Materiały pomocnicze do przedmiotu Grafika Inżynierska

Instytut Politechniczny Rok 1 semestr 02

Strona 1 z 5

Laboratorium nr 6

6. Fazowanie i zaokrąglanie 

Ścinanie elementów wykonujemy przy pomocy polecenia – FAZUJ 

Polecenie FAZUJ ścina (fazuje) narożnik dwóch odcinków lub wszystkie wierzchołki 

płaskiej  polilinii.  Ścięcie  polega  na  znalezieniu  punktu  przecięcia  dwóch  wskazanych 
odcinków  (jeśli  odcinki  nie  przecinają  się,  to  są  one  przedłużane,  aż  do  przecięcia  się), 
następnie  znalezieniu  na  każdym  odcinku  punktu  leżącego  w  określonej  odległości  od 
narożnika, połączeniu tych punktów odcinkiem i obcięciu części odcinków tak, by powstało 
sfazowanie.

Możliwe  jest  również  wybranie  opcji,  dzięki  której  wymiar  sfazowania  można 

podawać  nie za pomocą  dwóch długości,  ale długości oraz kąta.  Opcja ta  jest  dostępna pod 
nazwą  Metoda,  zaraz  po  wybraniu  polecenia  UTNIJ.  Różnice  pomiędzy  obiema  metodami 
fazowania przedstawiono na rysunku 52.

a)

a

b

Fazy

b)

a



kąT

Rys. 52. Różnice między metodami podczas tworzenia sfazowań

Dostępne podczas fazowania opcje są następujące:

 poliLinia – ścięcie wszystkich wierzchołków płaskiej polilinii. Po wybraniu tej opcji 

musimy wybrać polilinię.

 Fazy – opcja umożliwia podanie długości ścięć; pierwszego oraz drugiego ścięcia (jak 

na rysunku 52a).

 kąT – opcja umożliwia określenie długości oraz kąta ścięcia (jak na rysunku 52b).

 Utnij  –  opcja  umożliwia  określenie,  czy  oryginalne  obiekty  mają  być  ucięte  po 

wykonaniu  ścięcia.  W  odpowiedzi  na  pytanie:  „Podaj  tryb  [Utnij/Bezucinania] 
<Utnij>:” można wybrać opcje:

o Utnij – tworzone jest ścięcie i oryginalne obiekty są ucinane,
o Bezucinania – tworzone jest ścięcie, ale oryginalne obiekty nie są ucinane.

 Metoda – metoda tworzenia ścięć. W odpowiedzi na pytanie: „Podaj metodę ucinania 

[Długość/Kąt] <Długość>:” należy określić metodę tworzenia ścięć:

o Długość – ścięcie w oparciu o dwie długości (rys. 52a).
o Kąt – ścięcie w oparciu o długość i kąt ścięcia (rys. 52b).

Wybór  opcji  następuje  po  wpisaniu  dużej  litery  z  nazwy  opcji  i  potwierdzeniu  klawiszem 
ENTER (np. T w przypadku kąT).

Materiały pomocnicze do przedmiotu Grafika Inżynierska

Instytut Politechniczny Rok 1 semestr 02

Strona 2 z 5

Przykłady użycia polecenia FAZUJ przedstawiono na rysunku 53.  Warto zwrócić uwagę  na 
różnice pomiędzy rysunkami  53b oraz 53c,  które wynikają z  miejsca  wskazania odcinka  do 
fazowania, oznaczonego liczbą 1 lub 2.

a)

b)

c)

1

2

1

2

1

2

Rys. 53. Przykłady wykorzystania instrukcji FAZUJ

Zaokrąglanie  możemy wykonać przy pomocy polecenia– ZAOKRĄGL 

Polecenie  ZAOKRĄGL łączy dwa obiekty łukiem o określonym promieniu. Łączyć można 
odcinki, łuki, okręgi, płaskie polilinie, splajny, półproste i proste.
Po  wybraniu  polecenia  należy  wskazać  dwa  obiekty  do  połączenia  łukiem,  lub  wybrać 
(wpisując dużą literę z nazwy opcji) jedną z możliwych opcji:
 poliLinia –  zaokrągla  wierzchołki  płaskiej  polilinii.  Po  wybraniu  opcji  należy  wskazać 

polilinię.

 pRomień –  pozwala  na  określenie  promienia  zaokrąglenia  przez  wpisanie  wartości  z 

klawiatury

 uTnij – opcja umożliwia określenie, czy oryginalne obiekty mają być ucięte po wykonaniu 

zaokrąglenia.  W  odpowiedzi  na  pytanie:  „Podaj  tryb  [Utnij/Bezucinania]  <Utnij>:” 
można wybrać opcje:

o Utnij – tworzone jest zaokrąglenie i oryginalne obiekty są ucinane,
o Bezucinania  –  tworzone  jest  zaokrąglenie,  ale  oryginalne  obiekty  nie  są 

ucinane.

a)

b)

c)

1

2

1

2

1

2

Rys. 54. Przykłady wykorzystania instrukcji ZAOKRĄGL

Zaokrąglanie łukiem o promieniu 0 znajduje zastosowanie do dokładnego łączenia obiektów.

Przerwania  możemy wykonać przy pomocy polecenia– PRZERWIJ 

Polecenie  PRZERWIJ  pozwala  na  wycięcie  fragmentu  obiektu takiego  jak:  odcinek, 

szeroka linia, łuk, okrąg oraz polilinia. Fragment obiektu może zostać usunięty lub też obiekt 
może zostać rozbity na dwa stykające się ze sobą obiekty.

Materiały pomocnicze do przedmiotu Grafika Inżynierska

Instytut Politechniczny Rok 1 semestr 02

Strona 3 z 5

Po wprowadzeniu polecenia pojawia się zaproszenie do wybory obiektu, który ma być 

rozdzielony  „Wybierz  obiekt:”.  Następnie  wskazujemy  drugi  punkt  podziału  „Określ  drugi 
punkt przerwania lub [Pierwszy]:”  lub wybierz  opcję:

 Pierwszy –  pozwala  ponownie  określić  pierwszy  punkt  podziału  obiektu  (domyślnie 

pierwszy  punkt  podziału  jest  utożsamiany  z  miejscem,  gdzie  przecina  się  kilka 
obiektów). Opcję tę wybieramy,  gdy nie da się wskazać jednocześnie obiektu i punktu 
podziału  (np.  gdy  chcemy  rozdzielić  obiekt  w  miejscu,  gdzie  przecina  się  kilka 
obiektów).

 @  -  opcję  tę  wybieramy,  gdy  nie  chcemy  wycinać  fragmentu  obiektu,  a  tylko 

rozdzielić obiekt na dwa stykające się obiekty w miejscu wskazania. 

Rozbijanie elementów  możemy wykonać przy pomocy polecenia– ROZBIJ 

Polecenie  ROZBIJ  rozbija  elementy  złożone  na  elementy  proste.  Można  rozbijać 

bloki,  polilinie,  multilinie,  wymiary,  regiony,  paragrafy  tekstowe,  bryły  ACIS  i  siatki. 
Polecenie ROZBIJ wybieramy z menu Zmiana->Rozbij.

Przykładem rozbicia może być prostokąt który rozbijamy na 4 oddzielne proste, które 

niezależnie  możemy  edytować.  Wybieramy polecenie  rozbij  a  następnie zaznaczamy obiekt 
który chcemy rozbić. Rozbicie następuje po naciśnięciu ENTER-a.

Po wprowadzeniu polecenia wybieramy obiekty do rozbicia „Wybierz obiekty:”:

 rozbicie polilini powoduje zastąpienie jej odcinkami prostymi i łukami. Informacje o 

szerokości segmentów są tracone,

 polecenie ROZBIJ umożliwia rozbijanie bloków o różnych współczynnikach skali,

 za  pomocą  tego  polecenia  można  rozbijać  blok,  który  został  poddany  odbiciu 

lustrzanemu (LUSTRO),

 rozbicie obiektu nie zmienia wyglądu obiektu na ekranie (ale  polilinie tracą grubość),

 nie  można  rozbić  wprost  odnośników  zewnętrznych  dołączonych  do  rysunku 

poleceniem  ODNOŚNIK.  Aby  rozbić  odnośnik,  najpierw  należy  go  przyłączyć  do 
bieżącego rysunku opcją Ustal…polecenia ODNOŚNIK, a dopiero potem rozbij go,

 jeżeli  rozbijany  blok  zawiera  inne  zagnieżdżone  bloki,  to  polecenie ROZBIJ rozbija 

tylko jeden poziom zagnieżdżenia. Aby całkowicie rozbić zagnieżdżone bloki, należy 
użyć polecenia kilkakrotnie,

 polecenia ROZBIJ można rozbijać regiony i bryły ACIS, za wyjątkiem kuli i torusa,

 rozbicie multilinii powoduje zastąpienie jej odcinkami, 

 nie można rozbijać bloków wstawiony poleceniem WSTAW.

Materiały pomocnicze do przedmiotu Grafika Inżynierska

Instytut Politechniczny Rok 1 semestr 02

Strona 4 z 5

6.1 Przykłady:

Przykład 1
Przykład  z  rysunku  55  obrazuje  wykorzystanie  polecenia  ZAOKRĄGL.  Po  wybraniu 
polecenia ZAOKRĄGL wybieramy utnij u, podajemy tryb z ucinaniem, wybieramy promień 
zaokrąglenia r i podajemy jego wartość 20. Następnie klikamy na 1 i 2 linię.

  

Rys. 55. Przykład 1 (bez użycia funkcji ZAOKRĄGL)

Rys. 56. Przykład 1 (z użyciem funkcji ZAOKRĄGL)

Przykład 2
Przykład z rysunku 57 obrazuje wykorzystanie polecenia PRZERWIJ.  Po wybraniu tego 
polecenia zaznaczamy punkt P2 a następnie P1. W ten sposób zostaje odcięta górna część 
okręgu. Gdybyśmy w pierwszej kolejności zaznaczyli P1 a potem P2 zostałaby odcięta dolna 
część.

Rys. 57. Przykład 2 (bez użycia funkcji PRZERWIJ)

Materiały pomocnicze do przedmiotu Grafika Inżynierska

Instytut Politechniczny Rok 1 semestr 02

Strona 5 z 5

Rys. 58. Przykład 2 (z użyciem funkcji PRZERWIJ)