie prawa polskiego i sys. inf, laboratoria dla potrzeb celnych.

Stos. zewn: stos. hand. z krajami 3-mi, umowy o wspieraniu i ochronie inwest. zagr., kontrola obrotu towarami podwójnego zastosowania.

Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa: dostosowanie Polit. Zagr. Do UE; utworzenie sił szybkiego reagowania (ok. 1500 żołnierzy); dialog z Rosją, Ukrainą, krajami bałtyckimi; minister zasiada w forum bezpieczeństwa i komisji wojskowej; system wymiany informacji niejawnych.

Kontrola finansowa: zintegrowanie procedur budżetowych i kontroli finansowej (dzięki temu możemy korzystać z fund. spójności i wspólnej polityki rolnej, efektywniejsze budżetowanie, ściganie przestępstw przeciw syst. finansowemu); wzrost wiarygodności Pl i dyscypliny fin.publ.

Finanse i budżet: udział w tworzeniu i wykorzystaniu wspólnego budżetu; 04-06 budżet taki jak ustalony w ramach Agendy 2000; pełna wpłata(6,5 mld €) członkowska ale niepełna wypłata; 280 mln € na uszczelnienie wschodniej granicy; współfinansowanie rabatu brytyjskiego; 8,4 mld z fund. struktur. i 4,2 mld z fund. spójn. 75% naszych dochodów z ceł i część VAT do UE.

System instytucjonalny: mamy członków w komitecie ekon-społ, regionów, komisji europ., tryb. obrachunkowym, sprawiedliwości; prezes NBP jest w Radzie Ogólnej Banków. Dążenie w kierunku systemu większościowego.

Inne: udział w kapitalizowaniu EBC; co pół roku 106mln do EB Inwestycyjnego; układ partnerski z Afryką, Karaibami i Pacyfikiem; wpłaty składek do Funduszu Badawczego Węgla i Stali (06 - 15%składki, 07 - 20%, 08 - 30%, 09 - 35%).

Wspólna polityka rolna; Przyczyny powstania: wspólny rynek, rolnictwo b. istotny sektor, unikniecie problemów żywnościowych, przyczyna polityczna (zamiast unii celnej Francuzi otrzymują WPR), mechanizm protekcyjny

Cele: podnoszenie produkcyjności rolnictwa, zapewnienie ludności rolniczej właściwego poziomu życia, stabilizacja rynku, zapewnienie żywności po rozsądnych cenach, gwarancje bezpiecznego poziomu zaopatrzenia

Zasady: wspólny rynek produktów rolnych - ujednolicone reguły i ceny, pierwszeństwo zbytu produktów wytworzonych na obszarze EWG, wspólne finansowanie poprzez budżet Funduszu Gwarancji i Orientacji Rolnictwa

Obszary: subsydia eksportowe, skupy interwencyjne, ograniczenia ilościowe, bezpośrednie podtrzymywanie dochodów rolniczych- dopłaty bez wpływu na ceny, regulacja kosztów produkcji, inne formy wspierania rolnictwa

Instrumenty integracji: zniesienie ceł wewnątrz EWG na artykuły rolnicze, jednolite ceny na podstawowe surowce, zniesienie utrudnień walutowych, zastąpienie nieskutecznych ceł zmiennymi opłatami wyrównawczymi

Plan Masholta: ograniczenie zatrudnienia w rolnictwie, pomoc gospodarstwom o odpowiednim potencjale, ograniczenie powierzchni gruntów o najsłabszych ziemiach, podstawa informacji rynkowej, przywrócenie równowagi na rynku mleka, cukru, warzyw i owoców; Niepowodzenie planu z przyczyn politycznych

Program McSharry'ego: zrównoważenie rynków rolnych, poprawa konkurencyjności rolnictwa, ekstensyfikacja gospodarowania - ochrona środowiska i zmniejszenie nadwyżek, redystrybucja środków dla rolników między większą liczbę gospodarstw, zachowanie niezbędnej liczby gospodarstw

Zmiany: obniżenie cen gwarantowanych zbóż o 40%, jednolita cena interwencyjna na zboże, wprowadzenie płatności bezpośrednich obniżenie cen gwarantowanych, uzależnienie możliwości uzyskania od zmniejszenia powierzchni upraw, stopniowe zmniejszenie rozmiarów skupu interwencyjnego

Agenda 2000: obniżenie wsparcia cen, zwiększenie płatności bezpośrednich, rozwój obszarów wiejskich, zachowanie bezpieczeństwa żywnościowego oraz jakości produktów rolnych

Cele WPR wg Agenda 2000: zapewnienie godziwego życia społeczności rolniczej, zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i jakości żywności, umocnienie sektorów rolnego i leśnego, podniesienie konkurencyjności stref wiejskich, integracja celów prośrodowiskowych, alternatywne miejsca pracy, dziedzictwo wsi europejskiej

Nowa WPR od 2005: zastąpienie większości dotychczasowych płatności systemem bezpośrednich płatności, dalsze redukcje cen interwencyjnych, zmniejszenie płatności bezpośrednich dla największych gospodarstw w celu przeznaczenia środków na rozwój wsi, brak wzrostów budżetowych na WPR, zmiana systemu dotychczasowych płatności

Efekty objęcia Polski WPR: Dopłaty bezpośrednie, Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004-06 (renty strukturalne, wspieranie gospodarstw niskorentownych, wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, wspieranie przedsiębiorstw rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt, zalesianie gruntów rolnych, dostosowanie gospodarstw do standardów UE), Sektorowy program operacyjny, Pilotażowy Program Leader - zrównoważony rozwój wsi, Wsparcie rynku owoców i warzyw, Kredytowanie rolnictwa, Dotacje postępu biologicznego w produkcji roślinnej i zwierzęcej

---