Rejestr Systemowy
1.Konfiguracja Windows w dwóch plikach.
Rejestr jest centralną bazą danych przeznaczoną do przechowywania w ujednolicony sposób wszystkich informacji konfiguracyjnych systemu operacyjnego i aplikacji. Zawiera on kompletny zestaw wpisów dotyczących ustawień takich elementów, jak programy obsługi (sterowniki) urządzeń, pamięć czy programy obsługi sieci. Narzędzia systemu operacyjnego pozwalają na dostęp do niego zarówno z komputera, którego dotyczy, jak również poprzez sieć.
Architektura Rejestru jest połączeniem idei znanych z Windows 3.x plików INI oraz występującego także w tym środowisku Rejestru (przechowującego znacznie mniej informacji). Rejestr Windows 95 ujednolica i łączy te mechanizmy. Sekcjom plików INI odpowiadają tzw. klucze Rejestru, a poszczególnym wpisom -- wartości Rejestru. Podstawowe różnice to wprowadzenie struktury hierarchicznej (drzewiastej) i umożliwienie korzystania z wartości binarnych.
Niestety, wprowadzenie koncepcji jednolitego Rejestru jako bazy danych konfiguracyjnych nie pozwala na natychmiastowe "uwolnienie się" od takich plików, jak WIN.INI, SYSTEM.INI, ATM.INI, CONFIG.SYS czy AUTOEXEC.BAT. Pomimo tego, że ich rola w Windows 95 sprowadzona została do pozostałości po poprzednim środowisku pracy, ich usunięcie z dysku twardego może wręcz uniemożliwić uruchomienie komputera. Powodem jest głównie zgodność z 16-bitowym, pochodzącym z DOS-u i Windows 3.x oprogramowaniem. Ani aplikacji użytkownika, ani wszystkich programów obsługi urządzeń z reguły nie jesteśmy w stanie wymienić od razu na ich nowe, pisane dla Windows 95, odpowiedniki. Pliki INI w dalszym ciągu są więc obsługiwane na równi z Rejestrem.
Wymieniane przez Microsoft zalety użytej w Windows 95 koncepcji Rejestru są następujące:
* Jedno miejsce przechowywania danych wykorzystywanych przy numeracji i konfigurowaniu urządzeń, ich sterowników, aplikacji oraz samego systemu operacyjnego.
System operacyjny automatycznie tworzy kopię ostatniej* poprawnej konfiguracji wykorzystywanej przy uruchamianiu komputera.
Jeżeli* zastosowana zostanie opcja wykorzystywania indywidualnych profili konfiguracyjnych użytkowników, odpowiednie dane mogą być przechowywane na serwerze sieci. Pozwala to na korzystanie z własnej konfiguracji niezależnie od tego, której końcówki sieci używamy.
Administratorzy sieci mogą korzystać* ze specjalnych narzędzi umożliwiających wprowadzenie wszelkich zmian konfiguracyjnych z dowolnej końcówki sieci, niezależnie od jej rodzaju.
2.Wprowadzanie zmian w Rejestrze
Podstawowym narzędziem przeznaczonym do przeglądania i modyfikowania Rejestru jest specjalny edytor, uruchamiany poleceniem z menu Start / Uruchom: REGEDIT
Windows 95 nie umieszcza w folderze MENU START żadnego skrótu do niego. Możemy więc korzystać z polecenia Uruchom lub stworzyć skrót samemu -- plik REGEDIT.EXE znajdziemy w głównym folderze systemu operacyjnego (C:\WINDOWS).
3.Przechowywane dane w Rejestrze Systemowym.
Dwie główne grupy przechowywanych w Rejestrze danych to:
REJESTR SYSTEMOWY WINDOWS 9.xx 2.
* HKEY_LOCAL_MACHINE (HKLM) -- komputer. Konfiguracja sprzętowa oraz zainstalowanych aplikacji i samego systemu operacyjnego. Są one przechowywane w pliku SYSTEM.DAT.
HKEY_USERS (HKU) -- użytkownicy. Profile konfiguracyjne* użytkowników, ustawienia niektórych aplikacji, indywidualne opcje drukowania i sieci. Przechowywane w pliku USER.DAT, który może być przechowywany na lokalnym dysku systemowym lub serwerze sieci.
W rzeczywistości kategorii jest tyle co plików, czyli dwie. Pozostałe klucze główne powstają następująco:
* HKEY_CLASSES_ROOT (HKCR) w rzeczywistości jest wskaźnikiem do KEY_LOCAL_MACHINE\Software\Classes,
HKEY_CURRENT_CONFIG (HKCC) jest kopią* HKEY_LOCAL_MACHINE\Config\ numer wykrytej konfiguracji,
HKEY_CURRENT_USER* (HKCU) jest kopią HKEY_USERS\ nazwa zalogowanego użytkownika,
* HKEY_DYN_DATA (HKDD) zmienia się dynamicznie i jest przechowywana w pamięci RAM.
Pliki SYSTEM.DAT i USER.DAT znajdują się w folderze WINDOWS. Jest tam również kopia Rejestru wykonywana w momencie uruchomienia Windows -- pliki SYSTEM.DA0 i USER.DA0, użyteczne w razie popełnienia pomyłki. Wszystkie cztery mają atrybuty plików systemowych, ukrytych i tylko-do-odczytu, dzięki czemu są widoczne w oknach Eksploratora tylko wtedy, gdy włączona jest opcja Pokaż wszystkie pliki.
Warto zwrócić uwagę, że Windows 95 tworzy kopię Rejestru tylko po bezproblemowym uruchomieniu -- znakomicie zabezpiecza to przed utratą "ostatniej deski ratunku". W razie, gdy w trakcie uruchamiania Windows, stwierdzony zostanie brak lub uszkodzenie któregoś z plików DAT, po poinformowaniu o tym użytkownika wykorzystany zostanie DA0 (dodatkowym zabezpieczeniem jest kopia systemowej części Rejestru w pliku SYSTEM.1ST tworzonym przy pierwszym po instalacji uruchomieniu Windows 95, a przechowywanym w głównym folderze dysku).
Windows 98 automatycznie tworzy szereg kopii zapasowych rejestru i innych plików konfiguracyjnych. Znajdują się one w folderze SysBackup w archiwach o rozszerzeniu *.cab. Przywracanie, w razie awarii, poprzednich (dobrze działających kopii) znakomicie wykonuje (z poziomu DOS) program Scanreg.exe.
Niezależnie od kopii automatycznej, w przypadku takich danych jak Rejestr przed rozpoczęciem jakichkolwiek modyfikacji bezwzględnie należy wykonać własną kopię wspomnianych plików DAT. Zabezpieczy to zarówno przed błędami drobnymi, jak i takimi, które uniemożliwią uruchomienie Windows 95. W tym ostatnim przypadku możliwość odtworzenia kopii daje wciśnięcie klawisza f8 na samym początku inicjalizacji systemu operacyjnego -- gdy widać na ekranie napis Uruchamianie Windows 95. Ukaże się wtedy rozbudowane menu startowe, z którego w najgorszym wypadku możemy wybrać linię komend trybu awaryjnego.
4. Zmniejszanie i przeczyszczanie Rejestru w Windows 9.xx
Zmniejszanie objętosci przez usuniecie zbędnych gałęzi dokonuje narzędzie SCANREG.EXE, które należy uruchamiać z poziomu DOS. Jeśli uruchomimy program komendą scanreg /fix to nastąpi:
Skanowanie i sprawdzenie* struktury Rejestru
Przebudowanie Rejestru*
Program działa bardzo sprawnie i rzeczywiście zmniejsza Rejestr w znaczny sposób (usuwa niedopuszczalne zapisy i puste bloki danych). Program znajduje się w folderze COMMAND w Windows 98 i działa również pod Win95.
Wystarczy w trybie MSDOS wpisać komendę
c:\scanreg /fix