Wspolczesnie powszechna metoda zalecana przez ONZ przy obliczaniu pkb jest system rachunkow narodowych przyjmujaca ze zrodlem jego tworzenia jest kazda dzialalnosc gospodarcza przynoszaca dochod.
Gospodarstwa domowe dysponuja czynnikami produkcji, srodki rzeczowe, hurtownia, dom który wydzierżawiamy, niewidoczne wiedza, umiejętności. Dochod ze sprzedazy czynnikow na rynek.
Popyt jest malejacy a podaz rosnaca.
Rynek: na rynku przedsiębiorstwa kupuja dobra od gospodarstw domowych.
Produkt Krajowy Brutto - jest to suma wartości wszystkich produktow i usług finalnych wytworzonych w danym kraju w danym roku; rowna się sumie wartości wszystkich produktow i usług po potraceniu zużycia pośredniego ( surowcow i polfabrykantow koniecznych do ich wytworzenia); rowna się sumie wartości dodanej, wytworzonej we wszystkich zakładach produkcyjnych w danym kraju w ciagu roku.
Produkt Krajowy Netto - jest to produkt krajowy brutto po potraceniu rocznego zuzycia kapitalu trwalego, czyli rocznej amortyzacji.
Materialy i surowce sa srodkami pośrednimi zuzywanymi w produkcji.
Produkt Narodowy Brutto - rowna się pkb powiekszonemu o dochody czynnikow produkcji z zagranicy netto
Produkt Narodowy Netto - rowna się produktowi narodowemu brutto po odjeciu amortyzacji kapitalu trwalego.
Przejscie od produktu krajowego netto do dochodu narodowego polega na odjeciu od ceny sprzedaznej towaru podatkow pośrednich, które jak gdyby zawyżają ceny towarow i dodaniu do tej ceny przyznanych przedsiębiorstwom subsydiow, które jak gdyby sztucznie zaniżają ceny.
Dochod narodowy - rowna się pkn po odjeciu podatkow pośrednich (np. VAT, podatku od sprzedazy, towarow lub podatku obrotowego ) i dodaniu subsydiow dla przedsiębiorstw.
\
Na podstawie dochodu narodowego możemy latwo obliczyc tak zwane dochody osobiste ludzi w kraju które otrzymujemy po odjeciu od dochodu narodowego nie rozdzielonych zyskow itp. Oraz dodaniu transferow itp.
Dochody osobiste - otrzymujemy z dochodu narodowego po odjeciu od niego rozdzielonych zyskow korporacji, odsetek netto i obowiązków skladek ubezpieczen społecznych oraz po dodaniu transferow rzadowych i prywatnych oraz dywidend
Trzy dzialy gospodarki:
1. rolnictwo, leśnictwo, rybołostwo.
2. przemysl i budownictwo.3
3. uslugi
Obliczanie PKB (Produkt Krajowy Brutto):
Do PKB dotychczas nie jest wliczana wilekosc:
- nielegalnej dzialanosci gospodarczej
- produkcji nierynkowej z uwagi na trudność z oszacowaniem jej wartości (np. pracy wlasnej w domu)
- dobr uzywanych, ponieważ nie stanowia produkcji bieżącej
- transakcji finansowych nie mających związku z produkcja biezaca. Sa to płatności transferowe, upominki, darowizny, spadki i sprzedaz papierow wartościowych (akcje, obligacje, skrypty dłużne).
Szara strefa - nie wiem co to ale warto zobaczyc :D
New Economic Welfre:
Produkt Krajowy Brutto obliczony metoda produktow jest suma wartości sprzedanych dobr finalnych wytworzonych w określonym kraju w ciagu roku. Stanowi sumie wszystkich ich wartości po odjeciu zuzycia pośredniego, które wystąpiło przy ich wytworzeniu. Sa to produkty oraz usługi kupione i zuzyte do produkcji innych dobr.
PKB = Wg + Zp[1], gdzie wartość globalna Wg i zuzycie pośrednie Zp
Deflator PKB - znowu nie wiem co to ale warto sprawdzic yo!
Df = Vn / V
Wytworzony dochod narodowy ulega podziałowi w miejscu jego powstania tj. w przedsiębiorstwach. Jest oto podzial pierwotny DN na wynagrodzenia i akumulacje finansowa przedsiębiorstwa. Akumulacja stanowi źródło zyskow jego właścicieli i musi zapewnic srodki finansowe na rozwoj i modernizacje firmy, srodki utrzymania właściciela i jego rodziny oraz na oplate ubezpieczen i podatkow.
Nastepny podzial DN ma charakter wtorny i dokonuje się za pośrednictwem budzetu panstwa i runku. Istotna role odgrywa tu system cen i system podatkowy. Ten podzial jest konieczny ze względu na potrzebe finansowania zadan gospodarczych i społecznych z budzetu panstwa.
Ostateczny podzial dochodu narodowego stanowi czesc przeznaczona na konsumpcje i czesc przeznaczona na akumulacje. Ta pierwsza obejmuje konsumpcje indywidualna dobr i usług wszystkich zatrudnionych i właścicieli przedsiębiorstw oraz konsumpcje zbiorowa wystepujaca w administracji państwowej, sektorze obronnym i instytucjach publicznych świadczących usługi nieodplatne.
Akumulacja jest przezaczona na:
- inwestycje powiększające zdolność wytworcza gospodarki oraz w sferze usług nieprodukcyjnych
- przyrost srodkow obrotowych, zzapasow, rezerw w gospodarce
- obsługę ujemnego bilansu platniczego