Fizjologiczna flora człowieka ( Jama ustna ) - Jabłoński 536-37s + 185-88s.
- 46% stanowią paciorkowce ( głównie Zieleniejące )
- 6 * 10⁹ DU/ml śliny
Kolonizacja JU we wczesnych etapach życia ( z zajęć ) - u noworodków błony śluzowe są jałowe :
1) jako pierwsze pojawiają się S. Salivarius ~ w trakcie przechodzenia przez drogi rodne
2) w następnej kolejności S. Mitis, S. Oralis ~ 5-14h po urodzeniu
3) po pewnym czasie dochodzą DU z rodzajów : Neisseria, Veillonella, Corznebacterium, Lactobacillus, Candida
4) gdy dziecko ma już zęby - S. Mutans, S. Sanguinis

- główne miejsca kolonizacji JU : bruzdy zębów, gładkie powierzchnie zębów, grzbiet języka, ubytki próchnicowe, powierzchnie policzków
- DU przeważające na :
a) ustach - Staphylococcus, Micrococcus, Corynebacterium
b) policzkach - S. Sanguinis, S. Mitis
c) języku - S. Salivarious, S. Anginosus, S. Mitis
d) podniebieniu - Streptococcus, Lactobacillus
- Podział drobnoustrojów - STAŁE - autochtoniczne, PRZEJŚCIOWE - allochtoniczne
- 4 drobnoustroje ZAWSZE występujące na skórze : 1) Staphylococcus epidermidis - główny ( gronkowiec skórny ), 2) Micrococcus species & luteus, 3) Propionibacterium acnes, 4) Corynebacterium ulcerans

Zakażenia szpitalne ( tyle co z zajęć )
- najczęstsze DU wywołujące zakażenia szpitalne :
a) Staphylococcus aureus
b) Enterococcus
c) Streptococcus pyogenes
d) Pseudomonas aeruginosa - najwięcej przypadków.
e) Escherichia coli
f) Klebsiella pneumoniae
- metody zapobiegania zakażeniom szpitalnym :
a) stosowanie jednorazowego sprzętu
b) zachowanie zasad higieny
c) używanie rękawiczek
d) częste mycie i dezynfekcja rąk
e) okresowe badania kontrolne personelu

Pierwotniaki chorobotwórcze - Entamoeba (J. 416-418), Giardia (brak), Trichomonas (J. 419-20), Toxoplasma (J. 425-28 ), Plasmodium (J. 423-4)

- Cechy pierwotniaków : różnorodność form, posiadanie 1 lub więcej jąder, mikroskopijne rozmiary, rozmnażanie przez podział mitotyczny lub płciowe łączenie gamet, czasem koniugacja, postać wegetatywna występująca u człowieka nazywana jest trofozoitem.

1) Entamoeba - E.coli, E.dispar, E.hartmanni, E.histolytica, E.gingivalis
- pełzaki - brak błony komórkowej, ruch za pomocą nibynóżek, rozmnażają się przez podział

E.histolytica - Pełzak czerwonki
- występuje w 3 formach : a) Aktywna ameba ( ruch, słabo widoczne jądro, erytrocyty w cytoplazmie) b) pośrednia precysta ( brak ruchu, w cytoplazmie brak erytrocytów ale widoczne bakterie ) c) inaktywna cysta ( widoczne 1-4 jąder )
- bardzo ciężkie do hodowli - wysoce wzbogacona pożywka, 37C, pH = 7.0 + obecność flory
- Cykl rozwojowy : cysty jelito trofozoity (toksyny powodujące owrzodzenia jelit) + perycysty cysty

2) Trichomonas - T.vaginalis, T.tenax
- wiciowce - wici (4-5) skierowane ku przodowi, kształt gruszkowaty, jądro położone w przedniej części, rozmnażają się bezpłciowo przez podział podłużny

T.vaginalis - Rzęsistek pochwowy
- 4-5 wici w przedniej części, jądro położone blisko otworu gębowego, błona falująca, charakterystyczny ruch obrotowy
- jedyny wiciowiec jelitowy nie wytwarzający cyst
- chorobotwórczość : rzęsistkowica ( trichomonadoza ) - zakażenia drogą płciową
- rosną na podłożach wzbogaconych

3) Toxoplasma -T.gondii
- ruchliwy, kształt rogala, jednojądrowy, ruch rotacyjny, nie urzęsiony
- pasożyt wewnątrzkomórkowy
- rozmnażanie bezpłciowe/płciowe
- chorobotwórczość : wywołuje toksoplazmozę - nie wytwarza toksyn, chorobotwórczość powoduje sam rozwój DU, atakuje CUN i mięśnie, w ostrym przypadku choroby występują trofozoity
- choroba może być WRODZONA - wodogłowie u płodów (DU od matki)lub NABYTA
- diagnostyka : wyizolowanie i odróżnienie w mikroskopie, odczyn ELISA
- rezerwuarem zarazka są zwierzęta i nosiciele formy przewlekłej

4) Plasmodium - P.vivax. P.falciparum, P.ovale, P.malariae
- zarodnikowce - cykl życiowy u 2 gospodarzy

Plasmodium vivax - Zarodziec ruchliwy

- wywołuje MALARIE
- w ustroju człowieka pokolenie BEZPŁCIOWE
- u komara widliszka pokolenie PŁCIOWE

- Cykl rozwojowy : (KOMAR) sporozoity krew (CZŁOWIEK) wątroba 1 shizont 1000 merozoitów ( zakażają kolejne komórki wątroby lub krwinki czerwone ) shizogonia w erytrocytach kolejne shizogonia/komórki macierzyste gamet komar makrogameta ZAPŁODNIENIE zygota mejoza mitozy sporozoity

- Chorobotwórczość : Malaria - dreszcze, wysoka temperatura - 40C, pocenie się, bóle głowy, napady gorączkowe mają charakter falisty, co ~48h.

Przecinkowce - Vibro cholerae - przecinkowiec cholery ( Jabłoński 367-71 )

- kształt przecinka
- Gram (-)
- ruchliwe - posiada 1 rzęskę
- niezarodnikujące
- względnie beztlenowe
- wywołują CHOLERĘ
- dobrze rosną na pożywkach z silnie zasadowym ( 8.5-9.5 ) pH co pomaga w odróżnianiu.
- 3 cechy charakterystyczne : 1) wytwarzanie indolu w temperaturze 22C, 2) fermentacja mannozy i sacharozy, 3) wzrost w 37C przy obecności 4% NaCl i pH = 10.
- redukuje azotany do azotynów
- cholera - ostra choroba zakaźna przewodu pokarmowego, inkubacja 2-5dni, wymioty, bóle brzucha, biegunka, DU wytwarza enterotoksynę białkową - powodującą biegunkę oraz mucynazę powodującą złuszczanie nabłonka jelita.
- rezerwuarem bakterii są chorzy, nosiciele, zanieczyszczona woda.

   Chlamydie - Chlamydia trachomatis, Chlamydophila pneumoniae, C.psittaci ( Jabłoński 402-8 )

- ziarniakopodobne / pałeczkowate
- 3 warstwowa ściana komórkowa
- małe rozmiary komórek
- Gram (-)
- charakteryzuje je cykl rozwojowy : 1 komórka DU dostaje się do cytoplazmy gdzie tworzy postać ciałka inicjalnego które dzieli się na ciała elementarne

Chlamydia trachomatis
- chorobotwórczość : jaglica, wtrętowe zapalenie spojówek, zapalenie cewki moczowej, ziarniak weneryczny
- diagnostyka : poszukiwanie ciał elementarnych
- dobrze rosną w woreczku żółciowym zarodków ptasich

Chlamydophila psittaci
- zakażenie drogą kropelkową/pokarmową
- chorobotwórczość : papuzica, choroba ptasia, zapalenia płuc
- rezerwuar : zakażone ptaki i chorzy

Mycoplazmy - Mycoplasma pneumoniae, M.orale, M.salivarium, M.buccale,

                              M.hominis, Ureaplasma urealyticum ( Jabłoński 408-413 )
- DU grzybopodobne
- bardzo mały rozmiar komórki
- BRAK ściany komórkowej
- 3 warstwowa błona komórkowa
- od chlamydi odróżnia je zdolność do wzrostu na podłożach bezkomórkowych
- od wirusów odróżnia je obecność RNA i DNA w 1 komórce oraz wrażliwość na antybiotyki o szerokim zakresie działania
- nie syntetyzują CHOLESTEROLU który wchodzi w skład ich błony komórkowej, co oznacza, że do wzrostu na pożywce niezbędny jest ten składnik

Mycoplasma pneumoniae - Mikoplazma atypowego zapalenia płuc
- Gram (-)
- 3 warstwowa błona komórkowa - 2 gęste warstwy rozgraniczone 1 jasną
- rośnie na pożywce Hayflicka - w warunkach tlenowych/względnie beztlenowych
- rośnie wolno i w małych ilościach
- hemoliza typu beta
- laktozo (-)
- wywołuje atypowe zapalenie płuc - zakażenie drogą kropelnową
- w diagnostyce przydatny wydaje się mały rozmiar DU - wykorzystuje się ultrasączenie w celu wyizolowania mikroplazm

Ureaplasma urealyticum

- odróżnia je zdolność do rozkładu MOCZNIKA, budowa antygenowa, wzrost w niskim pH i 90% azotu 10% CO2
- niepatogenne
- występują na błonach śluzowych układu moczowo-płciowego

---