Istotą każdej umowy jest zgodność świadczeń woli (consensus).
Typowe sposoby zawierania umów:
negocjacje (rokowania) - strony uzgadniają kolejno poszczególne postanowienia umowy; istota tkwi w aktywnym uczestnictwie obu stron w uzgadnianiu treści; umowa jest zawarta, gdy strony dojdą do porozumienia co wszystkich postanowień (art. 70 KC).
mogą się ograniczać tylko do essentialia negotii, lub obejmować także inne zagadnienia.
list intencyjny - nie ma charakteru prawnego; jest to dokument, w którym rokujące strony zakreślają ramy obejmujące negocjowane kwestie; jest dowodem trwania negocjacji; ale jeśli strona naegocjacji narusza zws-y etc., przysługuje roszczenie odszkodowawcze w zakresie strat z tytułu nie zawarcia umowy, odpowiedzialność quasi - deliktowa.
obowiązek stron do zachowania poufności informacji wyjawionych jako poufne; roszczenie odszkodowawcze z tytułu ujawnienia, chyba, że strony postanowią inaczej (art. 72¹). Jest to obowiązek quasi - kontraktowy, przepis art. 471 KC stosuje się odpowiednio
oferta i jej przyjęcie (art. 66 KC - ważne❢)
wystawienie rzeczy z podaniem ceny jest uznawane za ofertę i - przyjęta - nie może być anulowana (art. 534 KC)
oferent - składający ofertę - jest nią związany od momentu złożenia; oblat - przyjmujący ofertę - jest uprawniony do przyjęcia oferty (ekspektatywa zawarcia umowy);
inni mówią, że złożenie oferty jest elementem procesu powstawania czynności prawnej dwustronnej - tu więc oblatowi przysługuje kompetencja, a nie prawo podmiotowe.
niedopuszczalne jest wycofanie oferty - rodzi to roszczenie odszkodowawcze po stronie oblata.
oblat przyjmuje ofertę strony doszły do porozumienia powstaje pewna odmiana stosunku zobowiązaniowego; obie strony mają roszczenie zawarcia niewadliwej i wiążącej strony umowy;
jednoznaczne odrzucenie oferty w stanie związania przerywa ten stan.
czas związania (art. 66 §2) - jeśli oferent nie zaznaczył inaczej, oferta przestaje wiązać:
gdy nie będzie przyjęta niezwłocznie (jeśli złożono ofertę bezpośrednio - osobiście, telefonicznie, etc.)
po czasie niezbędnym do otrzymania wysłanej niezwłocznie odpowiedzi (jeśli złożono ofertę pośrednio) - jeżeli nie z winy oblata odpowiedź opóźnia się, to oferta zgodnie z okolicznościami może być uznana za przyjętą
gdy nie zostanie natychmiast potwierdzona przez oblata (gdy jest objawiona na stronie www)
przyjęcie oferty z dokonaniem w niej zmiany - traktuje się jako nową ofertę (kontroferta); ale w stosunkach między przedsiębiorcami, gdy nie ma istotnych zmian, uznaje się to za przyjęcie oferty (art. 68¹ §1), chyba że (§2):
zastrzeżono wyraźnie w ofercie, że nie można wprowadzać zastrzeżeń
wtenczas jest to kontroferta, albo gdy oferent niezwłocznie sprzeciwił się zastrzeżeniom
gdy oferent zaznaczy, że musi potwierdzić zastrzeżenia
zawarcie umowy:
przyjęcie dorozumiane następuje po przystąpieniu do jej realizacji (art. 69 KC)
przyjęcie milczące (art. 682) - jeżeli podmioty pozostają w stałych stosunkach gospodarczych
odwołanie oferty ad incertas personas jest możliwa tylko w stosunkach między przedsiębiorstwami i jeśli nie wyłącza tego sama oferta, jeżeli zostało doręczone przed wysłaniem odpowiedzi.
przetarg / aukcja
stosunek przetargowy (pactum de procededendo) - stronami są organizator przetargu i oferent / licytant - musi określać czas, miejsce przedmiot i warunki przetargu / aukcji; jeżeli przewiduje się zmianę warunków lub odwołanie, należy to uprzednio zastrzec w ogłoszeniu
wadium (nieobowiązkowe) - organizator pobiera je od oferenta lub zabezpiecza jego wpłacenie na wypadek niedojścia umowy do skutku: jedna ze stron uchyla się od zawarcia umowy wadium uniemożliwia dochodzenie zawarcia umowy sądownie ale zaspakaja interes strony; w razie zawarcia umowy - wadium należy zwrócić; jeśli organizator uchyla się od zapłaty; oferent ma roszczenie od podwójne wadium lub naprawy szkód.
przetarg - organizator z chwilą ogłoszenia, a oferent z chwilą przystąpienia są obowiązani do przestrzegania warunków; oferta wiąże do chwili wybrania jednej z nich, lub żadnej;
aukcja (art. 70¹ KC) - oferta złożona przestaje wiązać, gdy złożono ofertę korzystniejszą, chyba, że warunki stanowią inaczej; po trzykrotnym wywołaniu następuje wskazanie zwycięzcy; sporządza się protokół;
umowa jest zawarta z chwilą przybicia po trzykrotnym, bezskutecznym wywołaniu (w aukcji) lub przyjęcia oferty (w przetargu).
jeżeli ważność umowy wymaga konkretnej formy, obie strony mogą dochodzić zawarcia umowy
unieważnienie (art. 705) - może być orzeczone po zawarciu umowy na życzenie organizator lub każdy uczestnik, jeśli zaszło naruszenie prawa lub zws-ów wpływające wynik przetargu. Może go żądać także ten, kto zlecił komu innemu wzięcie udziału w przetargu; nie można podnieść tego później niż miesiąc po dowiedzeniu się o przesłance i później niż rok po zakończeniu przetargu.
naruszenie warunków przetargu - rodzi tylko roszczenie odszkodowawcze pokrzywdzonego.
Stanowcze oświadczenie woli złożone drugiej stronie i zawierające istotne elementy kontraktu; ogłoszenia publiczne, bądź wysyłane niekonkretnym osobom, w razie wątpliwości nie są ofertami
Przy umowie konsumenckiej dochodzą jeszcze specjalne wymagania z art. 66¹ §2