14.05.2013 grammaire contrastive

Ewa Jakubczyk©

Evénements s’inscrivant dans une succession:



Le temps était beau, Pierre était angoissé. Il admira une dernière fois le paysage, puis il

soupira longuement. Il enfourcha (dosiąść) ensuite rapidement son vélo et se résolut à se

diriger vers l’embarcadère (przystań), quand lui vint l’idée de refuser le contrat. Tout à

coup, le ciel s’obscurcit et très vite l’orage éclata. Pierre se réfugia dans une remise et

réfléchit. Son angoisse disparut. Il pensait aux heures heureuses veille avec....

Nouvel état associé à l’imparfait (dit de rupture, d’ouverture) :



Jean sauta le mur, [...] il escalada la grille du jardin, reprit sa course effrénée. Soudain, il

tombait, extenué, le regard vide.



Soudain, la voiture dérapait.



En 1802 naissait Victor Hugo.

EXERCICES

1. Comparez :



Le feu est resté vert, et cinq minutes plus tard, le train déraillait. / Le train est resté vert, et

cinq minutes plus tard, le train a déraillé (dérailla).



En juillet 2011, Amy Winehouse mourait à l'âge de 27 ans, il y a un an donc. / En juillet

2011, Amy Winehouse est morte à l'âge de 27 ans, il y a un an donc.

2. Traduisez en polonais :



Il écrivait une lettre à sa mère.

Il a écrit une lettre à sa mère.



Pierre a couru toute la matinée.

Ce matin, Pierre a couru un cent mètres.



Il regardait la montre que sa mère lui avait achetée.

Il a regardé la montre que sa mère lui avait achetée.



Brusquement, il se retourna. Il fit un pas vers sa mère.



Les élèves parlaient quand le professeur entra.

Les élèves parlaient quand le professeur est entré.



En quatre mois, il eut dépensé ainsi près d’un dixième de sa fortune.



Quand elle eut fini, tout le monde sortit.

14.05.2013 grammaire contrastive

Ewa Jakubczyk©



Demain, j’aurai fini mon travail.



Quand tu auras écrit ta lettre, nous irons à la plage.



J’ai lu un livre.

IMPARFAIT ET SES EQUIVALENTS EN POLONAIS

FRANÇAIS

POLONAIS

1. Imparfait

1. Czas przeszły: czasownik niedokonany

On frappait à la porte.

Quand il pleuvait, il sortait.

Ktoś stukał do drzwi.

Kiedy padało, wychodził. (czynność

powtarzająca się )

Quand je suis entré, il téléphonait.

Kiedy wszedłem, (on) telefonował.

Kiedy wchodziłem, telefonował.

Kiedy wchodziłem, zatelefonował.

Kiedy wszedłem, zatelefonował.

2. La concordance des temps

2. Pas de concordance

Elle a dit qu’elle était mal à l’aise.

Powiedziała, że czuje się skrępowana.

……………, że czuła się skrępowana.

……., że będzie się czuła skrępowana.

Mówi, że czuje się skrępowana; że czuła

się skrępowana; że będzie się czuła skrępowana.

3. Les propositions conditionnelles

Si + imparfait + conditionnel présent

Si j’étais à ta place, je ferais de même.

Gdyby+ tryb oznajmujący+ tryb przypuszczający

Gdybym był na twoim miejscu, zrobiłbym to

samo.

(czas przeszły: nieaktualne użycie czasu;

czynność możliwa)

PASSE COMPOSE ET SES EQUIVALENTS EN POLONAIS

FRANÇAIS

POLONAIS

Passé composé

Skończyliśmy.

Passé composé

Il s’est tu pendant trois ans.

Toute la matinée, elle a sauté à la corde.

Czas przeszły: czasownik dokonany

Nous avons fini.

Czas przeszły: czasownik niedokonany

Milczał przez trzy lata.

Przez cały ranek, skakała przez skakankę.

PASSE SIMPLE ET SES EQUIVALENTS EN POLONAIS

Passé simple

Il resta deux mois en mer.

Tout à coup, on entendit un bruit terrible.

Czas przeszły: czasownik dokonany

Został dwa miesiące na morzu.

Nagle usłyszał straszny hałas.

14.05.2013 grammaire contrastive

Ewa Jakubczyk©

Passé simple

Le vent souffla toute la nuit.

Czas przeszły : czasownik niedokonany

Wiatr wiał całą noc.

LES VERBES FRANCAIS qui n’ont pas d’équivalents perfectifs en polonais (być, mieć sont des
imperfectiva tantum) :

j’étais



byłem

j’ai été

byłem

j’avais



miałem

j’ai eu

miałem



Traduisez:

1. Gdy wszedł, zapadło milczenie.

Quand il est entre, il y a eu un grand silence.

2. W tłumie jeszcze czas jakiś rozlegały się pomruki, po czym zapadło milczenie.

Les murmures d’une foule continuaient à résonner et puis tout le monde s’est tu.

3. Zawstydziła się i uciekła.

Elle a éprouvé de la honte et elle s’est enfuit.

4. Zawstydziła się swojego pytania i uciekła.

Elle éprouvait de la honte de sa question et elle s’enfouissait.

5. Nie chcesz mi powiedzieć, kto to zrobił? I tak się w końcu dowiem!
6. W miarę jak robiło się coraz ciemniej, a Łukasz ciągle nie wracał, jej niepokój

wzrastał.

7. W miarę jak zbliżał się do celu, jego pewność siebie malała.
8. Światła gasły z wolna.
9. Z wolna ogarniał go lęk.
10. Wysłuchał mnie, a potem tylko się roześmiał.
11. Gdy mu powiedziałem, że znam całą prawdę, tylko się roześmiał.
12. Ledwo zamknęła drzwi, gdy rozległ się telefon.
13. Nie zdążyła jeszcze przekręcić klucza w zamku, gdy rozległo się pukanie do drzwi.
14. Jest dziwny; raz wesoły, raz smutny.
15. Czuję się niekiedy bardzo nieswojo w jego towarzystwie.
16. Ledwo wróciłem, a Ty mnie znów wysyłasz w delegację.
17. – Od kiedy jesteś w mieście? – Dopiero co wróciłem.