Drukarki – rodzaje budowa i działanie. 

 

 

 

Wiele  prac  wykonywanych  przy  pomocy  komputera  ma  postać  graficzną.  Teksty, 

obrazy,  rysunki  techniczne  widziane  jedynie  na  ekranie  monitora  miałyby  bardzo 

niewielką wartość. Niezbędne są więc urządzenia, które wyniki graficzne (znajdujące się 

w  pamięci  operacyjnej  lub  masowej)  przekształcą  w  dokumenty.  Do  tego  celu  służą 

drukarki. Drukarki mają uniwersalne zastosowanie: mogą drukować dokumenty zarówno 

tekstowe, jak i graficzne (nawet rysunki techniczne). 

Podobnie  do  adapterów  graficznych,  drukarki  mogą  pracować  w  trybie  graficznym 

lub  tekstowym.  Także  i  tu  w  trybie  tekstowym  przekazujemy  do  drukarki  kody  znaków 

przeznaczone  do  wydrukowania,  a o sposobie  konstrukcji  znaku  decyduje  generator 

znaków  zawarty  wewnątrz  urządzenia.  Tryb  ten  jest  przeznaczony  głównie  dla  prostych 

programów (najczęściej dosowych). W trybie graficznym system ma przekazać do drukarki 

informacje o każdej kropce, z której zbudowany jest obraz. Dotyczy to także drukowania 

tekstu i umożliwia stosowanie czcionek o różnorodnych krojach, o wielkości skalowanej 

przez programy. 

Ze  względu  na  sposób  uzyskiwania  obrazu  (rysunku)  do  podstawowych  rodzajów 

drukarek zaliczamy: 

  igłowe, 

  atramentowe, 

  laserowe, 

  termiczne. 

Budowa układów mechanicznych drukarek igłowych i atramentowych (pomijając zasadę 

działania głowicy drukującej) jest zbliżona, a jej schemat widać na rys.1. 

 

Rys.1.

 Zasada działania mechanizmów drukarek atramentowych i igłowych.

1

 

 

Silnik  napędu  głowicy  drukującej  przesuwa  ją  wzdłuż  wałka,  co  powoduje  wy-

drukowanie kolejnej linii. Po dojściu do końca linii wałek powinien obrócić się o pewien 

kąt  (dla  tekstu  znak  sterujący  ASCII  LF  -  Line  Feed),  tak  aby  możliwe  było 

wydrukowanie  następnej  linii.  Jednocześnie  (zwłaszcza  w  trybie  tekstowym)  głowica 

drukująca  powinna  zostać  przesunięta  do  początku  linii  (znak  sterujący  CR  -  Carriage 

Return). W trybie graficznym ruch roboczy głowicy może zachodzić w obu kierunkach. 

Drukarki  igłowe  i atramentowe  różnią się  sposobem  nanoszenia obrazu  na papier. 

W  drukarkach  igłowych  treść  obrazu  nanoszona  jest  na  papier  przez  zespół  stalowych 

bolców  (igieł),  które  uderzają  w  niego  przez  taśmę  barwiącą,  co  powoduje  powstanie 

punktu w miejscu uderzenia. Jakość wydruku jest tym lepsza, im więcej igieł ma głowica 

drukująca. Jakość ta (związana między innymi z parametrem zwanym rozdzielczością, o 

czym  poniżej) jest jednak zawsze  gorsza niż jakość wydruków drukarek atramentowych 

czy  laserowych.  Z  zasady  drukowania  wynika  także,  że  wydruk  będzie  się  ograniczał 

zwykle do jednego, dwóch kolorów. 

W  drukarkach  atramentowych  wydruk  uzyskuje  się  przez  nanoszenie  na  papier 

mikroskopijnych  kropelek  atramentu  wyrzucanych  z  zespołu  dysz  głowicy  drukującej. 

W konstrukcji  głowicy  drukującej  wykorzystuje  się  dwa  różne  zjawiska  do  wywołania 

efektu wyrzucania kropelek atramentu. Obydwa z nich są zilustrowane na rys.2. 

W  obu  przypadkach  wykorzystuje  się  małą  ściśliwość  cieczy,  co  przy  zmianach  jej 

ciśnienia  w  wyniku  zmian  objętości  powoduje  jej  wypływ  przez  napotkane  otwory. 

W pierwszym  przypadku  efekt  wyrzucania  atramentu  uzyskuje  się  w  wyniku  ruchu 

                                                

1

 K. Wojtuszkiewicz. Urządzenia Techniki Komputerowej cz. II. MIKOM Wydawnictwo Naukowe PWN W-wa 2007 str.178 

membrany  wykonanej  z  materiału  piezoelektrycznego.  Własnością  materiałów 

piezoelektrycznych jest odkształcanie się pod wpływem przyłożonego napięcia. Napięcie 

to steruje właśnie ruchami membrany. 

 

Rys.2. 

Zasada działania głowicy drukującej drukarki atramentowej

2

 

 

W  drugim  przypadku  zmianę  objętości  i  wzrost  ciśnienia  uzyskuje  się  przez 

podgrzewanie  strefowe  rurek  kapilarnych  (dysz),  w  których  znajduje  się  atrament. 

Zarówno  w  pierwszym,  jak  i  drugim  przypadku  o  wielkości  kropel  atramentu  decyduje 

precyzja wykonania dysz. 

Działanie  drukarki  laserowej  odbiega  w  znacznym  stopniu  od  działania  drukarek 

atramentowych  i  igłowych.  Drukarka  laserowa  wymaga  przygotowania  wydruku  pełnej 

strony  (wcześniej  opisane  drukarki  mogły  drukować  stronę,  pobierając  informację 

porcjami).  Zasada  nanoszenia  rysunku  na  papier  bardzo  przypomina  działanie  fotoko-

piarki.  Różny  jest  tylko  etap  nanoszenia  treści  obrazu.  Schemat  ilustrujący  działanie 

drukarki laserowej przedstawiono na rys.3. 

                                                

2

 K. Wojtuszkiewicz. Urządzenia Techniki Komputerowej cz. II. MIKOM Wydawnictwo Naukowe PWN W-wa 2007 str.179 

 

Rys.3. 

Zasada działania drukarki laserowej

3

 

Treść  obrazu  nanoszona  jest  na  bęben  półprzewodnikowy  światłem  lasera.  Bęben  jest 

wcześniej  ładowany  ujemnie,  a  wiązka  lasera  powoduje  przeładowanie  miejsc,  na  które 

pada,  do  potencjału  dodatniego.  Powoduje  to  powstanie  na  bębnie  elektrycznej 

reprezentacji  drukowanego  obrazu.  Miejsca  naładowane  dodatnio  przyciągają  drobinki 

tonera,  które  następnie  nanoszone  są  na  papier.  Obraz  na  papierze  wymaga  jeszcze 

utrwalenia  termicznego.  Po  naniesieniu  obrazu  na  papier  bęben  jest  czyszczony 

z pozostałych  resztek  tonera  i  rozładowywany  w  celu  przygotowania  do  naniesienia 

następnego fragmentu obrazu. 

Zarówno  w  drukarkach  laserowych,  jak  i  atramentowych  w  celu  otrzymania  wydruku 

kolorowego stosuje się metodę oznaczaną skrótem CMYK (ang. - Cym, Magenta, Yellow, 

blacK), polegającą na mieszaniu trzech kolorów podstawowych oraz koloru czarnego. 

W przypadku drukarek atramentowych w urządzeniu znajdują się dwa pojemniki, jeden z 

trzema  kolorami  atramentu  i  drugi  z  atramentem  czarnym.  Wydruk  uzyskiwany  jest  w 

jednym przebiegu. 

Podobnie  uzyskuje  się  wydruk  kolorowy  na  drukarkach  laserowych  stosujących  metodą 

nazywaną Inline. Drukarka taka ma cztery układy nanoszące toner, każdy innego koloru. 

Wydruk  jest  uzyskiwany  w  jednym  przebiegu.  Inną  metodą  uzyskiwania  obrazu 

kolorowego w drukarkach laserowych jest metoda zwana RevoIver. Cztery kolory tonera 

                                                

3

 K. Wojtuszkiewicz. Urządzenia Techniki Komputerowej cz. II. MIKOM Wydawnictwo Naukowe PWN W-wa 2007 str.179 

umieszczone  są  w  czterech  pojemnikach  w  obracającym  się  bębnie  (jak  naboje  w 

magazynku  rewolweru).  Naniesienie  wszystkich  kolorów  wymaga  czterech  przebiegów 

drukarki. 

Podstawowymi parametrami drukarek są: 

  rozdzielczość podawana w punktach na cal (ang. dots per inch - dpi), 

   szybkość drukowania,  

  poziom hałasu. 

 

 

 

Wykorzystana literatura: 

1. 

K. Wojtuszkiewicz. Urządzenia Techniki Komputerowej cz. I. MIKOM Wydawnictwo Naukowe 
PWN W-wa 2007

 

2. 

Z. Kolan. „Urządzenia Techniki Komputerowej”. CWK Wrocław.

 

3. 

R. Krzyżanowski. Urządzenia zewnętrzne komputerów. Mikom, Warszawa 2003