Zestaw 3.
Liczby zespolone (cz. II)
1. Poni˙zsze liczby i wyra˙zenia przedstawi´c w postaci trygonometrycznej:
(a)
√
3 − i,
(b) 1 + i tg ϕ, dla ϕ ∈
−
π
2
,
π
2
,
(c) sin ϕ − i cos ϕ, dla ϕ ∈
−
π
2
,
π
2
,
(d)
1+i tg ϕ
1−i tg ϕ
,
dla ϕ ∈
0,
π
2
,
(e) −6 + 6i,
(f)
1
i
·
1
1+i
,
2. Poni˙zsze wyra˙zenia sprowadzi´c do postaci algebraicznej (dwumiennej):
(a) (1 + i)
7
,
(b)
1−i
√
3+i
6
,
(c)
− cos
π
7
+ i sin
π
7
14
,
(d)
1 + cos
π
3
+ i sin
π
3
6
,
(e) (1 + i)
7
− (2 − 2i)
4
,
(f)
(1−i)
5
−1
(1+i)
5
+1
.
3. Znale´z´c funkci ˛e ω : R → R spełniaj ˛ac ˛a poni˙zsze równanie:
(a) cos 3x = ω(cos x),
(b) sin 5x = ω(sin x),
(c) ctg 4x = ω(ctg x).
4. Dla n ∈ N oraz x ∈ R obliczy´c:
(a) 1 + cos x + . . . + cos nx,
(b) sin 2x + cos 3x + sin 4x + cos 5x + . . . + sin 2nx + cos (2n + 1) x.
5. Naszkicowa´c na płaszczy´znie zespolonej poni˙zsze zbiory:
(a) {z ∈ C : |z − a| = b}, dla a ∈ C, b ∈ R,
(b) {z ∈ C : 2 < |z| 4},
(c) {z ∈ C : |z − a| = |z − b|}, dla a, b ∈ C,
(d) {z ∈ C : |z − a| + |z − b| = c}, dla a, b ∈ C, c ∈ R,
(e) {z ∈ C : Re (iz + 2) 0},
(f) {z ∈ C : Re z
2
= 2 ∧ Im (z + 1)
2
= 1},
(g) {z ∈ C : |z + 1| 2 ∧ Im (z + 1) 1},
(h) {z ∈ C : |z − 2| < 1 ∨ Re (z − 1) < −1},
(i)
z
∈ C : arg (z + iz) =
3π
2
,
(j)
z
∈ C :
π
4
arg
i
z
<
π
2
,
1
(k)
z
∈ C : arg
z
4
= π
,
(l)
z
∈ C : arg
z
3
<
π
2
.
6. Obliczy´c i zaznaczy´c na płaszczy˙znie zespolonej podane pierwiastki algebraiczne:
(a)
3
√
−8i,
(b)
6
√
−27,
(c)
4
−
1
2
+
√
3
2
i,
(d)
√
−7 + 24i,
(e)
3
√
z
, gdzie
1 + i
√
3
3
√
3 − i
6
z
= (1 + i)
12
.
7. Odgaduj ˛
ac jeden z pierwiastków obliczy´c pozostałe:
(a)
3
√
−27i,
(b)
4
(2 − 2i)
12
.
8. W zbiorze liczb zespolonych rozwi ˛
aza´c równanie:
(a) (z − 1)
4
=
1
2
+ i
√
3
2
,
(b) (2z − 2)
4
=
3
5
− i
4
5
8
,
(c) z
4
− 2z
2
+ 5 = 0,
(d) (z + 2)
n
− (z − 2)
n
= 0, n ∈ N.
9. Ile wynosi suma wszystkich pierwiastków algebraicznych stopnia n z 1 ?
10. Jednym z wierzchołków sze´sciok ˛
ata foremnego jest w
0
=
√
3 + i. Wyznaczy´c
pozostałe wierzchołki tego wielok ˛
ata, wiedz ˛
ac ˙ze jego ´srodek le˙zy w:
(a) pocz ˛
atku układu współrz ˛ednych,
(b) punkcie s
0
= 2
√
3 + i.
11. Znale´z´c funkci ˛e ϑ : C → C spełniaj ˛ac ˛a poni˙zsze równanie:
(a) cos x = ϑ(e
ix
),
(b) sin x = ϑ(e
ix
),
(c) tg x = ϑ(e
ix
).
12. Rozwi ˛
aza´c równanie:
(a) (z)
6
= 4
z
2
,
(b)
z
6
|z|
4
= z.
13. Znale´z´c zale˙zno´s´c, która ł ˛aczy pi ˛e´c najwa˙zniejszych stałych matematycznych: π,
e—podstawa logarytmu naturalnego, i—jednostka urojona, 1—element neutralny
mno˙zenia, 0—element neutralny dodawania
1
.
1
Przez wielu matematyków rozwi ˛
azanie tego zadania jest uznawane za najładniejszy wzór mate-
matyczny.
2
Odpowiedzi
Zadanie 1:
a) 2
cos
−
π
6
+ i sin
−
π
6
;
b)
1
cos α
(cos α + i sin α) ;
c) cos
−
π
2
+ α
+ i sin
−
π
2
+ α
;
d) cos 2α + i sin 2α;
e) 6
√
2
cos
3π
4
+ i sin
3π
4
;
f)
√
2
2
cos
−
3π
4
+ i sin
−
3π
4
;
Zadanie 2:
a) 8 − 8i; b) −
i
8
; c) 1; d) −27; e) 72 − 8i; f)
5
3
;
Zadanie 3:
a) (t) = 4t
3
− 3t; b) (t) = 16t
5
− 20t
3
+ 5t; c) (t) =
t
4
−6t
2
+1
4t(t
2
−1)
;
Zadanie 4:
a)
sin
(n+1)x
2
sin
x
2
cos
nx
2
,
dla x = 2kπ; n + 1, dla x = 2kπ, k ∈ Z;
b)
sin nx
sin x
(sin x (n + 1) + cos x (n + 2)), dla x = kπ, −1, dla x = kπ, k ∈ Z;
Zadanie 6:
a)
√
3 − i, −
√
3 − i, 2i; b) ±i
√
3,
3
2
± i
√
3
2
,
−
3
2
± i
√
3
2
;c)
√
3
2
+ i
1
2
,
−
√
3
2
−
i
1
2
,
−
1
2
+ i
√
3
2
,
1
2
− i
√
3
2
; d) 3 + 4i, −3 − 4i; e)
1
2
i,
±
√
3
4
− i
1
4
.
Zadanie 7:
a) 3i,
3
√
3
2
−
3
2
i,
−
3
√
3
2
−
3
2
i
; b) −16 − 16i, 16 − 16i, 16 + 16i, −16 + 16i;
Zadanie 8:
a) 1 +
√
3
4
+
1
2
+ i
1
2
−
√
3
4
,
1 −
1
2
−
√
3
4
+ i
1
2
+
√
3
4
,
1 −
√
3
4
+
1
2
−
i
1
2
−
√
3
4
,
1 +
1
2
−
√
3
4
− i
1
2
+
√
3
4
; b)
43
50
−
24
50
i,
26
50
−
7
50
i,
57
50
−
24
50
i,
74
50
+
7
50
i
; c)
1+
√
5
2
+i
√
5−1
2
,
−
1+
√
5
2
−i
√
5−1
2
,
1+
√
5
2
−i
√
5−1
2
,
−
1+
√
5
2
+i
√
5−1
2
;
d) −2
1+cos
2kπ
n
+i sin
2kπ
n
1−cos
2kπ
n
−i sin
2kπ
n
, k
= 1, . . . , n − 1;
Zadanie 9:
0;
Zadanie 10:
a) ±2i, ±
√
3+i, ±
√
3−i; b)
√
3+1, 3
√
3 + 1,
3
2
√
3+1±
3
2
i,
5
2
√
3+1±
3
2
i
;
Zadanie 11:
a) ϑ (t) =
t
+t
−1
2
; b) ϑ (t) =
t
−t
−1
2i
; c) ϑ (t) =
1−t
2
1+t
2
i
;
Zadanie 12:
a) 0,
√
2e
−i
kπ
3
, k
= 0, . . . , 5; b) e
i
2kπ
7
, k
= 0, . . . , 13;
3