PODZIAŁ EKOLOGII

* EKOLOGIA (gr. oikos - dom, miejsce życia) - nauka obejmująca się wzajemnymi zależnościami pomiędzy żywymi organizmami a ich środowiskiem

* bada korelacje między organizmami lub ich grupami oraz między nimi a ich środowiskiem życia

* wiąże się ściśle z innymi naukami biologicznymi i wykorzystuje ich osiągnięcia oraz arsenał badawczy

* szereg poziomów złożoności układów biologicznych:

Związek organiczny - organellum - komórka - tkanka - narząd - organizm -

populacja - biocenoza - ekosystem - biom - biosfera

I PODZIAŁ

* POPULACJOEKOLOGIA - badanie populacji

* BIOCENOEKOLOGIA - badanie żywej części ekosystemów

* EKOLOGIA BIOSFERY - badanie biosfery

II PODZIAŁ

* EKOLOGIA ŚRODOWISK LĄDOWYCH - np. ekologia lasów, krajobrazów

* EKOLOGIA WÓD SŁODKICH I OCEANÓW

* PALEOEKOLOGIA - zajmuje się odtwarzaniem dawnych środowisk

III PODZIAŁ

* EKOLOGIA OPISOWA

- zajmuje się rejestrowaniem istniejącego stanu rzeczy

- opisuje całe formacje organizmów , np. tundrę, step, las liściasty strefy umiarkowanej

- charakteryzuje związane z tymi formacjami gatunki roślin, grzybów oraz zwierząt

- niemożliwy jest tu pełen opis wszystkich elementów, które do tego nieustannie się zmieniają

* EKOLOGIA FUNKCJONALNA

- nowoczesne podejście

- naukowcy starają się najpierw zbadać wzajemne związki między elementami ekologicznymi, a następnie doszukać się ogólnych zasad funkcjonowania systemów ekologicznych

- określa mechanizmy związków obecnie występujących

* EKOLOGIA EWOLUCYJNA

- bada wpływ doboru naturalnego na obserwowane obecnie przystosowania ekologiczne gatunków

- szuka przyczyn historycznych mechanizmów związków obecnie występujących

PODSTAWOWE POJĘCIA EKOLOGICZNE

OSOBNIK

* pojedynczy przedstawiciel danego gatunku zdolny do samodzielnej egzystencji w środowisku

* pojęcie nie budzi wątpliwości np. w odniesieniu do psa czy stokrotki

* problemy mogą wystąpić w przypadku zwierząt kolonijnych czy roślin rozmnażających się wegetatywnie

* grupa osobników jednego gatunku, zamieszkujących dany teren w określonym czasie

* osobniki te mogą się ze sobą krzyżować umożliwiając przepływ genów

* jeśli dany teren jest duży to populacja może składać się z większej liczby populacji lokalnych

* każda jest jednogatunkowym zbiorem osobników powiązanych ze sobą zależnościami, ale jednocześnie nie jest prostą sumą elementów składowych, czyli tworzących ją organizmów

* wynika to ze złożonych zależności międzyosobniczych i środowiskowych, które powodują wykształcanie charakterystycznych dla danej populacji cech, takich jak np. zagęszczenie czy struktura wiekowa

POPULACJE

* ogół populacji żyjących na określonym terenie

* nie jest prostą sumą osobników

* ma swoiste cechy wynikające z wielorakich zależności między populacjami

* biocenozą są więc biologiczne składniki łąki lub jeziora

BIOCENOZA

* kompletna jednostka ekologiczna, która obejmuje wszystkie żywe organizmy na danym terenie (biocenozę) oraz ich środowisko nieożywione (abiotyczne)

* charakterystyczna struktura troficzna i zróżnicowanie biologiczne prowadzą w ekosystemach do skomplikowanego przepływu energii i krążenia materii

* ekosystemem więc jest ocean, duża łąka czy śródleśne jezioro

EKOSYSTEM

* duża jednostka ekologiczna, na którą składają się całe zespoły ekosystemów określonego obszaru geograficznego

* region biologiczny o charakterystycznych cechach morfologicznych, wynikających z dominacji określonej formacji roślinnej i charakterystycznej dla niej fauny

* biomem jest np. tundra, wilgotny las równikowy, sawanna

BIOM

* strefa występowania życia złożona z wszystkich biomów na Ziemi

BIOSFERA

* zespół czynników ożywionych i nieożywionych, wywierających wpływ na dany organizm, populację, gatunek, biocenozę itd.

* jednocześnie każdy z tych podmiotów także oddziałuje na środowisko przekształcając je

ŚRODOWISKO

---