Nasi przodkowie, Zabytki Pisma Polskiego


Zabytki Pisma Polskiego


0x01 graphic


0x01 graphic
iśmiennictwo polskie swoje początki wiaże z X i XI wiekiem, wtedy to na ziemie polskie zaczęli przybywać duchowni i misjonarze. To właśnie przez nich tworzone były liczne kroniki, wtedy to jeszcze w łacinie, ale z czasem zaczęły one zawierać pierwsze polskie słowa.

0x01 graphic
edług chronologii, najstarszymi zabytkami polskiego piśmiennictwa są:



Geograf bawarski - pochodzi z IX wieku, jego nazwa wywodzi się od miejsca gdzie został on znaleziony. W nim to zawarty jest opis historyczno-geograficzny, w którym są nazwy polskich plemion.



Dagome iudex - dokument pochodzi z 990r. w którym to Mieszko I, oddaje Polskę pod opiekę papieża, zawarte są w nim także nazwy plemion, rzek i grodów.



Bulla gnieźnieńska - zwana również jako, "złota bulla języka polskiego". Powstała w 1136r. Jest to dokument z wykazem dóbr arcybiskupa gnieźnieńskiego. Zawiera polskie nazwy, imiona własne oraz nazwy miejscowości.



Księga henrykowska - powstała ok 1270r. uznawana jest za najważniejszy zabytek języka polskiego, ponieważ tam właśnie pojawiło się pierwsze polskie zdanie: "daj, ać ja pobruszę a ty poczywaj"



0x01 graphic
ierwszymi tekstami w pełni pisanymi po polsku, pochodzącymi z XIII
i XIV wieku są:



Bogurodzica - jest najdawniejszą polską pieśnią religijną zachowana wraz z melodią. Tekst pierwotny obejmował 2 strofy, każdą kończył refren Kyrie eleison. Bogurodzica jest modlitwą błagalną do Matki Boskiej o pomoc (1 strofa), do Chrystusa, by przez wzgląd na św. Jana Chrzciciela dał ludziom zbawienie (2 strofa); jako wiersz mistrzowski artystycznie (paralelizmy, układ rymów) Bogurodzica stanowi arcydzieło.



Kazania świętokrzyskie - powstały na początku XIV wieki. Jest ich sześć, pochodzą z klasztoru na górze św. Krzyża.
Psałterz floriański - powstał na przełomie XIV-XV wieku.
Kazania gnieźnieńskie - pochodzą z początku XV wieki, pisane polszczyzną wielkopolską. Zawieraja legendy i sceny z życia.
Psałterz puławski - powstał w XV wieku, jest on najobszerniejszym zabytkiem piśmiennictwa polskiego.



Biblia królowej Zofii - zwana biblią szaroszpatacką, gdyż odnaleziona została w miejscowości Sarospatak na Węgrzech. Jest to pierwszy przekład Pisma Świętego. Pochodzi ona z 1455r.



Wyszukiwarka