Literatura
• J.Pasieczny Biznesplan, PWE, Warszawa 2007
• E.Filar, J.Skrzypek Biznesplan, Poltext, Warszawa 1998
• M.Ingram Zasady i techniki sporządzania biznes planów,
AE im K.Adamieckiego, Katowice 2000
• G.N.Cohen Biznesplan doskonały, Business Press,
Warszawa 1998
• C. i P.Barrow Business Plan, czyli jak zrobić dobry interes,
UK International 1998
• B.Cegłowski, P.Mielcarz Skuteczny biznes plan, Instytut
Przedsiębiorczości i Samorządności, Warszawa 2002
Biznesplan
Biznesplan
jest zbiorem uporządkowanych
celów i wynikających z nich zadań oraz
sposobów ich realizacji sporządzonym w
formie pisemnego dokumentu
Biznesplan
Forma biznesplanu
Forma biznesplanu jest pochodną celu, w
jakim plan został stworzony.
Bardzo często struktura i zakres tematyczny
biznesplanu są narzucane przez podmiot
zewnętrzny, do którego plan jest kierowany
Biznesplan
Jednak można wyróżnić pewne cechy
wspólne wszystkich biznesplanów.
Biznesplan
Forma biznesplanu
• Biznesplan ma formę maszynopisu,
• Biznesplan powinien mieć ograniczoną objętość
(45-55 stron),
• W głównym dokumencie umieszczone są
najważniejsze informacje. Pozostałe umieszczane
są w załącznikach,
• Dokument posiada kompletny i przejrzysty spis
treści,
Biznesplan
Forma biznesplanu cd.
• Dokument może być wzbogacony
wykresami, diagramami i innymi środkami
ułatwiającymi przekaz,
• Dokument powinien mieć przejrzysty układ
graficzny i jasną strukturę. Rozdziały,
podrozdziały, tytuły i podtytuły powinny
mieć strukturę hierarchiczną np.
Biznesplan
Rozdział IV. Marketing
4.1.Założenia planu marketingowego
4.2. Mieszanka marketingowa
4.2.1.Produkt
4.2.2.Cena
4.2.3.Dystrybucja
4.2.4.Promocja
4.3.Koszty działań marketingowych
Biznesplan
Forma biznesplanu
cd.
• Zróżnicowana grubość czcionki w
przypadku tytułów i podtytułów powoduje
lepszy odbiór i pełniejsze zrozumienie
treści,
• Należy unikać skrajnych metod prezentacji.
Rodzaje biznesplanów
Wg. kryterium objętości:
1.Skrócony biznesplan
2.Rozwinięty biznesplan
Wg. kryterium obiektu:
1.Biznesplan dla nowego przedsięwzięcia
2.Biznesplan dla podmiotu istniejącego
Rodzaje biznesplanów
Wg. kryterium adresata:
1.Biznesplan dla podmiotu zewnętrznego
2.Biznesplan dla osoby kierującej przedsięwzięciem
3.Biznesplan dla obu ww. podmiotów jednocześnie
Wg. kryterium autora
1.Biznesplany tworzone przez twórców przedsięwzięcia
2.Biznesplany zamawiane u podmiotów zewnętrznych
3.Biznesplany będące efektem współpracy z podmiotami
zewnętrznymi
Biznesplan
Uproszczony bi znesplan
Uproszczony (skrócony) biznesplan
stosuje
się gdy:
1.Mamy do czynienia z zagadnieniem
prostym, nieskomplikowanym – np.
niewielką inwestycją.
2.W sytuacjach przeciwnych – duże
kapitałochłonne i skomplikowane
przedsięwzięcie. Wówczas jest to wstęp do
rozwiniętego biznesplanu.
Biznesplan
Uproszczony bi znesplan
Uproszczony biznesplan
zawiera następujące elementy:
• Charakterystyka firmy (historia, przedmiot działalności)
lub przedsięwzięcia,
• Opis rynku,
• Personel kierowniczy i zarządzanie,
• Czynniki ryzyka,
• Plan sprzedaży (rok, 2 lub 3 lata),
• Bilans, rachunek zysków i strat, przepływy pieniężne.
Objętość
skróconego biznesplanu
nie powinna przekraczać 25
stron maszynopisu
.
Biznesplan
„Wstęp”
/streszczenie, podsumowanie wykonawcze/
• Istota przedsięwzięcia,
• Szansa,
• Docelowy rynek,
• Przewaga konkurencyjna,
• Zespół,
• Koszty,
• Oczekiwania
Biznesplan
1.
„Cele i opis przedsi ęwzięcia”
/w przypadku f irmy istniej
ącej/
1. Histora firmy
–
Nazwa oraz miejsce i data założenia firmy
–
Pierwotne cele firmy – typ realizowanej produkcji lub świadczonych
usług
–
Dotychczasowe najważniejsze osiągnięcia
–
Sytuacja finansowa firmy za ostatnie 3-5 lat
2. Obecna sytuacja firmy
–
Opis majątku firmy
–
Obecne produkty i usługi firmy
–
Obecna sytuacja rynkowa
–
Bieżąca sytuacja finansowa
3. Charakterystyka przedsięwzięcia
–
Zakładane cele
–
Środki realizacji celów
–
Przewidywane efekty
Biznesplan
1.
„Cele i opis przedsi ęwzięcia”
/w przypadku nowego przedsi
ęwzięcia/
1.
Nazwa, cele i zamierzenia oraz forma prawna firmy
–
Nazwa firmy /uzasadnienie/
–
Lokalizacja firmy
•
Opis
•
Wady
•
Zalety
2.
Założyciele
–
Przedstawienie i charakterystyka kluczowych osób przedsięwzięcia
•
Imię i nazwisko
•
Rola, jaka będzie pełnić dana osoba
•
Rok urodzenia
•
Wykształcenie
•
Dotychczasowa praktyka zawodowa
•
Znajomość języków obcych
•
Inne ważne informacje
Biznesplan
1.
„Cele i opis przedsi ęwzięcia”
/w przypadku nowego przedsi
ęwzięcia/ - cd
3.
Czynności formalne /przedstawienie kolejnych czynności
niezbędnych do uruchomienia przedsięwzięcia/
4.
Charakterystyka przedsięwzięcia
–
Zakładane cele
–
Środki realizacji celów
–
Przewidywane efekty
5.
Zasoby niezbędne do uruchomienia przedsięwzięcia i będące w
dyspozycji założycieli
Biznesplan
2.
„Opis produktu ”
1.
Charakterystyka produktu
–
Enumeracja produktów i usług
–
Przeznaczenie produktów i usług
–
Unikatowość oferowanych produktów/usług
–
Cena
–
Gwarancje
–
Produkty i usługi uzupełniające
–
Możliwości dalszych udoskonaleń produktów/usług
2.
Metody wytwarzania najważniejszych asortymentów
/przedstawienie etapów/
3.
Surowce niezbędne do produkcji
–
Krótka charakterystyka najważniejszych surowców oraz ich ceny
–
Dostawcy surowców i warunki współpracy
Biznesplan
2.
„Opis produktu” cd.
4.
Urządzenia niezbędne do produkcji i możliwości ich pozyskania
–
Krótka charakterystyka najważniejszych urządzeń oraz ich ceny
–
Dostawcy urządzeń i warunki współpracy
5.
Niezbędne aspekty prawne działalności
–
Prawa patentowe/ autorskie etc.
–
Atesty, badania obowiązkowe itd
..
6.
Stopień wykorzystania zdolności produkcyjnych
Biznesplan
3.
„Analiza rynku”
Zarys zagadnie
ń
1.Identyfikacja rynku docelowego
•
Cechy rynku
•
Kryteria podziału rynku
2. Cechy rynku docelowego
•
Charakterystyka wybranego segmentu lub wybranych segmentów
•
Cechy nabywców
•
Analiza konkurencji
•
Możliwości pojawienia się nowych konkurentów i substytuty
3. Potencjalny popyt
4. Szacunek sprzedaży
Biznesplan
4.Marketing
2. Marketing mix
Produkt
-
Rdzeń produktu,
-
Produkt formalny,
-
Produkt poszerzony.
Biznesplan
4.Marketing
2.(cd.) Marketing mix
Cena
- Cena podstawowa,
- Odchylenia cenowe.
Biznesplan
4.Marketing
2.(cd.) Marketing mix
Dystrybucja
- Handel detaliczny
- Handel hurtowy
- Sprzedaż wysyłkowa
- Akwizytorzy
- Sprzedaż w domu
- Sprzedaż telefoniczna
- Sprzedaż przez Internet
Biznesplan
4.Marketing
2.(cd.) Marketing mix
Promocja
- Reklama
- Promocja sprzedaży
- PR
- Sprzedaż osobista
Biznesplan
4.Marketing
3.Koszty działań promocyjnych
– Metoda finansowania promocji
• Procent od sprzedaży
• Tyle ile konkurencja
• Tyle ile kosztuje osiągniecie celów promocyjnych
• Tyle na ile nas stać
– Harmonogram działań promocyjnych
Biznesplan
5.Zarz
ądzanie
1.
Zasoby ludzkie
–
Podstawowe typy stanowisk – krótka charakterystyka
–
Sposób doboru i doskonalenia kadr
–
Czynności nabywane
2.
System motywacji
–
System wynagrodzeń pieniężnych
–
Inne elementy motywacji
3.
Struktura organizacyjna
4.
Najważniejsze systemy
Biznesplan
6.Harmonogram
1.
Enumeracja najważniejszych czynności niezbędnych do uruchomienia
przedsięwzięcia
2.
Wyznaczenie czasu poszczególnych czynności
3.
Przedstawienie w postaci graficznej
Biznesplan
6.Harmonogram
• Do planowania bardziej skomplikowanych przedsięwzięć
stosuje się zazwyczaj diagramy sieciowe PERT/CPM
*
. W
diagramach sieciowych jest dobrze ukazana zależność
między poszczególnymi czynnościami. Właściwie
skonstruowane diagramy sieciowe minimalizują
zagrożenie nielogicznego rozplanowania zadań (np.
ułożenie drewnianej podłogi przed zadaszeniem budynku).
•
*
PERT – Program Evaluation and Review Technique;
CPM – critical path method .
Biznesplan
6.Harmonogram
• Diagramy sieciowe pozwalają ustalenie tzw. ścieżki
krytycznej, tj. zadania, którego wykonanie trwa najdłużej i
które tym samym nie pozostawia żadnej rezerwy czasowej.
• Opóźnienia na ścieżce krytycznej spowodują opóźnienie
realizacji całego przedsięwzięcia.
• Zadania, które nie znajdują się na ścieżce krytycznej mają
określoną rezerwę czasową, co umożliwia elastyczne
planowanie czasu ich rozpoczęcia.
Biznesplan
7.Analiza szans i zagro
żeń
1.
Enumeracja elementów otoczenia postrzeganych jako szanse
2.
Enumeracja elementów otoczenia postrzeganych jako zagrożenia
3.
Przeanalizowanie charakteru szans i zagrożeń oraz propozycja działań
mających pozwolić wykorzystać szanse i ominąć zagrożenia
4.
Przedstawienie w postaci tabeli
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
1.
Podstawowe założenia /w tym potrzebny kapitał i jego źródła/
2.
Bilans
3.
Rachunek zysków i strat
4.
Rachunek przepływów pieniężnych
5.
Analiza progu rentowności
6.
Analiza wskaźnikowa
7.
Analiza opłacalności inwestycji
8.
Budżetowanie inwestycji
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Podstawowe założenia
Wprowadzeniem do finansowej weryfikacji przedsięwzięcia
są podstawowe założenia dotyczące kosztów inwestycji i
przychodów. Zamieszczana w tej części informacje są
pochodną wszystkich zagadnień biznesplanu i podstawą do
wszelkich symulacji finansowych. W tej części należy
również
umieścić
informacje
dotyczące
źródeł
finansowania przedsięwzięcia.
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Bilans
Bilans jest sprawozdaniem finansowym, w którym ujęte są
majątek i kapitały określonej jednostki. Bilans ma
charakter wartościowy i przedstawia majątek (aktywa) i
kapitały (pasywa) na określony dzień. Najogólniej bilans
daje informacje o majątku jednostki gospodarczej i
sposobach jego finansowania.
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Bilans
Aktywa
Pasywa
A.Aktywa trwałe
I.Wartości niematerialne i prawne
II.Rzeczowe aktywa trwałe
III.Należności długoterminowe
IV.Inwestycje długoterminowe
V.Długotrwałe rozliczenia międzyokresowe
A.Kapitał (fundusz) własny
I.Kapitał (fundusz podstawowy)
II.Należne wpłaty na kapitał
podstawowy (wielkość ujemna)
III.Udziały (akcje) własne (wielkość
ujemna)
IV.Kapitał (fundusz) zapasowy
V.Kapitał (fundusz) z aktualizacji
wyceny
VI.Pozostałe kapitały (fundusze)
rezerwowe
VII.Zysk (strata) z lat ubiegłych
VIII. Zysk (strata) netto
IX.Odpisy z zysku netto w ciągu roku
obrotowego (wielkość ujemna)
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Bilans
– cd.
Aktywa
Pasywa
B.Aktywa obrotowe
I.Zapasy
II.Należności krótkoterminowe
III.Inwestycje krótkoterminowe
IV.Krótkoterminowe rozliczenia
międzyokresowe
B.Zobowiązania i rezerwy na
zobowiązania
I.Rezerwy na zobowiązania
II.Zobowiązania długoterminowe
III.zobowiązania krótkoterminowe
IV.Rozliczenia międzyokresowe
Aktywa razem
Pasywa razem
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Rachunek zysków i strat
W
odróżnieniu
od
bilansu,
który
przedstawia
„stan
posiadania” jednostki na dany dzień, rachunek zysków i
strat jest sprawozdaniem finansowym, które pokazuje, jak
efektywnie funkcjonowało przedsiębiorstwo w określonym
czasie. Rachunek zysków i strat dostarcza informacji o
przychodach, kosztach, zyskach lub stratach firmy.
Analiza finansowa
Rachunek zysków i strat
Przychody ze sprzedaży
Minus (-)
Koszty działalności operacyjnej
Równa się (=)
Zysk/strata na sprzedaży
Plus (+)
Pozostałe przychody operacyjne
Minus (-)
Pozostałe koszty operacyjne
Równa się (=)
Zysk/strata na działalności operacyjnej
Plus (+)
Przychody finansowe
Minus (-)
Koszty finansowe
Równa się (=)
Zysk/strata na dział. gospodarczej
Plus (+)
Zyski nadzwyczajne
Minus (=)
Straty nadzwyczajne
Równa się (=)
Zysk/strata brutto
Minus (-)
Podatek dochodowy
Równa się (=)
Zysk/strata netto
Biznesplan
Analiza finansowa
Rachunek przep
ływów pieniężnych
Ilość będących do dyspozycji środków pieniężnych nie
zawsze koreluje z zyskami i stratami wykazywanymi w
rachunku
wyników.
Najważniejsze
z
czynników
powodujących,
że poziom środków nie odpowiada
wynikom z rachunku zysków i strat to:
1.Należności
2.zobowiązania
3.Amortyzacja
4.Zapasy
5.Wydatki nie będące kosztami /np. raty spłaty kredytów/
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Rachunek przep
ływów pieniężnych
Znak
Wyszczególnienie
I.Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
Plus (+) lub minus (-)
1.1. Zysk lub strata netto
Plus (+)
1.2. Amortyzacja
Minus (-)
1.3. Wzrost wartości należności
Plus (+)
1.4. Spadek wartości należności
Minus (-)
1.5. Wzrost stanu zapasów
Plus (+)
1.6. Spadek stanu zapasów
Plus (+)
1.7. Wzrost wartości zobowiązań
Minus (-)
1.8. Spadek wartości zobowiązań
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Rachunek przep
ływów pieniężnych – cd
.
II.Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
Minus (-)
2.1. Przyrost wartości składników majątku trwałego
Plus (+)
2.2. Spadek wartości składników majątku trwałego
III.Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
Plus (+)
3.1. Zaciąganie kredytów i pożyczek
Minus (-)
3.2. Spłata kredytów i pożyczek
Plus (+)
3.3. Wzrost wartości kapitału akcyjnego lub
udziałowego
Minus (-)
3.4. Wypłata dywidend dla właścicieli
I+II+III Zmiana stanu środków pieniężnych
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Próg rentowno
ści
Analiza progu rentowności umożliwia ustalenie, przy jakiej
sprzedaży zostaną pokryte koszty całkowite. Pozwala ona
wyznaczyć wielkość produkcji, przy której przychody ze
sprzedaży pokrywają koszty przedsiębiorstwa. W tym
punkcie rentowność jest zerowa, a każde zwiększenie
przychodów ze sprzedaży przy stabilnych kosztach stałych
daje zysk. Analiza ta informuje więc, jakie powinny być
minimalne
rozmiary
produkcji
(sprzedaży)
aby
przedsięwzięcie było rentowne.
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Próg rentowno
ści
Ilościowy próg rentowności oblicza się według wzoru:
BEP – graniczny próg rentowności
Ks – koszty stałe
C – cena wyrobu
Kjz – koszt jednostkowy zmienny
Kjz
C
Ks
BEP
-
=
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Próg rentowno
ści
Wartościowy próg rentowności wyraża się wzorem:
BEP – wartościowy próg rentowności
Ks – koszty stałe
C – cena wyrobu
Kjz – jednostkowy koszt zmienny
C
Kjz
C
Ks
BEP
·
-
=
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
Próg rentowno
ści
Procentowy próg rentowności, który informuje, jaki procent produkcji należy
wytworzyć, aby pokryć koszty stałe i zmienne oblicza się następująco:
Q – ilość produkcji możliwa do wytworzenia w danym okresie,
Ks – koszty stałe
C – cena wyrobu
Kjz – jednostkowy koszt zmienny
%
100
)
(
·
-
=
Kjz
C
Q
Ks
BEP
Biznesplan
8.Analiza f inansowa
analiza wska
źnikowa
Analiza wskaźnikowa jest ważnym narzędziem analizy
finansowej przedsięwzięcia. Pozwala ona na szybkie
porównanie wyników działalności firmy (lub planowanych
efektów przedsięwzięcia) z obowiązującymi standardami.
Analiza wskaźnikowa zawiera wskaźniki:
• Płynności finansowej
• Zadłużenia
• Sprawności
• Rentowności