Cel Ćwiczenia :

• zapoznanie się z budową i zasada działania przerzutnika monostabilnego

• zapoznanie się z regulacją czasu trwania impulsu za pomocą elementów zewnętrznych R i C

• obserwacja przebiegów uzyskanych z układu

Wiadomości Teoretyczne:

1. Przerzutniki to układy wytwarzające impulsy prostokątne o określonym czasie trwania

2. Podział przerzutników :

1. przerzutniki astabilne - nie mają stabilnego punktu pracy , nie wymagają podawania żadnych sygnałów wejściowych , wystarczy im jedynie napięcie zasilania. Czas trwania impulsów wyjściowych zależy od parametrów wewnętrznych układu ( R i C).

2. przerzutniki monostabilne - ( wyzwalane ) - posiadają jeden stabilny stan pracy w którym trwają nieskończenie długo. Podanie impulsu wyzwalającego na wejście powoduje przejście wyjścia w stan wysoki , który trwa niezależnie od długości impulsu wejściowego , tak długo na ile pozwalają parametry elementów R i C układu. Układ sam wraca do stanu stabilnego obniżając stan wyjścia na niski.

3. przerzutniki bistabilne - ( wyzwalane) - posiadają dwa stabilne punkty pracy. Przejście z jednego stanu stabilnego w drugi następuje na skutek podania kolejnych impulsów wyzwalających. Stan wyjścia zmienia się każdorazowo z wysokiego na niski lub z niskiego na wysoki.

3. Schemat przerzutnika oraz przebiegi czasowe.

Układ ten ma 3 wejścia wyzwalające A1 , A2 służące do wyzwalania ujemnymi zboczami oraz B służące do wyzwalania dodatnim zboczem impulsów. Wejście b jest połączone z układem Schmitta co powoduje poprawne wyzwalanie układu impulsami o zboczach wolno narastających ( min. V= 1 v/s). Bez dodatkowych elementów zewnętrznych układ umożliwia generacje impulsów o czasie trwania ok. 30ns. Przy dołączonej rezystancji zewnętrznej w granicach 1,4 kΩ - 40 kΩ i wartości pojemności od 0-1000 µF uzyskać można dowolne czasy trwania impulsu wyjściowego w zakresie od 30 ns-40 s..

Przy dołączonych elementach R i C obliczyć można czas trwania impulsu :

T = C*R*ln 2

R - rezystancja , C - pojemność , T- czas , ln 2 - logarytm naturalny z 2 ( ok. 0,69)

4 ) Wyzwalanie przerzutnika

1. dodatnim zboczem na wejściu B gdy na conajmniej jednym wejściu A jest stan niski

2. ujemnym zboczem na dowolnym wejściu A gdy na wejściu B i drugim A jest stan wysoki

Przebieg ćwiczenia :

• grupa podzielona była na dwie pary jedna z nich lutowała przewody do zajęć pracowni , a druga wykonywała w tym czasie ćwiczenie samodzielnie.

• podłączenie pojedynczego układu UCY 74121 do oscyloskopu i obserwacja jego pracy jako przerzutnika monostabilnego

• regulacja poprzez dołączenie elementów zewnętrznych R i C i obliczanie stałej czasowej dla każdego wariantu ustawienia

• połączenie z 2 układów UCY 74121 przerzutnika astabilnego na , który impulsy podawane są przez przerzutnik SR

• Schemat Pomiarowy

Schemat funkcjonalny przerzutnika monostabilnego

Schemat logiczny przerzutnika monostabilnego

Schemat multiwibratora astabilnego

na bazie 2 układów monostabilnych UCY 74121

Spis przyrządów :

• 2 x układ UCY 74121

• 3 x rezystory dekadowe

• zasilacz +5V

• przerzutnik RS

• kondensatory 47µF - 470µF

• generator sygnałów wejściowych

• Wnioski :

• po załączeniu układu przerzutnik nie działał ( tzn. działał ale jak bistabilny , do zmiany stanu potrzebował za każdym razem impuls wejściowy .

• po połączeniu ukł. astabilnego na oscyloskopie nie pokazywał się żaden skok stanu

• wina nie działania układów na pewno nie był generator impulsów gdyż był on sprawdzany i działał, to samo tyczy się przerzutnika RS , potwierdziły to także badania na oscyloskopie

Pracownia Elektryczna i Elektroniczna.

Przerzutniki monostabilne

_____________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________

- 5 -

Zespół Szkół Elektrycznych nr 1 w Poznaniu			PRACOWNIA ELEKTRYCZNA I ELEKTRONICZNA
Imię i nazwisko:			Temat : Przerzutniki monostabilne				Numer Ćwiczenia: 6
Rok szkolny: 2002/2003	kl. IV5	Grupa: II2	Data wykonania ćwiczenia: 10.10.2002	Data oddania ćwiczenia:	Ocena:	Podpis:	Numer w dzienniku: 4

---