Wyklad ?
ALKOHOL A ZDROWIE
ALKOHOL ETYLOWY
-etanol, spirytus winny
-otrzymywany w wyniku fermentacji alkoholowej skrobi/cukru
C6H12O6→ 2 CH3CH2OH+ 2 CO2
EtOH
-bezbarwna, palna ciecz o piekącym smaku i charakterystycznej woni
-t. t. 114, 0C t. w. 78, 30 C
-gęstość 0,7893 g/cm3 (absolutny)
-miesza się z wodą w dowolnym stosunku 2
-mieszanina 95, 6 % etanolu z wodą= spirytus
-etanol 100% (absolutny)- ekstrakcja ze spirytusu przy pomocy eteru dietylowego lub benzenu i ponownej destylacji.
OTRZYMYWANIE
EtOH-do celów spożywczych w wyniku fermentacji cukrowej
ZRÓDŁA CUKRÓW : zboża , ziemniaki, owoce.
Etanol spożywczy jest podstawowym składnikiem żywności.
DZIAŁANIE NA ORGANIZM
Wchłanianie z przewodu pokarmowego.
5-10 min.
15 min.-50 % spożytej dawki
2. Stabilizacja stężenia EtOH we krwi i tkankach
3. Biotransformacja i eliminacja
90% enzymatyczna
10% usuwanie w postaci niezmienionej(nerki, płuca)
METABOLIZM
1.EtOH-metabolizowany w organizmie dorosłego człowieka z prędkością 7-8 g/h (spadek stęż. we krwi 0,1-0,15%0 / h)
0,5 l piwa(5 %)-3 h
2. Biotransformacja w komórkach wątroby
a) MOES (układ mikrosomalnych utlenień)
CH3CH2OH+ O2→ CH3CHO+ H2O
- przy udziale O2 i koenzymu NADPH
-cytochrom P-450
b) ADH (DEHYDROGENAZA ALKOHOLOWA)
CH3CH2OH+NAD+ADH→ CH3CHO+NADH+H+
-80-90% utleniania EtOH-decydujący wpływ na osobniczą odporność na zamroczenie alkoholowe
- osoby z dużym jego stężeniem to tzw. Osoby „mające mocną głowę”-zachowują przytomność umysłu
-proces ten prowadzi do powstania aldehydu octowego, który jest bardziej toksyczny niż EtOH
-osoby z mocną głową-silniejszy kac, zapadanie na alkoholizm, zachorowanie na marskość wątroby
c) KATALAZA (CAT)
CH3CH2OHCAT→ CH3CHO+ H2O
-10-15% utleniania EtOH
-mniejsze znaczenie w metabolizmie ludzi
II ETAP
CH3CHO+ AdOH→ CH3COOH
Dehydrogenaza aldehydowa (AdOH)
-utlenienie aldehydu octowego do kwasu octowego
-kwas octowy(Cykl Krebsa)
MECHANIZM DZIAŁANIA TOKSYCZNEGO ETOH
-nagromadzenie w cytozolu komórki zredukowanych nukleotydów NADH, NADPH, jonów H+
- CH3CHO- trucizna protoplazmatyczna, denaturacja białka , enzymy
- CH3COOH- zakwasza organizm
-działanie depresyjne, narkotyczne , hepatotoksyczne
-przenika do neuronów (niedotlenienie)
KIEDY ALKOHOL JEST TRUCIZNĄ?
-ten alkohol jest trucizną
-wypicie w krótkim czasie 150-250 g czystego alkoholu etylowego może prowadzić do śmierci
-działanie etanolu w kategoriach substancji narkotycznej jest zbliżone do działania depresantów
ZATRUCIA OSTRE ETOH
lekkie-stężenie alkoholu we krwi 0,5-1,5%0
pobudzenie, nieznaczne pogorszenie widzenia, koordynacji ruchowej i mięśniowej , wydłużenie czasu reakcji
b) umiarkowane- 1,5-3%0
nasilenie w/w objawów
ciężkie- 3-5%0
zaburzenia koordynacji, podwójne widz. , utrata przytomności, śpiączka (>5%), śmierć
KIEDY JEST TRUCIZNĄ?
małe dawki 10-20 g(duże piwo, kieliszek wódki)
-stan pobudzenia, przyspieszone bicie serca, rozszerzone źrenice, zaprzestanie odczuwania zmęczenia, poprawa nastroju
b) wypicie 100g czystego alkoholu( ok.1/4 l. wódki)
-stan silnego zamroczenia, utrata sprawności ruchowej, w skrajnych przypadkach zamroczenie alkoholowe, utrata świadomości , zaniki pamięci
c) spożywanie podczas ciąży-wystąpienie u dziecka alkoholowego zespołu płodowego
ETANOL-SUBST. O SŁABYM POTENCJALE UZALEŻNIAJĄCYM
-sporadycznie spożywany nie uzależnia
-systematycznie spożywany-pełne fizyczne uzależnienie
-nagłe odstawienie-objawy zespołu abstynencyjnego
-zespół uzależnienia od alkoholu-alkoholizm
ALKOHOL-„NOWE OBLICZE”
-wskaźniki śmiertelności niższe wśród osób spożywających niewielkie ilości alkoholu niż w ogóle niepijących
CO TO JEST „DRINK” ?
1 standardowy drink
-lampka /szkl= 5 uncji wina(ok. 150 ml)
-puszka/butelka= 12 uncji piwa (ok. 130 ml)
1 uncja=28,35 g
-kieliszek=1,5 uncji 80% alkoholu (ok.35 ml)
Drink standardowy to ok.12-14 g EtOH
„UMIAROWANE SPOŻYCIE”
-ilość nie przekraczająca 2 std drinków/d dla mężczyzn < 65 r. ż.
-1 std drink/d dla mężczyzn > życia
-kobiet dowolnym wieku
Skutki picia 2 drinków codz. nie są takie same jak 14 drinków w sobotę.
Spożywanie dużych ilości przedzielone abstynencją-b. szkodliwe dla org.
POTENCJALNE KORZYŚCI Z „UMIARKOWANEGO SPOŻYCIA”
-uczucie relaksu, wzrost towarzyskości, obniżenie ryzyka występowania pewnych chorób wieńcowych
-1-2 drinków dziennie-obniżenie ryzyka CHNS o ok. 30%
-regularne spożycie małych ilości działa ochronnie przed CHD
-niż picie tej samej ilości w większych dawkach , ale rzadziej
CZY ALKOHOL CHRONI PRZED CHNS?
-os. spoż. 6 lub więcej są obciążeni większym ryzykiem śmierci z powodu choroby serca niż spożywający mniej niż 1 do 3-5 drinków dziennie
MECHANIZM ODPOWIADAJĄCY ZA SPADEK RYZYKA CHNS
- podwyższenie stężenia HDL (chroni)
- obniżenie stężenia HDL(podwyższenie ryzyka )
- zapobieganie CHNS( osłabia proces krzepnięcia krwi, zmniejsza zdolność płytek krwi do aglutynacji i formowania niebezpiecznych czopów)
BIOLOGICZNE MECHANIZMY OCHRONNEGO DZIAŁANIA
Alkohol poprawia lipidowy profil krwi (wzrost HDL, spadek LDL)
Obniża zakrzepicę (redukcja aglutynacji płytek, poziomu fibrynogenu, podwyższa fibrynolizę
Wykorzystuje też inne mechanizmy
-redukuje napięcie naczyń wieńcowych
-zwiększa przepływ krwi przez naczynia wieńcowe
-obniża ciśnienie krwi
-obniża poziom insuliny we krwi
-podwyższa poziom estrogenu
ALKOHOL PRZEDŁUŻA ŻYCIE?
-spożywający alkohol umiarkowanie mają niższe ryzyko śmierci niż osoby w ogóle
niepijące
-osoby pijące duże ilości mają wyższe ryzyko śmierci niż niepijący , dużo większe w porównaniu z osobami spożywającymi umiarkowane ilości
-średnia długość życia spoż. nadmiernie alkohol ulega skróceniu
NIEKORZYSTNE SKUTKI
-pewne typy nowotworów, nadciśnienie, uszkodzenie mięśnia sercowego, wątroby(marskość), zapalenie trzustki, uszkodzenie płodu
Osoby rzadko pijące alkohol ulegają większym zaburzeniom niż pijący regularnie.
Brak udowodnionego wpływu alkoholu na nowotwory okrężnicy, odbytu i nowotwory piersi.
Większe spożycie alkoholu może powodować nadciśnienie Spadek spożycia-obniżenie ciśnienia..
4