Historia Polski - Królowie XI i XII wieku


Mieszko II Lambert koronuje się na króla Polski w roku 1025. Dwie koronacje
jednego roku. Ma także starszego brata - Bezpryma, który to w każdej możliwej
okazji stara mu się zaszkodzić. Mieszko II, przeprowadza udane najazdy na
saksonię w latach 1028 i 1030. Rok później, pod pretekstem obrony praw
Bezpryma, interweniują Konrad II (Niemcy) i Jarosław Mądry (Ruś). Państwo
Polskie, znika z map a Mieszko II udaje się na wygnanie do księcia czeskiego
Ulardyka (1031-1032). Bezprym zrzeka się władza, ale w zamian za to żąda
nadania mu tytułu księcia. Zostaje jednak zamordowany w roku 1034. Tymczasem
Mieszko II wraca do kraju w roku 1032. Zrzeka się korony, składa hołd lenny
cesarzowi, akceptuje podział państwa na dzielnice (Jego własną, brata Ottona i
brata stryjecznego Doktryka). Rychła śmierć Ottona, pozwala na nowo zjednoczyć
państwo. Mieszko II umiera w roku 1034. W latach 1034 - 1039 jest brak władzy
centralnej, umownie mówi się iż panował wtedy Bolesław Zapomniany. Na tron
wchodzi syn Mieszka II - Kazimierz Odnowiciel (zwany też mnichem). Nie przejął
władzy w 1034 gdyż znalazł się na przymusowej emigracji. W między czasie czesi
najeżdżają Polskę. Książe Brzetysław najeżdża Małopolskę, Śląsk i Wielkoposkę.
Zagarnięto wielkie łupy. Zniszczono Poznań i Gniezno. Przestało funkcjonować
arcybiskupctwo gnieźnieńskie. Kazimierz wraca do władzy w 1039. W obliczu
rozszerzającego się panowania Brzetysława w Polsce, Kazimierz prosi o pomoc
nowego króla niemiec - Henryka III. Początkowo, dzięki zbrojnej pomocy Niemiec,
Kazimierz odzyskuje Małopolskę i Wielkopolskę. W międzyczasie wybucha bunt
ludowy w Wielkopolsce przeciw możnym i ościołowi (powrót do pogaństwa). Państwo
się rozpada. Powstaje państwo Miecława i księstwa pomorskie. Miecław był
samozwańczym władcą mazowsza do roku 1047 (od 1034). Kazimierz Odnowiciel
zawiera sojusz z Jarosławem mądrym (ks. Kijowski)Został uśmiercony wraz z
wojskiem przez oddziały Kazimierza Odnowiciela i Jarosława Mądrego . Następnie
Kazimierz wydarł z rąk czechów Śląsk i uzależnił od siebie trybutem Pomorze
Gdańskie.
Po opanowaniu Polski, wprowadza kilka reform.
W zamian za służbę rycerską ofiarowuje rycerzom ziemię. (Osadza ich na ziemi)
Odbudowuje strukturę kościelną w oparciu o Kraków. Nowe kościoły, klasztory.
Próbuje przywrócić arcybiskupstwu gnieźnieńskiemu należne mu prawa, niestety
bezskutecznie.

Kazimierz odnowiciel umiera w roku 1058, po 18 latach sprawowania rządów w
Polsce. Pozostawia po sobie czterech synów i córkę (Bolesław Śmiały, Władysław
Herman, Otton, Mieczysław i Świętochna). Tron bierze w swoje ręce Bolesław
Śmiały. Śmiały chciał przywrócić dawną potęgę państwa polskiego. Jednakże jego
wyprawa na czechy, która zakończyła się niepowodzeniem, nie tylko osłabiła
jeszcze bardziej państwo ale i spowodowała utratę pomorza. (1070-1072).
Podejmował także zakończone sukcesem wyprawy na Węgry, popierając stronnictwo
antyniemieckie. Wprowadza na tron swojego sprzymierzeńca, Władysława. (1058
1060 1063), na rzecz Kijowskiego księcia Izasława podejmuje się wypraw w latach
1069 1077. Prawdopodobnie uzyskuje za to Grody Czerwieńskie. Bolesław Poparł
także papieża Grzegorza VI w jego sporze o inwestyrurę z cesarzem Henrykiem IV
(Inwestytura = prawo nadawania godności kościelnych i lenna). Jeśli zaś chodzi
o politykę wewnętrzną państwa to w roku 1075 odnawia arcybiskupstwo
gnieźnieńskie, a w roku 1076 za zgodą papieża koronuje się na króla polski.


1079 - Konflikt z biskupem Stanisławem ; Stanisław (1030 - 1079), biskup
krakowski, skazany na męczęńską śmierć za udział w spisku przeciwko królowi.
Jego kult jako męczennika rozwinął się w XIII wieku, i nabrał znaczenia
ogólnonarodowego. Król skazując biskupa na śmierć (w.g. niektórych podań, król
sam uczestniczył w egzekucji), spowodował bunt możnych i utracił władzę. W 1079
zbiega na Węgry, otruty w 1081 umiera.

Na tron wchodzi jego brat - Władysław Herman. Ten zaś, w przeciwieństwie do
brata, zrzeka się korony i staje po stronie cesarza w sporze o inwestyturę. W
początkowym okresie panowania w Polsce uległ wpływom wojewody (palatyna )
Sieciecha z rodu Starżów. Synowie władysława przyczyniają się do wygnania
wszechwładnego palatyna z państw. Dzielą Polskę na trzy dzielnice: Władysław
Herman otrzymuje Mazowsze, Zbigniew Wielkopolska, Kujawy, ziemia łęczycko
sieradzka, a Bolesław Śląsk i Małopolskę. Po śmierci Hermana, Bolesław bierze
Wrocław, Kraków i Sandomierz, a Zbigniew Mazowsze. Herman Umarł w 1102.

W latach 1102 1106 państwo polskie podzielone jest na dwie dzielnice. Zbigniewa
i Bolesława. Spór wygrywa w 1106 Bolesław. Zbigniew zbiega do czech. 1109 Wojna
Polsko Niemiecka. Ponieważ Bolesław nie płaci lenna i nie uznał praw Zbigniewa,
Henryk V próbuje najechać polskę, co mu się nie udaje. W 1112, zbigniew wraca
do kraju lecz z rozkazu brata zostaje okaleczony i umiera.

Podbój pomorza. Pomorze oderwało się od Polski w czasach kryzysu 1034-1039.
Krzywousty podbija je i przywraca polsce w roku 1119. Ustawiczne najazdy na
pomorze, pod panowanie Warcisława I doprowadziły do uzależnienia go od polski i
płacenia lenna i trybutu (1121-1122). Chrystianizację prowadził biskup Otton z
Bambergu (1124). Bunt pomorza w 1129 zakończony fiaskiem.

Bulle papieskie z lat 1131 i 1133 podporządkowały kościół Polski arcybiskupctwu
w Magdeburgu. Na zjeździe w Marseburgu w zamian za lenno z pomorza zachodniego
Krzywousty uzyskał poparcie cesarza Lotara III na potwierdzenie praw
arcybiskupctwa gnieźnieńskiego. Bulla gnieźnieńska (1136) wydana przez papieża
Innocentego II potwierdza status metropolii gnieźnieńskiej .

Statut Bolesława Krzywoustego o następstwie dziedzictwa tronu - 1138

Senior - książe zwierzchni, najstarszy w rodzie Piastów miał sprawować władzę
centralną (tj. Prowadzić politykę zagraniczną, kontrolować dzielnice
dziedziczne juniorów poprzez obsadę wojskową ważniejszych grodów, decydował o
wyborze urzędników) Oprócz dzielnicy senioralna przysługiwała mu także
dzielnica dziedziczna.

Dzielnica senioralna - niepodzielny obszar państwa, będący we władaniu
aktualnego seniora. Składała się z ziemi Krakowskiej i części ziemi
Sandomierskiej + Ziemia łęczycko sieradzka i część Kujaw.

Władysław II( pierwszy senior) Śląsk i ziemia lubuska
Bolesław IV Kędzierzawy - Mazowsze i część Kujaw
Mieszko III Stary - Wielkopolska i część Kujaw
Ziemia łęczycko sieradzka stanowiła zabezpieczenie żony Krzywoustego - Salomei
Henryk Sandomierski - ziemia Sandomierska
Kazimierz II Sprawiedliwy - Jako najmłodszy nie został uwzględniony.