Pytania na egzamin z Doktryn Polityczno-Społecznych dla studentów Administracji rok akademicki 2013/14
prof. nadzw. dr hab. Tomasz Tulejski
Część I - Liberalizm
Liberalizm: konstrukcja teoretyczna i perspektywa filozoficzna
Hobbes: antropologia, stan natury, umowa społeczna, relacje jednostka-państwo
Locke: antropologia, stan natury, uprawnienia naturalne, umowa społeczna, akt politycznego powiernictwa, funkcje rządu obywatelskiego, prawo oporu
Monteskiusz: duch narodu i duch praw, formy państwa
Bentham: zasada użyteczności, uzasadnienie demokratycznego państwa
Mill: rewizja utylitaryzmu Benthama, zasada wolności, funkcje państwa, autonomia, rząd reprezentatywny
Constant: wolność starożytnych i wolność nowożytnych, krytyka suwerenności ludu
de Tocqueville: dialektyka wolności i równości, sposoby zachowania wolności w społeczeństwie demokratycznym, nowy despotyzm
Spencer: ewolucjonizm i stadia rozwoju społeczeństwa, postulat państwa ograniczonego
von Mises: mechanizm cen
von Hayek: mechanizm działania rynku, krytyka socjalizmu i sprawiedliwości społecznej, krytyka demokracji, funkcje liberalnego państwa
Rawls: sytuacja pierwotna i zasłona niewiedzy, strategia wyboru zasady sprawiedliwości, zasada sprawiedliwości jako bezstronności, fazy tworzenia porządku politycznego
Nozick: powstanie państwa - różnice pomiędzy Lockiem i Nozickiem, powstanie państwa minimalnego, państwo minimalne jako meta utopia,
Libertarianizm: aksjomat nieagresji i główne założenia
Paleolibertarianizm: główne założenia, tradycja hiszpańskich scholastyków, preferencja czasowa
Hoppe: krytyka demokracji, równości i państwa dobrobytu, afirmacja monarchii, ład naturalny
Część II - Konserwatyzm
Konserwatyzm: cechy konstytutywne
Burke: rewolucja amerykańska i Rewolucja Chwalebna a rewolucja francuska; krytyka uprawnień naturalnych; krytyka suwerenności ludu; krytyka oświeceniowego racjonalizmu; konserwatywna idea Ładu,
deMaistre: ocena rewolucji; konserwatywna antropologia; relacja Bóg-człowiek; uzasadnienie istnienia państwa,
Müller: krytyka konstytucji pisanych i prawdziwa konstytucja; suwerenność Tradycji,
karlizm: pojęcie fueros a legitymacja władzy monarchy; postęp Tradycji; monarchia federalna,
Donoso Cortés: cywilizacja Kościoła a cywilizacja filozoficzna; uzasadnienie i istota dyktatury,
Rewolucja konserwatywna: koncepcja czasu osiowego; istota zjawiska,
Schmitt: pojęcie polityczności; wróg i przyjaciel; definicja suwerena; stan ,,bez nazwy”; kryzys wartości i jego konsekwencje dla legitymizacji,
Spengler: pojęcie kultury; kultura a cywilizacja; cywilizacja jako stadium rozkładu kultury,
Maurras: stosunek do republiki francuskiej, istota nacjonalizmu integralnego,
Voegelin: pojęcie gnozy politycznej; gnoza a tradycja łacińska; immanentyzacja eschatonu.
Pojęcie Tradycji pierwotnej w myśli Juliusa Evoli
Część III - Komunizm, socjalizm, totalitaryzm
Marx: materializm filozoficzny; materializm historyczny; baza, nadbudowa i świadomość; formacje społeczno-ekonomiczne; prawa dziejowe i walka klasowa; cele rewolucji proletariackiej; państwo i prawo,
Bernstein: kierunki rewizji marksizmu; droga do społeczeństw socjalistycznego,
Lenin: imperializm; teoretyczne założenia rewolucji w Rosji; teoria partii bolszewickiej,
Trocki: specyfika rewolucji rosyjskiej; rewolucja permanentna,
Stalin: polemika z Trockim, teoria walki klasowej, koncepcja dyktatury proletariatu,
Mao: specyfika rewolucji chińskiej, rewizja marksizmu, Wielki Skok Naprzód i Rewolucja Kulturalna,
Eurokomunizm: główne założenia; eurokomunizm a socjaldemokracja,
Djilas: nowa klasa wyzyskiwaczy,
Faszyzm: założenia doktrynalne; koncepcja państwa; koncepcja wolności,
Narodowy socjalizm: założenia doktrynalne; koncepcja państwa i prawa; źródła antysemityzmu, nazizm a faszyzm.