KONCEPCJA HANDLU SPRAWIEDLIWEGO
Adam Smith -niewidzialna ręka rynku. Kazda transakcja powinna być korzystna dla obu stron.
GRA FAIR- obie strony odnoszą korzyść
KIEDY HANDEL JEST SPRAWIEDLIWY?
Gdy nabywca i sprzedawca przystają na cenę danego towaru ->teoria
Problem: w krajach rozwijających się panuje rynek nabywcy-oddziaływanie na korzyść wielkich sieci handlowych.
Nabywca=sieci handlowe, koncerny międzynarodowe
Sprzedawca=rolnik, robotnik
KTO ILE ZARABIA?
1.supermarket-40%
2.importer, dojrzewalnie-22%
3.eksporter, armator-26%
4. właściciel plantacji-40%
5.robotnikrolny/rolnik-1,5%
Olbrzymi wyzysk dotyka dziś pracowników najemnych i drobnych producentów
PROBLEM HANDLU SPRAWIEDLIWEGO
Ci co byli na końcu powinni zarabiać więcej…
Jest to problem (no na pewno;) subsydiów dla rolnictwa. Jest to jedna z przyczyn zaniżonych cen artykułów rolnych w krajach je stosujących. Kraje słabo rozwinięte nie są w stanie konkurować pod tym względem-parodia granicy opłacalności.
POCZĄTKI SPRAWIEDLIWEGO HANDLU-USA
1946 inicjatywa tysiąca wiosek-> dystrybuowano robótki ręczne
Ruch społeczny, formalne ramy pod koniec `40
1949 Organizacja SERRV-sprzedają oprócz robótek drewniane zegary z kukułką z Niemiec (by po wojnie ich napędzić)., później też rękodziełoz najsłabiej rozwiniętych na świecie
.1958 pierwszy formalny SKLEP SPRAWIEDLIWEGO HANDLU ( cóż za utopia;P…)oferujący towary importowane z państw najsłabiej rozwiniętych.
POCZĄTKI SPRAWIEDLIWEGO HANDLU-EUROPA
Lata 50, wlk Brytania-sprzedaż wyrobów rękodzielniczych chińskich uchodźców
1964 -wlk.bryt. -pierwsza organizacja sprawiedliwego Handlu (Fair Trade Organization)
1967 -Holandia-podobna organizacja
Lata 60 , Dania-sprzedaż cukru trzcinowego opatrzonego napisem (cytuje): „kupując cukier trzcinowy dajesz ludziom w biednych krajach miejsce w słońcu prosperity” (coż za poezja…)-z czasem asortyment rozszerzony o inne produkty z południa
1969 Dania-pierwszy Sklep Trzeciego Świata
Lata 60/70 KRAJE Płd , tj.a Afryce,Azji i Am. Łac -że też te sklepy
Rozwój organizacji pozarządowych wspierających i pomagających producentom z krajów najsłabiej rozwiniętych
Płd Org Sprawiedliwego Handlu, które nawiązywały współpracę z już istniejącymi lub tez nowo powstającymi Org na Płn.
WSPÓŁPRACA PŁN-PŁD
Oparta na dialogu i przejrzystości i wzajemnym poszanowaniu potrzeb i celów.
Miała 1 cel: zapewnić wiekszą sprawiedliwość handlu międzynarodowego, a zatem cel tożsamy z generalna ideą sprawiedliwego handlu.
EWOLUCJA KONCEPCJI SPRAWIEDLIWEGO HANDLU
Przestał być tylko i wyłącznie ruchem obywatelskim
1968 UNCTAD „Handel nie przemoc”, czyli przeciwdziałanie sytuacji, w której największe korzyści z handlu odnosza kraje rozwinięte i tylko niewielką ich cz. Przekazują krajom rozwijającym się z formie tzw. Pomocy rozwojowej -> (dać nie rybę a wędkę)
Obecnie jest to ruch ogólnoświatowy. Możliwe to dzięki Internetowi.
Gwarantuje lepsze życie i warunki do pracy dlla 4 tysięcy malych i marginalizowanych producentów, setek tysięcy pracowników planatcji i fabryk z ponad 50 krajów rozwijających się.
Zmianie uległ znacznie asortymanet „sprawiedliwie sprzedanych”produktów- od wyrobów rękodzielniczych do kawy (symbol FT), herbaty, ,kakao, cukru, miodu, wina, soków owocowych ,bananów,mango, orzechów, przypraw, ziół, ryżu po nawet piłki, dywany, czy cięte kwiaty.
Zmienił się sposób dystrybucji-dzis „sprawiedliwie wymienne” produkty oferowane są w tyś. Światowych Sklepach lub Sklepach Sprawiedliwego Handli, supermarketach, sklepach ze zdrową żywnością, biosklepach i wielu innych punktach sprzedaży detalicznej.
Coraz liczniej powstaja sklepy internetowe oferujące konsumentom dostęp do tych produktów
W Polsce organizacja „Trzeci świat i My” zajmuje się dystrybucją
Początkowo- odpowiedz na ubóstwo, a niekiedy także na katastrofy mające miejsce na Pld.
Obecnie-zmieniają sposób myślenia konsumentow i zachęcają ich by podajmując decyzję o zakupach uwzględnili także aspekty społeczne, ekonom, i związane ze środowiskiem naturalnym
Forma „handlu zrównoważonego”
SPRAWIEDLIWA CENA
Istotnym aspektem systemu Sprawiedliwego Handlu jest Sprawiedliwa Cena;) (kolejna utopia…:P)
Spr. Cena ma pokryć w całości koszty produkcji łącznie z wydatkami socjalnymi i nna ochronę środowiska naturalnego, umożliwić producentom godne życie i inwestycje ma przyszłośc
Rezolucja Parlamentu europejskiego-to cena ,która gwarantuje producentowi godziwe wynagrodzenie oraz pokrywa koszty produkcji bezpiecznej dla środowiska i koszty utrzymania
ORGANIZACJA HANDLU SPRAWIEDLIWEGO
Wszystko FTO zrzeszone są w utworzonym w 1989 Międzynar. Stowarzysz. Spr.Handlu IFAT (akronim do Internat. Federation for Alternative Trade)
Misja IFAT-poprawa warunków życia zapóźnionych producentów poprzez łączenie i promowanie FTO oraz propagowanie idei spr. Handlu w świecie.
SPRAWIEDLIWY HANDEL W EUROPIE
IFAT
NEWS!-sieć europ.Sklepów Świata utworzona w 1994, po rozszerzeniu UE kampania „News!Idzie na wschód”
FLO-Międzynar. Org. Znakowania fair Trade -utworzona w 1997
->wpierw fair trade to koncepcja obywatelska, teraz europ. Światowa, otoczka instytucjonalna=> pożywka dla krytyków, bo te org. Nie pracuja za darmo!
EFTA-Europ.Stowarzysz Wolnego Handlu utworzona w 1987
Możliwa jest modyfikacja znaku przez org narodowe
-Irlandia-+hasło promocyjne
-Francja-pozostawia się tradycyjna i rozpoznawalną nazwę
Powody dla których wszystkie org. Chcą firmować swoje produkty certyfikatem-ideologia, wyższe standardy własne, tradycja i rozpoznawalność, kwestie finansowe…
W Polsce nie ma kampanii promocyjnej tego
Można zasugerować że pieniądze nie idą do producenta…