Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
CB? Ależ to proste!
CB (skrót od citizens band)
jest środkiem wzajemnego ko-
munikowania siÄ™, prowadzenia
rozmów prywatnych w pasmie
27MHz.
W Polsce oficjalnie jest do-
puszczone do eksploatacji
przez użytkowników CB pasmo
26,960-27,405MHz podzielone
na 40 kanałów z odstępem co
10kHz (tak zwana podstawowa
 czterdziestka oznaczona
umownie literÄ…  C ).
CB jest szczególnie przydat-
ne w samochodzie, gdyż umożliwia szyb- Jeśli chodzi o parametry techniczne, Poniżej zebrano najczęściej występu-
kie komunikowanie się z innymi samo- radiotelefony można podzielić na trzy gru- jące elementy regulacyjne na płycie czo-
chodami i domem oraz wzajemną wymia- py: samochodowe, bazowe (stacjonarne) łowej na przykładzie popularnego radiote-
nę informacji o sytuacji na drodze, szyb- i przenośne (ręczne). lefonu samochodowego ALAN 48PLUS
kie wezwanie pomocy czy powiadamia- Moc wyjściowa nadajnika w radiotele- pokazanego na fotografii:
P
o
k
r
Ä™
t
Å‚
a
:
nie o niebezpieczeństwach i utrudnie- fonie CB (w Polsce, podobnie jak Pokrętła:
niach drogowych. Wzorem państw za- i w większości krajów europejskich) nie - CHANNEL (przełącznik kanałów; po-
chodnich przyjęto, że kanał 9 służy wy- może przekraczać 4W. W wielu przypad- kręcanie w prawo powoduje skokowe
łącznie do wzywania pomocy w nagłych kach moc ta jest za duża do normalnej przełączanie kanałów  w górę , pokręca-
wypadkach (pogotowie ratunkowe, straż pracy. Często dla uniknięcia zakłóceń nie w lewo -  w dół )
pożarna, policja), natomiast kanał 19 to użytkownicy CB stosują zmniejszenie - ON/OFF/VOLUME (regulator siły gło-
tzw. kanał drogowy, gdzie są przekazywa- mocy np. poprzez rezystorowe tłumiki. su połączony z wyłącznikiem zasilania)
ne informacje o nieprzejezdności dróg, Bywają jednak i tacy, którzy łamiąc prze- - SQUELCH (pokrętło blokady szu-
objazdach, gołoledziach, zatorach itp. pisy, narażając się na interwencję PAR, mów; właściwe ustawienie blokady pole-
Wielu kierowców korzysta z takich infor- stosują dodatkowe wzmacniacze (dopa- ga na powolnym pokręcaniu pokrętłem
macji, oszczędzając czas, paliwo, ner- lacze). Warto pamiętać, że dopiero czte- w prawo aż do momentu zaniku szumów
wy... Nie bez znaczenia jest fakt, że eks- rokrotne zwiększenie mocy wyjściowej słyszanych w głośniku)
ploatacja CB jest dużo tańsza od telefonu nadajnika spowoduje wzrost wskazań si- - RF GAIN (pokrętło regulacji w.cz.
komórkowego (można rozmawiać bez ły sygnału u korespondenta o 1 S (na S- odbiornika; umożliwia zmniejszenie
ograniczeń nie płacąc rachunków). metrze). czułości toru odbiornika w momencie
Urządzenie zainstalowane w domu za- Najczęściej wykorzystywanym w pa- odbioru dużego sygnału, aby nie dopro-
pewnia (z zewnętrzną anteną) nawiązy- smie CB rodzajem modulacji jest modula- wadzić do zniekształceń sygnału a tym
wanie łączności z innymi użytkownikami cja amplitudy (AM). W Polsce około 90% samym zrozumiałości)
CB na znaczne odległości, często ponad urządzeń jest przystosowanych do pracy - MIC GAIN (pokrętło regulacji czułości
50km. Zalety CB mogą być wykorzystane tą emisją. Do łączności lokalnych lepiej mikrofonu; umożliwia ono zmniejszenie
w turystyce: w nieznanym terenie można jest wykorzystywać modulację częstotli- czułości mikrofonu w przypadku, kiedy
liczyć na życzliwą pomoc i informację po- wości FM. Umożliwia ona co prawda pro- nadajemy z pomieszczenia, w którym pa-
siadacza CB, który mieszka w danej wadzenie łączności o mniejszym zasięgu, nuje duży hałas czy są prowadzone gło-
okolicy (lub przynajmniej zna ją lepiej od ale posiada niewątpliwą zaletę w postaci śne rozmowy; zmniejszenie czułości mi-
nas). Mówiąc najkrócej radio CB może wywoływania mniejszych (niż w przypad- krofonu powoduje, że musimy do niego
być wykorzystywane przez każdego. ku AM) zakłóceń radiowych i telewizyj- mówić z bardzo niewielkiej odległości)
P
r
z
y
c
i
s
k
i
:
W celu zaopatrzenia się w niezbędny nych. Do łączności dalekiego zasięgu jest Przyciski:
sprzęt CB najlepiej udać się do autoryzo- wykorzystywana modulacja jednowstę- - CB/PA (CB - praca normalna, PA - wy
wanego sklepu zajmującego się sprzeda- gowa (SSB), jednak sprzęt przystosowa- korzystywanie megafonu)
żą homologowanego sprzętu. Tylko wte- ny do tego typu modulacji jest dużo droż- - AM/FM (przełącznik rodzaju modulacji)
dy będziemy mieli pewność, że nie bę- szy. - ANL/OFF (umożliwia załączenie ogra
dzie problemów z rejestracją radiotelefo- Na rynku krajowym można spotkać nicznika trzasków)
nu. Oprócz urządzeń nadawczo - odbior- bardzo wiele różnych radiotelefonów re- - LOCAL/DX (DX - praca normalna, LO-
czych sklepy sprzedają także niezbędne nomowanych firm światowych. Można CAL - praca ze zmniejszoną czułością
akcesoria (anteny, kable zasilające, złą- tutaj wyróżnić dwóch największych pro- odbiornika)
cza, mierniki antenowe, zasilacze, filtry ducentów: ALAN i PRESIDENT.
przeciwzakłóceniowe...).
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 5/99 1
Projekty AVT
P
r
o
j
e
k
t
y
A
V
T
- SCAN (umożliwia skanowanie kana Oprócz wielokanałowych urządzeń CB Dla tych, którzy lubią własne konstruk-
łów; ustawia się na pierwszym kanale można spotkać także zabawki typu Wal- cje, na następnej stronie zamieszczony
gdzie prowadzona jest łączność) kie Talkies. Są to bardzo proste, przeno- jest opis wykonana prostego jednokana-
- M1...M5 (przyciski programowania śne radiotelefony, z reguły jednokanało- łowego odbiornika CB/AM, a w jednym
kanalów pamięci; pod każdym z nich we, niezbyt drogie, które można spotkać z kolejnych numerów EdW zostanie
można zaprogramować dowolny kanał) na różnych bazarach czy giełdach. opisany nadajnik małej mocy do współ-
- EMG (przycisk programowania; po Te zabawki mogą stanowić nie lada frajdę pracy z w/w odbiornikiem.
wybraniu kanału, który chcemy wprowa- dla dzieci czy harcerzy i są wykorzystywa-
A
n
d
r
z
e
j
J
a
n
e
c
z
e
k
dzić do pamięci radiotelefonu przyciska- ne do łączności na niewielkie odległoŚci. Andrzej Janeczek
my ww. przycisk a następnie numer pa- Najprostsze z tych urządzeń zawierają je-
mięci której chcemy ten kanał przypisać) dynie trzy tranzystory bipolarne, wykorzy-
- QUP (przestrajanie kanałów w górę) stywane zarówno przy nadawaniu, jak
Podstawowe parametry
- QDOWN (przestrajanie kanałów w dół) i odbiorze. Podczas odbioru jeden z nich
radiotelefonu ALAN 48PLUS:
pracuje jako detektor superreakcyjny,
- zakres częstotliwości: 26,960-27,405MHz
Wyświetlacz: a następnie jako dwustopniowy wzmac-
W
y
Å›
w
i
e
t
l
a
c
z
:
- ilość kanałów: 40
- CHANNEL (ciekłokrystaliczny wy- niacz akustyczny. Przy nadawaniu detek-
- synteza częstotliwości PLL
świetlacz numeru kanału; na samym dole tor superreakcyjny jest przekształcony - stabilność: 0,005%
- dokładność dostrojenia: 0,002%
tego wyświetlacza znajduje się wskaz
nik w generator stabilizowany rezonatorem
- modulacja: AM/FM
złożony z dziesięciu segmentów pokazu- kwarcowym, zaś wzmacniacz akustyczny
- napięcie zasilania: 11,3...14V (13,2V)
jący podczas odbioru orientacyjną siłę sy- we wzmacniacz mikrofonowy, gdzie wła- - pobór prądu: 1,1A (przy nadawaniu)
- zakres temperatur pracy: -10...+55 oC
gnału korespondenta; podczas nadawa- śnie rolę mikrofonu spełnia głośnik.
Parametry nadajnika
P
a
r
a
m
e
t
r
y
n
a
d
a
j
n
i
k
a
nia moc wyjściową; RX-odbiór; TX-nada Zgodnie z Dziennikiem Ustaw nr 63
- moc wyjściowa: 4W
- głębokość modulacji AM: 85...95%
wanie) z 30 czerwca 1993 r. na większość z urzą-
- dewiacja częstotliwości FM: 1,8kHz
Na tylnej ściance znajdują się gniazda: dzeń Walkie Talkie (moc do 150mW) nie
- impedancja wyjściowa: 50Ohm
- ANT (do dołączenia przewodu ante jest potrzebna homologacja oraz opłaty
Parametry odbiornika
P
a
r
a
m
e
t
r
y
o
d
b
i
o
r
n
i
k
a
- czuÅ‚ość: 0,5µV przy stosunku
nowego za pomocą wtyku PL259) z tytułu użytkowania.
sygnał/szum 10dB
- PA (do dołączenia głośnika megafonu Pomimo niewielkich mocy tych urzą-
- tłumienie przesłuchu
5W/8Ohm) dzeń CB, również przy ich użytkowaniu między sąsiednimi kanałami: 65dB
- moc wyjściowa m.cz.: 2W
- EXT (do dołączenia głośnika zewnę należy przestrzegać podstawowych za-
- pasmo częstotliwości m.cz.: 300...3000Hz
trznego lub słuchawek) sad obowiązujących w pasmie obywatel-
- częstotliwości pośrednie: 10,695MHz/455kHz
- DC (do dołączenia zasilania 13,8V) skim.
2 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH5/99