I. PRZYCZ~'NY KATASTROF BUDOWLANYCH.

L1 Katastrofa budowlana - jest to gwa�towne zniszczenie wykonywanego, albo istniej�cego obiektu lub jeg� cz�œci, a tak�e konstrukcyjnych element�w rusztowa�.

1.2 ZASADNICZE PRZYCZYNY KATASTROF BUDOWLANYCH.

Zasadniczymi przyczynami katastrow budowlanych s�: - wady mate�a��w element�w konstrukcyjnych,

- utrata w�asnoœci wytrzyma�oœciowych budowli, - wadliwy monta�, lub technologia budowli,

- uszkodzenie fundament�w;

- przeci��enia element�w konstrukcyjnych, - katastrofy komunikacyjne,

- kl�ski �ywio�owe ( huragany, powodzie, trz�sienia ziemi, œnie�yce, lawiny), - stosowanie w przemyœle niebezpiecznych chemikali�w oraz mate�a��w wybuchowych.

Wszystkie te przyczyny s� powodem zawale� si� budowli w ca�oœci lub cz�œci, kilku lub kilkunastu obiekt�w, a nawet ca�ych dzielnic i miast, zw�aszcza podczas trz�sie� ziemi.

Ka�da z tych katastrof wi��e si� z zasypaniem gruzem wi�kszej lub mniejszej liczby os�b.

II. ZADANIA JEDNOSTEK PSP ORAZ OGULNE ZASADY TAKTYKI PROWADZENIA

DZIA�AN RATOWNICZYCH PODCZAS KATASTROF BUDOWLANYCH.

W wi�kszoœci przypadk�w dzia�ania ratownicze jednostek PSP podczas katastrof budowlanych zwi�zane s� z ratowaniem �ycia ludzkiego.

Znajomoœ� podstawowych zasad organizacji akcji ratowniczej pozwala na. unikni�cie b��d�w w jej prowadzeniu oraz zapewnia sprawne prowadzenie dzia�a� ratowniczych.

2.1 PODSTAWOWE ZADANIA JEDNOSTEK PSP PODCZAS AWARII I KATASTROF BUDOWLANYCH.

Do podstawowych zada� jednostek PSP podczas katastrof budowlanych nale�y:

a) lokalizacja oraz rozpoznanie dr�g ewakuacyjnych i rejonu zniszcze� w celu podj�cia dzia�a� ratowniczych przez:

- odgruzowanie i otwarcie wejœ� do budynku lub pomieszcze�, - odgruzowanie wejœ� ewakuacyjnych i awaryjnych,

- przebicie strop�w,

- przebicie œcian noœnych,

- wykonanie chodnika w stosie rumowiska, - dotarcie do zasypanych,

b) odszukanie i wykonanie dojœ� do zawalonych w uszkodzonych budynkach i innych obiektach w celu wydobycia uwi�zionych w nich ludzi, a w pierwszej kolejnoœci do os�b zagro�onych:

- brakiem powietrza, - zalaniem wod�,

- ulatniaj�cym si� gazem,

- pora�eniem pr�dem elektrycznym,

c) zabezpieczenie budynk�w i ich fragment�w gro��cych zawaleniem, stanowi�cych przeszkod� w dotarciu do zasypanych przez:

- zachowanie statecznoœci rumowiska,

- zabezpieczenie przez podst�plowanie, podklinowanie, rozparcie obiektu lub jego cz�œci,

d) lokalizacja uszkodze� sieci i urz�dze� gospodarki komunalnej w celu: - okreœlenia stopnia i rodzaju zagro�enia,

- oznakowania miejsca uszkodzenia,

- zabezpieczenia miejsca uszkodzenia i obszaru zagro�enia, - likwidacji zagro�enia,

- usuni�cia uszkodzenia.

2.2 OG�1LNE ZASADY TAKTYKI PROWADZENIA DZIALA� RATOWNICZYCH PODCZAS KATASTROF

BUDOWLANYCH.

Przy prowadzeniu akcji ratowniczych podczas katastrof budowlanych nale�y przestrzega� nast�puj�cych zasad:

a) pojazdy ratownicze ustawia� od miejsca zdarzenia w odleg�oœci nie mniejszej ni� 0,5 wysokoœci mog�cej si� zawali� budowli lub pe�nej wysokoœci swobodnie stoj�cej sterczymy,

b) przed przyst�pieniem do dzia�a� przeprowadzi� rozpoznanie ustalaj�c: - rozmiary katastrofy,

- czy w gruzach znajduj� si� poszkodowani ludzie (iloœ� zagruzowanych os�b), - iloœ� os�b rannych wymagaj�cych opieki lekarskiej,

- iloœ� ofiar œmiertelnych,

- stan element�w budowli lub urz�dze� (czy istnieje zagro�enie dalszego zawalenia),

c) miejsce katastrofy zabezpieczy� przed dost�pem os�b postronnych, zapewni� opiek� cz�onkom rodzin poszkodowanych,

d) w zale�noœci od sytuacji i rozmiar�w katastrofy zarz�da� niezw�ocznej pomocy policji, s�u�by zdrowia, specjalistycmych s�u�b technicmych (pogotowie gazowe, energetyczne), a tak�e dodatkowych pododdzia��w po�arniczych,

e) pododdzia�y ratownicze wprowadza� w rejon zagruzowania po uprzednim, dok�adnym zbadaniu stanu element�w budowlanych i urz�dze� oraz zabezpiecze� przed osuwaniem si� œci�gami, podp�rkami, st�plami,

f) upewni� si� czy wskutek uszkodzenia przewod�w gazowych, elektrycmych, ciep�owniczych lub wodoci�gowych nie gro�� dodatkowe niebezpiecze�stwa (wybuch gazu, pora�enie pr�dem itp.).

W przypadku istnienia takich zagro�e� nale�y dokona� ich likwidacji.

g) przeprowadzi� ewakuacj� ludzi kt�rzy nie s� uwi�zieni w gruzach lecz s� ranni, usun�� ofiary œmiertelne majduj�ce si� na zawn�trz gruzowiska,

h) w przypadku uwi�zienia os�b w rumowiskach budynku mo�liwie dokladnie ustali� miejsce lokalizacji poszkodowanych poprzez nas�uchiwanie odg�os�w pukania, wydobywaj�cych si� z miejsc zasypanych, zastosowanie akustycznej aparatury nashzehowej, przeprowadzenie rozm�w z naocznymi œwiadkami zdarzenia,

i) akcj� ratownicz� rozpoczyna� od pomieszcze� lub budynk�w w kt�rych ofiary zagro�one s� brakiem powietrza, ulatniaj�cym si� gazem, zalaniem wod�,

j) podczas wydobywania poszkodowanych spod gruzu w pierwszej kolejnoœci uwalnia� g�ow� i piersi poszkodowanego,

k) zwalone stropy lub œciany podnosi� po uprzednim usuni�ciu gruzu znajduj�cego si� pomi�dzy tymi elementami.

JeŸeli niezb�dne jest podnoszenie zawalonych element�w konstrukcyjnych w celu uwolnienia uwi�zionych Iudzi, a istnieje brak pewnoœci, czy ich uniesienie nie spowoduje dalszego zawalenia si� budynku, nale�y na miejsce zdarzenia wezwa� specjalist�w z dziedziny budownictwa oraz zadysponowa� specjalistyczny sprz�t (dŸwigi, ladowarki, spychacze),

1) wydobywanie poszkodowanych prowadzi� w nast�puj�cej kolejnoœci: - ci�ko ranni,

- chorzy,

- matki z dzie�mi,

- kobiety i m�czyŸni,

�) akcj� ratownicz� zako�czy� z chwil� wydobycia spod gruz�w ostatniego poszkodowanego oraz upewnienia si�, �e stan techniczny obiektu nie stwarza dalszego zagro�enia.

UWAGA !

W okolicznoœciach wymagaj�cych natychmiastowego udzielenia pomocy poszkodowanego (np. ze wzgl�du na brak dop�ywu powietrza lub groŸb� zatopienia) znajduj�cym si� w zniszczonym cz�œciowo budynku,mo�e by� podj�ta przez kierownika akcji ratowniczej decyzja wykonania dojœcia w stropie lub œcianie przez u�ycie materia��w wybuchowych.Spos�b ten mo�e by� stosowany tylko w wyj�tkowych wypadkach, gdy nie ma mo�liwoœci przyjœcia z pomoc� w inny spos�b i w odniesieniu do obiekt�w, z kt�rych nie wydobywa si� gaz. Tego rodzaju zadania mog� wykonywa� minezry maj�cy du�e doœwiadczenie w pracach strza�owych.

Odstrza� powinien by� dokonany przy u�yciu takiej iloœci materia�u wybuchowego, umieszczonego w otworze strzelniczym b�dŸ wolno przyko�onego, aby utworzony wy�om nie dawa� klina od�amu do wn�trza pomieszczenia.Dalsze prac, wykonywane r�cznie lub za pomoc� sprz�tu

technicznego(œwidr�w i m�ot�w pneumatycznych), powinny doprowadzi� do wy�amania sp�kanej stt~uktury tworzywa budowlanego.

---