 
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wymiarowanie
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Wymiarowanie jest nieodłącznym elementem rysunków technicznych, do których AutoCAD bądź co bądź został
stworzony i w związku z tym ma bardzo rozbudowane moŜliwości w tym zakresie.
RozróŜnić naleŜy waŜniejsze typy wymiarów jakie rozróŜnia program, a które przedstawia poniŜszy rysunek.
TWORZENIE WYMIARÓW LINIOWYCH i NORMALNYCH
Uruchamianie Wymiarowania liniowego: z menu głównego Wymiary> Liniowy, lub ikona
Uruchamianie Wymiarowania normalnego: z menu głównego Wymiary> Normalny, lub ikona
Po wybraniu opcji „wymiarowanie liniowe” lub „wymiarowanie normalne” program pyta o początek i koniec
odcinka wymiarowanego.
Bardzo ułatwia wybór początku i końca odcinak do zwymiarowania klawisz w linii statusu na dole ekranu
.
Ostatnią czynnością rysowania wymiaru jest wskazanie jego odsunięcia od wymiarowanego boku.
Wymiar KĄTOWY
Wymiar LINIOWY – 
prostopadły do rysunku
Wymiar NORMALNY 
– równoległy do linii 
wymiarowanej
Wymiar ŚREDNICY
 
drugi punkt wymiarowanego odcinka
pierwszy punkt wymiarowanego odcinaka
odległość wymiaru od wymiarowanego boku
RóŜnice między wymiarowaniem liniowym i normalnym najłatwiej zauwaŜyć wymiarując ukośny bok
wieloboku jak na rysunku poniŜej.
Ć
wiczenie: narysować obiekt jak na rysunku poniŜej i zwymiarować go.
 
 
TWORZENIE WYMIARÓW ŁAŃCUCHOWYCH 
Wymiary łańcuchowe, czyli związane ze sobą szeregowo w jednej linii (rysunek po lewej) lub bazowo jedną
linią wymiarową (rysunek po prawej), są często uŜywane. W programie AutoCAD tworzy się je szybko za
pomocą odpowiednich poleceń.
 
Wymiary szeregowe jak i bazowe moŜna utworzyć do wymiaru juŜ istniejącego. NaleŜy ponadto wskazać linię
pomocniczą, od której kolejne wymiary mają być przyporządkowane, w innym przypadku program przyjmie
domyślnie odpowiednią z ostatnio rysowanego wymiaru i się do niego dostosuje.
linie pomocnicze
Uruchamianie Wymiarowanie szeregowe: z menu głównego Wymiary> Szeregowy
W przypadku powyŜszego rysunku uruchomienie szeregu spowoduje, Ŝe kolejny wymiar powstanie na bazie
prawej linii pomocniczej. Wybór innej linii pomocniczej moŜe być dokonany z polecenie wybierz z pola
dialogowego [Cofaj/Wybór].
Uruchamianie Wymiarowania od linii bazowej: z menu głównego Wymiary> Baza
Zasada postępowania przy rysowaniu wymiarów od linii bazowej jest bardzo podobna do poprzedniego, z tą
róŜnicą, Ŝe domyślnie program obierze sobie lewą linię pomocniczą, co moŜna oczywiście zmienić.
 
TWORZENIE WYMIARÓW KĄTOWYCH I ŚREDNIC
Uruchamianie Wymiarowania kątowego: z menu głównego Wymiary> Kątowy, lub ikona
Tworzenie wymiarów kątowych polega na zaznaczeniu dwu nachylonych względem siebie boków po czym
narysowany zostanie łukowata strzałka z podanym kątem nachylenia boków.
Uruchamianie Wymiarowania średnicy: z menu głównego Wymiary> Średnica, lub ikona
Tworzenie wymiarów średnic okręgów zgodnie z normami rysunku technicznego polega na wskazaniu okręgu, a
następnie ustawieniu kąta jego nachylenia.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
LINIE ODNIESIENIA I ZNACZNIKI OKRĘGÓW 
 
Specyficznymi wymiarami są linie odniesienia (po lewej) i znaczniki pozwalające ukazać miejsce środka okręgu
(po prawej) lub krzywizny.
t
o jest znacznik w okręgu
ZwaŜywszy na to, Ŝe kształt linii odniesień i znaczników okręgów łatwo modyfikować są często stosowane w
projektach zieleni pierwsze jako opisy rysunku, drugie jako lokalizacje pni drzew w inwentaryzacjach.
Uruchamianie wstawianie linii odniesienia: z menu głównego Wymiary> Linia odniesienia, lub ikona
W wersji standardowej odniesienie wymaga wskazania 3 punktów mocujących linie i wpisania tekstu.
Wybierając polecenie ustawienia w polu dialogowym [Ustawienia] w specjalnym oknie moŜna zmodyfikować
cechy grotu, tekstu etc.
Uruchamianie wstawianie znacznika okręgu: z menu głównego Wymiary> Znacznik środka, lub ikona
Znacznik ma postać krzyŜa, który pojawia się w środku okręgu lub krzywizny (jaką naleŜy wskazać). Postać
znacznika moŜna modyfikować w „menadŜerze stylów wymiarowania”, któremu poświęcony zostanie jeden z
kolejnych rozdziałów.
 
 
 
Ć
wiczenie: proszę narysować rysunek jak poniŜej wykorzystując polecenie znacznik i odnośnik.
okrąg
 
 
 
EDYCJA WYMIARÓW
Edytowanie wymiaru (1) rozpoczyna się od zaznaczenia wymiaru przeznaczonego do modyfikacji (2).
Przesunięcie punktu kontrolnego wymiaru (niebieskiego kwadracika) spowoduje zmianę kształtu linii wymiaru i
co najwaŜniejsze zmianę liczby.
Program dopuszcza zmianę liczby wymiaru poprzez funkcję „Edycja tekstu”, lecz wówczas wymiar w edytorze
pokazany jako symbol ”<>” zastąpiony cyfrą, która nie będzie skorelowana z rzeczywistym wymiarem i nie
będzie podlegała automatycznym zmianom.
 
STYLE WYMIAROWANIA 
 
Wykorzystywano dotąd przy wymiarowaniu jeden styl, a więc określony kształt strzałek oraz linii
pomocniczych, typ czcionki i wielkość liczby wymiaru. MoŜliwości ustawień są bardzo duŜe, czego przykładem
są poniŜsze kombinacje wymiaru liniowego.
Standardowo AutoCAD ma ustawiony system nazwany od nazwy normy „ISO-25” (ostatni wymiar liniowy z
rysunku powyŜej). Istnieje moŜliwość modyfikacji tych ustawień w ramach tej nazwy (choć nie będą wtedy
zgodne z normą), ale jeszcze lepiej stworzyć własny styl w „MenadŜerze stylów wymiarowania”.
 
Uruchamianie MenadŜera stylu wymiarowania: z menu głównego Format > Styl wymiarowania, lub ikona
Jedynym i jednocześnie aktualnym (w górze napis „Aktualny styl wymiarowania: ISO-25”) jest styl ISO-25.
Jego ustawienia (kształty strzałek i linii wymiarowych, wielkość napisów etc.) są pokazane na schemacie
„Podgląd:”.
Tworzenie nowego stylu wymiarowania. Po wciśnięciu opcji „Nowy...”rozpocznie się proces ustawiania.
W oknie „Utwórz nowy styl wymiarowania” w polu „Nazwa nowego stylu:” naleŜy wpisać nazwę tworzonego
stylu (np. jak w przykładzie „Styl-Cwiczenie”). Pole „Rozpocznij z:” zawiera nazwę ostatnio uŜywanego stylu i
domyślnie będą przyjmowane wszystkie jego ustawienia. Pole moŜna rozwinąć i wybrać z listy, jeśli takie
zostały stworzone, nazwę stylu, którego ustawienia są najbliŜsze nowemu stylowi. Na zakończenie tego etapu
wybieramy klawisz „Kontynuuj”.
 
Otwiera się rozbudowane okno do tworzenia własnego stylu wymiarowania. Ustawianie cech stylu jest proste,
gdyŜ wszelkie zmiany w oknie widoczne są jednocześnie w podglądzie. W pierwszej kolejności ustawić naleŜy
„linie i strzałki”, a właściwie zmienić ustawienia domyślne.
 
Następnym etapem jest ustawienie wyglądu „tekstu” związanego z wymiarowaniem. Podobnie jak poprzednio
zmiany są widoczne w podglądzie.
Warto jeszcze zwrócić uwagę na zakładkę „Jednostki podstawowe”, gdzie moŜna zdefiniować dokładność
podawanego wymiaru, sposób zaokrąglania i przydatną funkcję „współczynnik skali” (zwłaszcza, gdy korzystać
podkładem rysunku jest skanowana mapa).
 
Ć
wiczenie: Utworzyć styl: „styl-czarny” o następujących ustawieniach: Groty strzałek - Znak architektoniczny,
kolor linii – czarny, bez linii pomocniczych. Zwymiarować tym sposobem poniŜszą figurę.