Historia kultury 20.02.2011
Historia Baroku- koniec XVI- I połowy XVIII w Europa, Polska
Jakie warunki:
- dostatecznie długi okres trwania (ponad wiek)
- występować muszą wspólne cechy dla tej kultury i przejawiać się w mentalności, sposobie myślenia, nauce, literaturze, architekturze, poezji, sztuce, malarstwie, rzeźbie
- musi występować na dostatecznie dużym obszarze (musi obejmować kilka państw)
- pojawia się w Europie Wschodniej- do obszarów Rosji Carskiej
- dociera do obu Ameryk, zwłaszcza środkowej i południowej- na skutek konkwisty.
- globalizacja kultury- pierwszy przejaw- wpływ baroku za pośrednictwem Hiszpanów i Portugalczyków
- kultura baroku jest okresem, w którym szczególny wpływ na kulturę współczesną wywierało malarstwo, muzyka (barokowa)
- kompozytorzy: - Bach- muzyka poważna- koncert Brandenburski- żył w XVII w na początku XVIII w.
* J. S. bach
* G. F. Haendel- Niemiec, ale Anglik
* H Purcell- Francus
* A. Corelli- włoscy kompozytorzy Antonio
* A. Vivaldi- włoscy kompozytorzy Antonio
Barok- nazwa pochodzi od słowa włoskiego barocco- „perła o nieregularnym kształcie”, lub z francuskiego: baroque- „bogactwo ozdób”- główny kierunek w kulturze środkowo i zachodnioeuropejskiej, którego trwanie datuje się na zakres czasowy: od końca XVI wieku do XVIII wieku. Barok obejmował wszystkie przejawy działalności literackiej i artystycznej, a także filozofię i architekturę. U jego podstaw leżał sprzeciw wobec renesansowego klasycyzmu, głęboka religijność, mistycyzm i egzystencjalny niepokój. Barok wyrósł na gruncie renesansu i manieryzmu, we Włoszech, w II połowie XVI wieku. W XVII stuleciu rozpowszechnił się w niemal całej Europie, chociaż jego najsilniejszym ośrodkiem pozostała Italia. W XVIII wieku najpierw przeszedł w rokoko, a potem ustąpił miejsca klasycyzmowi w sztuce i oświeceniu w nauce.
Fara w Poznaniu- najwybitniejszy z zabytków okresu baroku.
FASADA- budowli jest dziełem Giovanni Vatenazziego; portal główny zaprojektował Pompeo Ferrari. We wnęce nad wejściem znajduje się figura św. Ignacego Loyoli, założyciela zakonu jezuitów.
Trójnawowe wnętrze przytłacza wielkością. Jego długość wynosi 55m, szerokość 34m, wysokość nawy głównej 27m.
Niezwykle bogaty jest wystrój kościoła. W żadnej polskiej świątyni nie zaprezentowano w tak dużym stopniu ekspresyjnej maniery baroku rzymskiego, nie bez powodu zwanego „barokiem triumfującym”
IL GESU RZYM- wzór dla europejskiego baroku
Po bokach nawy głównej stoi 16 potężnych kolumn, wykonanych ze sztucznego marmuru.
Pałac w Wilanowie- pałac barokowy znajdujący się w warszawskim Wilanowie. Wzniesiony w latach 1677- 1696 dla króla Jana III Sobieskiego według projektu Augustyna Locciego i rozbudowany (skrzydła boczne)przez kolejnych właścicieli Wilanowa. Pałac, wraz z otaczającym go parkiem i zabudowaniami, który przetrwał czasy zaborów, wojen i okupacji, zachowując swoje walory historyczne i artystyczne, należy do najważniejszych zabytków polskiej kultury narodowej.
Cechami baroku są:
- bogactwo środków
- oryginalność
- kontrast
- ruch
- patos
- emocjonalność
- łączenie różnych elementów
- nawiązywanie do kultury ludowej, współczesności i codzienności
- tematyka religijna i mitologiczna
- dynamika
- ekspresja, teatralność
- znaczna rola koloru
- posługiwano się alegorią i personifikacją
- światłem wydobywano dominantę (czyli motyw najważniejszy)
- w kompozycji dominują kierunki ukośne
* Dreno, Zwinger- Pałac, Saski- galeria starych mistrzów malarstwa Europejskiego np. Madonna Sykstyńska, Rafael Santi
* Rzym- muzeum Renesansu
* okno z rodzajem
* Wiedeń- zespół pałacowo- parkowy
* Rzym- Fontanna Di Trevi
Wersal rozpoczęto budować w roku 1668. znajduje się pod Paryżem i słynie z zespołu pałacowego, miejsca rezydencji królów francuskich od 1682 roku. Pałac wersalski rozbudowany z rozmachem za Ludwika XIV, wraz z kompleksem ogrodowo- parkowym jest najwspanialszym dziełem francuskiego klasycyzmu barokowego. Twórcą założenia ogrodowo- parkowego był Andre Le Notce. W Wersalu w 1789 roku zwołane zostały Stany Generalne, w 1871 roku pałac był siedzibą rządu (wersalczycy), który stłumił Komunę Paryską. Miejsce wielu konferencji międzynarodowych między innymi został podpisany Traktat wersalski 28 czerwca 1919.
* Barok w Niemczech- Dreno
* Carskie Sioło, Sanki Petersburg- Rezydencja Carów Rosyjskich- Barok Rosyjski zbudował Piotr I
* Polska- św. Lipka
* Kraków- wzorowany na Il Genui
* Krzysztopór- koło Opatowa
* Bielsko- Biała
* Podhorce- pałac barokowy
* Ujazd
Malarstwo Barokowe:
- Frans Hals, Harlem- portret Kartezjusza- jedyny portret Szekspira- początek XVIIw
- Rembrandt- autoportret
- Rubens- autoportret
- Van Dych
- Velascquez
- Vermer van Delft- nie stosował baroku w malarstwie, uważany prekursor nowoczesnego malarstwa
- dziewczyna z perłą- obraz, a na jego podstawie powstał film tego samego tytułu.