Ocena świadomości poszkodowanego

Świadomość:

1. Zdawanie sobie sprawy z własnych myśli i uczuć, a także zdolność rozpoznawania otoczenia.

2. Istotą zaburzeń świadomości jest zmiana zachowania pacjenta, która może przejawiać się niewielkimi zaburzeniami aż do pełnej utraty świadomości włącznie.

Najczęstsze przyczyny zaburzenia świadomości:

1. Ostre i przewlekłe zatrucia (alkohol, substancje psychoaktywne, leki)

2. Zaburzenia metaboliczne (hipoglikemia, hiperglikemia, kwasica ketonowa w przebiegu cukrzycy, hiperosmolarność osocza, mocznica)

3. Niedotlenienie (z mięśnia sercowego, zapalenie płuc, zator tętnicy płucnej)

4. Zakażenia

5. Urazy czaszkowo-mózgowe

6. Hipotermia i gorączka

7. Reakcje związane z chorobą psychiczną

Zadania ratowników w przypadku zaburzenia świadomości:

1. Ocena miejsca zdarzenia

2. zabezpieczenie podstawowych funkcji życiowych (ABC), tlenoterapia

3. Ocena wstępna chorego

4. Badanie fizykalne i ocena wstępna i wtórna ze zwróceniem uwagi na stan świadomości (punktacja skali Glasgow) i ewentualne urazy głowy, ocena gałek ocznych, reakcji źrenic na światło i ich wielkości oraz szerokości przewodów słuchowych zewnętrznych i nosa

Skala Glasgow (GCS) - ocena stopnia świadomości:

Reakcja, odpowiedz: punkty:

1. Otwieranie oczu:

• Spontaniczne 4

• Na polecenie słowne 3

• Na ból 2

• Nie otwiera 1

1. Odpowiedz słowna:

• Swobodna, logiczna 5

• Mowa chaotyczna 4

• Wypowiedzi niewłaściwe, bez związku lub krzyk 3

• Niezrozumiałe dźwięki 2

• Brak 1

1. Odpowiedz ruchowa:

• Swobodna, odpowiednia do polecenia i sytuacji 6

• Celowa, lokalizująca bodziec bólowy 5

• Odsunięcie (zgięcie) kończyny od źródła bólu 4

• Odruchowe zgięcie kończyny w reakcji na bodziec

bólowy lub spontaniczne 3

• Odruchowe prostowanie kończyn na bodziec bólowy 2

• Brak 1

Czterostopniowa ocena stopnia świadomości - porównanie ze skalą Glasgow:

Stopień świadomości: punkty s. GCS:

1. Przytomny 15

2. Reaguje na polecenia 2-14

3. Reaguje na ból 4-8

4. Brak reakcji 3

Śpiączka wg. Skali Glasgow:

2. Nie otwiera oczu

• Nie wypowiada żadnych słów

• Nie spełnia żadnych poleceń

Ciśnienie krwi tętnicze:

Zależne od pracy serca i od oporu naczyniowego - określonego przez napięcie ściany naczynia i jej elastyczności, a także od lepkości krwi.

Ciśnienie krwi rozkurczowe:

Najniższe ciśnienie w czasie rozkurczu.

Ciśnienie krwi skurczowe:

Najwyższa wartość ciśnienia w wyniku skurczu serca.

Pomiar ciśnienia krwi:

1. Bezpośredni (metoda krwawa) - za pomocą cewnika naczyniowego.

2. Pośredni - aparatem do mierzenia krwi (wg. RIVY ROCCIEGO = RR), przyrządem pomiarowym zaopatrzonym w nadymany mankiet gumowy i manometr, wartość skurczową i rozkurczową oznacza się metodą osłuchową.

Pomiar ciśnienia krwi:

• Zwykła szerokość mankietu dla osoby dorosłej wynosi 12 cm

• Zbyt wąski mankiet powoduje nieprawdziwie wysoki odczyt, często też gdy pacjent czyni wysiłek mięśniowy by utrzymać ramię w górze

• Nie usunięcie ciasnego rękawa znad mankietu daje odczyt fałszywie zaniżony

Pomiar ciśnienia krwi:

• Usunąć odzież uciskającą ramię

• Równo założyć mankiet odpowiedniej szerokości

• Wymacać tętno w tętnicy ramiennej przed przyłożeniem stetoskopu

• Ramię ułożyć na wysokości serca

• Napompować mankiet aż do zniknięcia wyczuwalnego tętna w tętnicy promieniowej, określić osłuchowo ciśnienie skurczowe, a następnie upuszczać powietrze z szybkością około 2 mmHg na sekundę aż do uzyskania wartości ciśnienia rozkurczowego (Tony korotkowa).

1

---