Wykład 2 z 21.11.09
Konieczność stosowania gwarancji wiąże się:
Na etapie negocjowania umów zagranicznych trudno przewidzieć niektóre okoliczności, trudność przewidzenia wszystkich warunków to w klauzuli wystąpi jakiś okoliczności niebędące przedmiotem umowy
Kwestia dochodzenia roszczeń (przewlekłość procedur sądowych dotyczących dochodzenia roszczeń)
To, że nawet korzystne orzeczenia przed sądem arbitrażowym nie kończy sprawy, gdyż czasem zobowiązanie z tego typu nie są zaspokajane
Fazy gwarancji obejmują:
Fazy oceny zdolności płatniczej - ocena zdolności płatniczej konsumenta
Faza związana z nie wypłacalnością konsumenta
Gwarancja bankowa (poręczenie w formie listu bankowego)
Cele gwarancji banku- nie jest przyjęcie zobowiązania dłużnika, ale ryzyko transakcji, które ponosi wierzyciel, służy do wyrównania beneficjentowi szkody.
Te same klauzule są w gwarancji bankowej i gwarancji ubezpieczeniowej:
Warunkowe
Bezwarunkowe
Różnice w gwarancji bankowej i gwarancji ubezpieczeniowej sprowadza się do prawa.
W gwarancjach bankowych jest instytucja prawa bankowego, regulowana jest przez prawo bankowe, ustaw bankowa i rozporządzenie NBP.
Gwarancja ubezpieczeniowa jest instytucja praw ubezpieczeń od 1995 r. w załączniku do ustawy ubezpieczeniowej stosowania gwarancji ubezpieczeń.
Gwarancja bankowa (art.81) maja odniesienie do regulacji Międzynarodowej Izby Rozrachunkowej w Paryżu - interpretacja i wydawanie reguł kontraktowych.
Regulacje w gwarancji:
Jednolite reguły dotyczące gwarancji kontraktowej
Jednolite reguły dotyczące gwarancji płatnych na żądanie
Reguły te mają
Gwarancji ubezpieczonych nie można utożsamiać z gwarancja cywilną (587, 582), gdyż różni się ona gwarancją rzeczy.
Gwarancja bankowa i gwarancja ubezpieczeniowa- dotyczą wyłącznie gwarancji zobowiązań pieniężnych zakład ubezpieczeniowy pobiera od nas kwoty za udzielenie gwarancji ubezpieczeń.
Bank przyjmuje prowizję za udzielenie gwarancji
Konstrukcje gwarancji:
Gwarancja bankowa i gwarancja ubezpieczeniowa powinna być tak skonstruowana, że z jej treści wynika:
Na czyje zlecenie i na czyją rzecz została wystawiona (z treści)
Jakiego rodzaju umowy i jakich rodzajów zobowiązań wynikających z tej umowy dotyczy?
Jakiego rodzaju wierzytelności i w jakiej wysokości bank tą gwarancje zabezpiecza?
Jakie są warunki oraz tryb składania roszczeń w ramach gwarancji i dokonania wpłat z tego tytułu?
Powinien być określony termin wygaśnięcia gwarancji
To znajduje wyraz w preambule i klauzulach.
Gwarancja bankowa - jest to pisemne zobowiązanie banku do wypłacenia osobie wskazanej w gwarancji, jako beneficjatowi określonej kwoty pieniężnej w przypadku, gdyby zleceniodawca nie wypełnił świadczenia do wykonania, którego były wobec danego beneficjenta zobowiązany.
Gwarancja ubezpieczeniowa polega na tym, że ubezpieczyciel, który jest gwarantem, zobowiązuje się w jej treść zapłaty wymienionej w jej treści kwoty w sytuacji, gdy, np. kredytobiorca nie wywiązuje się ze swojego zobowiązania bankowi.
Typy gwarancji ubezpieczeniowej:
Kontraktowe
Cele
Od sprzeniewierzenia
Od rozpoczęcia działalności gospodarczej
Od płacenia czynszu dostawcy
Od dostawy towarów
Układ gwarancji według klauzul podstawowych:
Dane informacyjne - zależą od rodzaju gwarancji dotyczące zleceniodawcy beneficjenta, dotyczące rodzaju i wielkości zobowiązań transakcji, której dotyczą.
Przedmiot i zakres zobowiązań gwaranta przedmiot gwarancji - określa, co dana gwarancja zabezpiecza, jakiego rodzaju zobowiązanie reprezentuje oraz jaki jest okres zobowiązań banku gwarancji (termin, kwota, okoliczności, w których powinna nastąpić wypłata)
Postawa i warunki realizacji
Bezwarunkowa- płatne są na pierwsze żądanie beneficjenta bez możliwości słuszności czy sprawiedliwości konkretnej transakcji
Warunkowa- roszczeń i wypłat uzależniona jest od spełnienia określonych w niej warunków (musi być to zapisane, iż dany warunek musi być udokumentowany dokumentem od osoby trzeciej, np. orzeczenie sądu, certyfikat rzeczoznawcy
Klauzule dodatkowe obejmują:
Klauzula operatywności gwarancji - uzależnia operatywność gwarancji od zaistnienia określonych faktów, np. przygotowanie placu pod budowę, po podpisaniu protokołu zdawczo odbiorczego, z data otwarcia przetargu.
Klauzula zmniejszenia się zobowiązań gwarancyjnych - kwota gwarancji w momencie jej wystawienia zmienia się okresie jej trwania np. następuje spłata raty kredytu.
Klauzula dotycząca cesji praw, z tej gwarancji - przeniesienie praw gwarancji na osobę
Wygaśnięcie gwarancji ma miejsce:
Po upływie terminu określonego w gwarancji
Po zaistnieniu określonego faktu lub w czasie po tym fakcie (po upływie czasu dostawcy)
Po całkowitym wykorzystaniu kwoty gwarancji
Rezygnacja beneficjenta z gwarancji
Klasyfikacja gwarancji:
Z punktu widzenia miejsca wystawienia i osoby, na którą zostały wystawione gwarancje:
Gwarancja Laro- są wystawione przez gwarantów zagranicznych na rzecz beneficjenta w Polsce
Gwarancje nostro - są wystawione przez zobowiązawodowców polskich na rzecz zagranicznych podmiotów.
Osoba gwaranta
Gwarancje bankowe
Gwarancje ubezpieczeniowe
Gwarancje Skarbu Państwa
Gwarancje innych osób prawnych
Formy gwarancji banku i ubezpieczeń
Trwałość zobowiązania wystawcy gwarancji:
Gwarancje nieodwołalne
Gwarancje odwołalne
Ze względu na sposób wykonywania gwarancji
Gwarancje bezpośrednie- występuje wówczas, gdy zleceniodawca wnioskuje o wystawienie gwarancji bezpośrednio na beneficjenta
Gwarancje pośrednie - występują wtedy, gdy jeden bank na zlecenie zleceniodawcy zwraca się do innego banku (najczęściej zagranicznego o wystąpienie gwarancji na rzecz beneficjenta mającego siedzibę, gdzie działa drugi bank.
To zabezpieczenia - to kontr - gwarancja (zabezpieczanie zobowiązania banku względem innego banku)
Charakter zobowiązania gwarancji
Bezwarunkowe
Warunkowe
Z punktu roli odgrywającej w procedurze udzielenia gwarancji przez stronę pośredniczącą:
Potwierdzone - przyjmują akredytywę dokumentową
Niepotwierdzone
Uprawnienia beneficjenta:
Poniesione
Nieponiesione
Możliwość odnawialności gwarancji:
Odnawialne
Nieodnawialne
W transakcjach handlowych dotyczą np. eksport i import. Można je podzielić:
Gwarancja płatnicza
Gwarancje kontraktowe
Gwarancje celne
Gwarancje płatnicze - np. gwarancje wpłaty zaliczki- dotyczy transakcji nietypowych, o dłuższym cyklu produkcyjnym, duży koszt rezygnacji, kosztownych towarów.
Gwarancja zabezpieczająca otwarcie akredytywy importowej
Gwarancja zapłaty za towar
Gwarancja spłaty kredytu kupieckiego
Gwarancja kontraktowa:
Gwarancja przetargowa - zastępuje zapłaty wadium przetargowe
Gwarancja właściwego wykonywania kontraktu- ryzyko niewłaściwego, nieterminowego wykonywania kontraktu, ryzyko kar umownych, ryzyko nie wywiązania się z zobowiązań wynikających z gwarancji technicznych. Najczęściej w gwarancji podaje się właściwą kwotę, która stanowi od 5 do 15%
Gwarancja zwrotu zaliczki
Gwarancje celne:
Gwarancja spłaty długu celnego
Gwarancje celne za firmę, którą realizują kontrakty inwestycyjne
Gwarancje dotyczące składów celnych
Gwarancje zabezpieczające należności od towarów przewożonych w tranzycie przez dany obszar celny
Pytania?
Przesłanki stosowania gwarancji w obrocie towarowym? Klauzule gwarancyjne? Co to jest warunkowość transakcji? Klasyfikacja gwarancji?
KREDYTY
Przyczyny wywożenia kapitału za granice:
Osiągnięcie wyższej stopy zysku
Dotarcie do surowców
Taniość czynników produkcji
Obejście barier celnych
KREDYT - przeznaczenie środków pieniężnych w zamian za obietnice zwrotu ekwiwalentu.
KREDYT - dostarczenie kontrahentowi dostawy lub usługi w zamian za obietnice zapłaty w terminie późniejszym.
KREDYT - odstąpienie jednej za stron drugiej stronie odstąpienie określonej wartości w towarze lub w pieniądzu drugiej.
Formy kredytu obowiązujące w obrocie gospodarczym:
Kryterium podmiotu udzielającego kredytu
Kredyty handlowe (kupieckie) przedsiębiorstwo, które kredytuje swego partnera
Kredyty bankowe
Kredyty rządowe (państwowy) rząd jednego państwa udziela kredytu rządowi innego państwa
Kredyt instytucji międzynarodowych
Przedmiot kredytu
Kredyty towarowe
Kredyty transakcyjne - finansowanie zakupu
Kredyty finansowe - (określona suma do dyspozycji)
Kredyty mieszane
Okres kredytowania
Kredyty krótkoterminowe ( do 1 roku)
Kredyty średnioterminowe ( od 2-5 lat)
Kredyty długoterminowe (powyżej 5 lat)
Formy techniczne kredytu
Kredyt w rachunku bieżącym
Kredyt w dyskoncie weksli lub strat
Kredyt przez emisje obligacji lub rachunku specjalnym
Sposób spłaty
Kredyt ze spłatą jednorazową
Kredyty spłacane ratalnie
Kredyty z zastosowaniem korelacji
Kredyty bez korelacji
Z punktu widzenia transakcji
Importowe
Eksportowe
Rodzaj towaru będącego rodzajem kredytowania
Kredyt na towary eksploatacyjne
Kredyt na zakup towarów konsumpcyjnych
Kredyty na zakupy inwestycyjne
Sposób pokrywania kosztu kredytu:
Kredyt z zapłatą kosztów kredytowych z dołu
Kredyt z zapłatą kosztów kredytowych z góry
Sposób zabezpieczania
Koszt bez zabezpieczenia
Koszt z zabezpieczeniem
Koszty ubezpieczone
Koszty nieubezpieczone
Koszty handlowe - są to kredyty związane między przedsiębiorstwami zawarte z konkretnymi przedsiębiorstwami dotyczące określonych towarów za zobowiązanie dokonania zapłaty za nie w późniejszym okresie.
(kredyt importowy, - kiedy importer dokona przedpłaty)
(umieści zaliczkę - kredytuje eksportera)
Występują w różnych formach technicznych, a mianowicie:
Kredyt wekslowy
Kredyt w rachunku otwartym - występuje w księgach wierzyciela i dłużnika, nie jest zabezpieczony
Kredyt brokerski - udzielany przez pośredników handlowych (brokerów)
Kredyt bankowy - jest udzielony na podstawie umowy klienta z bankiem, rola tego kredytu wynika z faktu, iż jest udzielony bez bank- instytucje z prestiżem
Kredyt rządowy - są one długoterminowe są formą wspierania rodzinnego eksportu
Kredyt instytucji międzynarodowych - związane z powstaniem MFW udziela kredytu na równoważenie bilansu płatniczego swoim członkom lub bank inwestycyjny
Ubezpieczenie kredytu jest sprzedawane przez specjalistycznych ubezpieczycieli.
Kryterium geograficzne ubezpieczenia kredytu
Krajowego kredytu kupieckiego- pokrywa się ryzyko braku zapłaty ze strony krajowego odbiorcę
Eksportowy kredyt kupiecki pokrywa się ryzyko braku zapłaty ze strony ze strony zagranicznego odbiorcy
Długość udzielania kredytu
Ubezpieczenie krótkoterminowego kredytu kupieckiego
Ubezpieczenie średnioterminowego kredytu kupieckiego
Ubezpieczenie długoterminowego kredytu kupieckiego
Rodzaj zdarzeń będące przyczyną powstania szkody:
Ubezpieczenie ryzyka komercyjnego, handlowego, rynkowego
Ubezpieczenie ryzyka nie handlowego ( niekomercyjnego)
Ryzyko handlowe - brak otrzymania płatności wynika z sytuacji handlowca od niego zależnej.
Ryzyko niehandlowe - brak otrzymania płatności wyniku zajścia zdarzeń od niego nie zależnych.
Ubezpieczenia są prowadzone przez ubezpieczycieli prawnych lub na rachunek rządowy.
Ubezpieczenie prywatne - przyjmują tylko ryzyko handlowe (związane z sytuacją finansową kontrahentów)
Ryzyko niehandlowe - dokonywane na rachunek rządu są to państwa jednostki.
Ubezpieczenie kredytu wymaga nie tylko odpowiednich kadr, ale również odpowiedniego systemu informacyjnego.
Funkcje ubezpieczenia kredytu:
Funkcja ochronna (kompensacyjna)
Funkcja doradcza (stymulacyjna, prewencyjna)
Funkcja usługowa - ubezpieczyciele są dostawcą innych usług, np. usługę wywiadowni gospodarczej usługi windykacyjne, usługi factoringowe i konsortingowe.
Funkcja wspierania eksportu
Ryzyka ubezpieczeń kredytu:
Handlowe
Polityczne
Społeczne
Kursowe
Produkcji
Inwestycji
Wydatków ponoszone ze stratami związane z poszukiwaniem nowych rynków zbytu
Katastrof naturalnych
Ubezpieczenia ryzyka katastrofalnego (naturalnych) - jest ona nie zależne od dłużnika, wynika z uwarunkowań naturalnych np. pożar, tajfun, tsunami… itp.
Reguły ubezpieczenia kredytu:
Przedmiotem ubezpieczenia są należności z tytułu kontaktu z podmiotami gospodarności
Unikanie negatywnych selekcji - ubezpieczeniem jest cały portfel inwestycyjny a nie tylko jego część
Nieprzyjmowanie do ubezpieczenia przedmiotów związanych z wierzycielem nieposiadającym zdolności upadłościowej.
Ochronna ubezpieczenia obejmuje tylko pozytywnie zweryfikowanych kredytobiorców, dla niech odpowiedzialność zakładów ubezpieczeniowych jest limitowana
Zasada ponoszenia udziału własnego przez ubezpieczającego (od 5- 30%)
Zasada współpracy stron
Ubezpieczeniem obięte są tylko niesporne należności (przewlekła zwłoka - brak zdolności dłużnika, ogłoszenie sądowe niespłacalności)
Zabezpieczenia przy udzielaniu kredytu lub gwarancji:
Prawne zabezpieczenie kredytu
Osobiste - charakteryzuje się odpowiedzialnością osobiste osoby dające zabezpieczenie, a więc całym jej majątkiem
Rzeczowe - ogranicza odpowiedzialność osoby dające zabezpieczenie do poszczególnych składników, majątku.
Zabezpieczenia osobiste - weksel własny In blanco, poręczenia wekslowe poręczenia według kodeksu cywilnego, rejestrowy, przelew wierzytelności na zobowiązania.
Zabezpieczenia rzeczowe - zastaw (rejestrowy, ogólny) przywłaszczenie na zabezpieczenie, kaucja przelew określonej kwoty na rachunek banków, blokada środków na rachunku bankowych, hipoteka.
Wykład 3 z 19.12.09
Formy rozliczeń w handlu międzynarodowym:
Dewizowe
Uwarunkowane
Akredytywa
Inkaso
Bezwarunkowe
Polecenie zapłaty
Weksel
Czek
Bezdewizowe
Barter (kompensata towarowa)
Clearing (kompensata finansowa)
Clearing bilateralny
Clearing multilateralny
Pranie brudnych pieniędzy to:
Wprowadzenie do obrotu finansowego wartości majątkowych prowadzących z nielegalnych lub nieujemnych źródeł oraz czynności mające na celu ukrycie prawdziwego źródła pochodzenia nielegalnych dochodów
Proces polega na legalizowaniu dochodów uzyskanych z pełnionych przestępstw
Źródła pochodzenia brudnych pieniędzy:
Handel i produkcja narkotyków
Handel broną i amunicją
Kradzież i przemyt samochodów
Handel żywym towarem
Przemyt nielegalnych imigrantów
Afery gospodarcze i przemytnicze
Korupcja
Oszustwa w systemie papierów wartościowych
Szara strefa gospodarki
Etapy prania brudnych pieniędzy:
Źródła pochodzenia brudnych pieniędzy
I etap
Oddzielenie (wpływy są oddzielone od źródła poprzez tranzakcie finansowe
II etap
Lokowania (dzielone na mniejsze sumy i lokowanie na rynku finansowym
III etap
Połączenie ( ponowne wprowadzenie do systemu finansowego)
Skutki prania brudnych pieniędzy:
Destabilizuje system finansowy państwa
Utrata wiarygodności państwa i jego systemu finansowego bankowego na rynku finansowym
Niestabilność kursów
Metody prania brudnych pieniędzy
Związane z przekraczaniem granic
Przewóz pieniądza gotówkowego
Transfer w postaci dóbr konsumpcyjnych
Przemyt
Bezpośrednie przekazy elektroniczne
Kompensacje
Związane z umiejscowieniem kapitału
Przetwarzanie nielegalnych dochodów
„Puszczanie” środków finansowych w obieg
Akty prawne w Polsce przeciwdziałania prania brudnych pieniędzy
Ustawa z dnia 16 listopada 2000 roku o przeciwdziałaniu wprowadzenia do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz przeciwdziałania finansowym terroryzmem
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 września 2001
Kodeks karny
Ustawa z dnia 23 października 2002 roku
Zgodnie z tą ustawą do podmiotów zaangażowanych w walkę z praniem brudnych pieniędzy zalicza się:
Instytucje dewizowe (banki, KDPW S.A., Zakłady ubezpieczeń, SKOK)
Organy informacji finansowej
Jednostki współpracujące
Przeciwdziałania
Identyfikacja klienta
Rejestracja
Przechowanie dokumentów i dokumentów źródłowych
Analiza dokumentów
Przechowanie rejestrów
Wstrzymywanie rejestrów
Transakcje podejrzane:
Transakcje niejasne
Transakcje nietypowe
Transakcje nadzwyczajne
Transakcje powiązane
Bezwarunkowe formy zapłaty
Polecenie wypłaty - wydaje bankowi jego klient lub bank korespondenta. Polega na wypłaceniu lub zapisaniu na rachunek wskazanej osoby określonej kwoty pieniężnej pochodzących z środków wypłaconych bankowi lub w ciężar rachunku zleceniodawcy jego banku bądź zapisanej na rachunek banku wykonawcy przez bank zlecający zapłatę
Formy:
Wychodzące (importowe - za granice) może być realizowana w trybie zwykłym, pilnym i ekspresowym
Zwykłym- data waluty ustalona jest na spot, czyli 2 dni robocze w walutach obcych
Pilnym - data waluty oznacza się je priorytetem „pilny”
Ekspresowym - data waluty ustalana jest na dzień bieżący
Przychodzące (eksportowe z zagranicy)
Strony
Zleceniodawca zleca bankowi wypłacanie wskazanej osobie określonej kwoty
Beneficjent - osoba, firma lub instytucja, której kwota ma być wypłacona
Bank zleceniodawcy -bak przyjmujący zlecenie swego klienta
Bank pośredniczący
Bank beneficjenta
Przebieg:
Zawarcie umowy
Zlecenie bankowi polecenia wypłaty
Przekazanie do banku beneficjenta
Wykazanie, polecenie wypłaty, czyli uznanie rachunku beneficjenta kwota wskazana u dysponenta
Koszty:
Prowizja za realizacje polecenia wypłaty za granicę
Prowizja za realizacje polecenia wypłaty z zagranicy
Połata za zmianę polecenia wypłaty
Opłata za wysłanie kopi polecenia wypłaty
Opłata za SWIFT
Koszty banku
Korzyści:
Niski koszt obsługi
Prosta, szybka i bezpieczna forma płatności
Eliminacja zagorzeń związanych z płatnościami gotówkowymi
Eksporterzy otrzymując polecenie wypłaty od kontrahenta dysponuje środkami pieniężnymi przed wysyłką towaru
Importerzy wysyłają polecenie wypłaty na rzecz kontrahenta po dostawie towaru są kredytowani przez eksportera
WEKSEL - jest dokument sporządzanym w formie przewidzianej przez prawo zawierającym bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej osobie w ustalonym terminie i miejscu przez wystawcę
Cechy:
Zobowiązanie wekslowe jest samoistne
Weksel umożliwia przenoszenie przez posiadacza dokumentu praw w nich zawartych na inne osoby
Zobowiązanie wekslowe łączy się z solidną odpowiedzialnością
W przypadku odmowy zapłaty weksla w terminie jego posiadacz ma prawo do skorzystania z tzn. rygor wekslowy
Systemy prawa wekslowego
System konwencyjny (genewski)
System anglosaski (w Wielkiej Brytanii i ich byłych krajami)
System amerykański (w USA i krajach obu ameryk)
System konwencyjny (ONZ -towski) - ujednolicenie powyższych systemów
Rodzaje weksla:
Własny (sola, suchy, prosty)
Trasowany (ciągniony i trata)
Ze względu na charakter zobowiązania wekslowego:
Kupieckie
Finansowe
Kupieckie
FUNKCJIE:
Płatnicza - możliwe regulowanie zobowiązań
Kredytowa - udzielenie nabywcy kredytu krótkoterminowego tzn. kupieckiego
Obiegowa - może być przenoszony na inną osobę za pomocą indosu
Gwarancyjna - zabezpieczenie roszczeń występujących w trakcie wykonania umowy
Refinansowa - możliwość złożenia go w banku do dyskonta
Klauzule wekslowe:
Odnoszą sie do stosunków poza wekslowych
Klauzula waluty
Klauzula pokrycia
Klauzula zawiadomienia
Zastrzeżenie „weksel gwarancyjny” lub „weksel kaucyjny”
Mają wpływ na zobowiązania wekslowe
Oznaczenie domicylianta (osoba mająca zapłacić)
Zastrzeżenie oprocentowania sumy wekslowej
K. nie na zlecenie
Zwolnienia od protest
Zastrzeżenie zapłaty rzeczywistej w walucie zagranicznej
Przenoszenie praw z weksli:
Przez indos
W drodze przelewu wierzycielowi
Przez dziedziczenie
Przez samo wręczenie
INDOS - polega na zamieszczeniu na odwrotnej stronie weksla odpowiedniego oświadczenia przez dotychczasowego posiadacza o odstąpieniu weksla i na wręczenie dokumentu posiadaczowi. Osoba, która przenosi weksel przez indos nazywa się indosantem (żyrantem) a sobą, która nabywa prawa z weksla indosatariuszem.
Poręczenie wekslowe (awal) zabezpieczenie weksla
Złożenie podpisu przedniej stronie weksla
Umieszczenie na wekslu wyrażenia „ręczę”, „gwarantuję” poręczyciela
Dyskonto weksli: ·Możliwość przenoszenia praw umożliwia zamianę weksla w banku przed upływem terminu płatności na gotówkę
0=d*t/360 * S/100
3) CZEK - jest pisemnym poleceniem prowadzenie rozliczenia pieniężnego, jest sformalizowanym upoważnieniem dla banku, do zapłaty sumy czekowej oraz upoważnieniem dla posiadacza czeku do obrotu tej sumy, jest to papier wartościowy reprezentującym wierzytelność pieniądza, której wysokość i termin płatności są ściśle określone, wystawca czeku poleca bankowi wypłacenie określonej sumy pieniężnej okazicielowi lub wyznaczonej osobie.
Uczestnicy:
Trasant
Trasat
Remitent (beneficjent)
Ustawy
Ustawa prawa czekowego z dnia 28 kwietnia 1936
Ustawa prawo bankowe
UoR
Osobami uprawnionymi w czeku są:
Legitymowany formalnie posiadacz czeku
Każdy, kto czek wykupił
Osobami zobowiązanymi w czeku są
Wystawca czeku
Każdy z indosantów wobec następujących indosatariuszy
Poręczyciele czekowi
Rodzaje:
Wg prawa bankowego wyróżniamy:
Czeki gotówkowe
Czeki rozrachunkowe
Wg UoR wyróżniamy:
Własne
Obce
Cechy zobowiązania czekowego:
Zobowiązanie jednostronne
Atrakcyjność
Samodzielność zobowiązań czekowych
Surowa odpowiedzialność surowa i cywilna
FUNKCJIE czeku:
Płatnicza - czeki gotówkowe
Rozliczeniowa - czeki bezgotówkowe
Obiegowa
Gwarancyjna
Kredytowa
Rodzaje czeków:
Kryterium wystawcy:
Czek osób fizycznych
Czek osób prawnych
Czeki bankierskie
Czeki skarbowe
Czeki podróżne
Kryterium zasięgu:
Czeki krajowe
Czeki zagraniczne
Kryterium formy płatniczej
Czeki gotówkowe
Czeki rozrachunkowe
Kryterium stopnia personalizacji
Czeki imienne
Czeki na zlecenie
Czeki na okaziciela
Kryterium swobody realizacji
Czeki zwykłe
Czeki zakreślone
Kryterium możliwości transferu należności czeku
Nieprzenoszalne
Przenoszalne
Ze względu na oznaczenie miejsca płatności
Czeki miejscowe
Czeki zamiejscowe
Ze względu na formę praw ucieleśnionych w roku
Czeki imienne
Czeki na zlecenie
Czeki na okaziciela
Szczególne relacje czeków
Czek zakreślony
Czek potwierdzony
Czek gwarantowany
Czek In blanco
Ze względu na formę zapłaty
Gotówkowe
Rozrachunkowe
Realizacja czeku rozrachunkowego
Tryb natychmiastowy
Skup czeku - gotówka
Tryb wydłużony
Inkaso czeku
Gotówka
Przenoszenie (indos czeku) - przenoszenie praw
Odpowiedzialność czekowa
Czek w rozliczeniach zagranicznych
4) INKASO - jest usługą bankową i warunkowaną forma rozliczeń, należy do powszechnie stosowanych sposobów rozliczeń w obrotach zagranicznych. Polega na zainkasowaniu (pobrania przez instytucje inkasującą np. bank określa należność od kującego.
W zależności od przedmiotu dokumentów wyróżnia się:
Inkaso finansowane zwane też prostym, którego przedmiotem są dokumenty finansowe: weksle, traty i czeki
Inkaso dokumentowe, - którego przedmiotem są dokumenty handlowe takie jak np. faktury, listy przewozowe, certyfikaty.
Uczestnicy:
Zleceniobiorca (sprzedający)
Bank przekazujący (bank zleceniobiorcy)
Bank ukazujący (bak pośredniczący)
Płatnik kupujący
Rodzaje w zależności od kierunku transakcji:
Inkaso eksportowe (Sprzedane towary)
Importowe (zakupione towary)
Z punktu widzenia sposobu zapłaty za dokumenty inkasowe
Inkaso płatne a Vista
Inkaso terminowe
Inkaso mieszany sposób płatności
Typy inkasa dokumentowego:
Gotówkowe
Akceptacyjne
Z akceptem po zapłacie
W zamian za list zobowiązujący
Gwarantowane
Korzyści dla eksportera przedstawia inkaso:
Daje możliwość kontroli nad towarem do momentu zapłaty lub akceptu weksla
Pomoc banku ze uwzględnieniem zapłaty
Możliwość zdyskontowania weksla w swoim banku
Poprawia płatność
Korzyści dla importera:
Brak konieczności angażowania z góry środków finansowych
Mniejsza czasochłonność w porównaniu z otwartą akredytywą
Unikanie procedur z otwarciem akredytywy
AKREDYTYWA - jest pisemnym zobowiązaniem banku, którzy ją utworzył na zlecenie i zgodnie z instrukcjami zleceniodawcy (importera) do zapłacenia lub zabezpieczenia zapłaty beneficjentowi akredytywy określonej sumy, pod warunkiem udowodnienia przez beneficjenta za pośrednictwem przełożonych przezeń dokumentów, że zostały spełnione wszystkie warunki, od których akredytywa uzależnia zapłatę oraz pod warunkiem przedstawienia tych dokumentów w terminie wartości akredytywy.
Cechy:
Autonomiczny charakter
Imienne wskazanie beneficjenta
Zapłata jest przedmiotem zobowiązania banku
Warunki stawiane beneficjentowi
Udokumentowanie wykonania akredytywy
Klasyfikacja:
Ze względu na potwierdzenie akredytywy
Akredytywa potwierdzona
Akredytywa niepotwierdzona
Negocjowana
Awizowana
Rodzaj zobowiązań
Gotówkowa
Dyskontowa
Akceptacyjna
Gwarancyjna
Uprawnienia beneficjenta
Przenośna
Nieprzenośna
Trwałość zobowiązania
Odwołalne
Nieodwołalne
Stopień realizacji wpłaty z akredytywy
Pokryta z góry
Pokryta z dołu
Rembursowa
Określone cechy szczególne
Typu listu kredytowego
Rewolwingowa
Typu back - to - back
Zaliczkowa
Z czerwoną klauzulą
Z zieloną klauzulą