Autorzy: Iwona Stach, Karolina Dziadosz
Sebastian Podmiotko
organ koncesyjny przewiduje
udzielenie ograniczonej liczby koncesji
Ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym RP 'Monitor Polski', które powinno zawierać:
określenie przedmiotu i zakresu działalności, na którą ma być udzielona koncesja;
liczbę koncesji
szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja o ile
organ koncesyjny, w granicach przepisów odrębnych ustaw przewiduje ich określenie;
termin i miejsce składania wniosków o udzielenie koncesji;
wymagane dokumenty i informacje dodatkowe;
czas, na jaki może być udzielona koncesja.
Egzamin z prawa handlowego 2014/2015
I. Prawo prowadzenia działalności gospodarczej
1. Podaj definicję przedsiębiorcy i działalności gospodarczej z ustawy o swobodzie
działalności gospodarczej.
A. Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana,
handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze
złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
(art. 2)
B. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka
organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność
prawną – wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.
Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie
wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. (art. 4 ust.1-2)
2. Podaj definicję mikroprzedsiębiorcy, a także małego i średniego przedsiębiorcy
ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
3. Scharakteryzuj przetarg na udzielenie koncesji (w formie schematu)
Przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich
lat obrotowych:
Zatrudniał
średniorocznie
mniej
pracowników
niż:
oraz osiągnął roczny
obrót netto ze
sprzedaży towarów,
wyrobów i usług oraz
operacji finansowych
nieprzekraczający
równowartości w
złotych:
lub sumy aktywów
jego bilansu
sporządzonego na
koniec jednego z
tych lat nie
przekroczyły
równowartości w
złotych:
Mikroprzedsiębiorca
10
2 mln euro
2 mln euro
Mały przedsiębiorca
50
10 mln euro
10 mln euro
Średni przedsiębiorca
250
50 mln euro
43 mln euro
Zgłoszenia przedsiębiorców
liczba przedsiębiorców spełniających warunki do udzielenia koncesji i dających rękojmię
prawidłowego
wykonywania działalności objętej koncesją jest … koncesji przewidzianych do udzielenia
mniejsza lub równa
większa
Organ koncesyjny ogłasza w Dzienniku Urzędowym
RP „Monitor Polski”
O konieczności przeprowadzenia przetargu
Ogłoszenie powinno zawierać:
1) informację o konieczności przeprowadzenia przetargu;
2) minimalną opłatę, za którą może być udzielona koncesja- nie niższa niż opłata skarbowa
albo inna opłata o charakterze
publicznoprawnym, przewidziana w odrębnych przepisach za udzielenie koncesji:
3) miejsce i termin składania ofert;
4) szczególne warunki jakie powinna spełniać oferta;
5) wysokość, termin i formę wniesienia wadium
6) termin rozstrzygnięcia przetargu
Przedsiębiorcy składają oferty
Organ koncesyjny dokonuje wyboru w liczbie zgodnej z liczbą koncesji
kierując się wysokością zadeklarowanych opłat za udzielenie koncesji
Najwyższa oferta- udzielenie koncesji
W przypadku gdy kilku przedsiębiorców zadeklarowało
opłatę w takiej samej wysokości, organ koncesyjny
wzywa tych przedsiębiorców do ponownego
zadeklarowania opłaty i wybiera ofertę przedsiębiorcy,
który zadeklarował wyższą opłatę
udzielenie koncesji wszystkim przedsiębiorcom
ogłoszenie przetargu
4. Opisz proces (etap po etapie) działań, po których osoba fizyczna może rozpocząć
wykonywanie działalności gospodarczej
1. Osoba fizyczna może podjąć działalność gospodarczą po złożeniu wniosku o wpis
do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
2. Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej prowadzona jest w
systemie teleinformatycznym przez ministra właściwego do spraw gospodarki.
3. Wnioskodawca składa wniosek o wpis do CEIDG za pośrednictwem formularza
elektronicznego dostępnego na stronie internetowej CEIDG, w Biuletynie
Informacji Publicznej ministra właściwego do spraw gospodarki oraz za
pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej.
4. Wniosek o wpis do CEIDG może być również złożony na papierowym formularzu
zgodnym z formularzem urzędowym pobranym przez przedsiębiorcę w wybranym
przez niego urzędzie gminy, złożonym osobiście albo wysłanym listem
poleconym.
5. Wniosek składany osobiście winien zostać opatrzony własnoręcznym podpisem
wnioskodawczy, zaś wniosek przesyłany listem poleconym musi być
poświadczony notarialnie.
6. Organ gminy przekształca wniosek złożony osobiście, na formę dokumentu
elektronicznego i przesyła do CEIDG nie później niż następnego dnia roboczego
od jego otrzymania.
7. Wpis do CEIDG jest dokonywany jeżeli wniosek jest złożony przez osobę
uprawnioną i jest poprawny.
8. Wniosek dotyczy również przydzielenia: REGON-u, NIP-u oraz jest zgłoszeniem
do ZUS-u/KRUS-u.
9. W niektórych rodzajach działalności konieczne jest uzyskanie koncesji lub
zezwoleń bądź wpisu do rejestru działalności regulowanej.
5. Scharakteryzuj typy zachowania się państwa wobec gospodarki (podaj także
przedstawicieli, orientacyjne okresy i skutki)na podstawie wykładu.
Typy zachowania
się państwa
wobec
gospodarki
Przedstawiciele
Orientacyjne
okresy
Skutki
Merkantylizm
*Polska
kard. Richelieu,
Ludwik XIV
Stanisław
Staszic, Hugo
Kołłątaj
XVII/XVIII w.
początek XIX w
państwo samo ma zając się działalnością gosp.
gdy
państwo
samo
zacznie
tworzyć
manufaktury
może
promować
przedsiębiorczość i utrzymywać dwór z
własnych dochodów,
zmiana obyczajowości- tworzenie manufaktur
i przekazywanie ich mieszczanom
bezpieczna
infrastruktura
transportowa-
*Anglia
*Niemcy →
Kameralizm
*Rosja
Królowa
Elżbieta I
Piotr I
budowa szlaków, dróg i zabezpieczanie ich
przez system policyjno - nadzorczy
promowanie
własnych
produktów,
zwiększanie eksportu
Zalety:
rozwój gospodarczy
mniejsza bieda
dobry produkt
Wady:
przeobrażanie mieszczaństwa
rozwój, rozrost miast
zmniejszanie produkcji rolnej i ekspansja
kolonialna
(zwiększenie
obszaru
podatkowego)
naśladownictwo
rozwiązań
francuskich
uznających specyfikę Niemiec
wprowadzenie rozwiązań francuskich na
tereny Rosji: tworzy kontakt miedzy Rosja a
Europa (budowa portu w Petersburgu), zmiana
obyczajowości (nawet za cenę życia bojarów)
Protekcjonizm
H. Benjamin
koniec XVIII i
pocz. XIX
stale powraca w czasach wojen i kryzysów np.
Wielki Kryzys Gospodarczy, po II wojnie
światowej
elementy chroniące własną gospodarkę,
elementy prawne: taryfowe (np. cła),
pozataryfowe
(np.
kwoty
taryfowe),
parataryfowe (np. przepisy sanitarne)
Zalety:
pobudza rozwój,
krótkookresowa korzyść
chroni miejsca pracy
Wady:
stosowany długoletnio zawsze ma negatywny
wpływ
bezrobocie skokowe (klucz)
stagnacja gospodarcza
Liberalizm
Adam Smith
poł. XIX w do I wś.
pierwszy typ naukowo opracowany
gospodarka najlepiej będzie się rozwijać jeśli
państwo będzie wkraczać jak najmniej w
działania przedsiębiorców (niewidzialna ręka)
państwo to „stróż nocny”
tworzenie
przepisów
związanych
z
bezpieczeństwem
wewnętrznym
i
zewnętrznym resztę przepisów tworzą sami
przedsiębiorcy
rozrastanie się środowisk robotniczych
Zalety:
infrastruktura tworzona oddolnie jako element
pobudzający gospodarkę
bardzo niskie opodatkowanie
Wady:
powstanie rożnych obowiązków społecznych
np.
edukacyjny,
ochrony
najuboższych-
potrzeba na to środków = tworzy się presja
społeczna)
Socjalistyczna
gospodarka
planowa
K. Marks i F.
Engels
poł. XIX wieku
Praca ma charakter społeczny. Uspołecznienie
środków produkcji i innych aspektów życia. Założenia
sprzeczne z naturą człowieka. Brak elementów
kontroli, niedopracowane prawo planowania.
Interwencjonizm
klasyczny
J. M. Keynes
(teoria
konwergencji)
I i II Wojna
Światowa
tworzy się przepisy prawa pracy oraz przepisy
zabezpieczenia społecznego
wprowadzenie instytucji długu publicznego
aby kreować instytucje
stworzenie dogodnych warunków rozwoju
rodzimej gospodarki i uchronienie jej przed
konkurencją zewnętrzną
pomoc państwa w zdobyciu nowych rynków
zbytu
Zalety:
krótkotrwałe zatrzymanie zubożenia
społeczeństwa, wzrostu bezrobocia
powstanie nowych regulacji prawnych
Wady:
opodatkowanie całego społeczeństwa na
działalność interwencyjną
z czasem wzrost inflacji i długu publicznego
Państwo
Dobrobytu
(Welfare State)
Brak jednego
przedstawiciela
Wielka Brytania po
1945 r. - powstaje
na przełomie lat 40 i
50 XX wieku
dużo elementów socjalnych
państwo ingeruje w życie gospodarcze aby
zwalczać inflację i bezrobocie
państwo przejmuje na siebie
odpowiedzialność za zmniejszenie sfery
ubóstwa, zwiększenie poczucia
bezpieczeństwa ekonomicznego
Zalety:
zatrzymano idee socjalistyczne,
poddano się reformom
Wady:
osłabienie gospodarcze podatkami i kosztami
świadczeń socjalnych
realizacja możliwa tylko w krajach o wysokim
poziomie rozwoju gospodarczego
Społeczna
Gospodarka
Rynkowa
dr Ludwig
Erhard
po II wojnie
światowej
powszechny
akcjonariat
pracowniczy,
system
zamówień
publicznych,
ochrona
konkurencji,
zrównoważony
rozwój,
system
podatkowy
6. Podaj definicję rzemiosła i wskaż, jakiej działalności nie zalicza się do rzemiosła.
Rzemiosłem jest zawodowe wykonywanie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, z
udziałem kwalifikowanej pracy własnej, w imieniu własnym tej osoby i na jej rachunek, przy
zatrudnieniu do 50 pracowników – zwaną dalej rzemieślnikiem. Rzemiosłem jest również
zawodowe wykonywanie działalności gospodarczej przez wspólników spółki cywilnej osób
fizycznych, z udziałem kwalifikowanej pracy własnej, w imieniu własnym tych wspólników i
na ich rachunek, zatrudniających do 50 pracowników. (art. 2 ust.1-1a)
Do rzemiosła nie zalicza się działalności: handlowej, gastronomicznej, transportowej, usług
hotelarskich, usług świadczonych w wykonywaniu wolnych zawodów, usług leczniczych oraz
działalności wytwórczej i usługowej artystów plastyków i fotografików. (art.2 ust.4)
7. Charakteryzuj w punktach zalety i wady socjalistycznej gospodarki planowej.
Wskaż, dlaczego socjalistyczna gospodarka planowa nie powiodła się (wylicz
tylko w trzech punktach najważniejsze czynniki).
Zalety:
1) umożliwia zaprojektowanie przejścia do pełnego zatrudnienia i efektywnego
wykorzystania czynników wytwórczych
2) pozwala na osiąganie zamierzonych celów w skali państwa
3) pozwala na większą stabilność sytuacji gospodarczej poprzez eliminowanie wielu
spontanicznych efektów rynkowych
4) pozwala na wyznaczenie w miarę stałej i stabilnej inflacji, kontrolowanej przez
państwo i uniezależnienie się od skoków cenowych
Wady:
1) niezdolność do precyzyjnego zmierzenia wszystkich czynników popytowych prowadzi
do uśrednienia, przybliżeń lub błędnych założeń w prognozach
2) błędne prognozy prowadzą do złego planowania produkcji i marnowania zasobów
3) planowanie jest narażone na naciski polityczne lub ideologiczne
4) prowadzi często do usztywnienia polityki gospodarczej
5) często powoduje niedobór towarów na rynku i w rezultacie ich reglamentację
Nie powiodła się, ponieważ:
1) została oparta na założeniach sprzecznych z naturą człowieka
2) prawo planowania było nierozwinięte i niedopracowane
3) brak w niej elementów kontroli
pobudzający gospodarkę
Neoliberalizm
H. Kohl, M.
Thatcher, R.
Reagan
70/80 XX w
monetaryzm,
likwidacja
nierentownych
przedsiębiorstw będących obciążeniem dla państwa,
wzmocnienie konkurencji
8. Podaj zasady związane z kontrolą działalności gospodarczej przedsiębiorcy
zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej.
1. Zasada prymatu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nad ustawami
szczególnymi w zakresie trybu przeprowadzania kontroli (art.77 ust.1)
2. Zasada powiadomienia przedsiębiorcy o zamiarze przeprowadzenia kontroli (art.79)
3. Zasada prowadzenia czynności kontrolnych w obecności kontrolowanego lub osoby
przez niego upoważnionej (art.80)
4. Zasada przeprowadzania kontroli w siedzibie kontrolowanego w godzinach pracy lub
wykonywania działalności gospodarczej (art.80a)
5. Zasada sprawnego przeprowadzania kontroli i zasada niezakłócania funkcjonowania
kontrolowanego przedsiębiorcy (art.80b)
6. Zasada prowadzenia księgi kontroli przez przedsiębiorcę (art.81)
7. Zasada zakazu zbiegu kontroli (art.82)
8. Zasada zakazu wykorzystywania dowodów ujawnionych w trakcie prowadzenia
kontroli z naruszeniem przepisów prawa (art.84)
9. Zasada ograniczonego czasu kontroli (art.83)
9. Wymień wraz z przykładami formy ograniczania wolności gospodarczej (co
najmniej 4 przykłady).
Formy ograniczania
wolności gospodarczej
Akty administracyjne zezwalające
na rozpoczęcie działalności
gospodarczej lub dokonanie określonych
czynności gospodarczych
Żądanie zarejestrowania faktu podjęcia
określonej działalności gosp.
w specjalnym rejestrze (działalność
regulowana), np. działalność kantorowa,
usługi detektywistyczne
Żądanie zaangażowania określonej
wielkości
kapitału w momencie rozpoczynania
działalności gospodarczej
Żądanie prowadzenia działalności
w określonej formie
Nakaz prowadzenia działalności pomimo
wyrażenia woli jej zakończenia
Zezwolenia np. prowadzenie giełdy
Zgody, np.. prowadzenie systemów płatności
z wyjątkiem systemów prowadzonych
przez NBP
Licencje, np. podjecie i wykonywanie
transportu drogowego
np. banki mogą być prowadzone jako banki państwowe,
banki spółdzielcze lub w formie spółek akcyjnych,
Biuro Informacji Gospodarczej może być prowadzone
wyłącznie w formie spółki akcyjnej
1. Spółka komandytowo-akcyjna- minimalny kapitał
zakładowy: 50 000 zł
2. Spółka akcyjna- minimalny kapitał zakładowy:
100 000 zł
3. Spółka z o.o.- minimalny kapitał zakładowy: 5000 zł
np. ustawa z 18 kwietnia 2002 o stanie klęski żywiołowej;
Prawo energetyczne- Prezes URE może nakazać
dalsze prowadzenie działalności mimo wygaśnięcia koncesji
na okres do 2 lat jeżeli wymaga tego interes społeczny
Koncesje np. prowadzenie kasyna gry
10. Proszę porównać CEIDG z KRS-em (co najmniej 7 różnic, w punktach)
Rejestracja przedsiębiorców
Rodzaj rejestru
Centralna Ewidencja i
Informacja o
Działalności
Gospodarczej
Rejestr przedsiębiorców w Krajowym
Rejestrze Sądowym
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 2 lipca
2004 r. o swobodzie
działalności
gospodarczej
Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o
Krajowym Rejestrze Sądowym
Podmioty
podlegające
wpisowi
Przedsiębiorcy będący
osobami fizycznymi
Przedsiębiorcy będący niepełnymi
osobami prawnymi i osobami
prawnymi
Organ prowadzący
rejestr
Minister właściwy ds.
gospodarki
Sądy rejonowe (sądy gospodarcze)
obejmujące swoją właściwością
obszar województwa lub jego część,
zwane dalej „sądami rejestrowymi”
(art. 2 z ustawy o KRS)
Wpis
Na wniosek, z urzędu
Na wniosek, chyba, że przepis
szczególny przewiduje wpis z urzędu
Koszty
Wpis bezpłatny
Opłata sądowa (500 zł), ogłoszenie w
Monitorze Sądowym i Gospodarczym
(100 zł)
Termin, w jakim
dokonuje się wpisu
od momentu
złożenia wniosku
Niezwłocznie
W ciągu 7 dni
Dostępność
Jawność formalna
Jawność formalna i materialna
Tryb postępowania
przed organami
Postępowanie
administracyjne,
obowiązują przepisy
k.p.a.
Postępowanie cywilne, obowiązują
przepisy k.p.c. o postępowaniu
nieprocesowym
Struktura
Jednolita baza danych
Niejednolita baza danych, dzieli się na
trzy rejestry:
rejestr przedsiębiorców,
rejestr stowarzyszeń, innych
organizacji społecznych i
zawodowych, fundacji oraz
samodzielnych publicznych
zakładów opieki zdrowotnej,
rejestr dłużników
niewypłacalnych
11. Co należy do zadań CEIDG (art. 23 ust. 3 uosdg).
Zadaniem CEIDG jest:
1) ewidencjonowanie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi;
2) udostępnianie informacji o przedsiębiorcach i innych podmiotach w zakresie
wskazanym w ustawie;
3) umożliwienie wglądu do danych bezpłatnie udostępnianych przez Centralną
Informację Krajowego Rejestru Sądowego;
4) umożliwienie ustalenia terminu i zakresu zmian wpisów w CEIDG oraz
wprowadzającego je organu.
12. Wymień organy i ich podstawowe kompetencje zaangażowanych w prowadzenie i
dokonywanie wpisów do KRS.
1. Rejestr w systemie teleinformatycznym prowadzą sądy rejonowe (sądy gospodarcze)
obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część, zwane „sądami
rejestrowymi” (art. 2 ust.1 ustawy o KRS);
2. Gminy, jako zadania zlecone, wykonują czynności związane z prowadzeniem
Rejestru, polegające na zapewnieniu zainteresowanym:
a) wglądu do Polskiej Klasyfikacji Działalności,
b) urzędowych formularzy wniosków wymaganych ustawą umożliwiających
rejestrację spółek jawnych,
c) dostępu do informacji o wysokości opłat, sposobie ich uiszczania oraz o
właściwości miejscowej sądów rejestrowych (art. 2 ust. 2 ustawy o KRS)
3. Centralna Informacja Krajowego Rejestru Sądowego utworzona przez Ministra
Sprawiedliwości z oddziałami przy sądach rejestrowych. Zadaniem Centralnej
Informacji jest:
1) prowadzenie
zbioru
informacji
Rejestru
oraz
elektronicznego
katalogu
dokumentów spółek,
2) udzielanie informacji z Rejestru oraz przechowywanie i udostępnianie kopii
dokumentów z elektronicznego katalogu spółek,
3) utworzenie i eksploatacja połączeń Rejestru i katalogu w systemie
teleinformatycznym. (art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o KRS)
13. Kiedy wis w CEIDG podlega wykreśleniu z urzędu w drodze decyzji
administracyjnej ministra właściwego ds. gospodarki i co należy do zadań
punktu kontaktowego?
Przedsiębiorca podlega wykreśleniu z CEIDG z urzędu, w drodze decyzji
administracyjnej ministra właściwego do spraw gospodarki, w przypadku:
1) gdy prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania działalności gospodarczej przez
przedsiębiorcę;
2) wpisania do rejestru przedsiębiorców jednoosobowej spółki kapitałowej powstałej
wskutek przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we
własnym imieniu działalność gospodarczą;
3) stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania przez przedsiębiorcę działalności
gospodarczej;
4) niezłożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności
gospodarczej przed upływem okresu 24 miesięcy od dnia zawieszenia wykonywania
działalności gospodarczej;
5) niezłożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności
gospodarczej od dnia następującego po dniu, do którego przedsiębiorca zawiesił
wykonywanie działalności gospodarczej,
6) utraty przez przedsiębiorcę uprawnień do wykonywania działalności gospodarczej
przysługujących na podstawie przepisów o wykonywaniu działalności gospodarczej
przez osoby zagraniczne na takich samych zasadach co obywatele polscy;
7) gdy został dokonany z naruszeniem prawa; (art.34 ust.2 uosdg)
Zadaniem punktu kontaktowego jest:
1) umożliwienie dopełnienia procedur związanych z podejmowaniem, wykonywaniem i
zakończeniem działalności gospodarczej na terytorium Rzeczy-pospolitej Polskiej;
2) udzielanie informacji dotyczących:
a) procedur i formalności wymaganych przy podejmowaniu, wykonywaniu lub
zakończeniu działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
b) ogólnych zasad świadczenia usług w państwach, o których mowa w art. 13 ust. 1,
w szczególności w zakresie ochrony konsumentów;
c) danych kontaktowych właściwych organów wraz ze wskazaniem zakresu ich
kompetencji;
d) sposobów i warunków dostępu do rejestrów publicznych i publicznych baz danych
dotyczących działalności gospodarczej i przedsiębiorców;
e) środków prawnych przysługujących w przypadku sporu między właściwym
organem a przedsiębiorcą lub konsumentem, między przedsiębiorcą a
konsumentem oraz między przedsiębiorcami;
f) wydanych lub opracowanych przez właściwe organy wyjaśnień w zakresie
przepisów dotyczących podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności
gospodarczej;
g) danych kontaktowych stowarzyszeń i organizacji, które mogą udzielić praktycznej
pomocy przedsiębiorcom lub konsumentom;
h) praw i obowiązków pracowników i pracodawców;
i) adresów stron internetowych punktów kontaktowych w innych państwach;
14. W jakich sytuacjach ustawodawca dopuszcza przeprowadzenie więcej niż jednej
kontroli u przedsiębiorcy(art. 82 uosdg) i jak długo może trwać czas wszystkich
kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym (art. 83 uosdg).
Można przeprowadzić więcej niż jedną kontrolę, gdy:
1) ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej;
2) przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu
przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego
lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia;
3) kontrola jest prowadzona w toku postępowania prowadzonego na podstawie
przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;
4) przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia
lub środowiska naturalnego;
5) kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed
dokonaniem tego zwrotu;
6) przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z przepisów
prawa wspólnotowego o ochronie konkurencji lub przepisów prawa wspólnotowego w
zakresie ochrony interesów finansowych Wspólnoty Europejskiej;
7) kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na
podstawie przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych
z budownictwem mieszkaniowym;
8) kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na
podstawie przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków
poniesionych w związku z budową pierwszego własnego mieszkania.
Czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku
kalendarzowym nie może przekraczać:
Przedsiębiorca
Dni roboczych
Mikroprzedsiębiorca
12
Mały przedsiębiorca
18
Średni przedsiębiorca
24
Pozostali
48
15. Podaj jakie informacje usługobiorcy powinien podać zagraniczny usługodawca
przed zawarciem umowy [art. 10 ustawy o świadczeniu usług na terytorium RP].
Usługodawca, przed zawarciem umowy w formie pisemnej, a w przypadku braku
pisemnej umowy – przed rozpoczęciem świadczenia usługi, jest obowiązany, w sposób
jednoznaczny, podać usługobiorcy, o ile posiada, następujące informacje:
1) firmę, adres siedziby albo adres miejsca zamieszkania i głównego miejsca
wykonywania działalności;
2) organ rejestrowy i numer w rejestrze, w którym usługodawca jest zarejestrowany jako
przedsiębiorca albo numer w ewidencji działalności gospodarczej;
3) adres poczty elektronicznej lub inne dane umożliwiające bezpośredni kontakt z
usługodawcą;
4) wskazanie organu, który wydał certyfikat, koncesję, zezwolenie, zgodę, licencję lub
dokonał wpisu do rejestru albo wydał inny dokument uprawniający usługodawcę do
świadczenia usługi;
5) wskazanie samorządu zawodowego, do którego usługodawca należy, tytułu
zawodowego oraz państwa, w którym przyznano ten tytuł;
6) główne cechy usługi;
7) cenę usługi, jeżeli została ustalona;
8) stosowane przez usługodawcę wzorce umów oraz postanowienia umowne określające
prawo właściwe dla danej umowy lub sąd albo inny organ właściwy do rozstrzygania
sporów;
9) numer identyfikacji podatkowej (NIP) lub inny numer identyfikacyjny, którym
usługodawca jest obowiązany posługiwać się na potrzeby podatku od towarów i usług;
10) o obowiązkowym ubezpieczeniu lub gwarancji finansowej, wraz z danymi
ubezpieczyciela lub gwaranta, oraz o zasięgu terytorialnym ubezpieczenia;
11) o gwarancjach jakości wykonanej usługi, które nie są wymagane przepisami prawa.
16. W jakiej formie może być utworzone biuro informacji gospodarczej [art. 5
ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie danych
gospodarczych] i kiedy biuro informacji gospodarczej usuwa informację
gospodarczą [art. 31 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie
danych gospodarczych].
Biuro informacji gospodarczej, zwane dalej „biurem”, może być prowadzone wyłącznie w
formie spółki akcyjnej, o kapitale zakładowym nie mniejszym niż 4 000 000 złotych. Akcje
biura są wyłącznie akcjami imiennymi. Nie jest dopuszczalna zamiana akcji imiennych na
akcje na okaziciela. Akcje biura, których łączna wartość nominalna nie przekracza kwoty 4
000 000 zł, mogą być obejmowane wyłącznie za wkłady pieniężne i są opłacone w całości
przed zarejestrowaniem biura.
Biuro usuwa informacje gospodarcze:
1) na wniosek wierzyciela, nie później niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku;
2) przed zaprzestaniem wykonywania działalności gospodarczej przez biuro,
informując o tym wierzycieli związanych z biurem umową o udostępnianiu
informacji gospodarczych;
3) przekazane przez wierzyciela, z którym wygasła albo została rozwiązana umowa o
udostępnianie informacji gospodarczej;
4) przekazane przez wierzyciela, który po ich przekazaniu do biura został wy-kreślony
z właściwego rejestru albo ewidencji lub trwale zaprzestał wykonywania działalności
gospodarczej;
5) dotyczące posłużenia się podrobionym lub cudzym dokumentem – po upływie 10 lat,
licząc od końca roku, w którym biuro otrzymało te informacje;
6) na podstawie uzasadnionej informacji o nieistnieniu zobowiązania;
7) na podstawie uzasadnionej informacji o wygaśnięciu zobowiązania, jeżeli dane
dotyczą dłużnika będącego konsumentem;
8) po upływie 3 lat od ich ostatniej aktualizacji, nie później niż po upływie 10 lat od
dnia ich przekazania przez wierzyciela.
17. Kiedy i na jakich zasadach wierzyciel może przekazać do biura informacje
gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika będącego konsumentem [art. 14 ustawy o
udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie danych gospodarczych].
Wierzyciel może przekazać do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika
będącego konsumentem wyłącznie wówczas, gdy są spełnione łącznie następujące
warunki:
1) zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w
szczególności z tytułu umowy o kredyt konsumencki oraz umów, o których mowa w
art. 187
1
ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (umów
o świadczenie usług pocztowych i telekomunikacyjnych; przewóz osób i bagażu w
komunikacji masowej; dostarczanie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego;
dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków; wywóz nieczystości; dostarczanie
energii cieplnej);
2) łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika będącego konsumentem wobec
wierzyciela wynosi co najmniej 200 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 60
dni;
3) upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo
doręczenia dłużnikowi będącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do
doręczeń wskazany przez dłużnika będącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał
takiego adresu – na adres miejsca zamieszkania, wezwania do zapłaty, zawierającego
ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu
siedziby tego biura.
18. Kiedy i na jakich zasadach podmiot wobec którego posłużono się podrobionym
lub cudzym dokumentem może przekazać do biura informacji gospodarczej te
informacje [art. 17 ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie
danych gospodarczych].
Podmiot wobec którego posłużono się podrobionym lub cudzym dokumentem, w
szczególności dokumentem potwierdzającym tożsamość lub zaświadczeniem o zatrudnieniu
może przekazać do biura te informacje gospodarcze.
Podmiot ten może przekazać do biura wyłącznie informacje gospodarcze dotyczące:
1) siebie
2) dokumentu
Podmiot ten jest obowiązany poinformować osobę, której dokumentem tożsamości posłużono
się, o zamiarze przekazania informacji gospodarczych o tym dokumencie do biura, z
podaniem firmy i adresu siedziby tego biura.
19. Scharakteryzuj umowę o partnerstwie publiczno - prywatnym.
a) Umowa ta jest zdefiniowana w art. 7 ustawy o partnerstwie publiczno - prywatnym.
Przez umowę o partnerstwie publiczno-prywatnym partner prywatny zobowiązuje się
do realizacji przedsięwzięcia za wynagrodzeniem oraz poniesienia w całości albo w
części wydatków na jego realizację lub poniesienia ich przez osobę trzecią, a podmiot
publiczny zobowiązuje się do współdziałania w osiągnięciu celu przedsięwzięcia, w
szczególności poprzez wniesienie wkładu własnego.
b) Ustawa nie zawiera regulacji dotyczącej formy umowy o partnerstwie publiczno-
prywatnym, stąd należy przyjąć, że strony mają pełną swobodę jej wyboru. Choć w
związku z tym także forma ustna jest dopuszczalna, to zdaje się, że zakres umowy, a
także konieczność precyzyjnego sformułowania w niej praw i obowiązków stron czy
zadań na siebie przyjętych wymaga zastosowania co najmniej formy pisemnej.
c) Wynagrodzenie partnera prywatnego zależy przede wszystkim od rzeczywistego
wykorzystania lub faktycznej dostępności przedmiotu partnerstwa publiczno-
prywatnego.
d) Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym określa skutki nienależytego
wykonania i niewykonania zobowiązania, w szczególności kary umowne lub
obniżenie wynagrodzenia partnera prywatnego lub spółki kapitałowej, spółki
komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, zawiązanej w celu wykonania umowy
przez podmiot publiczny i partnera prywatnego.
e) Podmiot publiczny ma prawo do bieżącej kontroli realizacji przedsięwzięcia przez
partnera prywatnego. Umowa powinna określać zasady i szczegółowy tryb.
f) Po zakończeniu czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym
partner prywatny lub spółka, o której mowa w pkt.d przekazuje podmiotowi
publicznemu składnik majątkowy, który był wykorzystywany do realizacji
przedsięwzięcia, w stanie niepogorszonym, z uwzględnieniem jego zużycia
wskutek prawidłowego używania, chyba że umowa o partnerstwie publiczno-
prywatnym stanowi inaczej. Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym może
stanowić, że przekazanie składnika majątkowego nastąpi na rzecz państwowej lub
samorządowej osoby prawnej lub spółki handlowej z większościowym udziałem
jednostki samorządu terytorialnego albo Skarbu Państwa.
g) Zakazuje się istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści
oferty, na podstawie której dokonano wyboru partnera prywatnego, chyba że
podmiot publiczny przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o
partnerstwie lub w dokumentacji postępowania w sprawie wyboru partnera
prywatnego oraz określił warunki takiej zmiany.
20. Kiedy strona może w drodze skargi żądać uchylenia wyroku sądu polubownego
(art. 1206 § 1 kpc) ?
Strona może w drodze skargi żądać uchylenia wyroku sądu polubownego, jeżeli:
1) brak było zapisu na sąd polubowny, zapis na sąd polubowny jest nieważny,
bezskuteczny albo utracił moc według prawa dla niego właściwego;
2) strona nie była należycie zawiadomiona o wyznaczeniu arbitra, o postępowaniu przed
sądem polubownym lub w inny sposób była pozbawiona możności obrony swoich
praw przed sądem polubownym;
3) wyrok sądu polubownego dotyczy sporu nieobjętego zapisem na sąd polubowny lub
wykracza poza zakres takiego zapisu, jeżeli jednak rozstrzygnięcie w sprawach
objętych zapisem na sąd polubowny daje się oddzielić od rozstrzygnięcia w sprawach
nieobjętych tym zapisem lub wykraczających poza jego zakres, wyrok może być
uchylony jedynie w zakresie spraw nieobjętych zapisem lub wykraczających poza
jego zakres; przekroczenie za-kresu zapisu na sąd polubowny nie może stanowić
podstawy uchylenia wyroku, jeżeli strona, która brała udział w postępowaniu, nie
zgłaszała zarzutów co do rozpoznania roszczeń wykraczających poza zakres zapisu;
4) nie zachowano wymagań co do składu sądu polubownego lub podstawowych zasad
postępowania przed tym sądem, wynikających z ustawy lub określonych przez strony;
5) wyrok uzyskano za pomocą przestępstwa albo podstawą wydania wyroku był
dokument podrobiony lub przerobiony;
6) w tej samej sprawie między tymi samymi stronami zapadł prawomocny wyrok sądu.
21. Kiedy sąd na wniosek strony może odmówić uznania albo stwierdzenia
wykonalności wyroku sądu polubownego wydanego za granicą lub ugody
zawartej przed sądem polubownym za granicą (art. 1215 § 2 kpc)?
Sąd na wniosek strony odmawia uznania albo stwierdzenia wykonalności wyroku sądu
polubownego wydanego za granicą lub ugody zawartej przed sądem polubownym za
granicą, jeżeli strona wykaże, że:
1) nie było zapisu na sąd polubowny, zapis na sąd polubowny jest nieważny,
bezskuteczny albo utracił moc według prawa dla niego właściwego;
2) nie była należycie zawiadomiona o wyznaczeniu arbitra, o postępowaniu przed sądem
polubownym lub w inny sposób była pozbawiona możliwości obrony swoich praw
przed sądem polubownym;
3) wyrok sądu polubownego dotyczy sporu nieobjętego zapisem na sąd polubowny lub
wykracza poza zakres takiego zapisu, jeżeli jednak rozstrzygnięcie w sprawach
objętych zapisem na sąd polubowny daje się oddzielić od rozstrzygnięcia w sprawach
nieobjętych tym zapisem lub wykraczających poza jego zakres, odmowa uznania albo
stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego może dotyczyć jedynie spraw
nieobjętych zapisem lub wykraczających poza jego zakres;
4) skład sądu polubownego lub postępowanie przed tym sądem nie były zgodne z umową
stron lub – w braku w tym przedmiocie umowy – nie były zgodne z prawem państwa,
w którym przeprowadzono postępowanie przed sądem polubownym;
5) wyrok sądu polubownego nie stał się jeszcze dla stron wiążący lub został uchylony
albo jego wykonanie zostało wstrzymane przez sąd państwa, w którym lub według
prawa którego wyrok ten został wydany.
22. W jakich przypadkach pomimo doręczenia mediatorowi przez stronę wniosku o
przeprowadzenie mediacji, z dołączonym dowodem doręczenia jego odpisu
drugiej stronie mediacja nie zostaje wszczęta (art. 183
6
§ 2) ?
Mimo doręczenia wniosku, mediacja nie zostaje wszczęta, jeżeli:
1) stały mediator, w terminie tygodnia od dnia doręczenia mu wniosku o
przeprowadzenie mediacji, odmówił przeprowadzenia mediacji;
2) strony zawarły umowę o mediację, w której wskazano jako mediatora osobę niebędącą
stałym mediatorem, a osoba ta, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej wniosku o
przeprowadzenie mediacji, odmówiła przeprowadzenia mediacji;
3) strony zawarły umowę o mediację bez wskazania mediatora i osoba, do której strona
zwróciła się o przeprowadzenie mediacji, w terminie tygodnia od dnia doręczenia jej
wniosku o przeprowadzenie mediacji, nie wyraziła zgody na przeprowadzenie
mediacji albo druga strona w terminie tygodnia nie wyraziła zgody na osobę
mediatora;
4) strony nie zawarły umowy o mediację, a druga strona nie wyraziła zgody na mediację.
23. Wymień podmioty stosunków cywilnoprawnych i wskaż zasadnicze ich postacie
(w schemacie)
Rodzaj
podmiotu
Osoba fizyczna
Osoba prawna
Ułomna osoba prawna (bez
osobowości prawnej, jednak
posiada zdolność prawną)
Postacie
Nieposiadająca
zdolności do
czynności
prawnych;
Z ograniczoną
zdolnością do
czynności
prawnych;
Posiadająca pełną
zdolność do
czynności
prawnych;
Spółki kapitałowe;
Spółdzielnie;
Przedsiębiorstwa
państwowe;
Jednostki
samorządu
terytorialnego;
Uczelnie wyższe;
Fundacje;
Spółki osobowe;
Wspólnota mieszkaniowa;
Spółki kapitałowe w organizacji;
Główny oddział zagranicznego
zakładu ubezpieczeń
Stowarzyszenie zwykłe
Europejskie Zgrupowanie
Interesów Gospodarczych
24. Podaj definicję i wymień składniki przedsiębiorstwa zgodnie z przepisami
kodeksu cywilnego (art. 55¹ KC)
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i
materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa
przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i
wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz
prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych
stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
25. Omów proces tworzenia fundacji i wskaż kiedy może prowadzić działalność
gospodarczą.
W myśl art. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach, fundacja może być ustanowiona
w celu realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów
społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich jak: ochrona zdrowia,
rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna,
ochrona środowiska i opieka nad zabytkami.
W celu ustanowienia fundacji wymagane jest złożenie przez fundatora oświadczenia woli o
ustanowieniu fundacji. Powinno być ono złożone w formie aktu notarialnego, przy czym
zachowanie tej formy nie jest wymagane, gdy ustanowienie fundacji następuje w testamencie.
Fundatorami mogą być osoby fizyczne niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca
zamieszkania bądź osoby prawne mające siedziby w Polsce lub za granicą. Siedziba fundacji
powinna znajdować się na terytorium RP. Do obowiązków fundatora należy sporządzenie
statutu fundacji określającego jej nazwę, siedzibę, majątek, cele, zasady, formy i zakres
działalności, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia
tego organu i jego członków. Statut może również zawierać inne postanowienia, w
szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej.
Fundacja podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego - rejestru
stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych
zakładów opieki zdrowotnej. Z chwilą dokonania wpisu uzyskuje ona osobowość prawną. W
przypadku, gdy fundacja zamierza prowadzić działalność gospodarczą, podlega ona wpisowi
także do KRS - rejestru przedsiębiorców. Uregulowanie to jest konsekwencją założenia, że
fundacja może, choć nie musi, posiadać statusu przedsiębiorcy.
Możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez fundacje doznaje szeregu
ograniczeń. Można je sprowadzić do następujących uwag:
1) fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji
jej celów;
2) w ramach tego przepisu, zakres działalności gospodarczej podejmowanej przez daną
fundację powinien zostać określony w statucie fundacji, jako akcie będącym podstawą
jej funkcjonowania. Zmiana zakresu prowadzonej działalności gospodarczej wymaga
każdorazowej zmiany statutu, która z kolei podlega wpisowi do KRS;
3) jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą, wartość środków majątkowych
fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą nie może być mniejsza niż 1000
zł
26. Proszę porównać prokurę i pełnomocnictwo nie będące prokurą (proszę wskazać
w punktach co najmniej 8różnic).
Prokura
Pełnomocnictwo
Legitymacja bierna
Os. fizyczna mająca pełną zdolność do
czynności prawnych
Każdy podmiot prawa mający co najmniej
org. zdolność do czynności pr.
Legitymacja
czynna
Przedsiębiorca podlegający wpisowi do
rejestru przedsiębiorców
Każdy podmiot prawa
Forma
Pisemna pod rygorem nieważności
Dowolna, chyba że ustawa stanowi inaczej
Wpis do KRS
Tak
nie
Substytucja
Nie
Tak, jeśli wynika z treści pełnomocnictwa
Możliwość
ograniczenia wobec
osób trzecich
Nie
Tak
Odwoływanie
W każdej chwili
W każdej chwili, chyba, że mocodawca zrzekł
się tego prawa
Zakres
Prowadzenie spraw sądowych i poza
sądowych przedsiębiorstwa z pewnymi
wyjątkami
Każdorazowo wynikający z treści
pełnomocnictwa
Rodzaje
Łączna, Samoistna i Oddziałowa
Ogólne, Rodzajowe, Szczegółowe
27. Jakie czynności mieszczą się w zakresie czynności prokurenta? Proszę również
podać przykłady. Następnie wylicz jakie czynności nie mieszczą się w zakresie
czynności prokurenta?
Czynności mieszczące się w zakresie umocowania prokurenta
Jest on umocowany do podejmowania czynności o charakterze sądowym i pozasądowym,
które są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Przykłady czynności sądowych
Przykłady czynności pozasądowych
reprezentowanie przedsiębiorcy przed
sądami
reprezentowanie przedsiębiorcy przed
organami administracji publicznej
składanie i przyjmowanie oświadczeń
woli, wezwań i zawiadomień
zawieranie umów cywilnoprawnych
Czynności wykraczające poza zakres umocowania prokurenta
zbycie przedsiębiorstwa
zbycie i obciążanie nieruchomości
dokonanie czynności prawnej oddającej przedsiębiorstwo do
czasowego korzystania
28. Podaj definicję konsumenta zgodnie z art. 22¹ KC.
Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej
niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.
29. Wymień i scharakteryzuj zasady prawa firmowego.
Zasady prawa firmowego regulują tworzenie, a także używanie firmy jako oznaczenia
przedsiębiorcy.
1. Zasada prawdziwości – wiąże się ona przede wszystkim z koniecznością
przedstawienia w firmie danych, które są prawdziwe. Zasada prawdziwości sensu
largo dotyczy przekazywania informacji na temat przedsiębiorcy. Zasada
prawdziwości sensu stricto wiąże się z zakazem wprowadzania w błąd co do danych
zawartych w firmie, nie tylko w dodatkach, które mogły wprowadzić w błąd, ale także
w samym korpusie firmy.
2. Zasada jedności – przedsiębiorca może obrać tylko jedną firmę. Przedsiębiorca nie
może stosować różnych firm.
3. Zasada ciągłości – wiąże się przede wszystkim z możliwością korzystania z firmy w
dotychczasowym lub uzupełnionym brzmieniu, jako następstwa utrzymania zarówno
dobrej sławy firmy, jak i odpowiedniej relacji ze zdobytą klientelą. Zasadę tę stosuje
się odpowiednio w przypadku kontynuowania działalności gospodarczej przez inną
osobę fizyczną będącą jej następcą prawnym.
4. Zasad wyłączności – każda nowa firma powinna odróżniać się dostatecznie od firm
innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku. Rynek (w
szerokim ujęciu) to pewne miejsce, terytorium, na którym przedsiębiorca prowadzi
działalność, oraz wąsko, jako tzw. Rynek właściwy wyznaczany przez 3 kategorie:
terytorialne, przedmiotowe (rynek produktu) oraz czasowe. Przyjęcie szerokiego
rozumienia rynku oznacza równie szerokie ujęcie wyłączności firmy, która rozciąga
się na obszar całego kraju, bez względu na rodzaj prowadzonej przez nich
działalności. Natomiast węższe ujęcie oznacza obowiązywanie zasady wyłączności
firmy tylko wobec przedsiębiorców konkurencyjnych, kierujących takie same lub
substytucyjne towary lub usługi do tej samej klienteli.
5. Zasada jawności – wiąże się z obowiązkiem wpisu do rejestru oraz ogólną
dostępnością do rejestru przedsiębiorców. W ten sposób osoby zainteresowane mają
dostęp do danych dotyczących firmy. Publiczny dostęp do rejestru przedsiębiorców
służy przede wszystkim pewności obrotu, ale leży również w interesie samego
przedsiębiorcy. Na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek zgłoszenia firmy do rejestru.
6. Zasada niezbywalności – wiąże się z zasadą, że firma nie może zostać zbyta. Służy
ona tylko oznaczeniu przedsiębiorców, a nie prowadzonego przedsiębiorstwa.
Przedsiębiorca może jednak upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swej
firmy, jeśli nie wprowadza to w błąd.
30. Jakie roszczenia przysługują przedsiębiorcy, którego prawo do firmy zostało
zagrożone cudzym działaniem, bądź naruszone (na podstawie art. 43 ze
znaczkiem 10 kc).
Przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może
żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne.
W razie dokonanego naruszenia może on także:
1) żądać usunięcia jego skutków,
2) złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie,
3) naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub
4) wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia.
31. Wymień organy przedsiębiorstwa państwowego (podstawowe i szczególne).
Wymień
kompetencje
stanowiące
ogólnego
zebrania
pracowników
przedsiębiorstwa.
Podstawowe organy przedsiębiorstwa państwowego są określone w art. 30 ustawy o
przedsiębiorstwach państwowych:
1) dyrektor przedsiębiorstwa;
2) rada pracownicza;
3) ogólne zebranie pracowników (delegatów);
Szczególnymi organami przedsiębiorstwa państwowego są:
1) tymczasowy kierownik przedsiębiorstwa - powoływany na okres nie dłuższy niż 6
miesięcy;
2) rada nadzorcza
Z kolei kompetencje stanowiące ogólnego zebrania pracowników przedsiębiorstwa
wyszczególnione są w art. 10 ustawy o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego.
Ogólne zebranie pracowników przedsiębiorstwa:
1) uchwala, na wniosek dyrektora, statut przedsiębiorstwa,
2) podejmuje uchwały w sprawie podziału zysku przeznaczonego dla załogi,
3) dokonuje rocznej oceny działalności rady pracowniczej przedsiębiorstwa oraz
dyrektora przedsiębiorstwa,
4) uchwala wieloletnie plany przedsiębiorstwa,
5) uchwala, na wniosek rady pracowniczej przedsiębiorstwa, statut samorządu załogi
przedsiębiorstwa.
32. Scharakteryzuj
postępowanie naprawcze i umowę o zarządzanie w
przedsiębiorstwie państwowym.
Postępowanie naprawcze jest również nazywane ustanowieniem zarządu
komisarycznego. Przyczyną ustanowienia zarządu komisarycznego przez organ
założycielski jest prowadzenie przez przedsiębiorstwo działalności gospodarczej ze
stratą, a także przekroczenie przez przedsiębiorstwo wskaźnika miesięcznego
przyrostu wynagrodzeń, prowadzące do pogorszenia sytuacji finansowej. Prawo
wszczęcia postępowania naprawczego ma organ założycielski, decyduje on, czy
podjąć tego rodzaju działanie, aby zapobiec likwidacji czy upadłości przedsiębiorstwa.
Zarządcą komisarycznym może być osoba fizyczna lub prawna, która będzie działać
przez organ lub pełnomocnika. Zasady sprawowania zarządu komisarycznego określa
organ założycielski. Zarządca komisaryczny jest zobowiązany do przygotowania
programu naprawczego przedsiębiorstwa. Zarządca komisaryczny jest zobowiązany
do przedstawienia co 3 miesiące sprawozdania ze swej działalności.
Wszczęcie postępowania naprawczego podlega ujawnieniu w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Ustanowienie zarządcy komisarycznego wywołuje następujące skutki:
1) ulegają rozwiązaniu organy samorządu pracowniczego;
2) organ założycielski odwołuje dyrektora przedsiębiorstwa państwowego;
3) zarządca komisaryczny przejmuje kompetencje organów przedsiębiorstwa za
wyjątkiem:
a) prawa do przyjmowania i zatwierdzania sprawozdania finansowego,
b) dokonywania podziału zysku wygospodarowanego przez przedsiębiorstwo na
fundusze i zasad wykonywania tych funduszy.
Powyższe kompetencje przejmuje organ założycielski. Może on w każdym czasie uchylić
zarząd komisaryczny, jeżeli:
1) ustały przyczyny wszczęcia postępowania naprawczego;
2) dalsze wykonywanie programu nie rokuje poprawy gospodarki przedsiębiorstwa.
Wówczas wydaje zarządzenie o postanowieniu przedsiębiorstwa w stan likwidacji.
Zawarcie umowy o zarządzanie majątkiem przedsiębiorstwa państwowego jest
formą jego reorganizacji, mającą na celu zwiększenie efektywności zarządzania,
bowiem funkcja ta jest powierzona jednemu podmiotowi. Stronami umowy o
zarządzanie są Skarb Państwa reprezentowany przez organ założycielski oraz
zarządca, którym może być osoba fizyczna lub prawna. Przedmiotem umowy jest
powierzenie zarządzania przedsiębiorstwem, tzn. że regulacja ta dotyczy jedynie
przedsiębiorstw państwowych. Umowa zawierana jest na czas oznaczony, nie krótszy
niż 3 lata.
Zawarcie umowy o zarządzanie wywołuje następujące skutki prawne:
1) ulegają rozwiązaniu z mocy prawa organy samorządu załogi: rada pracownicza,
ogólne zebranie pracowników. Członkom rady pracowniczej nie przysługuje
jednorazowa ochrona stosunku pracy, gdy z chwilą zawarcia umowy
przedsiębiorstwo traci swój samorządowy charakter;
2) organ założycielski odwołuje dyrektora przedsiębiorstwa państwowego, co jest
równoznaczne z wypowiedzeniem mu stosunku pracy;
3) kompetencje organów przedsiębiorstwa przyjmuje zarządca.
Rozwiązanie umowy o zarządzanie następuje z upływem czasu, na jaki została zawarta.
Ponadto, organ założycielski ma prawo rozwiązać kontrakt ze skutkiem natychmiastowym
(art. 45c ustawy o przedsiębiorstwach państwowych). Na podstawie ustawy o komercjalizacji
i prywatyzacji umowa i zarządzanie wygasa z dniem wpisania spółki do rejestru
przedsiębiorstwa (art. 3 ust. 3a ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji). Zawarcie umowy o
zarządzanie podlega ujawnieniu w Krajowym Rejestrze Sądowym.
II. Formy prowadzenia działalności gospodarczej
33. Proszę porównać (w formie tabeli) tryb tworzenia handlowych spółek osobowych.
Spółka jawna
Spółka partnerska
Sp. komandytowa
Sp. kom.-akcyjna
Umowa/
statut
Umowa musi być
zawarta w formie
pisemnej (pod
rygorem
nieważności)
Umowa musi być
zawarta w formie
pisemnej pod rygorem
nieważności (należy
określić wolny zawód
wykonywany w spółce;
każdy ze wspólników
musi mieć uprawnienia
do wykonywania
wolnego zawodu)
Umowa powinna być
zawarta w formie aktu
notarialnego (należy
wskazać
komandytariuszy i
komplementariuszy,
określić sumę
komandytową)
Statut w formie aktu
notarialnego podpisany
przez co najmniej
wszystkich
komplementariuszy;
Wpis do
rejestru
Spółka powstaje z chwilą wpisu do rejestru, ma on charakter konstytutywny; aby dokonać wpisu
należy uiścić opłatę 500 zł oraz opłatę za ogłoszenie w MSiG 100 zł; wniosek o rejestrację może
być złożony w formie tradycyjnej lub elektronicznej, zawsze na urzędowym formularzu +
odpowiednie załączniki (m. in. umowa, wzory podpisów osób uprawnionych do
reprezentowania spółki)
Minimalny
kapitał
zakładowy
Brak wymagań
Brak wymagań
Brak wymagań
50.000 zł
Powołanie
organów
Powołanie rady
nadzorczej(co do zasady
fakultatywnie, a jeżeli
akcjonariuszy jest więcej
niż 25, to obligatoryjnie)
Wtórny
sposób
powstania
Spółka powstaje w
sytuacji
przekształcenia
innej spółki. Może
dotyczyć spółki
cywilnej bądź
spółek prawa
handlowego
Spółka powstaje w
sytuacji
przekształcenia innej
spółki. Może dotyczyć
spółki cywilnej bądź
spółek prawa
handlowego
Spółka powstaje w
sytuacji przekształcenia
innej spółki. Może
dotyczyć spółki cywilnej
bądź spółek prawa
handlowego
34. Reprezentacja spółki jawnej.
Zgodnie art. 29 § 1 KSH, każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę. Jest ot jego
prawo, a nie obowiązek. Obowiązek taki może wynikać z umowy spółki. Prawo wspólnika do
reprezentowania spółki może mu zostać odebrane w 2 przypadkach:
Jeżeli w umowie spółki zostanie on wyłączony od prawa do reprezentowania, czyli
gdy wyrazi na to zgodę;
Wbrew jego woli jedynie z ważnych powodów prawomocnym orzeczeniem sądowym
(np. z powodu choroby psychicznej, braku staranności)
Możliwe jest wyłączenie prawa do reprezentacji, a nie jego ograniczenie.
Umowa spółki może wprowadzić również zasadę reprezentacji łącznej z innym wspólnikiem
lub prokurentem (art. 30 § 1 KSH). Wynika z tego, że zasadą jest reprezentacja czynna
jednoosobowa, natomiast zmiana tej reguły musi być zaznaczona w umowie i wpisana do
rejestru. Reprezentacja łączna może dotyczyć udziału pełnomocników. Nie jest możliwe
wyłączenie od prawa do reprezentacji wszystkich wspólników.
Poza możliwością reprezentacji przez wspólnika, spółka może być reprezentowana przez:
Prokurentów,
Pełnomocników,
Likwidatorów,
Syndyka masy upadłościowej;
Zasadą jest, że wspólnik, który ma prawo do reprezentacji, nie może być prokurentem.
Zakres przedmiotowy reprezentacji przez wspólników w spółce jawnej obejmuje wszystkie
czynności sądowe i pozasądowe. Nie występuje więc ograniczenie do prowadzonego
przedsiębiorstwa. Wspólnicy zatem mogą dokonywać wszelkich czynności, łącznie ze
zbywaniem i obciążeniem nieruchomości, ustanowieniem i odwoływaniem prokury, zbyciem
przedsiębiorstwa, jego wydzierżawieniem, ustanowieniem na przedsiębiorstwie prawa
użytkowania.
35. Odpowiedzialność za zobowiązania w spółce jawnej.
Art. 22 § 2 KSH dość precyzyjnie określa cechy odpowiedzialności wspólników tej spółki.
Możemy przyjąć, że jest to odpowiedzialność bezpośrednia, osobista, solidarna,
nieograniczona, ale subsydiarna.
Odpowiedzialność bezpośrednia – oznacza, że zaspokojenie długu przez wierzyciela
może nastąpić przez bezpośrednie skierowanie się do określonego składnika majątku
wspólnika jawnego.
Odpowiedzialność osobista – oznacza, że jest to odpowiedzialność rozszerzona na
cały majątek osobisty wspólnika jawnego, obejmujący wszystkie prawa majątkowe
bez ograniczeń. Zaspokojenie z określonego składnika majątkowego nie będzie
możliwe, jeżeli składnik ten został wyłączony spod możliwości zaspokojenia czy też
nie należy do wspólnika.
Odpowiedzialność solidarna wspólników – oznacza, że każdy z nich odpowiada za
całość długu wespół ze spółką i pozostałymi wspólnikami. Sposób zaspokojenia może
kształtować się różnie, zależnie od woli wierzycieli, a nie wspólników. Wierzyciel
będzie mógł żądać całości lub części świadczenia od wszystkich wspólników i spółki
łącznie, od niektórych z nich lub od każdego z osobna.
Odpowiedzialność solidarna jest ograniczona przez art. 31 KSH, zgodnie z którym
obowiązuje zasada odpowiedzialności subsydiarnej. Wierzyciel spółki może
prowadzić egzekucję z majątku wspólnika wówczas, gdy egzekucja z majątku spółki
okaże się bezskuteczna. Zasady tej nie odnosi się do zobowiązań powstałych przed
wpisem spółki do rejestru. Za te zobowiązania osoby działające „za spółkę” ponoszą
odpowiedzialność pierwszorzędną.
Odpowiedzialność wspólników jest odpowiedzialnością bez ograniczeń, tzn. nie
można w stosunkach zewnętrznych (wobec wierzycieli) jej ograniczyć. Możliwe są
jednak tego typu ograniczenia w stosunkach wewnętrznych (między wspólnikami).
Nie wpływa to na stosunki z osobami trzecimi.
Należy również wyszczególnić odpowiedzialność spółki. Zgodnie z art. 8 KSH spółka może
zaciągać zobowiązania - są one zaciągane w imieniu spółki jako odrębnego podmiotu. Za te
zobowiązania spółka ponosi odpowiedzialność:
całym swoim majątkiem złożonym z wkładów wniesionych przez wspólników oraz
nabytym w trakcie jej działalności
solidarnie ze wspólnikami
odpowiedzialność ma charakter prymarny- wierzyciel musi w pierwszej kolejności
podjąć próbę uzyskania zaspokojenia z majątku spółki
KSH przewiduje szczególne zasady odpowiedzialności wspólników w przypadku
„przystąpienia”:
Jeżeli nowy wspólnik przystępuje do spółki już istniejącej, która kontynuuje swoją
działalność, ponosi odpowiedzialność także za zobowiązania powstałe przed jego
przystąpieniem (art.32);
Jeżeli wspólnik jawny przystępuje do działającego już przedsiębiorcy
jednoosobowego, który wnosi przedsiębiorstwo do spółki jawnej, odpowiada również
za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu przedsiębiorstwa przez przedsiębiorcę
jednoosobowego, przed dniem utworzenia spółki do wartości wniesionego
przedsiębiorstwa wg stanu w chwili wniesienia, a wg cen w chwili zaspokojenia
wierzyciela (art. 33)
36. Odpowiedzialność za zobowiązania w spółce partnerskiej.
W spółce partnerskiej dochodzi do ograniczenia odpowiedzialności partnerów w oparciu o
kryterium wykonywania przez nich wolnych zawodów. Osobistą odpowiedzialność partnerów
oznacza, że ponosi on odpowiedzialność swoim majątkiem osobistym odrębnym od majątku
spółki. Odpowiedzialność ta jest związana z charakterem dokonywanych czynności.
Odpowiedzialność jest wyłączona w przypadku zobowiązań spółki powstałych w związku:
Z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu,
Z działaniem i zaniechaniem osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umów o
pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera
przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki (sekretarki,
asystenci, aplikanci itp.)
Partnerzy ponoszą odpowiedzialność nieograniczoną oraz osobistą za zobowiązania powstałe
w związku z :
Własnym działaniem i zaniechaniem przy wykonywaniu wolnego zawodu,
Działaniem i zaniechaniem osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umów o
pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu przy świadczeniu
usług związanych z przedmiotem działalności spółki;
Realizacją zadań spółki, ale tych, które nie są związane bezpośrednio z
wykonywaniem wolnego zawodu (remont lokalu, zakup mebli, rachunki za prąd, gaz
itp.)
Zobowiązaniami podatkowymi spółki i wspólników, wynikającymi z działalności
spółki (art. 115 Ordynacji Podatkowej). Jest to odpowiedzialność pierwszorzędna.
Jeżeli zachodzą przesłanki odpowiedzialności, to jest ona solidarna. Oznacza to, że każdy z
partnerów ponosi odpowiedzialność za całość długu solidarnie z innymi partnerami i spółką.
W zakresie nieuregulowanym w dziale dotyczącym spółki partnerskiej stosujemy przepisy o
spółce jawnej (art. 89 KSH), więc odpowiedzialność wspólników ma charakter subsydiarny.
Subsydiarna odpowiedzialność partnerów ogranicza solidarną odpowiedzialność.
37. Proszę porównać pozycję prawną komandytariusza i komplementariusza w
spółce komandytowej.
38. Etapy tworzenia spółki z o.o. (model tradycyjny)
a) Zawarcie umowy spółki
Musi być zawarta w formie aktu notarialnego
Musi zawierać : firmę i siedzibę spółki; przedmiot działalności spółki; wysokość
kapitału zakładowego; czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział; liczbę i
wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników; czas
trwania, jeżeli jest oznaczony
W umowie mogą się znaleźć takie elementy, jak np. określenie sposobu
reprezentacji spółki, określenie szczególnych korzyści lub obowiązków wspólnika
Skutkiem zawarcia umowy jest przede wszystkim powstanie spółki z o.o. w
organizacji
b) Powołanie władz spółki
Organy spółki można powołać:
a) w umowie sp. określić ich skład osobowy(pierwsze organy)
b) w odrębnej uchwale podjętej co do zasady przez zgromadzenie wspólników
komplementariusz
komandytariusz
Prawo reprezentacji i
prawo prowadzenia
spraw spółki
Ma prawo reprezentowania i
prowadzenia spraw spółki (ma
prawo współdecydowania w
sprawach spółki-płaszczyzna
wewnętrzna)
W zasadzie nie ma prawa prowadzenia ani
reprezentacji spółki, w drodze wyjątku może:
Gdy tak stanowi umowa spółki to może
prowadzić sprawy spółki
Gdy udzieli mu się pełnomocnictwa to może
reprezentować spółkę
Odpowiedzialność za
zobowiązania
Odpowiada za zobowiązania w
pełnej wysokości – tak jak wspólnik
w spółce jawnej
Odpowiada do wysokości sumy komandytowej
(kwota Pieniężna, której wysokość wpisuje się
w umowie- chroni majątek komandytariusza)
Firma
Jego nazwisko może być
umieszczone w firmie spółki
Jego nazwisko nie może być uwidocznione w
firmie spółki, gdyby zostało umieszczone to
komandytariusz zaczyna odpowiadać tak jak
komplementariusz
W każdej spółce z o.o. musi być powołany zarząd – jest on organem
obligatoryjnym(działanie poprzez organy)
W spółkach, w których wysokość kapitału zakładowego przewyższa kwotę
500 000 zł, a wspólników jest więcej niż 25, powinna być ustanowiona rada
nadzorcza lub komisja rewizyjna
c) Wniesienie wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego
Kapitał zakładowy musi być pokryty w całości przed rejestracją spółki
Minimalny kapitał zakładowy musi w sumie wynosić min. 5000 zł
Dowodem na rzeczywiste wniesienie wkładów jest oświadczenie członków
zarządu składane jako załącznik wniosku o rejestrację spółki
Wkłady mogą mieć postać pieniężną lub rzeczową (aporty-wszystko,co ma
wartość majątkową i jest zbywalne). Przedmiotem wkładu nie może być prawo
niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług.
d) Rejestracja
Wniosek o rejestrację musi być zgłoszony w 6 miesięcy od zawarcia umowy
spółki
na urzędowym formularzu + załączniki
Wniosek musi być opłacony kwotą 600 zł (100 + 500)
Wniosek o wpis podpisują wszyscy członkowie zarządu
Wpis do rejestru ma charakter konstytutywny
Z chwilą wpisu spółka uzyskuje osobowość prawną
39. Treść umowy spółki z o.o.
Umowa spółki z o.o. powinna zawierać (elementy obligatoryjne, art. 157 § 1 KSH):
Firmę i siedzibę spółki,
Przedmiot działalności spółki,
Wysokość kapitału zakładowego,
Określenie, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział,
Liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników,
Czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.
Elementy fakultatywne np.:
Określenie sposobu reprezentacji,
Przyczyny rozwiązania spółki,
Zasady powoływania i odwoływania członków zarządu,
Sposoby głosowania przez wspólników na zgromadzeniu wspólników (np. jaką
większością głosów podejmować uchwały).
Umowa spółki z.o.o. powinna być zawarta w formie aktu notarialnego (art. 157 § 2 KSH).
40. Jakie podmioty ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki z o.o. w
organizacji? Proszę scharakteryzować każdego z podmiotów oraz wskazać, jak
się ona kształtuje o rejestracji spółki.
1. Sama spółka – jako ułomna osoba prawna – ustawodawca traktuje ją jako osobę
prawną (art.11 §1 KSH)
2. Osoby, które działały w imieniu spółki:
a) Członkowie zarządu, o ile spółka ma już zarząd,
b) Pełnomocnicy powołani uchwałą wspólników.
3. Wspólnicy spółki do wysokości niewniesionego wkładu – jedyny przypadek, gdy za
zobowiązania spółki z o.o. odpowiedzialność ponoszą wspólnicy.
Odpowiedzialność ta ma charakter solidarny, odpowiedzialność spółki i osób, które działały
w jej imieniu jest nieograniczona, odpowiedzialność wspólników ograniczona.
Po rejestracji: Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki wobec wierzycieli;
odpowiada za nie sama spółka swoim majątkiem utworzonym z wkładów wspólników.
Ponadto, za zobowiązania spółki mogą odpowiadać także członkowie jej zarządu
subsydiarnie, tj. w przypadku bezskuteczności egzekucji z majątku spółki, jeśli nie zgłosili w
porę wniosku o upadłość spółki.
41. Proszę wymienić majątkowe i korporacyjne uprawnienia wspólnika w spółce
z o.o.
Prawa majątkowe:
Prawo do udziału w zyskach,
Prawo udziału w podziale likwidowanego majątku spółki,
Prawo zwrotu dopłat,
Prawo zwrotu wydatków poniesionych na spółkę.
Prawa korporacyjne:
Prawo do udziału w zgromadzeniu wspólników,
Prawo do głosowania na tym zgromadzeniu,
Prawo nadzoru nad działalnością spółki,
Prawo zaskarżania uchwał,
Prawo żądania wyłączenia wspólnika.
42. Proszę omówić procedurę zbycia udziału w spółce z o.o. (4 etapy)
I etap – zawarcie umowy pomiędzy zbywcą a nabywcą udziału – zbycie udziału,
jego części lub ułamkowej części udziału oraz jego zastawienie powinno być
dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.
Niezachowanie tej formy spowoduje bezwzględną nieważność dokonanej czynności
prawnej.
II etap – zawiadomienie spółki – zainteresowani zawiadamiają spółkę,
przedstawiając dowód przejścia bądź ustanowienia zastawu lub użytkowania.
Przejście udziału, jego części lub ułamkowej części oraz ustanowienie zastawu lub
użytkowania jest skuteczne wobec spółki od chwili, gdy spółka otrzyma od jednego z
zainteresowanych zawiadomienie o tym wraz z dowodem dokonania czynności.
Zbycie udziału wywołuje skutki prawne już w momencie zawarcia umowy pomiędzy
zbywcą a nabywcą.
III etap – wpis nowego wspólnika do księgi udziałów – zarząd jest obowiązany
prowadzić księgę udziałów, do której należy wpisywać nazwisko i imię albo firmę
(nazwę) i siedzibę każdego wspólnika, adres, liczbę i wartość nominalną jego
udziałów oraz ustanowienie zastawu lub użytkowania i wykonywanie prawa głosu
przez zastawnika lub użytkownika, a także wszelkie zmiany dotyczące osób
wspólników i przysługujących im udziałów. Wpis wspólnika do księgi będzie jedynie
potwierdzał posiadanie przez niego statusu wspólnika (deklaratoryjny charakter
wpisu).
IV etap – sporządzenie przez członków zarządu nowej listy wspólników i
przedłożenie jej sądowi rejestrowemu – czynność ta nie ma znaczenia dla uzyskania
przez nabywcę udziału statusu wspólnika
43. Proszę wymienić kwalifikacje podmiotowe członka zarządu w spółce z o.o.
Członkiem zarządu spółki z o.o. może być:
1. Tylko osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych,
2. Osoba fizyczna, która nie była skazana za niektóre przestępstwa wymienione w art. 18
§2 KSH (np. oszustwo, podrobienie dokumentów),
3. Osoba, która nie jest członkiem Rady Nadzorczej danej spółki,
4. Osoba, wobec której nie orzeczono zakaz sprawowania mandatu członka zarządu w
oparciu o art. 373 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze (na okres 1-10 lat),
5. Osoba, wobec której sąd nie orzekł środka karnego, polegającego na zakazie
sprawowania funkcji członka zarządu,
6. Osoba, której nie dotyczy zakaz sprawowania mandatu członka zarządu w spółkach
konkurencyjnych (art. 211 KSH); nie jest to zakaz bezwzględny, tzn., że za zgodą
spółki, członek zarządu może sprawować mandat w dwóch różnych spółkach, nawet
gdy są konkurencyjne.
44. Proszę wskazać dopuszczalne modele reprezentacji czynnej i biernej w spółce
z o.o.
a) Reprezentacja czynna - składania oświadczeń woli na zewnątrz
Ustawowa zasada reprezentacji łącznej dwuosobowej - by czynność prawna została
skutecznie dokonana w imieniu spółki dane oświadczenie woli musi być złożone przez
dwóch członków zarządu lub członka zarządu łącznie z prokurentem (gdy zarząd jest
co najmniej dwuosobowy)
*wyjątek:
Ta zasada ustawowa może być zmodyfikowana w umowie spółki, tzn. wspólnicy
mogą postanowić, że:
W spółce obowiązuje reprezentacja jednoosobowa
W spółce obowiązuje reprezentacja łączna przez wszystkich członków zarządu
W spółce obowiązuje reprezentacja mieszana, tzn. prezes zarządu może spółkę
reprezentować jednoosobowo zaś pozostali członkowie zarządu obowiązuje
reprezentacja łączna dwuosobowa (bardzo częsty w praktyce).
Reprezentacja mieszana ograniczona kwotowo- do pewnej kwoty obowiązuje
reprezentacja jednoosobowa zaś powyżej tej kwoty reprezentacja łączna
dwuosobowa (jest stosowany w praktyce aczkolwiek są wątpliwości czy ten
model jest dopuszczalny)
b) Reprezentacja bierna - przyjmowanie oświadczeń woli z zewnątrz
Obowiązuje ustawowa zasada reprezentacji jednoosobowej, zasady tej nie można
zmienić.
By sprawdzić, kto daną spółkę może reprezentować i jak spółka jest reprezentowana
należy sprawdzić w KRS-ie (ewentualnie umowie spółki)
45. Proszę wymienić podmioty (organy) uprawnione do reprezentacji spółki z o.o.
1) Zarząd- jest organem, który w zasadzie reprezentuje spółkę (z ustawy) w oparciu i
reprezentację łączną dwu osobową (zasadę tę można zmienić)
2) Rada Nadzorcza- wyjątkowo i tylko w niektórych sprawach tzn. w oparciu o art. 210
§1 KSH -> Rada Nadzorcza może reprezentować spółkę w umowach i sporach
pomiędzy spółką a członkiem zarządu
3) Pełnomocnik powołany uchwałą wspólników - reprezentuje spółkę w przypadku art.
210 § 1 KSH a także sp. z o.o. w organizacji jeżeli spółka ta jeszcze nie ma zarządu
4) Pełnomocnik powołany przez zarząd- może spółkę reprezentować we wszystkich
sprawach w zależności od tego co wynika z treści pełnomocnictwa
5) Likwidator- reprezentuje spółkę w okresie likwidacji
6) Kurator- działa w przypadkach określonych w KPC lub KC, gdy spółka nie ma
swoich organów, sąd może dla takiej spółki ustanowić kuratora a kurator powinien
postarać się o rozwiązanie spółki lub ustanowienie organów
7) Prokurent- art. 205 §3 KSH
8) Wspólnik- wyjątek od zasady (295 § 1 KSH- jeżeli spółka nie wytoczy powództwa o
naprawienie wyrządzonej jej szkody w terminie roku od dnia ujawnienia czynu
wyrządzającego szkodę, każdy wspólnik może wnieść pozew o naprawienie szkody
wyrządzonej spółce)
46. Jakie zakazy ciążą na członku zarządu spółki z o.o. w ramach zakazu
konkurencji (art. 211 KSH)?
Członek zarządu nie może bez zgody spółki:
1. Zajmować się interesami konkurencyjnymi;
2. Uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki
osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej;
3. Uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu.
4. Uczestniczyć w konkurencyjnej spółce kapitałowej w przypadku posiadania przez
członka zarządu co najmniej 10% udziałów lub akcji tej spółki albo prawa do
powołania co najmniej jednego członka zarządu.
47. Jakie zdarzenia powodują wygaśnięcie mandatu członka zarządu spółki z o.o.?
Proszę krótko omówić dwa z wymienionych zdarzeń.
1) Śmierć członka zarządu - utrata zdolności prawnej, zmarły nie może dokonywać
czynności prawnej;
2) Rezygnacja członka zarządu - jednostronna czynność prawna, do jej
skuteczności nie potrzebne jest jej przyjęcie, do złożenia rezygnacji przez członka
zarządu stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu zlecenia przez
przyjmującego zlecenie;
3) Odwołanie ze składu zarządu - członka zarządu odwołuje uchwała wspólników,
chyba że umowa spółki stanowi inaczej, może być odwołany w każdym czasie,
umowa spółki może ograniczać prawo odwołania do ważnych powodów;
4) Upływ kadencji - jeżeli umowa nie stanowi inaczej, mandat członka zarządu
wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego
sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy. Kadencja trwa
zazwyczaj jeden rok obrotowy (jeżeli członek zarządu powołany jest na okres
dłuższy niż rok , mandat wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników
zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia
funkcji członka zarządu), umowa może stanowić, że cały zarząd kończy kadencje
w jednym czasie.
5) Wygaśnięcie mandatu z powodu popełnienia przestępstw wymienionych w
art.18 ksh, m.in. przestępstw przeciwko mieniu, obrotowi gospodarczemu,
obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi
48. Sposoby zwoływania zgromadzenia wspólników w spółce z o.o. (art. 238 KSH).
1) Za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską - wysłanych
co najmniej 2 tygodnie przed terminem zgromadzenia wspólników,
2) Za pomocą poczty elektronicznej- wysłane co najmniej 2 tygodnie przed terminem
zgromadzenia; może być wysłane wspólnikowi jeżeli uprzednio wyraził na to pisemną
zgodę, podając adres, na który zawiadomienie powinno być wysłane.
W zaproszeniu należy oznaczyć dzień, godzinę i miejsce zgromadzenia wspólników oraz
szczegółowy porządek obrad. W przypadku zamierzonej zmiany umowy spółki należy
wskazać istotne elementy treści proponowanych zmian.
49. Podmioty uprawnione do zaskarżania uchwały zgromadzenia wspólników w
drodze powództwa o uchylenie uchwały i stwierdzenia jej nieważności (art. 250
KSH).
Prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały wspólników przysługuje:
1) zarządowi, radzie nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz poszczególnym ich członkom;
2) wspólnikowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał
zaprotokołowania sprzeciwu;
3) wspólnikowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w zgromadzeniu
wspólników;
4) wspólnikowi, który nie był obecny na zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego
zwołania zgromadzenia wspólników lub też powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej
porządkiem obrad;
5) w przypadku pisemnego głosowania, wspólnikowi, którego pominięto przy
głosowaniu lub który nie zgodził się na głosowanie pisemne albo też który głosował
przeciwko uchwale i po otrzymaniu wiadomości o uchwale w terminie dwóch tygodni
zgłosił sprzeciw.
50. Proszę omówić odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. za zobowiązania
spółki w oparciu o art. 299 KSH.
Zagadnienie
Charakterystyka zagadnienia
Podmiot
odpowiedzialny
Na podstawie art. 299 KSH - jeżeli egzekucja przeciwko spółce okazała się
bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania
Przesłanki
odpowiedzialności
(tzw. przesłanki
Z art. 299 KSH wynika tylko jedna przesłanka tj. bezskuteczność egzekucji
prowadzonej przeciwko spółce. Ciężar dowodu obciąża w tym zakresie wierzyciela.
Niekiedy wyodrębnia się dodatkową przesłankę w postaci istnienia zobowiązania
51. Proszę wymienić majątkowe i korporacyjne uprawnienia akcjonariusza.
Uprawnienia majątkowe:
Prawo do dywidendy,
Prawo do udziału w majątku likwidowanej spółki,
Prawo poboru akcji,
Prawo do szczególnych korzyści.
Uprawnienia korporacyjne:
Prawo głosu,
Prawo do informacji,
Prawo do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy,
Prawo do żądania zwołania walnego zgromadzenia,
Prawo zaskarżania uchwał walnego zgromadzenia,
Prawo do otrzymywania nowego dokumentu akcji,
Prawo do oceny działalności organów zarządzających,
Prawo do wniesienia powództwa przeciwko członkom władz lub innym osobom, które
wyrządziły szkodę spółce.
52. Kto może zwołać walne zgromadzenie w spółce akcyjnej?
1) zwyczajne walne zgromadzenie może zwołać:
zarząd (art. 399 § 1 KSH);
rada nadzorcza, jeżeli zarząd nie zwoła go w określonym terminie (6 miesięcy po
upływie każdego roku obrotowego) lub w statucie (art. 399 § 2 KSH);
pozytywne)
wobec spółki (sposobem wykazania tej przesłanki jest przeprowadzenie przez
wierzyciela własnego postępowania egzekucyjnego na podstawie KPC lub ustawy o
postępowaniu egzekucyjnym)
Zakres
odpowiedzialności
Odpowiedzialność dotyczy zobowiązań istniejących w okresie, gdy dana osoba była
członkiem zarządu.
Charakter
prawny
odpowiedzialności
Jest to odpowiedzialność gwarancyjna członka zarządu na wypadek, gdyby
egzekucja prowadzona przeciwko spółce na rzecz danego wierzyciela okazała się
bezskuteczna.
Wyłączenie
odpowiedzialności
zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie.
wszczęcie postępowania układowego we właściwym czasie.
brak winy członka zarządu w niezgłoszeniu wniosku o upadłość lub
niewszczęciu postępowania układowego.
brak szkody po stronie wierzyciela pomimo niezgłoszenia wniosku o
upadłość lub niewszczęciu postępowania układowego.
inna osoba (osoby) upoważniona przez statut, na warunkach przewidzianych dla
zwoływania zwyczajnego walnego zgromadzenia przez radę nadzorczą (art. 399
§ 4 KSH).
2) nadzwyczajne walne zgromadzenie, niezależnie od zarządu spółki akcyjnej,
mogą zwołać:
rada nadzorcza, jeżeli zwołanie go uzna za wskazane (art. 399 § 2 KSH);
akcjonariusze reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego lub co
najmniej połowę ogółu głosów w spółce, z prawem do wyznaczania
przewodniczącego tego zgromadzenia (art. 399 § 3 KSH);
akcjonariusze lub akcjonariusz reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą
kapitału zakładowego, jeżeli wbrew ich żądaniu złożonemu zarządowi na piśmie
lub w postaci elektronicznej nadzwyczajne walne zgromadzenie nie zostanie
zwołane, a wnioskodawcy uzyskają upoważnienie sądu rejestrowego do zwołania
postulowanego zgromadzenia. W takim przypadku sąd rejestrowy wyznacza
przewodniczącego zgromadzenia. Statut może upoważniać do żądania zwołania
nadzwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy reprezentujących mniej niż
jedną dwudziestą kapitału zakładowego (art. 400 KSH);
inna osoba lub osoby umocowane statutowo (art. 399 § 4 KSH).
Kodeks spółek handlowych określa też przypadki, kiedy istnieje obowiązek zwołania walnego
zgromadzenia. Obowiązek ten dotyczy przede wszystkim zwołania zgromadzenia
zwyczajnego, które musi być zwołane w terminie 6 miesięcy po upływie każdego roku
obrotowego (art. 395 § 1 KSH). Obowiązek niezwłocznego zwołania walnego zgromadzenia
ciąży też na zarządzie w przypadku, gdy zagrożony jest byt spółki tzn. wówczas, gdy bilans
sporządzony przez zarząd wykaże stratę przewyższającą sumę kapitałów zapasowego i
rezerwowych oraz jedną trzecią kapitału zakładowego (art. 397 KSH). Walne zgromadzenie
musi podjąć wówczas uchwałę dotyczącą dalszego istnienia spółki. Podjęcie uchwały o
rozwiązaniu spółki spowoduje wejście jej w fazę likwidacyjną (art. 459 pkt 2 KSH)
53. Sposoby zwoływania walnego zgromadzenia w spółce akcyjnej.
Spółka akcyjna
ogłoszenie
Powinno być dokonane co najmniej na 3 tygodnie przed terminem walnego
zgromadzenia
list polecony lub
przesyłka kurierska
Wysłane co najmniej 2 tygodnie przed terminem walnego zgromadzenia, ale
tylko jeżeli wszystkie akcje wyemitowane przez spółkę są imienne. Dzień
wysłania listów uważa się za dzień ogłoszenia
poczta elektroniczna
Zamiast listu poleconego lub przesyłki kurierskiej, zawiadomienie powinno
być wysłane co najmniej 2 tygodnie przed terminem walnego zgromadzenia,
jeśli wspólnik wyraził na to pisemną zgodę i podał adres, na który należy
wysłać zawiadomienie. Wszystkie akcje muszą być imienne
strona internetowa
W przypadku spółki publicznej możliwe ogłoszenie na stronie internetowej
spółki dokonane co najmniej 26 dni przed terminem walnego zgromadzenia
(spółka publiczna)
III. Prawo własności przemysłowej
54. Podaj, jakie cechy powinien posiadać wynalazek, aby udzielić na niego patent i
wyjaśnij pojęcia stosowane w swojej wypowiedzi. [art. 24-27] Na co nie udziela
się patentów? [art. 29]
Patenty są udzielane – bez względu na dziedzinę techniki – na wynalazki, które są:
a) nowe – wynalazek uważa się za nowy jeśli nie jest on częścią stanu techniki. Przez
stan techniki rozumie się wszystko to, co przed datą, według której oznacza się
pierwszeństwo do uzyskania patentu, zostało udostępnione do wiadomości
powszechnej w formie pisemnego lub ustnego opisu, przez stosowanie, wystawienie
lub ujawnienie w inny sposób;
b) posiadają poziom wynalazczy – wynalazek uważa się za posiadający poziom
wynalazczy, jeżeli wynalazek nie wynika dla znawcy, w sposób oczywisty, ze stanu
techniki.
c) nadają się do przemysłowego stosowania – Wynalazek uważany jest za nadający się
do przemysłowego stosowania, jeżeli według wynalazku może być uzyskiwany
wytwór lub wykorzystywany sposób, w rozumieniu technicznym, w jakiejkolwiek
działalności przemysłowej, nie wykluczając rolnictwa.
Patentów nie udziela się na:
1) wynalazki, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub
dobrymi obyczajami; nie uważa się za sprzeczne z porządkiem publicznym
korzystanie z wynalazku tylko dlatego, że jest zabronione przez prawo;
2) odmiany roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub
zwierząt; przepis ten nie ma zastosowania do mikrobiologicznych sposobów hodowli
ani do wytworów uzyskiwanych takimi sposobami;
3) sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz
sposoby diagnostyki stosowane na ludziach lub zwierzętach; przepis ten nie dotyczy
produktów, a w szczególności substancji lub mieszanin stosowanych w diagnostyce
lub leczeniu.
55. Co to jest licencja otwarta; przedstaw procedurę i warunki jej uzyskania i podaj
opłaty, jakie można z niej uzyskać [art. 80]
Licencja otwarta – rodzaj licencji będący oświadczeniem uprawnionego o zezwoleniu
dowolnej osobie na korzystanie z jego prawa do korzystania z utworu oraz do jego
modyfikowania.
Uprawniony z patentu może złożyć w Urzędzie Patentowym oświadczenie o gotowości
udzielenia licencji na korzystanie z jego wynalazku. Oświadczenie takie nie może zostać
odwołane ani zmienione. Informacja o złożeniu oświadczenia podlega wpisowi do rejestru
patentowego. W razie złożenia oświadczenia o gotowości udzielenia licencji otwartej, opłaty
okresowe za ochronę wynalazku zmniejsza się o połowę. Przepis ten stosuje się również do
jednorazowej opłaty za ochronę lub do pierwszej opłaty okresowej, jeżeli ta zmniejszona
opłata wpłynie wraz z oświadczeniem najpóźniej w wy-znaczonym terminie.
Licencja otwarta jest pełna i niewyłączna, a opłata licencyjna nie może przekraczać 10%
korzyści uzyskanych przez licencjobiorcę w każdym roku korzystania z wynalazku, po
potrąceniu nakładów.
Licencję otwartą uzyskuje się przez:
1) zawarcie umowy licencyjnej albo
2) przystąpienie do korzystania z wynalazku bez podjęcia rokowań lub przed ich
zakończeniem; w tym przypadku licencjobiorca jest obowiązany zawiadomić o tym
pisemnie licencjodawcę w terminie miesiąca od chwili przy-stąpienia do korzystania z
wynalazku.
Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, licencjobiorca uiszcza maksymalną opłatę (10% korzyści
uzyskanych przez licencjobiorcę) w terminie miesiąca po zakończeniu każdego roku
kalendarzowego, w którym licencjobiorca korzystał z wynalazku, chyba że oświadczenie
licencjodawcy przewiduje niższą opłatę.
56. Kto, kiedy i dla kogo może udzielić licencji przymusowej? [art. 82]
KTO?
Urząd Patentowy może udzielić zezwolenia na korzystanie z opatentowanego wynalazku
innej osoby (licencja przymusow
KIEDY?
1) jest to konieczne do zapobieżenia lub usunięcia stanu zagrożenia bezpieczeństwa
Państwa, w szczególności w dziedzinie obronności, porządku publicznego, ochrony
życia i zdrowia ludzkiego oraz ochrony środowiska naturalnego;
2) zostanie stwierdzone, że patent jest nadużywany lub
3) zostanie stwierdzone, że uprawniony z patentu udzielonego z wcześniejszym
pierwszeństwem (patentu wcześniejszego) uniemożliwia, nie godząc się na zawarcie
umowy licencyjnej, zaspokojenie potrzeb rynku krajowego przez stosowanie
opatentowanego wynalazku (patent zależny), z którego korzystanie wkraczałoby w
zakres patentu wcześniejszego; w tym przypadku uprawniony z patentu
wcześniejszego może żądać udzielenia mu zezwolenia na korzystanie z wynalazku
będącego przedmiotem patentu zależnego (licencja wzajemna)
Warunkiem udzielenia licencji przymusowej na korzystanie z wynalazku, w przypadku, o
którym mowa w pkt 3, jest stwierdzenie, że korzystanie z wynalazku będącego przedmiotem
patentu zależnego, jeżeli są to wynalazki do-tyczące tego samego przedmiotu, wprowadza
istotny postęp techniczny o po-ważnym znaczeniu gospodarczym. W przypadku wynalazku
dotyczącego technologii półprzewodników licencja przymusowa może być udzielona tylko
dla przeciwdziałania praktykom bezzasadnie ograniczającym konkurencję.
Urząd Patentowy, po stwierdzeniu, że patent jest nadużywany może postanowić o możliwości
ubiegania się o licencję przymusową i ogłasza to w „Wiadomościach Urzędu Patentowego”.
KOMU?
Licencja przymusowa może zostać udzielona, jeżeli ubiegający się o nią wykaże, że czynił
wcześniej, w dobrej wierze, starania w celu uzyskania licencji. Spełnienie tego warunku nie
jest konieczne do udzielenia licencji przymusowej w ce-u zapobieżenia lub usunięcia stanu
zagrożenia bezpieczeństwa Państwa albo w przypadku ogłoszenia o możliwości ubiegania się
o licencję przymusową. Zwolnienie z tego warunku, w przypadku ogłoszenia o możliwości
ubiegania się o licencję przymusową, nie dotyczy wniosków o udzielenie licencji złożonych
po upływie roku od dnia tego ogłoszenia.
57. Podaj cztery ustawowe przykłady wynalazków bioetycznych, których
wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym, dobrymi
obyczajami lub moralnością publiczną [art. 93³]
Za wynalazki biotechniczne, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem
publicznym lub dobrymi lub moralnością publiczną, uważa się w szczególności:
1) sposoby klonowania ludzi;
2) sposoby modyfikacji tożsamości genetycznej linii zarodkowej człowieka;
3) stosowanie embrionów ludzkich do celów przemysłowych lub handlowych;
4) sposoby modyfikacji tożsamości genetycznej zwierząt, które mogą powodować u
nich cierpienia, nie przynosząc żadnych istotnych korzyści medycznych dla
człowieka lub zwierzęcia, oraz zwierzęta będące wynikiem zastosowania takich
sposobów.
58. Podaj definicję wzoru przemysłowego [art.102] i wzoru użytkowego [art. 94].
Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym,
dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci.
Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać
wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów,
kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację.
59. Co może być znakiem towarowym, a co nim nie może być? [art. 120]
Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób
graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego
przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Znakiem towarowym może być w
szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w
tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.
Nie mogą być znakiem towarowym oznaczenia, które:
1) nie nadają się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostały zgłoszone;
2) składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w
szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości,
przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności;
3) weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych
praktykach handlowych.
4) naruszają prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich;
5) są sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami lub
6) mogą wprowadzać nabywców w błąd, w szczególności co do charakteru towaru, jego
jakości, właściwości albo, co do jego pochodzenia.
60. Kto i na jakich warunkach może uzyskać prawo ochronne na wspólny znak
towarowy? [art. 136] Komu może być udzielane prawo ochronne na wspólny
znak towarowy gwarancyjny? [art. 137]
WSPÓLNY ZNAK TOWAROWY
KTO?
Organizacja posiadająca osobowość prawną, powołana do reprezentowania interesów
przedsiębiorców.
WARUNKI:
1) Przyjecie przez organizacje regulaminu określającego zasady używania w obrocie
wspólnego znaku towarowego przez organizację oraz przez zrzeszone w niej
podmioty;
2) Zgłoszenie przez organizację wspólnego znaku towarowego w celu uzyskania
wspólnego prawa ochronnego i dołączenie regulaminu;
3) Nawiązanie
między przedsiębiorcami faktycznego związku gospodarczego,
zapewniającego, że towary wytwarzane przez każdego z nich maja takie same
właściwości i znajdują się pod kontrolą.
WSPÓLNY ZNAK TOWAROWY GWARANCYJNY:
Organizacji posiadającej osobowość prawną, która sama nie używa znaku towarowego, może
jej być udzielone prawo ochronne na znak przeznaczony do używania przez przedsiębiorców
stosujących się do zasad ustalonych w regulaminie znaku przyjętym przez uprawnioną
organizację i podlegających w tym zakresie jej kontroli
61. Przedstaw procedurę związaną ze zgłaszaniem znaku towarowego. [art. 138-142]
Jak długo trwają prawa ochronne na znak towarowy i czy mogą być
przedłużone? [art. 153]
1) Zgłoszenia znaku towarowego dokonuje się w Urzędzie Patentowym;
2) W zgłoszeniu należy określić znak towarowy oraz wskazać towary, dla których znak
ten jest przeznaczony;
3) Jedno zgłoszenie może dotyczyć tylko jednego znaku;
4) Do zgłoszenia w celu uzyskania wspólnego prawa ochronnego dołącza się regulamin
znaku;
5) Jeżeli zgłaszający chce skorzystać z uprzedniego pierwszeństwa, powinien w
zgłoszeniu złożyć stosowne oświadczenie oraz dołączyć dowód potwierdzający
dokonanie zgłoszenia znaku towarowego we wskazanym państwie bądź wystawienie
towaru oznaczonego tym znakiem na określonej wystawie;
6) Do czasu wydania decyzji zgłaszający może dokonywać w zgłoszeniu uzupełnień i
poprawek, które nie mogą prowadzić do zmiany istoty znaku towarowego ani
rozszerzać wykazu towarów, dla których ten znak został zgłoszony;
7) Dla oznaczenia towarów, dla których znak jest przeznaczony zgłaszający powinien
używać polskiej terminologii technicznej oraz określeń jednoznacznych, a wykaz
towarów przedstawić w formie uporządkowanej, stosownie do przyjętej klasyfikacji;
8) Urząd Patentowy może wprowadzać poprawki w dokumentacji zgłoszenia jedynie w
celu usunięcia oczywistych pomyłek i błędów językowych;
9) O zgłoszeniu znaku towarowego UP dokonuje ogłoszenia niezwłocznie po upływie
trzech miesięcy od daty dokonania zgłoszenia;
10) Osoby trzecie mogą zapoznać sie ze znakiem towarowym oraz wykazem towarów i
zgłaszać uwagi do UP;
11) Po sprawdzeniu przez UP, czy spełnione są ustawowe warunki, następuje wydanie
decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy (pod warunkiem uiszczenia
opłaty za 10-letni okres ochrony).
Czas trwania praw ochronnych na znak towarowy:
1) Czas trwania prawa ochronnego na znak towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia
znaku towarowego w UP
2) Prawo ochronne na znak towarowy może zostać, na wniosek uprawnionego,
przedłużone dla wszystkich lub części towarów, na kolejne okresy 10-letnie.
3) Wniosek o przedłużenie okresu trwania prawa ochronnego powinien być złożony
przed końcem upływającego okresu ochrony, jednak nie wcześniej niż na rok przed
jego upływem. Wraz z wnioskiem należy wnieść należną opłatę za ochronę.
4) Wniosek o przedłużenie okresu trwania prawa ochronnego może zostać złożony, za
dodatkową opłatą, również w ciągu 6 m-cy po upływie okresu ochrony. Termin ten nie
podlega przywróceniu.
5) UP wydaje decyzję o odmowie przedłużenia prawa ochronnego na znak towarowy,
jeżeli wniosek wpłynął po terminie 6 miesięcy po upływie okresu ochrony albo nie
zostały wniesione należne opłaty
62. Wymień trzy ustawowe przykłady, kiedy nie można wystąpić z wnioskiem o
unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy. [art. 165] i Kiedy wygasa
prawo ochronne na znak towarowy? [art. 168]
Z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego nie można wystąpić:
1) z powodu kolizji z wcześniejszym znakiem bądź naruszenia praw osobistych lub
majątkowych wnioskodawcy, jeżeli przez okres pięciu kolejnych lat używania
zarejestrowanego znaku wnioskodawca, będąc świadomym jego używania, nie
sprzeciwiał się temu;
2) po upływie pięciu lat od udzielenia prawa ochronnego, jeżeli prawo to udzielone
zostało z naruszeniem przepisów art. 129, które mówi o nieudzieleniu praw
ochronnych na oznaczenia, lecz znak w wyniku używania nabrał charakteru
odróżniającego;
3) z powodu kolizji ze znakiem towarowym powszechnie znanym, jeżeli przez okres
pięciu kolejnych lat używania zarejestrowanego znaku towarowego, uprawniony do
znaku towarowego powszechnie znanego, będąc świadomym jego używania, nie
sprzeciwiał się temu.
Prawo ochronne na znak towarowy wygasa na skutek:
upływu okresu, na który zostało udzielone;
zrzeczenia się prawa przez uprawnionego przed Urzędem Patentowym, za zgodą osób,
którym służą na nim prawa. Zrzeczenie się prawa może również dotyczyć tylko
niektórych towarów, dla których prawo to zostało udzielone (ograniczenie wykazu
towarów). Zrzeczenie się udziału we wspólnym prawie powoduje przejście tego udziału
na pozostałych współuprawnionych, odpowiednio do ich udziałów;
nieużywania zarejestrowanego znaku towarowego w sposób rzeczywisty dla towarów
objętych prawem ochronnym w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat, po dniu wydania
decyzji o udzieleniu prawa ochronnego, chyba że istnieją ważne powody jego
nieużywania;
utraty przez znak znamion odróżniających przez to, że na skutek działań lub zaniedbań
uprawnionego stał się w obrocie zwyczajowym oznaczeniem – składającym się
wyłącznie z elementów, które mogą służyć w obrocie do oznaczania w szczególności
rodzaju towaru, jego jakości, ilości, ceny, przeznaczenia, sposobu, czasu lub miejsca
wytworzenia, składu, funkcji lub przydatności – w stosunku do towarów, dla których był
zarejestrowany;
działań uprawnionego lub, za jego zgodą, osób trzecich, gdy znak towarowy może
wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, właściwości lub
pochodzenia geograficznego towaru;
wykreślenia z właściwego rejestru podmiotu mającego osobowość prawną, któremu
przysługiwało prawo ochronne na znak towarowy.
63. Podaj definicję oznaczenia geograficznego i napisz, kto może uzyskać takie
prawo. [art. 174-175]
Oznaczeniami geograficznymi, w rozumieniu ustawy, są oznaczenia słowne od-noszące się
bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (teren), które
identyfikują towar jako pochodzący z tego terenu, je-żeli określona jakość, dobra opinia lub
inne cechy towaru są przypisywane prze-de wszystkim pochodzeniu geograficznemu tego
towaru.
Oznaczeniami geograficznymi są:
1) nazwy regionalne jako oznaczenia służące do wyróżniania towarów, które:
a)
pochodzą z określonego terenu oraz
b)
posiadają szczególne właściwości, które wyłącznie lub w przeważającej mierze
zawdzięczają oddziaływaniu środowiska geograficznego obejmującego łącznie
czynniki naturalne oraz ludzkie – których wytworze-nie lub przetworzenie
następuje na tym terenie;
2) oznaczenia pochodzenia jako oznaczenia służące do wyróżniania towarów:
a)
pochodzących z określonego terenu oraz
b)
posiadających pewne szczególne właściwości albo inne cechy szczególne
przypisywane pochodzeniu geograficznemu, czyli terenowi, gdzie zostały one
wytworzone lub przetworzone.
Przez oznaczenia geograficzne rozumie się także oznaczenia stosowane dla towarów, które
są wytworzone z surowców lub półproduktów pochodzących z określonego terenu, większego
niż teren wytworzenia lub przetworzenia towaru, jeżeli są one przygotowywane w
szczególnych warunkach i istnieje system kontroli przestrzegania tych warunków.
Za oznaczenia geograficzne uznaje się również określenia o charakterze geograficznym
nieodpowiadające dosłownie terenowi, z którego towar pochodzi, lub inne określenia
używane tradycyjnie, jeżeli są one stosowane dla towarów pochodzących z danego terenu.
Kto może takie prawo uzyskać:
organizacja upoważniona do reprezentowania interesów producentów, działająca
na danym terenie;
organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego, właściwy ze względu
na teren, do którego odnosi się oznaczenie geograficzne;
przedsiębiorca.
64. Kto uznaje projekty racjonalizatorskie i jakie warunki powinno spełniać
rozwiązanie tego typu. Wskaż, gdzie te warunki są określone [art. 7]
Przedsiębiorcy mogą przewidzieć przyjmowanie projektów racjonalizatorskich na
warunkach określonych w ustalanym przez siebie regulaminie racjonalizacji.
Przedsiębiorca może uznać za projekt racjonalizatorski, w rozumieniu ustawy, każde
rozwiązanie nadające się do wykorzystania, niebędące wynalazkiem podlegającym
opatentowaniu, wzorem użytkowym, wzorem przemysłowym lub topografią układu
scalonego.
W regulaminie, o którym mowa wyżej, przedsiębiorca określa co najmniej, jakie
rozwiązania i przez kogo dokonane uznaje się w przedsiębiorstwie za projekty
racjonalizatorskie, a także sposób załatwiania zgłoszonych projektów i zasady
wynagradzania twórców tych projektów.
65. Na czym polega pierwszeństwo konwencyjne z ustawy Prawo własności
przemysłowej. Opisz procedurę uzyskania i wykorzystania w praktyce etap po
etapie [art. 15]. Czy prawo to jest zbywalne [art. 16]
a) Pierwszeństwo konwencyjne polega na tym, iż każdy kto dokonał prawidłowego
zgłoszenia o udzielenie patentu, zgłoszenia wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego
lub znaku towarowego w jednym z państw będących członkami Związku Ochrony
Własności Przemysłowej, albo jego następca prawny, będzie korzystał w celu
dokonania zgłoszenia w innych państwach z prawa pierwszeństwa w terminie 12
miesięcy dla patentów i wzorów użytkowych i 6 miesięcy dla wzorów przemysłowych
i znaków towarowych.
b) Procedura:
Etap I – prawidłowe zgłoszenie wynalazku, wzoru przemysłowego albo wzoru
użytkowego w państwie będącym członkiem Związku Ochrony Własności
Przemysłowej
Etap II – zgłoszenie do Urzędu Patentowego w terminach: 6 miesięcy – w
przypadku wzorów przemysłowych; 12 miesięcy w przypadku wynalazków i
wzorów użytkowych
Pierwszeństwo do uzyskania patentu, prawa ochronnego albo prawa z rejestracji w
wypadku wystawienia wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego
w Polsce lub za granicą, na wystawie międzynarodowej oficjalnej lub oficjalnie
uznanej, oznacza się według daty wystawienia, jeżeli zgłoszenie w Urzędzie
Patentowym tego wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego
dokonane zostanie w okresie 6 miesięcy od tej daty.
Jeżeli wynalazek, wzór użytkowy albo wzór przemysłowy, będący przedmiotem
pierwszego prawidłowego zgłoszenia, był wcześniej wystawiony na wystawie i
korzystał, od dnia wystawienia do dnia zgłoszenia, z ochrony tymczasowej
przewidzianej w Konwencji paryskiej, pierwszeństwo do uzyskania patentu, prawa
ochronnego albo prawa z rejestracji oraz początek przewidzianych tam terminów
do dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym oznacza się według daty
wystawienia tego wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego na
wystawie.
c) Prawo to jest zbywalne i podlega dziedziczeniu. Umowa o przeniesienie
pierwszeństwa wymaga pod rygorem nieważności zachowania formy pisemnej.
66. Kiedy i jakie wypłaca się wynagrodzenie dla twórców praw własności
przemysłowej, gdy tego nie uzgodniły strony w umowie licencyjnej [art. 22]
KIEDY?
Wynagrodzenie dla twórców praw własności przemysłowej, gdy tego nie uzgodniły strony
w umowie licencyjnej, wypłaca się wtedy, gdy prawo korzystania z niego bądź prawo do
uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji przysługuję przedsiębiorcy na
podstawie przepisów:
1)
o dokonaniu wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego w wyniku
wykonywania przez twórcę obowiązków ze stosunku pracy albo z realizacji innej
umowy i
2)
o dokonaniu wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego przez
twórcę przy pomocy przedsiębiorcy lub
3)
o przekazaniu wynalazku, wzór przemysłowego lub wzoru użytkowego do
korzystania na rzecz przedsiębiorcy (art. 22 ust.1).
JAKIE?
Jeżeli strony nie uzgodniły wysokości wynagrodzenia, wynagrodzenie to ustala się w słusznej
proporcji do korzyści przedsiębiorcy z wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru
przemysłowego, z uwzględnieniem okoliczności, w jakich wynalazek, wzór użytkowy albo
wzór przemysłowy został dokonany, a w szczególności zakresu udzielonej twórcy pomocy
przy dokonaniu wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego oraz zakresu
obowiązków pracowniczych twórcy w związku z dokonaniem wynalazku, wzoru użytkowego
albo wzoru przemysłowego. Wynagrodzenie powinno być podwyższone, jeżeli korzyści
osiągnięte przez przedsiębiorcę okażą się znacząco wyższe od korzyści przyjętych za
podstawę do ustalenia wypłaconego wynagrodzenia (art. 22 ust. 2).
67. Czego nie uważa się zgodnie z art. 93³ za wynalazek biotechnologiczny?
Za wynalazek nie uważa się ciała ludzkiego, w różnych jego stadiach formowania się
i rozwoju oraz zwykłego odkrycia jednego z jego elementów, włącznie z sekwencją lub
częściową sekwencją genu.
68. Podaj terminy ochronne na wzór użytkowy, na wzór przemysłowy, na wynalazek.
69. Na jakie oznaczenia nie udziela się prawo ochronnych w znakach towarowych?
Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, które:
1) nie mogą być znakiem towarowym;
2) nie mają dostatecznych znamion odróżniających;
3) nie nadają się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostały zgłoszone;
4) składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w
szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości,
przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności;
5) weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i
utrwalonych praktykach handlowych;
6) których używanie narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich;
7) które są sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami;
8) które ze swojej istoty mogą wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do
charakteru, właściwości lub pochodzenia geograficznego towaru.
70. Proszę przedstawić procedurę wraz z terminami, jaka jest przeprowadzana
przed Urzędem Patentowym RP w związku ze zgłoszeniem patentu [art. 43-45]
a) Zgłoszenia wynalazku dokonuje się w UP.
b) Zgłoszenie powinno zawierać:
podanie zawierające m. in. oznaczenie zgłaszającego, przedmiot zgłoszenia,
wniosek o udzielenie patentu
opis wynalazku ujawniający jego istotę
skrót opisu
zastrzeżenie lub zastrzeżenia patentowe
rysunki, jeżeli są one niezbędne do zrozumienia wynalazku
Lat od dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym
Wzór użytkowy (prawo ochronne)
10
Wynalazek (patent)
20
Wzór przemysłowy (prawo z rejestracji)
25 podzielone na 5 letnie okresy
c) Zgłoszeniu wynalazku UP dokonuje ogłoszenia, niezwłocznie po upływie 18
miesięcy od daty pierwszeństwa do uzyskania patentu. Zgłaszający może w
okresie 12 miesięcy od daty pierwszeństwa złożyć wniosek o dokonanie
ogłoszenia w terminie wcześniejszym.
d) Nie ogłasza się o zgłoszeniu, jeżeli:
dotyczy ono wynalazku tajnego;
przed terminem ogłoszenia wydana została decyzja ostateczna o umorzeniu
postępowania albo o odmowie udzielenia patentu.
W tych przypadkach w razie ustania przyczyn uzasadniających nieogłaszanie o
zgłoszeniu wynalazku, UP dokona ogłoszenia niezwłocznie po wszczęciu lub
wznowieniu postępowania w sprawie.
e) Od dnia ogłoszenia o zgłoszeniu wynalazku osoby trzecie mogą zapoznać się z
opisem zgłoszeniowym wynalazku. Osoby te mogą do czasu wydania decyzji w
sprawie udzielenia patentu zgłaszać do UP uwagi co do istnienia okoliczności
uniemożliwiających jego udzielenie. W opisie zgłoszeniowym zamieszcza się
zmiany zastrzeżeń patentowych, z określeniem daty ich wprowadzenia, jeżeli
wpłynęły one do Urzędu Patentowego co najmniej 1 miesiąc przed ogłoszeniem o
zgłoszeniu wynalazku.
f) W okresie poprzedzającym ogłoszenie o zgłoszeniu wynalazku akta dotyczące
tego zgłoszenia nie mogą być bez zgody zgłaszającego ujawnione ani
udostępnione osobom nieuprawnionym. UP może, jeżeli zgłaszający wyrazi na to
zgodę w podaniu o udzielenie patentu, udostępnić osobom trzecim wyłącznie
informację o dokonaniu tego zgłoszenia, ujawniając numer, datę, tytuł zgłoszenia
oraz zgłaszającego. W toku badania takiego zgłoszenia UP może, bez zgody
zgłaszającego, zasięgać niezbędnych opinii. Osoby uczestniczące w
przygotowaniu i wydawaniu opinii są obowiązane do nieujawniania danych
dotyczących zgłoszenia.
g) UP wydaje decyzję o udzieleniu patentu, jeżeli zostały spełnione ustawowe
warunki i pod warunkiem uiszczenia opłaty za pierwszy okres ochrony (brak
opłaty skutkuje wygaśnięciem decyzji)
h) Patenty podlegają wpisowi do rejestru patentowego.
71. Jakie rodzaje nadużywania prawa przez uprawnionego z patentu lub licencji są
zabronione przez ustawę w art. 68
Uprawniony z patentu lub z licencji nie może nadużywać swego prawa, w szczególności
przez uniemożliwianie korzystania z wynalazku przez osobę trzecią, jeżeli jest ono konieczne
do zaspokojenia potrzeb rynku krajowego, a zwłaszcza gdy wymaga tego interes publiczny, a
wyrób jest dostępny społeczeństwu w niedostatecznej ilości lub jakości albo po nadmiernie
wysokich cenach.
Nie uważa się za nadużycie prawa uniemożliwiania korzystania z wynalazku przez osoby
trzecie w okresie 3 lat od dnia udzielenia patentu.
72. Podaj w jakich formach prawnych tworzy się kancelarie Rzeczników
Patentowych [art. 5 uorp] oraz opisz bardzo dokładnie rodzaje pomocy, które
świadczy Rzecznik Patentowy [art.8 uorp]
indywidualnie przez rzecznika patentowego na własny rachunek w ramach
działalności gospodarczej;
jako spółka cywilna lub jawna, w
której wspólnikami ...
jako spółka partnerska, w której
partnerami ...
jako spółka komandytowa lub
komandytowo - akcyjna, w której
komplementariuszami ...
są rzecznicy patentowi lub rzecznicy
patentowi i adwokaci, radcowie prawni,
prawnicy zagraniczni wykonujący stałą
praktykę na podstawie przepisów ustawy o
świadczeniu przez prawników zagranicznych
pomocy prawnej w RP lub doradcy
podatkowi, o ile wykonują swój zawód
wspólnie z rzecznikami patentowymi w
kancelarii patentowej;
jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna spełniająca
następujące warunki:
a) większość udziałów (akcji) posiadają rzecznicy patentowi;
b) większość głosów w zgromadzeniu wspólników (walnym zgromadzeniu) oraz
w organach nadzoru przysługuje rzecznikom patentowym;
c) większość członków zarządu stanowią rzecznicy patentowi;
d) w spółce akcyjnej wydawane są wyłącznie akcje imienne;
e) zbycie udziałów lub akcji albo ustanowienie na nich zastawu wymaga
zezwolenia udzielonego przez zarząd spółki.
1. Rzecznik patentowy świadczy pomoc prawną i techniczną.
2. Pomoc prawna polega w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych,
sporządzaniu opinii prawnych, badaniu stanu prawnego przedmiotów własności
przemysłowej, zastępstwie prawnym i procesowym.
3. Pomoc techniczna polega w szczególności na opracowywaniu opisów technicznych
zgłoszeń do ochrony przedmiotów działalności twórczej przeznaczonych do
przemysłowego wykorzystywania, badaniu zakresu ich ochrony, prowadzeniu
poszukiwań dotyczących stanu techniki.
73. Podaj dokładnie z jakiego zakresu nie można zwolnić z obowiązku zachowania
tajemnicy zawodowej i wyjątki zawarte w art. 14 ust 2 uorp.
Rzecznik patentowy jest obowiązany zachować w tajemnicy wszelkie informacje, które
uzyskał w związku z wykonywaniem czynności zawodowych. Rzecznika patentowego nie
można zwolnić z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej co do faktów, o których
dowiedział się, udzielając pomocy w sprawach własności przemysłowej.
WYJĄTEK: Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie dotyczy informacji
udostępnianych na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o
przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu – w zakresie określonym tymi
przepisami.
IV. Prawo autorskie i prawa pokrewne
74. Podaj definicję utworu z prawa autorskiego i terminy ochronne dla praw
autorskich (majątkowych i osobistych).
Utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w
jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, autorskie prawa majątkowe gasną z
upływem lat siedemdziesięciu:
1) od śmierci twórcy, a do utworów współautorskich – od śmierci współtwórcy, który
przeżył pozostałych;
2) w odniesieniu do utworu, którego twórca nie jest znany – od daty pierwszego
rozpowszechnienia, chyba że pseudonim nie pozostawia wątpliwości co do tożsamości
autora lub jeżeli autor ujawnił swoją tożsamość;
3) w odniesieniu do utworu, do którego autorskie prawa majątkowe przysługują z mocy
ustawy innej osobie niż twórca – od daty rozpowszechnienia utworu, a gdy utwór nie
został rozpowszechniony – od daty jego ustalenia;
4) w odniesieniu do utworu audiowizualnego – od śmierci najpóźniej zmarłej z
wymienionych osób: głównego reżysera, autora scenariusza, autora dialogów,
kompozytora muzyki skomponowanej do utworu audiowizualnego;
5) w odniesieniu do utworu rozpowszechnianego w częściach, odcinkach, fragmentach
lub wkładkach - bieg terminu liczy się oddzielnie od daty rozpowszechnienia każdej z
wymienionych części.
Czas trwania autorskich praw majątkowych liczy się w latach pełnych następujących po roku,
w którym nastąpiło zdarzenie, od którego zaczyna się bieg terminów.
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i
niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem.
75. Opisz co najmniej 5 przykładów praw pokrewnych, w tym 3 o różnych terminach
ochrony.
1. Prawa do artystycznych wykonań
Artyście wykonawcy przysługuje, w granicach określonych przepisami ustawy, wyłączne
prawo do:
1) ochrony dóbr osobistych,
2) korzystania z artystycznego wykonania i rozporządzania prawami do niego na
polach eksploatacji określonych w ustawie,
3) wynagrodzenia za korzystanie z artystycznego wykonania lub za
rozporządzanie prawami do takiego wykonania określone w umowie albo
przyznane w przepisach ustawy.
Prawo o których mowa w punkcie 2 i 3 wygasa z upływem pięćdziesięciu lat następujących
po roku, w którym artystyczne wykonanie ustalono.
2. Prawa do fonogramów i wideogramów
Producentowi fonogramu lub wideogramu przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania i
korzystania z fonogramu lub wideogramu w zakresie m.in. wprowadzenia do obrotu, najmu
oraz użyczania egzemplarzy.
Prawo to wygasa z upływem pięćdziesięciu lat następujących po roku, w którym fonogram
lub wideogram został sporządzony.
3. Prawa do nadań programów
Przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania i korzystania ze swoich nadań programów
m.in. w zakresie: utrwalania, zwielokrotniania określoną techniką, reemitowania,
wprowadzania do obrotu ich utrwaleń.
Prawo to gaśnie z upływem pięćdziesięciu lat następujących po roku pierwszego nadania
programu.
4. Prawa do pierwszych wydań
Wydawcy, który jako pierwszy w sposób zgodny z prawem opublikował lub w inny sposób
rozpowszechnił utwór, którego czas ochrony już wygasł, a jego egzemplarze nie były jeszcze
publicznie udostępniane, przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania tym utworem i
korzystania z niego na wszystkich polach eksploatacji przez okres dwudziestu pięciu lat od
daty pierwszej publikacji lub rozpowszechnienia.
5. Prawa do wydań naukowych i krytycznych
Temu, kto po upływie czasu ochrony prawa autorskiego do utworu przygotował jego wydanie
krytyczne lub naukowe, niebędące utworem, przysługuje wyłączne prawo do rozporządzania
takim wydaniem i korzystania z niego w zakresie określonym w ustawie przez okres
trzydziestu lat od daty publikacji.
76. Scharakteryzuj ogólnie 3 podmioty zajmujące się ochroną praw autorskich (na
podstawie ustawy)
1. Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami
pokrewnymi to stowarzyszenia zrzeszające twórców, artystów wykonawców,
producentów lub organizacje radiowe i telewizyjne, których statutowym zadaniem jest
zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych im praw autorskich lub praw
pokrewnych oraz wykonywanie uprawnień wynikających z ustawy. Stosuje się tu
przepisy prawa o stowarzyszeniach, z tym że:
członkiem organizacji może być również osoba prawna;
podjęcie działalności wymaga zezwolenia ministra właściwego do spraw kultury i
ochrony dziedzictwa narodowego;
nadzór sprawuje wyżej wspomniany minister.
2. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego powołuje
Komisję Prawa Autorskiego. Komisja składa się z trzydziestu arbitrów
powoływanych przez wspomnianego wyżej ministra. Kadencja Komisji trwa 3 lata.
Do zadań Komisji należy m.in.:
rozpatrywanie spraw o zatwierdzanie i zmianę zatwierdzonych tabel wynagrodzeń
za korzystanie z utworów lub przedmiotów praw pokrewnych;
rozstrzyganie sporów dotyczących stosowania wspomnianych wyżej tabel,
rozpatrywanie spraw o odtworzenie akt oraz uzupełnienie lub sprostowanie
orzeczenia Komisji;
3. Fundusz Promocji Twórczości - Funduszem dysponuje minister właściwy do spraw
kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Fundusz jest państwowym funduszem
celowym. Środki Funduszu przeznacza się na:
stypendia dla twórców;
pokrycie w całości lub w części kosztów wydań utworów o szczególnym znaczeniu
dla kultury i nauki polskiej oraz wydań dla niewidomych;
pomoc socjalną dla twórców.
77. Wymień osobiste i majątkowe prawa autorskie.
Osobiste prawa autorskie:
1) prawo do autorstwa utworu;
2) prawo do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do
udostępniania go anonimowo;
3) prawo do nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego
wykorzystania;
4) prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;
5) prawo do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
Majątkowe prawa autorskie:
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do:
korzystania z utworu
rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji,
wynagrodzenia za korzystanie z utworu.
78. Z jakimi cywilnymi roszczeniami może wystąpić twórca wobec osoby, która
korzystała z utworu bez zgody twórcy? (wymień precyzyjnie w punktach
oddzielne roszczenia o dobra osobiste i dobra majątkowe).
Osoba, która w sposób bezprawny korzysta z utworu twórcy bez jego zgody dopuszcza się
naruszenia praw autorskich osobistych i majątkowych. Twórcy wobec takiej osoby
przysługują następujące roszczenia cywilne:
a) Roszczenia o dobra osobiste
Twórca może żądać zaniechania naruszenia
Twórca może żądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia dopełniła czynności
potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności, aby złożyła publiczne
oświadczenie o odpowiedniej treści i formie
Jeżeli naruszenie było zawinione, sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniężną
tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub na żądanie twórcy – zobowiązać
sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez twórcę cel społeczny
b) Roszczenia o dobra majątkowe
Uprawniony twórca, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać
od osoby, która naruszyła te prawa:
zaniechania naruszania;
usunięcia skutków naruszenia;
naprawienia wyrządzonej szkody: na zasadach ogólnych albo poprzez zapłatę sumy
pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie
jest zawinione – trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego
dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na
korzystanie z utworu;
wydanie uzyskanych korzyści
Niezależnie od w/w roszczeń może się domagać:
ogłoszenia w prasie oświadczenia o odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie lub
podania do publicznej wiadomości części albo całości orzeczenia sądu w sposób i w
zakresie określonym przez sąd
zapłaty przez osobę, która naruszyła autorskie prawa majątkowe, odpowiedniej sumy
pieniężnej, nie niższej niż dwukrotna wysokość uprawdopodobnionych korzyści
odniesionych przez sprawcę z dokonanego naruszenia, na rzecz Funduszu Promocji
Twórczości, gdy naruszenie jest zawinione i zostało dokonane w ramach działalności
gospodarczej wykonywanej w cudzym albo we własnym imieniu, choćby na cudzy
rachunek.
79. Podaj co najmniej 5 przykładów z ustawy wzmocnienia autorskich praw
majątkowych i 5 sytuacji, w których ogranicza się majątkowe prawa twórcy do
utworu.
Wzmocnienia:
1. Jeżeli autorskie prawa majątkowe jednego ze współtwórców miałyby przypaść
Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu, część ta przechodzi na
pozostałych przy życiu współtwórców lub ich następców prawnych, stosownie do
wielkości ich udziałów.
2. W razie rażącej dysproporcji między wynagrodzeniem twórcy a korzyściami
nabywcy autorskich praw majątkowych lub licencjobiorcy, twórca może żądać
stosownego podwyższenia wynagrodzenia przez sąd.
3. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje odrębne wynagrodzenie za
korzystanie z utworu na każdym odrębnym polu eksploatacji.
4. Twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie na rozporządzanie i
korzystanie z opracowania, jeżeli w ciągu pięciu lat od jego udzielenia opracowanie
nie zostało rozpowszechnione. Wypłacone twórcy wynagrodzenie nie podlega
zwrotowi.
5. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, twórca zachowuje wyłączne prawo zezwalania
na wykonywanie zależnego prawa autorskiego, mimo że w umowie postanowiono
o przeniesieniu całości autorskich praw majątkowych.
Ograniczenia:
1. Wolno korzystać z utworów w związku z prezentacją lub naprawą sprzętu.
2. Wolno korzystać z utworu w postaci obiektu budowlanego, jego rysunku, planu
lub innego ustalenia, w celu odbudowy lub remontu obiektu budowlanego.
3. Wolno korzystać z utworów dla celów bezpieczeństwa publicznego lub na
potrzeby postępowań administracyjnych, sądowych lub prawodawczych oraz
sprawozdań z tych postępowań.
4. Wolno korzystać z już rozpowszechnionych utworów dla dobra osób
niepełnosprawnych, jeżeli to korzystnie odnosi się bezpośrednio do ich
upośledzenia, nie ma zarobkowego charakteru i jest podejmowane w rozmiarze
wynikającym z natury upośledzenia.
5. Można korzystać z utworów w granicach dozwolonego użytku pod warunkiem
wymienienia imienia i nazwiska twórcy oraz źródła. Podanie twórcy i źródła
powinno uwzględniać istniejące możliwości. Twórcy nie przysługuje prawo do
wynagrodzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.
80. Scharakteryzuj specyfikę praw majątkowych twórcy do utworów w zakresie
programów komputerowych. Wylicz i opisz co najmniej 4 ważniejsze różnice w
stosunku do zasad ogólnych.
Programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy nie stanowią
inaczej. Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego
wyrażenia. Autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego obejmują prawo do:
1) trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w
części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie; w zakresie, w którym dla
wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania i przechowywania programu
komputerowego niezbędne jest jego zwielokrotnienie, czynności te wymagają zgody
uprawnionego;
2) tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w
programie komputerowym, z zachowaniem praw osoby, która tych zmian dokonała;
3) rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego
kopii.
OGÓLNE ZASADY
PROGRAMY KOMPUTEROWE
Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie
stanowi inaczej
Prawa majątkowe do programu komputerowego
stworzonego przez pracownika w wyniku
wykonywania obowiązków ze stosunku pracy
przysługują pracodawcy, o ile umowa nie stanowi
inaczej
Pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w
wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy,
nabywa prawa w sposób pochodny
Pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w
wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy
nabywa prawa w sposób pierwotny
Pracodawca nabywa autorskie prawa majątkowe w
granicach wynikających z celu umowy o pracę i
zgodnego zamiaru stron
Pracodawca nabywa prawa do rozporządzania
utworem i korzystania z niego na wszystkich polach
eksploatacji
Pracodawca nabywa autorskie prawa majątkowe z
chwilą przyjęcia utworu
Prawa do programu komputerowego przysługują
pracodawcy z chwilą jego ustalenia
Dopuszczalny jest dozwolony użytek
Wyłączenie stosowania przepisów o dozwolonym
użytku w stosunku do programów komputerowych
V. Prawo upadłościowe i naprawcze
81. Czyjej upadłości nie można ogłosić? [art. 6]
Nie można ogłosić upadłości:
1. Skarbu Państwa;
2. jednostek samorządu terytorialnego;
3. publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej;
4. instytucji i osób prawnych utworzonych w drodze ustawy, chyba że ustawa ta
stanowi inaczej, oraz utworzonych w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą;
5. osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne, które nie prowadzą innej
działalności gospodarczej lub zawodowej;
6. uczelni.
82. Wskaż, kiedy ogłasza się upadłość a kiedy wszczyna postępowanie naprawcze.
Wyjaśnij pojęcia używane w obu definicjach.
UPADŁOŚĆ
POSTĘPOWANIE NAPRAWCZE
Upadłość ogłasza się w stosunku do
dłużnika, który stał się niewypłacalny.
Stosuje
się
do
przedsiębiorców
zagrożonych niewypłacalnością.
1) Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli
nie wykonuje swoich zobowiązań
pieniężnych;
2) Dłużnika będącego osobą prawną
albo jednostką organizacyjną
nieposiadającą
osobowości
prawnej, której odrębna ustawa
przyznaje
zdolność
prawną
uważa się za niewypłacalnego
także
wtedy,
gdy
jego
zobowiązania przekroczą wartość
jego majątku nawet wówczas,
gdy na bieżąco te zobowiązania
wykonuje.
Przedsiębiorca
jest
zagrożony
niewypłacalnością,
jeżeli
pomimo
wykonywania
swoich
zobowiązań,
według rozsądnej oceny jego sytuacji
ekonomicznej jest oczywistym, że w
niedługim
czasie
stanie
się
niewypłacalny.
83. Wskaż, kiedy zwołuje się a kiedy nie zwołuje się: wstępnego zgromadzenia
wierzycieli [art. 44]; kto uczestniczy w takim zgromadzeniu. [art. 49]
WSTĘPNE ZGROMADZENIE WIERZYCIELI
ZWOŁUJE SIĘ
Sąd może zwołać
wstępne zgromadzenie wierzycieli w celu podjęcia uchwały co do sposobu
prowadzenia postępowania upadłościowego, wyboru rady wierzycieli oraz zawarcia układu.
NIE ZWOŁUJE SIĘ
Nie zwołuje się wstępnego zgromadzenia wierzycieli, jeżeli z okoliczności sprawy wynika,
że jego przeprowadzenie pociągałoby za sobą nadmierne koszty, jak również gdy suma
spornych wierzytelności przekracza 15% ogólnej sumy wierzytelności.
UCZESTNICY
We wstępnym zgromadzeniu wierzycieli mają prawo uczestniczyć dłużnik, tymczasowy
nadzorca sądowy albo zarządca przymusowy ustanowieni w postępowaniu
zabezpieczającym oraz wierzyciele, których wierzytelności stwierdzone są tytułami
egzekucyjnymi. We wstępnym zgromadzeniu wierzycieli mają prawo uczestniczyć także
inni wierzyciele, jeżeli ich wierzytelności są bezsporne lub uprawdopodobnione i zostali
dopuszczeni przez sąd lub sędziego wyznaczonego do prowadzenia wstępnego
zgromadzenia wierzycieli.
84. Wymień zadania syndyka po ogłoszeniu upadłości. [art. 306 – 312]
1) Po ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego, syndyk
niezwłocznie przystępuje do spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz
sporządzenia planu likwidacyjnego. Syndyk składa sędziemu - komisarzowi spis
inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie jednego miesiąca od dnia
ogłoszenia upadłości.
2) Na podstawie spisu inwentarza i innych dokumentów upadłego oraz oszacowania
syndyk sporządza sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający ogłoszenie
upadłości i niezwłocznie przedkłada je sędziemu - komisarzowi.
3) Po sporządzeniu spisu inwentarza i sprawozdania finansowego albo po złożeniu
pisemnego sprawozdania ogólnego syndyk przeprowadza likwidację masy upadłości.
4) Przed rozpoczęciem likwidacji masy upadłości syndyk może sprzedać ruchomości,
jeżeli jest to potrzebne na zaspokojenie kosztów postępowania. Ponadto syndyk może
sprzedać ruchomości, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub wskutek opóźnienia
sprzedaży straciłyby znacznie na wartości albo których przechowanie pociąga za sobą
koszty zbyt wysokie w stosunku do ich wartości.
5) Jeżeli syndyk prowadzi przedsiębiorstwo upadłego, powinien podjąć wszelkie
działania zapewniające zachowanie przedsiębiorstwa co najmniej w niepogorszonym
stanie.
85. W jaki sposób następuje sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego? [art. 316 – 318]
1) Przedsiębiorstwo upadłego powinno być sprzedane jako całość, chyba że nie jest to
możliwe.
2) Sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego może być poprzedzona umową dzierżawy na czas
określony z prawem pierwokupu, jeżeli przemawiają za tym względy ekonomiczne.
3) Przed sprzedażą przedsiębiorstwa spółki publicznej syndyk zasięga opinii
Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego co do wpływu sprzedaży na
sytuację rynku kapitałowego i interes gospodarki narodowej
4) Na nabywcę przedsiębiorstwa upadłego przechodzą wszelkie koncesje, zezwolenia,
licencje i ulgi, które zostały udzielone upadłemu, chyba że ustawa lub decyzja o ich
udzieleniu stanowi inaczej.
5) Nabywca może używać oznaczenia przedsiębiorstwa upadłego, w którym mieści się
jego nazwisko, tylko za zgodą upadłego.
6) Nabywca przedsiębiorstwa upadłego nabywa je w stanie wolnym od obciążeń i nie
odpowiada za zobowiązania upadłego.
86. Wskaż na jakie kategorie dzieli się należności podlegające zaspokojeniu z
funduszów masy upadłości [art. 342]
Należności podlegające zaspokojeniu z funduszów masy upadłości dzieli się na
następujące kategorie:
1) kategoria pierwsza –
koszty postępowania upadłościowego,
przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości należności alimentacyjne
renty za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci oraz
z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią
rentę,
należności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia masy upadłości,
należności z zawartych przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości umów,
których wykonania zażądał syndyk,
należności powstałe z czynności syndyka albo zarządcy
należności, które powstały z czynności upadłego dokonanych po ogłoszeniu
upadłości, niewymagających zgody nadzorcy sądowego lub dokonanych za
jego zgodą;
2) kategoria druga –
przypadające za czas przed ogłoszeniem upadłości należności ze stosunku
pracy,
należności rolników z tytułu umów o dostarczenie produktów z własnego
gospodarstwa rolnego,
należności alimentacyjne,
renty za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci,
renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na
dożywotnią rentę,
przypadające za dwa ostatnie lata przed ogłoszeniem upadłości należności z
tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, wraz z odsetkami i kosztami
egzekucji;
3) kategoria trzecia –
podatki i inne daniny publiczne,
pozostałe należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, wraz z
odsetkami i kosztami egzekucji;
4) kategoria czwarta –
inne należności, jeżeli nie podlegają zaspokojeniu w kategorii piątej, wraz z
odsetkami za ostatni rok przed datą ogłoszenia upadłości, z odszkodowaniem
umownym, kosztami procesu i egzekucji;
5) kategoria piąta –
odsetki, które nie należą do wyższych kategorii w kolejności, w jakiej podlega
zaspokojeniu kapitał,
sądowe i administracyjne kary grzywny,
należności z tytułu darowizn i zapisów.
87. Co zawiera plan podziału funduszów masy upadłości? [art. 347]
Syndyk sporządza i składa sędziemu-komisarzowi plan podziału funduszów masy upadłości,
w którym:
1) określa sumę podlegającą podziałowi;
2) wymienia wierzytelności i prawa osób uczestniczących w podziale;
3) określa sumę, jaka każdemu z uczestników przypada z podziału;
4) wskazuje, które sumy mają być wypłacone, a które i z jakich przyczyn mają być
pozostawione w depozycie sądowym;
5) określa, czy plan podziału jest częściowy czy ostateczny.
Sędzia-komisarz może wnieść do planu poprawki lub polecić syndykowi dokonanie
wskazanych zmian w planie.
88. Co nie wchodzi do masy upadłości? [art. 63]
Nie wchodzi do masy upadłości:
1) mienie, które jest wyłączone od egzekucji według przepisów ustawy z dnia 17
listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego,
2) wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu;
3) kwota uzyskana z tytułu realizacji zastawu rejestrowego lub hipoteki, jeżeli upadły
pełnił funkcję administratora zastawu lub hipoteki, w części przypadającej zgodnie z
umową powołującą administratora pozostałym wierzycielom.
Uchwała zgromadzenia wierzycieli może wyłączyć z masy upadłości inne składniki mienia
upadłego.
89. Kiedy sąd w postępowaniu upadłościowym orzeka zakaz prowadzenia
działalności gospodarczej? [art.373]
Sąd może orzec pozbawienie na okres od trzech do dziesięciu lat prawa prowadzenia
działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady
nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie
państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu osobie,
która ze swej winy:
1) będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w terminie 2 tyg. od dnia
powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości albo
2) po ogłoszeniu upadłości nie wydała lub nie wskazała majątku, ksiąg handlowych,
korespondencji lub innych dokumentów upadłego, do których wydania lub wskazania
była zobowiązana z mocy ustawy, albo
3) po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążała majątek wchodzący w
skład masy upadłości, albo
4) jako upadły w toku postępowania upadłościowego nie wykonała innych obowiązków
ciążących na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądu albo sędziego-komisarza, albo
też w inny sposób utrudniała postępowanie.
lub wobec której:
1) już co najmniej raz ogłoszono upadłość, z umorzeniem jej długów po zakończeniu
postępowania upadłościowego;
2) ogłoszono upadłość nie dawniej niż pięć lat przed ponownym ogłoszeniem upadłości.
90. Dla kogo stosuje się postępowanie naprawcze? [art.492]
Postępowanie naprawcze stosuje się do przedsiębiorców zagrożonych niewypłacalnością.
Przedsiębiorca jest zagrożony niewypłacalnością, jeżeli pomimo wykonywania swoich
zobowiązań, według rozsądnej oceny jego sytuacji ekonomicznej jest oczywistym, że w
niedługim czasie stanie się niewypłacalny.
Postępowanie naprawcze może prowadzić także przedsiębiorca, w stosunku do którego sąd
oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości z jednoczesnym zezwoleniem na prowadzenie
postępowania naprawczego.
91. Wyjaśnij na podstawie ustawy, co to znaczy „przedsiębiorca zagrożony
niewypłacalnością”. [art. 494 ust.2]
Przedsiębiorca jest zagrożony niewypłacalnością, jeżeli pomimo wykonywania swoich
zobowiązań, według rozsądnej oceny jego sytuacji ekonomicznej jest oczywistym, że w
niedługim czasie stanie się niewypłacalny.
92. Którzy przedsiębiorcy nie mogą korzystać z postępowania naprawczego, pomimo
iż są wpisani do KRS? [art. 492 ust. 3]
Z postępowania naprawczego nie może korzystać przedsiębiorca:
1) który już prowadził postępowanie naprawcze, jeżeli od jego umorzenia nie upłynęły 2
lata;
2) który już był objęty układem zawartym w postępowaniu naprawczym albo
upadłościowym, jeżeli od wykonania układu nie upłynęło 5 lat;
3) przeciw któremu przeprowadzono postępowanie upadłościowe obejmujące likwidację
majątku, albo w którym przyjęto układ likwidacyjny, jeżeli od prawomocnego
zakończenia postępowania nie upłynęło 5 lat;
4) w stosunku do którego oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości albo umorzono
postępowanie upadłościowe z braku majątku na zaspokojenie kosztów postępowania,
jeżeli od uprawomocnienia się postępowania nie upłynęło 5 lat.
93. Wymień sytuacje, kiedy sąd odmawia zatwierdzenia układu w postępowaniu
naprawczym. [art. 515 ust. 1]
Sąd odmawia zatwierdzenia układu, jeżeli:
1) brak było podstaw do prowadzenia postępowania naprawczego;
2) przedsiębiorca nie złożył wymaganych w sprawie dokumentów;
3) dane zawarte w dokumentach i oświadczeniach przedsiębiorcy były nieprawdziwe;
4) przedsiębiorca nie zawiadomił wszystkich znanych mu wierzycieli o terminie
zgromadzenia wierzycieli;
5) nadzorca sądowy nie miał możliwości sprawowania nadzoru;
6) w toku postępowania naruszono przepisy prawa, które mogły mieć wpływ na wynik
głosowania;
7) przedsiębiorca zbył lub obciążył swe mienie albo udzielił niektórym wierzycielom
większych korzyści z naruszeniem przepisów art. 501 (przepisów dotyczących zakazu
zbywania lub obciążania przez przedsiębiorcę swojego majątku w trakcie trwania
postępowania naprawczego);
8) z okoliczności sprawy wynika, że układ nie będzie wykonany;
9) układ jest krzywdzący dla wierzycieli, którzy wnieśli zarzuty;
10) przyjęty plan naprawczy nie zapewnia przywrócenia przedsiębiorcy zdolności do
konkurowania na rynku.
94. Kiedy umarza się postępowanie naprawcze z mocy prawa (dla małych
przedsiębiorców a kiedy dla innych)? [art.519]
Jeżeli postępowanie naprawcze prowadzi mały lub średni przedsiębiorca, postępowanie
umarza się z mocy prawa w razie niezawarcia układu w terminie trzech miesięcy od dnia
wszczęcia postępowania. W innych przypadkach postępowanie umarza się po upływie
czterech miesięcy od dnia jego wszczęcia.
95. Wymień sytuacje, gdy przewidziana jest odpowiedzialność karna za naruszenie
prawa upadłościowego. [art. 522]
Kto będąc dłużnikiem albo osobą uprawnioną do reprezentowania dłużnika, który jest osobą
prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej, podaje we wniosku o ogłoszeniu
upadłości albo w oświadczeniu o wszczęciu postępowania naprawczego nieprawdziwe dane
– podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Tej samej karze podlega, kto będąc dłużnikiem lub osobą uprawnioną do reprezentowania
dłużnika, który jest osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej, w
postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości albo w postępowaniu naprawczym podaje
sądowi nieprawdziwe informacje co do stanu majątku dłużnika.
96. Podaj co najmniej 5 grup skutków ogłoszenia upadłości i po dwa przykłady dla
każdej z grup.
OGŁOSZENIE UPADOŚCI
Grupy skutków
Przykłady
co do osoby
upadłego
Jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, upadły jest
obowiązany :
1) Wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek,
2) Wydać wszystkie dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz
rozliczeń.
3) Sędzia - komisarz może postanowić, że upadły będący osobą fizyczną nie
będzie opuszczał terytorium RP bez jego zezwolenia.
co do majątku
upadłego
1) Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości,
która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego
2) W skład masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu
ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania
upadłościowego
co do zobowiązań
upadłego
1) Postanowienie umowy, której stroną jest upadły, uniemożliwiające albo
utrudniające osiągnięcie celu postępowania upadłościowego jest
bezskuteczne w stosunku do masy upadłości.
*W razie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego:
1) Zobowiązania pieniężne upadłego, których termin płatności świadczenia
jeszcze nie nastąpił, stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości.
2) Zobowiązania majątkowe niepieniężne zmieniają się z dniem ogłoszenia
upadłości na zobowiązania pieniężne i z tym dniem stają się płatne,
chociażby termin ich wykonania jeszcze nie nastąpił.
co do stosunków
majątkowych
małżeńskich
upadłego
1) Z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje między
nimi rozdzielność majątkowa.
2) Małżonek upadłego może dochodzić w postępowaniu upadłościowym
należności z tytułu udziału w majątku wspólnym, zgłaszając tę
wierzytelność sędziemu-komisarzowi.
co do toczących się
postępowań
sądowych i
administracyjnych
1) Jeżeli ustanowiono zarząd własny upadłego, nadzorca sądowy wstępuje z
mocy prawa do postępowań sądowych i administracyjnych, dotyczących
masy upadłości prowadzonych na rzecz lub przeciwko upadłemu.
2) Jeżeli upadły pozbawiony został prawa zarządu masą upadłości,
postępowanie sądowe i administracyjne dotyczące masy upadłości mogą
być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez zarządcę. Postępowania te
zarządca prowadzi na rzecz upadłego, lecz w imieniu własnym.
3) Zapis na sąd polubowny dokonany przez upadłego traci moc z dniem
ogłoszenia upadłości, a toczące się już postępowania ulegają umorzeniu.
co do spadków
nabytych
przez upadłego
1) Jeżeli do spadku otwartego po ogłoszeniu upadłości powołany zostaje
upadły, spadek wchodzi do masy upadłości. Syndyk, nadzorca sądowy
albo zarządca nie składają oświadczenia o przyjęciu spadku, a spadek
uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza
2) Jeżeli otwarcie spadku nastąpiło przed ogłoszeniem upadłości, a do
chwili jej ogłoszenia nie upłynął jeszcze termin do złożenia oświadczenia
o przyjęciu lub odrzuceniu spadku i powołany spadkobierca
oświadczenia takiego nie złożył, spadek również uważa się za przyjęty z
dobrodziejstwem inwentarza.
97. Wymień wszystkie podmioty postępowania upadłościowego i scharakteryzuj
każdy z nich wskazując, kiedy się pojawia i jakie ma kompetencje.
1. Sąd: po ogłoszeniu upadłości postępowanie upadłościowe toczy się w sądzie
upadłościowym, który ogłosił upadłość. Sąd upadłościowy orzeka w składzie
jednego sędziego zawodowego, z zastrzeżeniem, że Jeżeli postępowanie zostało
wszczęte w kilku sądach właściwych, sprawa należy do właściwości sądu, który
pierwszy wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości.
2. Sędzia - komisarz: po ogłoszeniu upadłości czynności postępowania
upadłościowego wykonuje sędzia-komisarz, z wyjątkiem czynności, dla których
właściwy jest sąd. Sędzia-komisarz kieruje tokiem postępowania, sprawuje nadzór
nad czynnościami syndyka, nadzorcy sądowego i zarządcy, oznacza czynności,
których syndykowi, nadzorcy albo zarządcy nie wolno wykonywać bez jego
zezwolenia lub bez zgody rady wierzycieli, jak również zwraca uwagę na
popełnione przez nich uchybienia. Sędzia-komisarz rozpoznaje w postępowaniu
upadłościowym skargi na czynności komornika.
3. Syndyk: jest powoływany w razie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację
majątku upadłego. Niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim,
zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby
postronne oraz przystępuje do jego likwidacji.
4. Nadzorca sądowy: jeżeli ogłoszono upadłość z możliwością zawarcia układu i
ustanowiono zarząd własny upadłego, powinien:
niezwłocznie podjąć czynności nadzorcze;
w razie potrzeby złożyć wniosek do sędziego - komisarza o nakazanie
upadłemu sporządzenia sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający
ogłoszenie upadłości
5. Zarządca: niezwłocznie po powołaniu:
obejmuje zarząd masą upadłości;
zabezpiecza ją przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem przez
osoby trzecie;
sporządza spis inwentarza i sprawozdanie finansowe na dzień
poprzedzający ogłoszenie upadłości, jeżeli dotychczas w toku postępowania
nie zostały sporządzone.
6. Upadły: ten, wobec kogo wydano postanowienie o ogłoszeniu upadłości.
7. Wierzyciele: każdy uprawniony do zaspokojenia z masy upadłości, choćby
wierzytelność nie wymagała zgłoszenia.
8. Zgromadzenie wierzycieli: sędzia - komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli:
jeżeli według przepisów ustawy wymagane jest podjęcie uchwały
zgromadzenia;
na wniosek przynajmniej 2 wierzycieli mających łącznie nie mniej niż
trzecią część ogólnej sumy uznanych wierzytelności;
w innych przypadkach, gdy uzna to za potrzebne.
9. Rada wierzycieli: służy pomocą syndykowi, nadzorcy sądowemu lub zarządcy,
kontroluje ich czynności, bada stan funduszów masy upadłości, udziela zezwolenia
na czynności, które mogą być dokonane tylko za zezwoleniem rady wierzycieli,
oraz wyraża opinię w innych sprawach, jeżeli tego zażąda sędzia komisarz, syndyk,
nadzorca sądowy albo zarządca. Rada składa się z trzech lub pięciu członków oraz
jednego lub dwóch zastępców.
98. Kiedy sędzia komisarz może uchylić uchwałę zgromadzenia wierzycieli? [art.
200]
Sędzia - komisarz może uchylić uchwałę zgromadzenia wierzycieli, jeżeli:
jest sprzeczna z prawem lub
narusza dobre obyczaje albo
rażąco narusza interes wierzyciela, który głosował przeciw uchwale.
Na postanowienie sędziego - komisarza przysługuje zażalenie.
99. Jakie czynności nie mogą być dokonywane bez zezwolenia Rady Wierzycieli w
postępowaniu upadłościowym? [art. 206]
W postępowaniu obejmującym likwidację majątku upadłego zezwolenia rady wierzycieli
wymagają następujące czynności:
1) dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa przez syndyka, jeżeli ma trwać dłużej niż trzy
miesiące od dnia ogłoszenia upadłości;
2) odstąpienie od sprzedaży przedsiębiorstwa jako całości;
3) sprzedaż praw i wierzytelności;
4) zaciąganie pożyczek lub kredytów oraz obciążenie majątku upadłego ograniczonymi
prawami rzeczowymi;
5) wykonanie umowy wzajemnej zawartej przez upadłego albo odstąpienie od takiej
umowy oraz wykonanie lub odstąpienie od umowy zawartej przez upadłego, do której
stosuje się odpowiednio przepisy art. 98 i 99;
6) uznanie, zrzeczenie się i zawarcie ugody co do roszczeń spornych oraz poddanie sporu
rozstrzygnięciu sądu polubownego.
W postępowaniu z możliwością zawarcia układu zezwolenia rady wierzycieli wymagają
następujące czynności:
1) obciążenie przez upadłego albo zarządcę składników masy upadłości hipoteką,
zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym i hipoteką morską w celu
zabezpieczenia wierzytelności nieobjętej układem;
2) obciążenie przez zarządcę składników masy innymi prawami;
3) zaciąganie przez zarządcę kredytów i pożyczek.
100. Podaj ustawowe przykłady propozycji restrukturyzacji zobowiązań upadłego.
[art. 270 - 271] i przykłady z literatury prawniczej.
Propozycje restrukturyzacji zobowiązań upadłego mogą obejmować w szczególności:
1. odroczenie wykonania zobowiązań;
2. rozłożenie spłaty długów na raty;
3. zmniejszenie sumy długów;
4. konwersję wierzytelności na udziały lub akcje;
5. zmianę, zamianę lub uchylenie prawa zabezpieczającego określoną wierzytelność;
6. układ może przewidywać również zaspokojenie wierzycieli poprzez likwidację
majątku upadłego (układ likwidacyjny).
101. Czego nie obejmuje układ w postępowaniu upadłościowym? [art. 273] Kogo nie
wiąże układ? [art. 290 ust.2]
Układ nie obejmuje:
1) należności alimentacyjnych oraz rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby,
niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci oraz z tytułu zamiany uprawnień objętych
treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę;
2) roszczenia o wydanie mienia nienależącego do upadłego;
3) składek na ubezpieczenie społeczne;
4) wierzytelności:
a) za które upadły odpowiada w związku z nabyciem spadku po ogłoszeniu
upadłości, po wejściu spadku do masy upadłości;
b) zabezpieczonej na mieniu upadłego hipoteką, zastawem, zastawem
rejestrowym, zastawem skarbowym i hipoteką morską, w części znajdującej
pokrycie w wartości przedmiotu zabezpieczenia, chyba że wierzyciel wyraził
zgodę na jej objęcie układem;
c) zabezpieczone przeniesieniem na wierzyciela własności rzeczy, wierzytelności
lub innego prawa;
5) należności ze stosunku pracy.
Układ nie wiąże wierzycieli, których upadły umyślnie nie ujawnił i którzy w postępowaniu
nie uczestniczyli.
102. Komu może upadły przyznać w drodze restrukturyzacji zobowiązań
korzystniejsze warunki? [art. 279]
Warunki restrukturyzacji zobowiązań upadłego powinny być jednakowe dla wszystkich
wierzycieli, a jeżeli sędzia - komisarz postanowi, że głosowanie nad układem odbędzie się w
grupach wierzycieli, jednakowe dla wierzycieli zaliczonych do tej samej grupy, chyba że
wierzyciel wyraźnie zgodzi się na warunki mniej korzystne. Korzystniejsze warunki
restrukturyzacji zobowiązań można przyznać wierzycielom mającym drobne wierzytelności, a
także wierzycielom, którzy po ogłoszeniu upadłości udzielili lub mają udzielić kredytu
niezbędnego do wykonania układu.
103. Co powinno zawierać uzasadnienie propozycji układowych? [art. 280]
Uzasadnienie propozycji układowych powinno zawierać:
1) opis stanu przedsiębiorstwa ze szczególnym określeniem jego sytuacji ekonomiczno-
finansowej, prawnej oraz organizacyjnej;
2) analizę sektora rynku, na którym przedsiębiorstwo upadłego działa, z uwzględnieniem
pozycji rynkowej konkurencji;
3) metody i źródła finansowania wykonania układu, z uwzględnieniem przewidywanych
wpływów i wydatków w czasie wykonywania układu;
4) analizę poziomu i struktury ryzyka;
5) osoby odpowiedzialne za wykonanie układu (imiona i nazwiska);
6) ocenę alternatywnego sposobu restrukturyzacji zobowiązań;
7) system zabezpieczenia praw i interesów wierzycieli na czas wykonania układu.
104. Kiedy wierzyciel lub upadły może wystąpić o zmianę układu? [art. 298]
Jeżeli po zatwierdzeniu układu nastąpiła nadzwyczajna zmiana stosunków gospodarczych,
która w sposób istotny wpływa na trwały wzrost lub zmniejszenie dochodu z przedsiębiorstwa
upadłego, upadły oraz każdy z wierzycieli może wystąpić o zmianę układu
105. Kiedy w postępowaniu upadłościowym powołuje się syndyka, nadzorcę
sądowego, zarządcę [art. 156].
1) Syndyka - w razie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego.
2) Nadzorcę sądowego - w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu.
3) Zarządcę:
w razie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu, gdy odebrano zarząd
majątkiem upadłemu;
gdy ustanowiono nad częścią majątku zarząd własny upadłego. W sprawach objętych
tym zarządem zarządca pełni czynności zastrzeżone dla nadzorcy sądowego.
VI. Prawo papierów wartościowych
106. Podaj definicję weksla i wymień szczegółowo podmioty stosunków wekslowych.
Każdy z podmiotów wymienionych w dwóch grupach omów.
Weksel to papier wartościowy, w którym wystawca zobowiązuje się do wypłacenia
określonej sumy pieniężnej albo zobowiązuje się, że zapłaty tej dokona inna osoba.
Wystawiający przyjmuje zawsze bezwarunkową odpowiedzialność za zapłatę. Wyróżnia się:
weksel własny (sola, prosty, suchy) – wystawca zobowiązuje się do zapłaty
określonej sumy oraz przyjmuje bezwarunkową odpowiedzialność;
weksel trasowany (trata, przekazowy, ciągniony) – wystawca zobowiązuje
się, że zapłaty dokona inna osoba, ale to on przyjmuje bezwarunkową
odpowiedzialność za zapłatę.
DŁUŻNICY
WIERZYCIELE
trasat - osoba, której wystawca weksla zleca zapłatę
sumy wekslowej;
przyjemca (akceptant) - trasat, który przyjął na
siebie (dokonał akceptu weksla) zobowiązanie
zapłaty sumy wekslowej,
wystawca weksla (trasant) - wystawca odpowiada
za przyjęcie i za zapłatę weksla przez trasata,
wystawca może się natomiast zwolnić od
odpowiedzialności za przyjęcie weksla przez
umieszczenie odpowiedniej klauzuli,
poręczyciel wekslowy (avalista) - osoba trzecia,
która poręcza (gwarantuje) swoim podpisem na
wekslu zapłatę sumy wekslowej przez dłużnika
wekslowego,
indosant (żyrant) - osoba przenosząca prawa z
weksla
poprzez indos (czyli
"zbycie
weksla"),
indosant
odpowiada
w
braku
przeciwnego
zastrzeżenia za przyjęcie i za zapłatę weksla;
osoba dokonująca zapłaty z weksla w miejsce
trasata lub akceptanta bez umocowania albo z
przekroczeniem umocowania,
regresat - osoba odpowiadająca z weksla w drodze
regresu
remitent - osoba na której rzecz ma być
dokonana zapłata z weksla, pierwszy
wierzyciel wekslowy,
indosatariusz (żyrantariusz) - posiadacz
weksla, który nabył go w drodze indosu,
wyręczyciel - osoba dokonująca zapłaty za
dłużnika wekslowego, która staje się później
jego wierzycielem,
regredient - osoba żądająca sumy wekslowej
w drodze regresu.
107. Szczegółowo omów klauzule wekslowe (podaj przykłady z wykładu dla każdej z
grup)
KLAUZULE WEKSLOWE
DODATKOWE ZASTRZEŻENIA STRON STOSUNKU WEKSLOWEGO
108. Wyjaśnij następujące pojęcia wekslowe: weksel trasowany, remitent, protest
weksla, indosatariusz, akceptant, indos, wtóropis weksla.
klauzule wekslowe
skuteczne (takie, których
umieszczenie w treści
weksla wywołuje skutki
określone prawem
wekslowym)
oznaczenie domicyliata
zastrzeżenie oprocentowania sumy wekslowej
zwolnienie się wystawcy od odpowiedzialności za
przyjęcie
klauzula "na zlecenie"
klauzula "nie na zlecenie"
nakaz przedstawienia do przyjęcia
zakaz przedstawienia weksla do przyjęcia
zmiana ustawowego czasokresu do przedstawienia
weksla do przyjęcia
zwolnienie od protestu
zastrzeżenie co do waluty, w jakiej ma nastąpić
zapłata
oznaczenie adresu w potrzebie
oznaczenie numeru egzemplarza weksla
oznaczenie, gdzie się znajduje egzemplarz weksla
przeznaczony do przyjęcia lub oryginał weksla
klauzula kasatoryjna
zastrzeżenie co do właściwego kalendarza
klauzule wekslowe
obojętne (prawo wekslowe
nie wypowiada się, zapisek
nie istniejący na wekslu;
prawo wekslowe nie
reguluje go, może mieć
skutki w postępowaniu
cywilnym)
1. oprocentowanie sumy wekslowej na wekslach z terminem
płatności w oznaczonym dniu lub w pewien czas po dacie
2. oprocentowania, w której nie została określona wysokość
odsetek
3. zwolnienie się wystawcy od odpowiedzialności za zapłatę
klauzule zakazane
(zamieszczenie powoduje
nieważność weksla, przestaje
być wekslem)
1. uzależnienie zapłaty weksla od warunku lub świadczenia
wzajemnego
2. oznaczenie terminu płatności w sposób inny niż określony
w art. 33 (za okazaniem, w pewien czas po okazaniu, w
pewien czas po dacie, w oznaczonym dniu)
1) Weksel trasowany (trata, przekazowy, ciągniony) - jest to dokument, który zawiera
skierowane do oznaczonej osoby bezwarunkowe polecenie zapłacenia określonej
sumy pieniężnej w określonym miejscu i czasie. Jeżeli osoba, zwana trasatem,
przyjmie i podpisze weksel, wówczas przyjmuje na siebie realizację zobowiązania
wymienionego na wekslu. Weksel trasowany jest zobowiązaniem jednostronnym,
mającym ściśle przez ustawę prawo wekslowe określoną formę, oderwanym od swojej
przyczyny gospodarczej lub finansowej (abstrakcyjnym), a złożenie podpisu na
wekslu stanowi podstawę zobowiązania. Weksel trasowany jako papier wartościowy,
sformalizowany jest dokumentem obiegowym, który za pomocą indosu może krążyć z
rąk do rąk, umożliwiając nie powiązane ze sobą kazualne czynności prawne.
2) Remitent - pierwszy wierzyciel weksla, dla którego wypisano, wręczono weksel
3) Protest weksla - Protest to akt publiczny sporządzony przez notariusza lub inny
odpowiedni organ, w którym potwierdza, że zobowiązany odmówił płatności. Jest to
urzędowe stwierdzenie faktu nie zaakceptowania weksla lub niezapłacenia sumy
wekslowej we właściwym terminie. Stanowi niezbity dowód w procesie wekslowym i
utrzymuje odpowiedzialność wszystkich dłużników wekslowych.
4) Indosatariusz - posiadacz weksla, który otrzymał go w drodze indosu
5) Akceptant - trasat, który przyjął na siebie zobowiązanie zapłaty sumy wekslowej
6) Indos – sposób przenoszenia weksla; na grzbiecie weksla umieszcza się informację o
indosowaniu
7) Wtóropis weksla – weksel wydany w kilku egzemplarzach, w których każdy jest
ważny ale realizuje się jeden
109. Wymień różnice pomiędzy wekslem a czekiem (w tabeli). Podaj 5 różnic
pomiędzy obligacjami a akcjami w tabeli.
WEKSEL
CZEK
Odpowiedzialność wystawcy wobec
posiadacza weksla w przypadku
niezapłacenia
Cywilna
Cywilna i karna
Możliwość odwołania
Nie można go odwołać
Można go odwołać (w szczególnych
przypadkach)
Prawo do unieważnienia
Nie można go unieważnić
Można go unieważnić
Odpisy i wtóropisy
Można sporządzić
Nie można sporządzić odpisu czeku;
wtóropisy można sporządzić, gdy czek
jest imienny, wystawiony w jednym ,a
płatny w innym kraju
Trasat
Każdy podmiot
Może nim być tylko instytucja
finansowa- bank
Terminy wypłaty
W oznaczonym dniu, w pewien czas
po dacie, za okazaniem, w pewien czas
po okazaniu
Za okazaniem
OBLIGACJE
AKCJE
1.
Emitent przez sprzedaż obligacji
uzyskuje pożyczkę
Celem emisji jest uzyskanie kapitałów na
działalność gospodarczą
2.
Posiadacz obligacji jest wierzycielem
Akcjonariusz jest udziałowcem,
współwłaścicielem
3.
Emitent przygotowując emisję obligacji
musi określić cel, na jaki przeznaczy
uzyskane środki
Emitent powinien uwzględnić decyzje
posiadaczy akcji, akcjonariusz może
wpływać na emitenta na walnym
zgromadzeniu
4.
Emitent w określonych terminach
powinien płacić odsetki
Część zysków z przedsięwzięcia
gospodarczego może uzyskać posiadacz akcji
5.
Posiadacz obligacji nie ponosi
odpowiedzialności materialnej za
niegospodarność emitenta i ewentualne
straty; nie ryzykuje kupując obligacje-
ma gwarantowane odsetki
Ma szanse wzrostu wartości akcji, ponosi
ryzyko strat spółki do wysokości udziału w
kapitale spółki akcyjnej; ma szanse
uzyskania wysokiej dywidendy przy udanym
przedsięwzięciu gospodarczym(często
wyższej od odsetek za obligacje)
110. Przedstaw klasyfikację papierów wartościowych z dokładnymi przykładami
( wyłącznie na podstawie wykładu).
Klasyfikacja papierów wartościowych:
1) ze względu na prawa zawarte w treści papieru wartościowego:
do towarów ( kwity składowe, konosament, warrant )
do pieniędzy (weksle, czeki)
2) ze względu na sposób oznaczenia osoby uprawnionego:
imienne
na okaziciela
na zlecenie (można dalej przenosić przez indos) lub nie na zlecenie ( nie można
przenosić przez indos )
3) ze względu na korzyści, jakie przynosi posługiwanie się papierami
wartościowymi:
Forma dokumentu
Można go sporządzić samodzielnie na
kartce papieru, może też być
wydrukiem urzędowym (blankiet
wekslowy w banku)
Zawsze jest drukiem
sformalizowanym, nie można go
sporządzić samemu
Wypłata pieniędzy
Weksle trasowane wypłaca osoba
wskazana na wekslu, weksle własne
wypłaca wystawca weksla
Czeki wypłaca bank wskazany na
dokumencie czekowym
Na kogo się wystawia ?
Weksel zawsze wskazuje remitenta,
weksel in blanco w momencie
realizacji powinien wskazywać osobę
uprawnioną do odbioru pieniędzy
Czek może być wystawiony na
okaziciela
służące celom rozliczeniowym, aby ułatwić obieg pieniężny (czek)
pełniące funkcje kredytowe (weksel)
przynoszące określony dochód – lokacyjne papiery wartościowe:
4) ze względu na rodzaj dochodu:
ustalonym dochodzie w stosunku do nominalnej wartości dokumentu
(obligacje, bony skarbowe, listy zastawne)
o zmiennym dochodzie (akcje, certyfikaty inwestycyjne)
5) ze względu na charakter lokaty:
pożyczkowe
rządowe (bony pieniężne, bony skarbowe, obligacje skarbowe)
komercyjne (obligacje, listy zastawne, weksle)
komunalne (obligacje miast i gmin)
udziałowe (akcje)
6) ze względu na termin lokowania
krótkoterminowe – o okresie zwrotu nie przekraczającym 1 roku
długoterminowe – o okresie zwrotu przekraczającym 1 rok od dnia nabycia
przez subskrybenta
ewentualnie średnioterminowe
7) ze względu na zasięg obrotu:
nieograniczonym obrocie (dawniej publiczny obrót)
o obrocie regulowanym (dawniej niepubliczny obrót)
VII Prawo ochrony mechanizmów rynkowych
111. Wymień stany koncentracyjne podlegające zgłoszeniu do Prezesa UOKiK i
decyzje Prezesa UOKiK w sprawie koncentracji. Należy dokładnie podać, kiedy
następuje zgoda oraz wskaż wyjątki w zakresie zgłaszania a następnie
szczegółowo opisz decyzje Prezesa UOKiK w sprawach koncentracji (5
przykładów).
STANY KONCENTRACYJNE PODLEGAJĄCE ZGŁOSZENIU PREZESOWI URZĘDU
FORMA DOKONANIA
KRYTERIUM KWOTOWE OBROTU
1) połączenia dwóch lub więcej
samodzielnych przedsiębiorców;
2) przejęcia kontroli nad jednym lub więcej
przedsiębiorcami przez jednego lub więcej
przedsiębiorców;
3) utworzenia przez przedsiębiorców
wspólnego przedsiębiorcy;
4) nabycia przez przedsiębiorcę części mienia
innego przedsiębiorcy, jeżeli obrót
realizowany przez to mienie w
którymkolwiek z dwóch lat obrotowych
poprzedzających zgłoszenie przekroczyłna
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
równowartość 10 000 000 euro
1) łączny światowy obrót przedsiębiorców
uczestniczących w koncentracji wroku
obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia
przekracza równowartość 1 000 000 000 euro
lub
2) łączny obrót na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej przedsiębiorców uczestniczących w
koncentracji w roku obrotowym
poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza
równowartość 50 000 000 euro.
Nie podlega zgłoszeniu zamiar koncentracji:
1) jeżeli obrót przedsiębiorcy, nad którym ma nastąpić przejęcie kontroli, nie przekroczył
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w żadnym z dwóch lat obrotowych
poprzedzających zgłoszenie równowartości 10 000 000 euro;
2) jeżeli obrót żadnego z przedsiębiorców, o których mowa w art. 13 ust. 2 pkt 1 lub 3, nie
przekroczył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w żadnym z dwóch lat obrotowych
poprzedzających zgłoszenie równo-wartości 10.000.000 euro;
3) polegającej na przejęciu kontroli nad przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami należącymi
do jednej grupy kapitałowej oraz jednocześnie nabyciu części mienia przedsiębiorcy lub
przedsiębiorców należących do tej grupy kapitałowej – jeżeli obrót przedsiębiorcy lub
przedsiębiorców, nad którymi ma nastąpić przejęcie kontroli, i obrót realizowany przez
nabywane części mienia nie przekroczył łącznie na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej w żadnym z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie równowartości
10.000.000 euro
4) polegającej na czasowym nabyciu lub objęciu przez instytucję finansową akcji albo
udziałów w celu ich odsprzedaży, jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej tej
instytucji jest prowadzone na własny lub cudzy rachunek inwestowanie w akcje albo
udziały innych przedsiębiorców, pod warunkiem, że odsprzedaż ta nastąpi przed
upływem roku od dnia nabycia lub objęcia, oraz że:
a) instytucja ta nie wykonuje praw z tych akcji albo udziałów, z wyjątkiem prawa
do dywidendy, lub
b) wykonuje te prawa wyłącznie w celu przygotowania odsprzedaży całości lub
części przedsiębiorstwa, jego majątku lub tych akcji albo udziałów;
5) polegającej na czasowym nabyciu lub objęciu przez przedsiębiorcę akcji lub udziałów
w celu zabezpieczenia wierzytelności, pod warunkiem że nie będzie on wykonywał
praw z tych akcji lub udziałów, z wyłączeniem prawa do ich sprzedaży;
6) następującej w toku postępowania upadłościowego, z wyłączeniem przypadków, gdy
zamierzający przejąć kontrolę jest konkurentem albo należy do grupy kapitałowej, do
której należą konkurenci przedsiębiorcy przejmowanego lub którego część mienia jest
nabywana;
7) przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej.
Prezes Urzędu, w drodze decyzji, wydaje zgodę na dokonanie koncentracji, w wyniku
której konkurencja na rynku nie zostanie istotnie ograniczona, w szczególności przez
powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku.
Prezes Urzędu wydaje, w drodze decyzji, zgodę na dokonanie koncentracji, w wyniku
której konkurencja na rynku zostanie istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie
lub umocnienie pozycji dominującej na rynku, w przypadku gdy odstąpienie od zakazu
koncentracji jest uzasadnione, a w szczególności:
1) przyczyni się ona do rozwoju ekonomicznego lub postępu technicznego;
2) może ona wywrzeć pozytywny wpływ na gospodarkę narodową.
Decyzje Prezesa UOKiK w sprawach koncentracji:
1) ZGODA na dokonanie koncentracji, w wyniku której konkurencja na rynku nie
zostanie istotnie ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie
pozycji dominującej na rynku. Istotność ograniczenia jest liczona osobno dla każdego
rynku. Często już wzmocnienie o 1% pozycji na rynku jest umocnieniem pozycji
dominującej, ważne jest aby umocnienie realnie zaistniało a nie tylko na rachunku.
2) ZAKAZ - Prezes Urzędu zakazuje, w drodze decyzji, dokonania koncentracji, w
wyniku której konkurencja na rynku zostanie istotnie ograniczona, w szczególności
przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku.
3) ZGODA WARUNKOWA - Prezes Urzędu wydaje zgodę na dokonanie koncentracji,
gdy po spełnieniu przez przedsiębiorców zamierzających dokonać koncentracji
warunków określonych poniżej – konkurencja na rynku nie zostanie istotnie
ograniczona, w szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na
rynku. Prezes Urzędu może na przedsiębiorcę lub przedsiębiorców zamierzających
dokonać koncentracji nałożyć obowiązek lub przyjąć ich zobowiązanie, w
szczególności do:
1)
zbycia całości lub części majątku jednego lub kilku przedsiębiorców,
2)
wyzbycia się kontroli nad określonym przedsiębiorcą lub przedsiębiorcami, w
szczególności przez zbycie określonego pakietu akcji lub udziałów, lub odwołania z
funkcji członka organu zarządzającego lub nadzorczego jednego lub kilku
przedsiębiorców,
3)
udzielenia licencji praw wyłącznych konkurentowi – określając w decyzji
termin spełnienia tych warunków.
Zgoda ta może być odgórna (narzucona przez Prezesa), oddolna, bądź o charakterze
mieszanym ( przedsiębiorcy proponują pewne warunki, a następnie dochodzi do negocjacji z
Prezesem)
4) UZASADNIONA ZGODA - Prezes Urzędu wydaje zgodę na dokonanie
koncentracji, w wyniku której konkurencja na rynku zostanie istotnie ograniczona, w
szczególności przez powstanie lub umocnienie pozycji dominującej na rynku, w
przypadku gdy odstąpienie od zakazu koncentracji jest uzasadnione, a w
szczególności:
a. przyczyni się ona do rozwoju ekonomicznego lub postępu technicznego;
b. może ona wywrzeć pozytywny wpływ na gospodarkę narodową.
5) DECYZJA DEKONCENTRACYJNA - Prezes Urzędu może uchylić decyzje
wyrażające zgodę na koncentrację, zgodę warunkową, uzasadnioną zgodę, jeżeli
zostały one oparte na nierzetelnych informacjach, za które są odpowiedzialni
przedsiębiorcy uczestniczący w koncentracji, lub jeżeli przedsiębiorcy nie spełniają
warunków do uzyskania warunkowej zgody na koncentrację. W przypadku uchylenia
decyzji Prezes Urzędu orzeka co do istoty sprawy.
112.
Scharakteryzuj szczegółowo wyłączenia podmiotowe i przedmiotowe
(warunkowe i bezwarunkowe, art. 2 i 3 OKiKU)
WYŁĄCZENIA PODMIOTOWE
Zgodnie z art. 1 OKiKU zakres podmiotowy tej ustawy dotyczy wszystkich podmiotów
,
które mogą dopuścić się naruszenia, a ich skutek będzie widoczny na terytorium RP
WYŁĄCZENIA PRZEDMIOTOWE
Bezwarunkowe
Warunkowe
Przepisów ustawy nie stosuje się do
ograniczeń konkurencji odpuszczonych na
podstawie odrębnych ustaw, takich jak:
•Ustawa o organizacji rynku mleka i
przetworów mlecznych,
•Ustawa o Agencji Rynku Rolnego i
organizacji niektórych rynków rolnych,
•Ustawa o grach hazardowych
•Ustawa o organizacji rynków owoców i
warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu, rynku
suszu paszowego oraz rynków lnu i konopi
uprawianych na włókno,
•Prawo energetyczne;
•Umowy, w szczególności licencyjne, a także
inne niż umowy praktyk wykonywania praw
na
podstawie
przepisów
dotyczących
ochrony
własności
intelektualnej
i
przemysłowej, w szczególności przepisów o
ochronie wynalazków, wzorów użytkowych i
przemysłowych,
topografii
układów
scalonych, znaków towarowych, oznaczeń
geograficznych, praw autorskich i praw
pokrewnych.
•Umów know - how, jeżeli skutkiem tych
umów jest nieuzasadnione ograniczenie
swobody działalności gospodarczej lub
istotne ograniczenie konkurencji na rynku
113.
Wymień wyłączenia bagatelne w zakresie porozumień ograniczających
konkurencję, a następnie wyłączenia grupowe oraz szczegółowo przedstaw
wyłączenia sensu stricte i sensu largo
Wyłączenia bagatelne - istnieją trzy grupy wyłączeń bagatelnych:
1) porozumienia między konkurentami – jeżeli ich łączny udział w rynku właściwym,
którego dotyczy porozumienie, nie przekracza 5%;
2) porozumienia między przedsiębiorcami, którzy nie są konkurentami – jeżeli udział
żadnego z nich w rynku właściwym, którego dotyczy porozumienie, nie przekracza
10%;
3) zakazu porozumienia ograniczającego konkurencję nie stosuje się także w przypadku,
gdy udziały w rynku właściwym określone w dwóch powyższych nie zostały
przekroczone o więcej niż dwa punkty procentowe w okresie dwóch kolejnych lat
kalendarzowych w czasie trwania porozumienia.
Wyłączenia grupowe - wyłączenia grupowe możemy podzielić na wyłączenia grupowe sensu
stricte i sensu largo. Wyłączenia grupowe są uregulowane znacznie szerzej, aniżeli bagatelne.
Wyłączenia grupowe sensu largo unormowane zostały w art. 8 ust. 1 OKiKU. Wynikają one
z tego, że mogą wystąpić pewne sytuacje, których ustawodawca nie mógł przewidzieć.
Zakazu porozumień ograniczających konkurencję nie stosuje się, jeżeli:
1) przyczyniają się do polepszenia produkcji, dystrybucji towarów lub do postępu
technicznego lub gospodarczego;
2) zapewniają nabywcy lub użytkownikowi odpowiednią część wynikających z
porozumień korzyści;
3) nie nakładają na zainteresowanych przedsiębiorców ograniczeń, które nie są
niezbędne do osiągnięcia tych celów;
4) nie stwarzają tym przedsiębiorcom możliwości wyeliminowania konkurencji na rynku
właściwym w zakresie znacznej części określonych towarów.
Warto tutaj zwrócić uwagę na to, że dwie pierwsze przesłanki mają charakter pozytywny,
podczas gdy dwie pozostałe mają charakter negatywny.
Z kolei wyłączenia grupowe sensu stricte wynikają z art. 8 ust. 3 OKiKU. Rada Ministrów
może, w drodze rozporządzenia, wyłączyć określone rodzaje porozumień spełniające
przesłanki, o których mowa wyżej, spod zakazu, biorąc pod uwagę korzyści, jakie mogą
przynieść określone rodzaje porozumień. W rozporządzeniu Rada Ministrów określi:
1) warunki, jakie muszą być spełnione, aby porozumienie mogło być uznane za
wyłączone spod zakazu;
2) klauzule, których występowanie w porozumieniu stanowi naruszenie zakazu
porozumień;
3) okres obowiązywania wyłączenia
RM może określić klauzule, których występowania w porozumieniu nie uznaje się za
naruszenie zakazu porozumień ograniczających konkurencję. Obecnie na postawie
rozporządzeń RM można wyróżnić kilka wyłączeń grupowych sensu stricte w zakresie
porozumień ograniczających konkurencję. Są to:
1) określone porozumienia dotyczące transferu technologii,
2) niektóre kategorie porozumień w zakresie działalności ubezpieczeniowej,
3) niektóre porozumienia specjalistyczne i badawczo-rozwojowe,
4) niektóre typy porozumień wertykalnych.
114.
Wymień i scharakteryzuj organy ochrony konkurencji z UOKiKU
ORGANY OCHRONY KONKURENCJI z OKiKU
1.
Prezes Urzędu
Ochrony
Konkurencji i
Konsumentów
•Centralny organ administracji rządowej właściwy w sprawach
ochrony konkurencji i konsumentów,
•Nadzór nad działalnością Prezesa Urzędu sprawuje Prezes
Rady Ministrów,
•Do zakresu działania Prezesa Urzędu należy:
1) sprawowanie kontroli przestrzegania przez
przedsiębiorców przepisów ustawy;
2) wydawanie decyzji w sprawach praktyk ograniczających
konkurencję, w sprawach koncentracji przedsiębiorców oraz
w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy
konsumentów, a także innych decyzji przewidzianych w
ustawie;
3) prowadzenie badań stanu koncentracji gospodarki oraz
zachowań rynkowych przedsiębiorców;
4) przygotowywanie projektów rządowych programów
rozwoju konkurencji oraz projektów rządowej polityki
konsumenckiej;
5) współpraca z krajowymi i międzynarodowymi organami i
organizacjami, do których zakresu działania należy ochrona
konkurencji i konsumentów;
6) wykonywanie zadań i kompetencji organu ochrony
konkurencji państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
określonych w rozporządzeniu nr 1/2003/WE oraz w
rozporządzeniu nr 139/2004/WE;
7) wykonywanie zadań i kompetencji właściwego organu
oraz jednolitego urzędu łącznikowego państwa członkowskiego
Unii Europejskiej, określonych w rozporządzeniu nr
2006/2004/WE;
8) opracowywanie i przedkładanie Radzie Ministrów
projektów aktów prawnych dotyczących ochrony konkurencji i
konsumentów;
9) przedkładanie Radzie Ministrów okresowych sprawozdań
z realizacji rządowych programów rozwoju konkurencji i
polityki konsumenckiej;
10) współpraca z organami samorządu terytorialnego, w
zakresie wynikającym z rządowej polityki konsumenckiej;
11) opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów
edukacyjnych popularyzujących wiedzę o ochronie konkurencji
i konsumentów;
2.
Sąd Ochrony
Konkurencji i
Konsumentów
XVII Wydział Sądu Okręgowego w Warszawie (do
2002 roku nazywany sądem antymonopolowym),
Powołany do rozpoznawania w postępowaniu sądowych
spraw dotyczących przeciwdziałania praktykom
monopolistycznym oraz regulacji energetyki.
rozpatruje odwołania od decyzji administracyjnych
wydanych przez prezesów Urzędu Ochrony Konkurencji
i Konsumentów oraz Urzędu Regulacji Energetyki w
sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów
3.
Rzecznik
Konsumentów i
samorząd
terytorialny
• Zadaniem samorządu terytorialnego w zakresie ochrony praw
konsumentów jest prowadzenie edukacji konsumenckiej,
• Zadania samorządu powiatowego w zakresie ochrony praw
konsumentów wykonuje powiatowy (miejski) rzecznik
konsumentów,
•Do zadań rzecznika konsumentów należy:
1) zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i
informacji prawnej w zakresie ochrony interesów
konsumentów;
2) składanie wniosków w sprawie stanowienia i zmiany
przepisów prawa miejscowego w zakresie ochrony interesów
konsumentów;
3) występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony
praw i interesów konsumentów;
4) współdziałanie z właściwymi miejscowo delegaturami
Urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami
konsumenckimi;
5) wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub
w przepisach odrębnych.
• Rzecznik konsumentów może w szczególności wytaczać
powództwa na rzecz konsumentów oraz wstępować, za ich
zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę
interesów konsumentów.
• Rzecznik konsumentów, w terminie do dnia 31 marca każdego
roku, przedkłada staroście (prezydentowi miasta) do
zatwierdzenia roczne sprawozdanie ze swojej działalności w
roku poprzednim oraz przekazuje je właściwej miejscowo
delegaturze Urzędu.
4.
Krajowa Rada
Rzeczników
Konsumentów
• Stały organ opiniodawczo-doradczy Prezesa Urzędu w
zakresie spraw związanych z ochroną praw konsumentów na
szczeblu samorządu powiatowego,
• W skład Rady wchodzi dziewięciu rzeczników konsumentów,
po jednym z obszaru właściwości miejscowej delegatur Urzędu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów;
• Członków Rady powołuje i odwołuje Prezes Urzędu.
Powołanie następuje na wniosek dyrektorów delegatur za
pisemną zgodą rekomendowanych rzeczników konsumentów.
• Do zadań Rady należy w szczególności:
1) przedstawianie propozycji dotyczących kierunków
zmian legislacyjnych w przepisach dotyczących ochrony praw
konsumentów;
2) wyrażanie opinii w przedmiocie projektów aktów
prawnych lub kierunków rządowej polityki konsumenckiej;
3) wyrażanie opinii w innych sprawach z zakresu ochrony
konsumentów przedłożonych Radzie przez Prezesa Urzędu;
4) przekazywanie informacji dotyczących ochrony
konsumentów, w zakresie wskazanym przez Prezesa Urzędu.
5.
Organizacje
konsumentów
• Organizacje konsumenckie reprezentują interesy
konsumentów wobec organów administracji rządowej i
samorządowej i mogą uczestniczyć w realizacji rządowej
polityki konsumenckiej,
• Organizacje mają w szczególności prawo do:
1) wyrażania opinii o projektach aktów prawnych i
innych dokumentów dotyczących praw i interesów
konsumentów;
2) opracowywania i upowszechniania konsumenckich
programów edukacyjnych;
3) wykonywania testów produktów i usług oraz
publikowania ich wyników;
4) wydawania czasopism, opracowań badawczych,
broszur i ulotek;
5) prowadzenia nieodpłatnego poradnictwa
konsumenckiego oraz udzielania nieodpłatnej pomocy
konsumentom w dochodzeniu ich roszczeń, chyba że statut
organizacji stanowi, że działalność ta jest wykonywana
odpłatnie;
6) udziału w pracach normalizacyjnych;
7) realizowania zadań państwowych w dziedzinie
ochrony konsumentów, zlecanych przez organy administracji
rządowej i samorządowej;
8) ubiegania się o dotacje ze środków publicznych na
realizację zadań z pkt 7
115.
Omów postępowanie przez Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów (jak się dzieli, kto może wszczynać postępowanie).
Postępowanie przed Prezesem UOKiK jest bardzo złożone i bywa w literaturze określane
mianem hybrydowego (ze względu na łączenie innych procedur np. kodeksu postępowania
administracyjnego czy kodeksu postępowania cywilnego).
Postępowanie przed Prezesem UOKiK może być prowadzone jako:
a) Postępowanie wyjaśniające – z urzędu, trwa do 4 miesięcy (w sprawach szczególnie
skomplikowanych nie dłużej niż 5 miesięcy);
b) Postępowanie antymonopolowe:
W sprawach praktyk ograniczających konkurencję – z urzędu, każdy może zgłosić
zawiadomienie; trwa maksymalnie 5 miesięcy; przedawnienie: 5 lat od końca
roku, w którym zdarzenie miało miejsce
W sprawach koncentracji – z urzędu lub na wniosek; trwa maksymalnie miesiąc
(ewentualnie przedłużone o 4 miesiące) ; przedawnienie: 5 lat od końca roku, w
którym zdarzenie miało miejsce
c) Postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów – z
urzędu, powinno sie zakończyć najpóźniej w ciągu 4 miesięcy (w sprawach
szczególnie skomplikowanych 5 miesięcy)
d) Postępowanie w sprawie nakładania kar pieniężnych – z urzędu
116.
W jakich sprawach wszczyna się postępowanie wyjaśniające zgodnie z OKiKU
Prezes Urzędu może wszcząć z urzędu, w drodze postanowienia, postępowanie wyjaśniające,
jeżeli:
1) okoliczności wskazują na możliwość naruszenia przepisów ustawy,
2) w sprawach dotyczących określonej gałęzi gospodarki,
3) w sprawach dotyczących ochrony interesów konsumentów oraz
4) w innych przypadkach, gdy ustawa tak stanowi.
117.
Wymień zmiany, jakie wprowadzono nowelizacją do OKiKU (w 8 punktach
wskaż najważniejsze zmiany z punktu widzenia ochrony konkurencji)
ZAGADNIENIE
STAN OBECNY
NOWELIZACJA USTAWY
Przedawnienie
praktyk
ograniczających
konkurencję
1 rok od końca roku, w którym
zaprzestano stosowania.
5 lat od końca roku, w którym zaprzestano
stosowania.
Leniency (łagodzenie
kar)
Odstąpienie od nałożenia sankcji
finansowej lub jej obniżenie wobec
przedsiębiorcy, który podjął współpracę
z Urzędem oraz przedstawił dowody na
istnienie niedozwolonego porozumienia
ograniczającego konkurencję.
Przedsiębiorca, który dostarczy dowody
na istnienie kartelu, nie był jego
inicjatorem i zaprzestał niedozwolonych
działań może liczyć nawet na całkowite
zwolnienie z sankcji
pieniężnej.
Leniency plus
Przedsiębiorca będzie miał możliwość
uzyskania dodatkowej redukcji kary
(proponowane 30 proc.), w zamian za
przekazanie informacji o kolejnym
porozumieniu, w którym brał
udział.
W sprawie, o której poinformuje UOKiK,
Kontrola koncentracji
Jeden etap dla wszystkich postępowań
Termin na wydanie decyzji: 2 miesiące
+ dodatkowy
czas, w którym UOKiK oczekuje na
dodatkowe
informacje i dokumenty (w roku 2013
postępowanie
trwało średnio 58 dni)
Warunki nie podlegają utajnieniu
Dwuetapowy system rozpatrywania
wniosków:
pierwszy etap (1 miesiąc): sprawy
niewymagające przeprowadzenia badania
rynku i niebudzące wątpliwości co do ich
wpływu na rynek
drugi etap (kolejne 4 miesiące): przejdą
do niej sprawy skomplikowane i
wymagające dalszej analizy rynku.
+ ew. dodatkowy czas, w którym UOKiK
oczekuje na dodatkowe informacje i
dokumenty.
DODATKOWE ZMIANY:
W przypadku wydania decyzji
warunkowej, przedsiębiorca będzie mógł
wnioskować o utajnienie części warunku,
w której zawarte będą informacje na
temat terminu w jakim przedsiębiorca m
np. wyzbyć się określonego mienia
Competition concern — w trakcie
postępowania Urząd poinformuje
przedsiębiorcę o swoich zastrzeżeniach
dot. antykonkurencyjnych skutków
planowanej transakcji.
Dzięki temu, jeszcze w toku sprawy strony
poznają prawdopodobny kierunek
rozstrzygnięcia oraz będą miały możliwość
Środki zaradcze
Brak
Cel:
szybsze wyeliminowanie praktyk
ograniczających konkurencję lub
usunięcie ich skutków, zapobieganie
wykorzystywaniu w sposób niezgodny z
przepisami pozycji dominującej
wskazanie przedsiębiorcom sposobu
wykonania decyzji
Zastosowanie środka pozbawi
przedsiębiorcę, który dopuścił się
naruszenia, potencjału do
dalszego stosowania niedozwolonych
praktyk. UOKiK poprzez wydanie decyzji
będzie mógł nałożyć na przedsiębiorcę
zakaz bądź nakaz podejmowania
określonych działań.
Dobrowolne poddanie
się karze
Brak
Cel: uproszczenie i przyspieszenie
postępowania w sprawach praktyk
ograniczających konkurencję.
Przedsiębiorca uzyskuje 10 proc. redukcję
kary.
Warunki:
oświadczenie o dobrowolnym poddaniu
się karze i zaakceptowanie jej wysokości
niepodważanie ustaleń UOKiK w
postępowaniu odwoławczym.
Kary dla osób
fizycznych
Brak
Zagrożone sankcją będą osoby pełniące
funkcje kierownicze lub wchodzące w skład
organu
zarządzającego przedsiębiorcy, które
poprzez swoje działanie lub zaniechanie
dopuściły do
zawarcia kartelu. Urząd będzie miał
obowiązek udowodnić, że konkretna osoba
faktycznie
miała wpływ na udział firmy w kartelu.
Maksymalna wysokość sankcji — 2 mln zł.
Publiczne ostrzeganie
o
podejrzeniu
naruszania
zbiorowych interesów
konsumentów
Brak
Ostrzeganie przez UOKiK o podejrzeniu
naruszenia zbiorowych interesów
konsumentów w przypadku stosowania
przez przedsiębiorcę praktyki (np. reklamy
wprowadzającej w błąd) skierowanej do
szerokiego kręgu konsumentów, mogącej
narazić konsumentów na znaczne straty
finansowe lub niekorzystne skutki.
Ostrzeżenie będzie mogło zostać
upublicznione po wszczęciu postępowania w
sprawie
praktyk naruszających zbiorowe interesy
konsumentów.
Kontrola i
przeszukanie
Przeszukanie przeprowadzane jest w
toku kontroli.
Przedsiębiorca nie ma możliwości
wniesienia
zażalenia w trakcie przeszukania
Rozdzielenie kontroli od przeszukania.
Doprecyzowanie praw i obowiązków
kontrolowanych i kontrolujących
Przeszukiwany oraz inne osoby, których
prawa w trakcie przeszukania zostały
naruszone, będą mogli wnieść do
SOKiK zażalenie w toku przeszukania,
jednak jego wniesienie nie będzie
wstrzymywać przeszukania.
Doprecyzowanie przepisów o karach
pieniężnych za brak współdziałania w
toku kontroli.
VII. Prawo uczciwej konkurencji
118.
Szczegółowo scharakteryzuj (np. definicja, czas trwania itd.) tajemnicę
przedsiębiorstwa. Wskaż jakie przesłanki muszą zajść, aby powstała
odpowiedzialność karna. [art. 11 uznk]
Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości
publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub
inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął
niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.
Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa jest czynem nieuczciwej konkurencji,
polegającej na przekazywaniu, ujawnianiu lub wykorzystywaniu cudzych informacji,
stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej,
jeżeli zagraża istotnym interesom przedsiębiorcy.
Czas trwania tajemnicy może określać umowa. Może ona również trwać do
naturalnego ustania stanu tajemnicy. W przypadku umowy, która świadczyła pracę na
podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego przez okres 3 lat od jego
ustania.
Ustawodawca wprowadził zakaz przekazywania informacji, stanowiących tajemnicę
przez osoby świadczące pracę na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku
prawnego w okresie 3 lat, chyba że umowa stanowi inaczej albo ustał stan tajemnicy.
Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy, ujawnia
innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej informację
stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządza to poważną szkodę
przedsiębiorcy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia
wolności do lat 2. Tej samej karze podlega, kto, uzyskawszy bezprawnie informację
stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, ujawnia ją innej osobie lub wykorzystuje we
własnej działalności gospodarczej. (art.23)
Przesłanki:
Przestępstwo naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa może popełnić osoba, na
której ciąży obowiązek zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa, a także osoba,
która w sposób bezprawny weszła w posiadanie informacji stanowiących
tajemnicę przedsiębiorstwa
Ujawnienie tajemnicy innej osobie lub wykorzystanie jej we własnej działalności
gospodarczej
Wyrządzenie poważnej szkody przedsiębiorcy
119. Wymień i zdefiniuj czyny utrudniające wejście na rynek z uznk. Wskaż takie,
kiedy wolno, a kiedy nie wolno różnicować stosunki gospodarze z klientami.
Czyny utrudniające wejście na rynek są zaliczane do czynów nieuczciwej konkurencji i
zostały scharakteryzowane w art. 15 uznk. Są nimi:
1) sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia
albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych
przedsiębiorców (dumping);
2) nakłanianie osób trzecich do odmowy sprzedaży innym przedsiębiorcom albo
niedokonywania zakupu towarów lub usług od innych przedsiębiorców (bojkot);
3) rzeczowo nieuzasadnione, zróżnicowane traktowanie niektórych klientów
(dyskryminacja);
4) pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży;
5) działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako kontrahenta
określonego przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających
podmiotom trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u określonego
przedsiębiorcy.
STOSUNKI GOSPODARCZE Z KLIENTAMI
WOLNO RÓŻNICOWAĆ:
w oparciu o kwalifikacje;
doświadczenie życiowe;
doświadczenie praktyczne;
pracę w prestiżowych instytucjach
listy polecające (jeżeli protekcja
jest rzetelna).
NIE WOLNO RÓŻNICOWAĆ:
z uwagi na płeć;
wiek;
rasę;
religię;
narodowość;
pochodzenie społeczne.
120. Podaj dwie definicje czynu nieuczciwej konkurencji [art. 3 uznk]
1) Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi
obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta
(definicja generalna).
2) Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności:
wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa,
fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów
albo usług,
wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług,
naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa,
nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy,
naśladownictwo produktów,
pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie,
utrudnianie dostępu do rynku,
przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną,
nieuczciwa lub zakazana reklama,
organizowanie systemu sprzedaży lawinowej
prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym
(definicja kazuistyczna).
121. Wskaż, jakie przesłanki łącznie spełnić musi reklama porównawcza, żeby nie
zostać uznaną za sprzeczną z dobrymi obyczajami [art. 16 ust. 3]
Reklama porównawcza nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, jeżeli łącznie spełnia
następujące przesłanki:
1) nie jest reklamą wprowadzającą w błąd;
2) w sposób rzetelny i dający się zweryfikować na podstawie obiektywnych kryteriów
porównuje towary lub usługi zaspokajające te same potrzeby lub przeznaczone do
tego samego celu;
3) w sposób obiektywny porównuje jedną lub kilka istotnych, charakterystycznych,
sprawdzalnych i typowych cech tych towarów i usług, do których może należeć także
cena;
4) nie powoduje na rynku pomyłek w rozróżnieniu między reklamującym a jego
konkurentem, ani między ich towarami albo usługami, znakami towarowymi,
oznaczeniami przedsiębiorstwa lub innymi oznaczeniami odróżniającymi;
5) nie dyskredytuje towarów, usług, działalności, znaków towarowych, oznaczeń
przedsiębiorstwa lub innych oznaczeń odróżniających, a także okoliczności
dotyczących konkurenta;
6) w odniesieniu do towarów z geograficznym oznaczeniem regionalnym odnosi się
zawsze do towarów z takim samym oznaczeniem;
7) nie wykorzystuje w nieuczciwy sposób renomy znaku towarowego, oznaczenia
przedsiębiorstwa lub innego oznaczenia odróżniającego konkurenta ani też
geograficznego oznaczenia regionalnego produktów konkurencyjnych;
8) nie przedstawia towaru lub usługi jako imitacji czy naśladownictwa towaru lub usługi
opatrzonych
chronionym
znakiem
towarowym
albo
innym
oznaczeniem
odróżniającym.
122. Wymień przepisy z uznk odnoszące się do dobrych obyczajów i szczegółowo je
omów (na podstawie wykładu i podręcznika)
a) Klauzula generalna z art. 3 ust.1- wskazująca na czyn nieuczciwej konkurencji,
którym jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub
narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta;każda grupa przedsiębiorców ma
swoje własne dobre obyczaje, są one zawarte w kodeksach etyki lub regulaminach,
jeżeli nie są uregulowane to powinni regulować je etycy biznesu
b) Art. 16 ust. 1 pkt.1- czyn nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy, w
szczególności występuje gdy reklama sprzeczna jest z przepisami prawa, dobrymi
obyczajami lub uchybia godności człowieka- w tym znaczeniu dobre obyczaje mogą
obejmować sytuację gdy prawo zakazuje pewnych zachowań. Nawet, jeżeli reklama
nie jest sprzeczna z przepisami prawa, może ona stanowić czyn nieuczciwej
konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami lub uchybia godności
człowieka.
Będzie to reklama: naruszająca obowiązujące w Polsce reguły moralności: reklama
wykorzystująca obraźliwe słowa, ilustracje, itp.; reklama zmierzająca do obejścia
zakazu reklamy określonych towarów poprzez ukrycie jej pod formą reklamy
dozwolonej, np. reklama napoju bezalkoholowego, jeżeli powoduje ona u
odbiorców (w sposób zamierzony przez reklamodawcę) wrażenie, że reklamowany
jest napój alkoholowy.
c) Art. 16 ust. 3 pkt.1-8- reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio
rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta, zwana
reklamą porównawczą, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z
dobrymi obyczajami. Nie będzie ona sprzeczna z dobrymi obyczajami, gdy wystąpi
łącznie 8 wskazanych przez ustawę przesłanek.
Zatem gdy: nie będzie reklamą wprowadzającą w błąd; będzie reklamą rzetelną i
dającą się zweryfikować w zakresie porównania towarów czy usług (np. ceny);
będzie reklamą obiektywną w zakresie porównania istotnych cech towarów czy
usług; nie wywołuje pomyłek w rozróżnianiu miedzy reklamującym a jego
konkurentem; nie dyskredytuje towarów czy usług konkurenta; nie wykorzystuje
renomy znaku towarowego lub oznaczenia przedsiębiorstwa; nie przedstawia
towaru jako imitacji czy naśladownictwa towaru opatrzonego chronionym znakiem
towarowym czy oznaczeniem; w odniesieniu do towarów chronionych
oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia odnosi się zawsze
do towarów z takim samym oznaczeniem.
123. Jakie
cywilne roszczenia przysługują konsumentom z ustawy o
przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym? [art. 12 upnpr]
W razie dokonania nieuczciwej praktyki rynkowej konsument, którego interes został
zagrożony lub naruszony, może żądać:
1) zaniechania tej praktyki;
2) usunięcia skutków tej praktyki;
3) złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w
odpowiedniej formie;
4) naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, w szczególności żądania
unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu
przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu;
5) zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze
wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub
ochroną konsumentów.
124. Kiedy praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców jest nieuczciwa
[art. 4 ust. 1 - 3 upnpr]
Praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorców wobec konsumentów jest
nieuczciwa, jeżeli:
jest sprzeczna z dobrymi obyczajami;
w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić zachowanie rynkowe
przeciętnego konsumenta przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie
jej zawierania lub po jej zawarciu.
W szczególności:
praktyka rynkowa wprowadzająca w błąd;
agresywna praktyka rynkowa;
stosowane sprzecznie z prawem kodeksu dobre praktyki, jeżeli działania te
spełniają przesłanki nieuczciwej praktyki rynkowej.
Uznaje się również (praktyki te nie podlegają ocenie w świetle przesłanek wymienionych
powyżej):
prowadzenie działalności w formie systemu konsorcyjnego;
organizowanie grupy z udziałem konsumentów w celu finansowania zakupu w
systemie konsorcyjnym.
125. Podaj przykłady, co należy rozumieć za działanie wprowadzające w błąd (w
rozumieniu art. 5 pkt 2 upnpr)
Wprowadzającym w błąd działaniem może być w szczególności:
1) rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji;
2) rozpowszechnianie prawdziwych informacji w sposób mogący wprowadzać w błąd;
3) działanie związane z wprowadzeniem produktu na rynek, które może wprowadzać
w błąd w zakresie produktów lub ich opakowań, znaków towarowych, nazw
handlowych lub innych oznaczeń indywidualizujących przedsiębiorcę lub jego
produkty, w szczególności reklama porównawcza w rozumieniu art. 16 ust. 3
ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
4) nieprzestrzeganie kodeksu dobrych praktyk, do którego przedsiębiorca dobrowolnie
przystąpił, jeżeli przedsiębiorca ten informuje w ramach praktyki rynkowej, że jest
związany kodeksem dobrych praktyk.
126. Podaj przykłady agresywnych praktyk rynkowych [art. 9 upnpr], a następnie
podaj przykłady nieuczciwych praktyk rynkowych w każdych okolicznościach
[art. 7 upnpr]
Agresywnymi praktykami rynkowymi są:
1) wywoływanie wrażenia, że konsument nie może opuścić pomieszczeń przedsiębiorcy
bez zawarcia umowy;
2) składanie wizyt w miejscu zamieszkania konsumenta, nawet jeżeli nie przebywa on
tam z zamiarem stałego pobytu, ignorując prośbę konsumenta o jego opuszczenie lub
zaprzestanie takich wizyt, z wyjątkiem przypadków egzekwowania zobowiązań
umownych, w zakresie dozwolonym przez obowiązujące przepisy;
3) uciążliwe i niewywołane działaniem albo zaniechaniem konsumenta nakłanianie do
nabycia produktów przez telefon, faks, pocztę elektroniczną lub inne środki
porozumiewania się na odległość, z wyjątkiem przypadków egzekwowania
zobowiązań umownych, w zakresie dozwolonym przez obowiązujące przepisy;
4) żądanie od konsumenta zgłaszającego roszczenie, w związku z umową ubezpieczenia,
przedstawienia dokumentów, których w sposób racjonalny nie można uznać za istotne
dla ustalenia zasadności roszczenia, lub nieudzielanie odpowiedzi na stosowną
korespondencję, w celu nakłonienia konsumenta do odstąpienia od zamiaru
wykonania jego praw wynikających z umowy ubezpieczenia;
5) umieszczanie w reklamie bezpośredniego wezwania dzieci do nabycia reklamowanych
produktów lub do nakłonienia rodziców lub innych osób dorosłych do kupienia im
reklamowanych produktów;
6) żądanie natychmiastowej lub odroczonej zapłaty za produkty bądź zwrotu lub
przechowania produktów, które zostały dostarczone przez przedsiębiorcę, ale nie
zostały zamówione przez konsumenta, z wyjątkiem sytuacji, gdy produkt jest
produktem zastępczym dostarczonym zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca
2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów i odpowiedzialności za szkodę
wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (ustawa została uchylona, przepis nie);
7) informowanie konsumenta o tym, że jeżeli nie nabędzie produktu, przedsiębiorcy
może grozić utrata pracy lub środków do życia;
8) wywoływanie wrażenia, że konsument już uzyskał, uzyska bezwarunkowo lub po
wykonaniu określonej czynności nagrodę lub inną porównywalną korzyść, gdy w
rzeczywistości nagroda lub inna porównywalna korzyść nie istnieje lub uzyskanie
nagrody lub innej porównywalnej korzyści uzależnione jest od wpłacenia przez
konsumenta określonej kwoty pieniędzy lub poniesienia innych kosztów.
PRZYKŁADY NIEUCZCIWYCH PRAKTYK RYNKOWYCH W KAŻDYCH
OKOLICZNOŚCIACH
NIEZGODNE Z PRAWDĄ
NIEZGODNE Z PRAWDĄ
TWIERDZENIE
PREZENTOWANIE
podawanie
przez
przedsiębiorcę
informacji,
że
zobowiązał się on do
przestrzegania
kodeksu
dobrych
praktyk;
że kodeks dobrych
praktyk
został
zatwierdzony
przez
organ publiczny lub
inny organ;
lub
wywoływanie
wrażenia, że sprzedaż
produktu jest zgodna
z prawem;
lub
stwarzanie
wrażenia,
że
sprzedawca nie działa
w celu związanym z
jego
działalnością
gospodarczą
lub
zawodową,
lub
podawanie się za
konsumenta;
że produkt jest w
stanie
leczyć
choroby, zaburzenia
lub wady rozwojowe;
uprawnień
przysługujących
konsumentom z mocy
prawa, jako cechy
wyróżniającej ofertę
przedsiębiorcy;
produktu
"gratis",
"darmowy",
"bezpłatny" lub w
podobny
sposób,
jeżeli
konsument
musi
uiścić
jakąkolwiek
należność,
z
wyjątkiem
bezpośrednich
kosztów związanych
z odpowiedzią na
praktykę
rynkową,
odbiorem
lub
dostarczeniem
produktu;
kryptoreklama
-
wykorzystywanie
treści
publicystycznych
w
środkach masowego
przekazu
w
celu
promocji produktu w
sytuacji,
gdy
przedsiębiorca
zapłacił
za
tę
promocję,
a
nie
wynika to wyraźnie z
treści lub obrazów
lub dźwięków łatwo
rozpoznawalnych
przez konsumenta.
127. Kto może wystąpić oprócz konsumentów z roszczeniami na podstawie ustawy
o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, a następnie kto może
wystąpić z roszczeniami oprócz przedsiębiorcy z ustawy o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji?
Na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym:
1) Rzecznik Praw Obywatelskich;
2) Rzecznik Ubezpieczonych;
3) krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów
konsumentów;
4) powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów.
Na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji:
Oprócz przedsiębiorcy z roszczeniami mogą wystąpić krajowa lub regionalna organizacja,
której celem statutowym jest ochrona interesów przedsiębiorców.
128. Wylicz nowe obowiązki informacyjne z ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o
prawach konsumenta (w szczególności art. 8, 12 oraz 39)
Art. 8.
Najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową przedsiębiorca
ma obowiązek poinformować konsumenta, o ile informacje te nie wynikają już z
okoliczności, w sposób jasny i zrozumiały o:
1) głównych cechach świadczenia, z uwzględnieniem przedmiotu świadczenia oraz
sposobu porozumiewania się z konsumentem;
2) swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie, organie, który
zarejestrował działalność gospodarczą, i numerze, pod którym został zarejestrowany,
adresie, pod którym prowadzi przedsiębiorstwo, i numerze telefonu przedsiębiorstwa;
3) łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami, a gdy charakter
przedmiotu świadczenia nie pozwala, rozsądnie oceniając, na wcześniejsze obliczenie
ich wysokości – sposobie, w jaki będą one obliczane, a także opłatach za dostarczenie,
usługi pocztowe oraz jakichkolwiek innych kosztach, a gdy nie można ustalić
wysokości tych opłat – o obowiązku ich uiszczenia; w razie zawarcia umowy na czas
nieoznaczony lub umowy obejmującej prenumeratę przedsiębiorca ma obowiązek
podania łącznej ceny lub wynagrodzenia obejmującego wszystkie płatności za okres
rozliczeniowy, a także wszystkich kosztów, które konsument jest zobowiązany
ponieść;
4) sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz stosowanej przez
przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji;
5) przewidzianej przez prawo odpowiedzialności przedsiębiorcy za jakość świadczenia;
6) treści usług posprzedażnych i gwarancji;
7) czasie trwania umowy lub – gdy umowa zawarta jest na czas nieoznaczony lub ma
ulegać automatycznemu przedłużeniu – o sposobie i przesłankach wypowiedzenia
umowy;
8) funkcjonalności treści cyfrowych oraz mających zastosowanie technicznych środkach
ich ochrony;
9) mających
znaczenie interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem
komputerowym i oprogramowaniem.
Art. 12.
Najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową na odległość lub
poza lokalem przedsiębiorstwa przedsiębiorca ma obowiązek poinformować konsumenta w
sposób jasny i zrozumiały o:
1) głównych cechach świadczenia z uwzględnieniem przedmiotu świadczenia oraz
sposobu porozumiewania się z konsumentem;
2) swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie, organie, który
zarejestrował działalność gospodarczą, a także numerze, pod którym został
zarejestrowany;
3) adresie przedsiębiorstwa, adresie poczty elektronicznej oraz numerach telefonu lub
faksu jeżeli są dostępne, pod którymi konsument może szybko i efektywnie
kontaktować się z przedsiębiorcą;
4) adresie, pod którym konsument może składać reklamacje, jeżeli jest inny niż adres, o
którym mowa w pkt 3;
5) łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami, a gdy charakter
przedmiotu świadczenia nie pozwala, rozsądnie oceniając, na wcześniejsze obliczenie
ich wysokości – sposobie, w jaki będą one obliczane, a także opłatach za transport,
dostarczenie, usługi pocztowe oraz innych kosztach, a gdy nie można ustalić
wysokości tych opłat – o obowiązku ich uiszczenia; w razie zawarcia umowy na czas
nieoznaczony lub umowy obejmującej prenumeratę przedsiębiorca ma obowiązek
podania łącznej ceny lub wynagrodzenia obejmującego wszystkie płatności za okres
rozliczeniowy, a gdy umowa przewiduje stałą stawkę – także łącznych miesięcznych
płatności;
6) kosztach korzystania ze środka porozumiewania się na odległość w celu zawarcia
umowy, w przypadku gdy są wyższe niż stosowane zwykle za korzystanie z tego
środka porozumiewania się;
7) sposobie i terminie zapłaty;
8) sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz stosowanej przez
przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji;
9) sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy na podstawie art. 27, a
także wzorze formularza odstąpienia od umowy, zawartym w załączniku nr 2 do
ustawy;
10) kosztach zwrotu rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, które ponosi konsument;
w odniesieniu do umów zawieranych na odległość – kosztach zwrotu rzeczy, jeżeli ze
względu na swój charakter rzeczy te nie mogą zostać w zwykłym trybie odesłane
pocztą;
11) obowiązku
zapłaty przez konsumenta poniesionych przez przedsiębiorcę
uzasadnionych kosztów zgodnie z art. 35, jeżeli konsument odstąpi od umowy po
zgłoszeniu żądania zgodnie z art. 15 ust. 3 i art. 21 ust. 2;
12) braku prawa odstąpienia od umowy na podstawie art. 38 lub okolicznościach, w
których konsument traci prawo odstąpienia od umowy;
13) obowiązku przedsiębiorcy dostarczenia rzeczy bez wad;
14) istnieniu i treści gwarancji i usług posprzedażnych oraz sposobie ich realizacji;
15) kodeksie dobrych praktyk, o którym mowa w art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 23 sierpnia
2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym oraz sposobie
zapoznania się z nim;
16) czasie trwania umowy lub o sposobie i przesłankach wypowiedzenia umowy – jeżeli
umowa jest zawarta na czas nieoznaczony lub jeżeli ma ulegać automatycznemu
przedłużeniu;
17) minimalnym czasie trwania zobowiązań konsumenta wynikających z umowy;
18) wysokości i sposobie złożenia kaucji lub udzielenia innych gwarancji finansowych,
które konsument jest zobowiązany spełnić na żądanie przedsiębiorcy;
19) funkcjonalności treści cyfrowych oraz technicznych środkach ich ochrony;
20) mających
znaczenie interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem
komputerowym i oprogramowaniem, o których przedsiębiorca wie lub powinien
wiedzieć;
21) możliwości skorzystania z pozasądowych sposobów rozpatrywania reklamacji i
dochodzenia roszczeń oraz zasadach dostępu do tych procedur.
Art. 39.
Najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową przedsiębiorca
jest obowiązany poinformować konsumenta w sposób jasny i zrozumiały, wskazujący na
zamiar zawarcia umowy i odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania się na
odległość o:
1) imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy, organie,
który zarejestrował działalność gospodarczą przedsiębiorcy, a także numerze, pod
którym przedsiębiorca został zarejestrowany, a w przypadku gdy działalność
przedsiębiorcy wymaga uzyskania zezwolenia – danych dotyczących instytucji
udzielającej zezwolenia;
2) imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) w Rzeczypospolitej
Polskiej przedstawiciela przedsiębiorcy, o ile taki występuje;
3) imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) podmiotu innego niż
przedsiębiorca świadczący usługi finansowe na odległość, w tym operatora środków
porozumiewania się na odległość, oraz charakterze, w jakim podmiot ten występuje
wobec konsumenta i tego przedsiębiorcy;
4) istotnych właściwościach świadczenia i jego przedmiotu;
5) cenie lub wynagrodzeniu obejmujących wszystkie ich składniki, w tym opłaty i
podatki, a w przypadku niemożności określenia dokładnej ceny lub wynagrodzenia –
podstawie obliczenia ceny lub wynagrodzenia umożliwiającej konsumentowi
dokonanie ich weryfikacji;
6) ryzyku związanym z usługą finansową, jeżeli wynika ono z jej szczególnych cech lub
charakteru czynności, które mają być wykonane lub jeżeli cena bądź wynagrodzenie
zależą wyłącznie od ruchu cen na rynku finansowym;
7) zasadach zapłaty ceny lub wynagrodzenia;
8) kosztach oraz terminie i sposobie świadczenia usługi;
9) prawie oraz sposobie odstąpienia od umowy, o którym mowa w art. 40 ust. 1 i 2, albo
wskazaniu, że prawo takie nie przysługuje, oraz wysokości ceny lub wynagrodzenia,
które konsument jest obowiązany zapłacić w przypadku określonym w art. 40 ust. 4;
10) dodatkowych kosztach ponoszonych przez konsumenta wynikających z korzystania ze
środków porozumiewania się na odległość, jeżeli mogą one wystąpić;
11) terminie, w jakim oferta lub informacja o cenie lub wynagrodzeniu mają charakter
wiążący;
12) minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub
okresowe;
13) miejscu i sposobie składania reklamacji;
14) możliwości pozasądowego rozstrzygania sporów wynikających z umowy;
15) prawie wypowiedzenia umowy, o którym mowa w art. 42, oraz skutkach tego
wypowiedzenia, w tym karach umownych;
16) istnieniu funduszu gwarancyjnego lub innych systemów gwarancyjnych, jeżeli takie
istnieją;
17) języku stosowanym w relacjach przedsiębiorcy z konsumentem;
18) prawie właściwym państwa, które stanowi podstawę dla stosunków przedsiębiorcy z
konsumentem przed zawarciem umowy na odległość oraz prawie właściwym do
zawarcia i wykonania umowy;
19) sądzie właściwym do rozstrzygania sporów związanych z wykonywaniem umowy;
20) żądaniu od konsumenta oświadczenia o poddaniu się egzekucji, stanowiącego
podstawę do wystawienia przez bank bankowego tytułu egzekucyjnego stosownie do
przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U.z 2012 r. poz.
1376, z późn. zm.4).
IX. Umowy handlowe
129. Proszę omówić umowę sprzedaży handlowej (w punktach, wskazując
następujące zagadnienia: strony umowy, przedmiot umowy, cena towaru,
przedawnienie roszczeń).
1.
STRONY UMOWY
Stroną umowy sprzedaży jest sprzedawca i
kupujący. Mimo, że umowa sprzedaży – jako
umowa zobowiązująca wywołująca co do zasady
skutek rozporządzający – z reguły prowadzi do
przeniesienia własności rzeczy na kupującego, to
jednak ustawodawca nie uzależnia ważności takiej
umowy od tego, czy sprzedawca jest właścicielem
rzeczy. Fakt ten ma natomiast znaczenie z punktu
widzenia skutków rozporządzających, jakie umowa
sprzedaży może wywoływać.
2.
PRZEDMIOT UMOWY
Przedmiot umowy sprzedaży handlowej ujęty
został bardzo szeroko: mogą nim być rzecz (w
rozumieniu kc), zorganizowane zespoły majątkowe
(przedsiębiorstwo, gospodarstwo rolne), energia i
inne niż własność prawa majątkowe (np.
wierzytelności, w tym też prawa inkorporowane w
papierach wartościowych, udziały w spółce).
3.
CENA TOWARU
Ustalenie ceny towaru przez strony umowy
sprzedaży element essentialia negotii umowy. Cena
może być jednak określona przez wskazanie
podstaw jej ustalenia. W obrocie profesjonalnym
częstą praktyką jest wprowadzanie do umowy
klauzuli przewidującej, że ustalenie ceny nastąpi w
późniejszych negocjacjach pomiędzy stronami. Kc
nakłada jednak niekiedy wymogi dotyczącej ceny
sztywnej, minimalnej czy maksymalnej.
4. PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ
Roszczenia sprzedawcy przedawniają się z
upływem lat dwóch, a kupującego z upływem lat
trzech.
130. Omów odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi w oparciu o przepisy
Kodeksu cywilnego (uprawnienia kupującego, akty staranności, czasowy zakres
odpowiedzialności, przejście uprawnień z rękojmi na nabywcę, modyfikacja
odpowiedzialności).
1. UPRAWNIENIA KUPUJĄCEGO
Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może
złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo
odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca
niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności
dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną
od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma
zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona
lub
naprawiana
przez
sprzedawcę
albo
sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi
wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia
wady.
2.
AKTY STARANNOŚCI
Obecnie (od 25.12.2014r.) dotyczy wyłącznie
umów B2B. Kupujący ma obowiązek zbadać
rzecz w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach
tego rodzaju oraz zawiadomić wyłącznie
sprzedawcę o wadzie, chyba że wada wyszła na
jaw później.
3.
CZASOWY ZAKRES
ODPOWIEDZIALNOŚCI
Odpowiedzialność
do
momentu
przejścia
niebezpieczeństwa
wynikającego
z
wady
fizycznej na kupującego. Przy sprzedaży między
przedsiębiorcami kupujący traci uprawnienia z
tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i
w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i
nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej
stwierdzeniu. Sprzedawca odpowiada z tytułu
rękojmi, jeżeli wada fizyczna została stwierdzona
przed upływem dwóch lat, lub - w przypadku
nieruchomości - przed upływem pięciu lat.
4.
PRZEJŚCIE UPRAWNIEŃ Z
RĘKOJMI NA NABYWCĘ
Sprzedawca jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi
za wady fizyczne, które istniały w chwili
przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub
wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy
sprzedanej w tej samej chwili.
5.
MODYFIKACJA
ODPOWIEDZIALNOŚCI
Strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi
rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Jeżeli
kupującym jest konsument, ograniczenie lub
wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi
jest
dopuszczalne
tylko
w
przypadkach
określonych w przepisach szczególnych.
131. Omów odpowiedzialność z tytułu gwarancji przy umowie sprzedaży
konsumenckiej w oparciu o ustawę o szczególnych warunkach sprzedaży
konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (proszę uwzględnić:
powstanie odpowiedzialności, roszczenia kupującego, podmiot odpowiedzialny,
warunki realizacji roszczeń, czasowe ramy odpowiedzialności).
1.
POWSTANIE
ODPOWIEDZIALNOŚCI
Udzielenie gwarancji następuje przez złożenie
oświadczenia gwarancyjnego, które określa
obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w
przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma
właściwości określonych w tym oświadczeniu.
Oświadczenie gwarancyjne może zostać złożone
w reklamie.
2.
ROSZCZENIA KUPUJĄCEGO
Kto wykonuje uprawnienia wynikające z
gwarancji, powinien dostarczyć rzecz na koszt
gwaranta do miejsca wskazanego w gwarancji
lub do miejsca, w którym rzecz została wydana
przy
udzieleniu
gwarancji,
chyba
ze
z
okoliczności wynika, iż wada powinna być
usunięta w miejscu, w którym rzecz znajdowała
się w chwili ujawnienia wady.
3. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY
Jest
nim
gwarant.
Gwarant
formułuje
oświadczenie gwarancyjne w sposób jasny i
zrozumiały, a gdy rodzaj informacji na to
pozwala - w powszechnie zrozumiałej formie
graficznej.
4.
WARUNKI REALIZACJI
ROSZCZEŃ
Jeżeli w gwarancji inaczej nie zastrzeżono,
odpowiedzialność z tytułu gwarancji obejmuje
tylko wady powstałe z przyczyn tkwiących w
sprzedanej rzeczy.
5.
CZASOWE RAMY
ODPOWIEDZIALNOŚCI
Jeśli nie zastrzeżono innego terminu, termin
gwarancji wynosi dwa lata licząc od dnia, kiedy
rzecz została kupującemu wydana.
132. Wyjaśnij w punktach pojęcie nadrzędny interes publiczny na podstawie art. 2
ust. 1 pkt 7 uśurp.
Interesem publicznym są wartości podlegające ochronie, a w szczególności:
1) porządek publiczny;
2) bezpieczeństwo publiczne;
3) zdrowie publiczne;
4) utrzymanie równowagi finansowej;
5) ochrona konsumentów, usługobiorców i pracowników;
6) uczciwość w transakcjach handlowych;
7) zwalczanie nadużyć;
8) ochrona środowiska naturalnego i miejskiego;
9) własność intelektualna;
10) zdrowie zwierząt;
11) cele polityki społecznej i kulturalnej;
12) ochrona narodowego dziedzictwa historycznego i artystycznego;
133. Jakie informacje, o ile posiada jest zobowiązany w sposób jednoznaczny podać
usługobiorcy usługodawca przed zawarciem umowy w formie pisemnej, a w
przypadku braku pisemnej umowy - przed rozpoczęciem świadczenia usługi (na
podstawie art. 10 uśurp)
Informacje, jakie jest zobowiązany podać usługodawca usługobiorcy:
1) firmę, adres siedziby albo adres miejsca zamieszkania i głównego miejsca
wykonywania działalności;
2) organ rejestrowy i numer w rejestrze, w którym usługodawca jest zarejestrowany jako
przedsiębiorca albo numer w ewidencji działalności gospodarczej;
3) adres poczty elektronicznej lub inne dane umożliwiające bezpośredni kontakt z
usługodawcą;
4) wskazanie organu, który wydał certyfikat, koncesję, zezwolenie, zgodę, licencję lub
dokonał wpisu do rejestru albo wydał inny dokument uprawniający usługodawcę do
świadczenia usługi;
5) wskazanie samorządu zawodowego, do którego usługodawca należy, tytułu
zawodowego oraz państwa, w którym przyznano ten tytuł;
6) główne cechy usługi;
7) cenę usługi, jeżeli została ustalona;
8) stosowane przez usługodawcę wzorce umów oraz postanowienia umowne określające
prawo właściwe dla danej umowy lub sąd albo inny organ właściwy do rozstrzygania
sporów;
9) numer identyfikacji podatkowej (NIP) lub inny numer identyfikacyjny, którym
usługodawca jest obowiązany posługiwać się na potrzeby podatku od towarów i usług;
10) o obowiązkowym ubezpieczeniu lub gwarancji finansowej, wraz z danymi
ubezpieczyciela lub gwaranta oraz o zasięgu terytorialnym ubezpieczenia;
11) o gwarancjach jakości wykonanej usługi, które nie są wymagane przepisami prawa.
134. Jakie działania podejmuje się, jeżeli działalność usługodawcy stanowi poważne
zagrożenie bezpieczeństwa życia, zdrowia, mienia lub środowiska naturalnego
(na podst. art. 15 uśurp)
Działania podejmowane w razie, gdy działalność usługodawcy stanowi zagrożenie:
1) Jeżeli działalność usługodawcy stanowi poważne zagrożenie bezpieczeństwa
życia, zdrowia, mienia lub środowiska naturalnego, właściwy organ występuje z
wnioskiem do właściwego organu państwa, w którym usługodawca ma siedzibę
albo - w przypadku osoby fizycznej - miejsce zamieszkania, o podjęcie działań
mających na celu usunięcie zagrożenia. Organ wnioskujący niezwłocznie
informuje ministra o wystąpieniu z wnioskiem.
2) Jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego, który został poinformowany nie
podjął działań zmierzających do usunięcia stwierdzonego zagrożenia albo podjął
działania niewystarczające, organ wnioskujący zawiadamia ministra, adresata
wniosku oraz Komisję Europejską o zamiarze podjęcia działań wobec
usługodawcy. Zawiadomienie to zawiera uzasadnienie prawne i faktyczne
zamierzonych działań.
3) W przypadku, o którym mowa powyżej, właściwy organ może podjąć, nie
wcześniej niż po upływie piętnastu dni roboczych od dnia zawiadomienia,
działania niezbędne do usunięcia zagrożenia, jeżeli przepisy prawa polskiego:
przewidują wyższy poziom ochrony usługobiorcy niż przepisy prawa państwa, w
którym usługodawca ma siedzibę albo miejsce zamieszkania; zgodnie z którymi
zamierza się podjąć działania niezbędne do usunięcia zagrożenia, nie zostały
poddane harmonizacji wspólnotowej w dziedzinie bezpieczeństwa usług.
4) Jeżeli usunięcie zagrożenia wymaga podjęcia działań przed upływem terminu 15
dni roboczych od dnia zawiadomienia właściwy organ może podjąć niezwłocznie
działania, nie stosując powyższych procedur.
5) W przypadku, o którym mowa powyżej, właściwy organ zawiadamia niezwłocznie
właściwy organ państwa, w którym usługodawca ma siedzibę albo - w przypadku
osoby fizycznej – miejsce zamieszkania, Komisję Europejską oraz ministra o
podjętych działaniach. Zawiadomienie to zawiera uzasadnienie podjęcia działań w
trybie pilnym.
135. Proszę scharakteryzować odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi za
wady fizyczne (uprawnienia kupującego, terminy, akty staranności, przejście
uprawnień w razie odsprzedaży rzeczy, odpowiedzialność w przypadku
sprzedaży rzeczy używanych).
1. UPRAWNIENIA KUPUJĄCEGO
Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może
złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo
odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca
niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności
dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną
od wad albo wadę usunie. Jeżeli kupujący jest
konsument, może zamiast zaproponowanego
przez przedawcę usunięcia wady żądać wymiany
rzeczy na wolną od wad albo zamiast wymiany
rzeczy żądać usunięcia wady, chyba że
doprowadzenie rzeczy do zgodności z umową w
sposób
wybrany
przez
kupującego
jest
niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych
kosztów
w
porównaniu
ze
sposobem
proponowanym przez sprzedawcę.
2.
TERMINY
Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli
wada fizyczna zostanie stwierdzona przed
upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady
nieruchomości - przed upływem pięciu lat od
dnia wydania rzeczy kupującemu. Roszczenie o
usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej
na wolną od wad przedawnia się z upływem
roku, licząc od dnia stwierdzenia wady.
3.
AKTY STARANNOŚCI
Obecnie (od 25.12.2014r.) dotyczy wyłącznie
umów B2B. Kupujący ma obowiązek zbadać
rzecz w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach
tego rodzaju oraz zawiadomić wyłącznie
sprzedawcę o wadzie, chyba że wada wyszła na
jaw później.
4.
PRZEJŚCIE UPRAWNIEŃ W
RAZIE ODSPRZEDAŻY
RZECZY
Sprzedawca jest odpowiedzialny względem
kupującego, jeżeli rzecz sprzedana stanowi
własność osoby trzeciej.
5.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ W
PRZYPADKU SPRZEDAŻY
RZECZY UŻYWANYCH
Jeżeli kupującym jest konsument, a przedmiotem
sprzedaży jest używana rzecz ruchoma,
odpowiedzialność sprzedawcy wynosi nie mniej
niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.
Teraz profesor jest z Ciebie zadowolony!