,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Jerzy Laskowski
Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy przy
montażu i obróbce wykańczającej wyrobów
złotniczo-jubilerskich
731[06].Z1.01
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
Jerzy Kubica
Franciszek Olczyk
Opracowanie redakcyjne:
Antoni Korsak
Konsultacja:
Zenon W. Pietkiewicz
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej „Stosowanie
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy przy montażu i obróbce wykańczającej wyrobów
złotniczo-jubilerskich” 731[06].Z1.01 zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu złotnik-jubiler.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
11
5.1. Zasady bhp przy pracy i magazynowaniu niebezpiecznych związków
chemicznych. Pierwsza pomoc
11
5.1.1. Ćwiczenia
11
5.2.
Zasady bhp przy pracach montażowych i eksploatacji butli z gazami
technicznymi
13
5.2.1. Ćwiczenia
13
5.3. Zasady bhp przy pracach wykańczających i pracach galwanizerskich
17
5.3.1 Ćwiczenia
17
6. Ewaluacja osiągnięć uczniów
19
7. Literatura
33
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie złotnik-jubiler 731[06].
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne,
−
wykaz umiejętności jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
−
wykaz literatury, z jakiej uczniowie powinni korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami, ze
szczególnym uwzględnieniem:
−
pokazu z objaśnieniem,
−
tekstu przewodniego,
−
metod projektowania,
−
ćwiczeń praktycznych.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy
uczniów,
do
pracy
zespołowej.
W
celu
przeprowadzenia
sprawdzianu
wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może posłużyć się zamieszczonym
w punkcie 6 zestawem zadań testowych, zawierającym różnego rodzaju zadania.
W rozdziale tym zamieszczono również:
−
plan testu w formie tabelarycznej,
−
punktacje zadań i osiągnięć w nauce,
−
propozycje norm wymagań,
−
instrukcje dla nauczyciela, instrukcje dla ucznia,
−
kartę odpowiedzi,
−
zestaw zadań testowych.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych w module 731[06].Z1
„Montaż i obróbka wykańczająca wyrobów złotniczo-jubilerskich”.
Moduł 731[06].Z1
Montaż i obróbka wykańczająca
wyrobów złotniczo-jubilerskich.
731[06].Z1.01
Stosowanie przepisów bhp przy montażu
i obróbce wykańczającej wyrobów
złotniczo-jubilerskich
.
731[06].Z1.02
Montaż wyrobów złotniczych.
731[06].Z1.06
Naprawa wyrobów złotniczo-jubilerskich.
731[06].Z1.04
Mechaniczne metody obróbki
wykańczającej.
731[06].Z1.05
Chemiczne i elektrochemiczne
metody obróbki wykańczającej.
731[06].Z1.03
Oprawianie kamieni jubilerskich.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
– przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska,
– rozpoznawać podstawowe materiały stosowane w złotnictwie i jubilerstwie,
– posługiwać się dokumentacją techniczną,
– rozróżniać maszyny i urządzenia stosowane w złotnictwie i jubilerstwie,
– wykonywać prace z zakresu obróbki ręcznej.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:
−
określić zasady bhp, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska na poszczególnych
stanowiskach roboczych przy montażu i obróbce wykańczającej wyrobów,
−
określić procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
−
odczytać i zinterpretować oznaczenia, znaki, instrukcje bhp, ochrony ppoż.,
−
rozpoznać zagrożenia związane z wykonywaną pracą, przeciwdziałać i zapobiega
zagrożeniom,
−
zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
−
dobrać i zastosować odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej stosownie do potrzeb,
−
zastosować zasady bhp, ochrony ppoż. i ochrony środowiska podczas montażu i obróbki
wykańczającej.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: złotnik-jubiler 731[06]
Moduł: „Montaż i obróbka wykańczająca wyrobów złotniczo-jubilerskich” 731[06].Z1
Jednostka modułowa: „Stosowanie przepisów bhp przy montażu i obróbce wykańczającej
wyrobów złotniczo-jubilerskich” 731[06].Z1.01
Temat: Opracowanie instrukcji bhp do stanowiska lutowania.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności rozpoznawania zagrożeń związanych zlutowaniem,
przeciwdziałaniem i zapobieganiem ich powstawaniu, doboru i zastosowania odzieży
ochronnej i sprzętu ochrony osobistej w procesie lutowania.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu bhp,
−
rozpoznawać zagrożenia związane z lutowaniem,
−
przeciwdziałać i zapobiegać ich powstawaniu,
−
dobrać i zastosować odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej stosownie do potrzeb,
−
opracowywać instrukcje bhp dla stanowisk wykonywanych prac.
Metody nauczania – uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniami,
−
ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
indywidualna.
Czas: 90 minut.
Środki dydaktyczne:
−
przepisy bhp dotyczące lutowania,
−
przybory do pisania,
−
papier lub notatnik.
Przebieg zajęć:
1. Wyjaśnienie tematu zajęć.
2. Zapoznanie uczniów z celem ćwiczenia.
3. Przygotowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Zapoznanie uczniów z instrukcją ćwiczenia:
5. Przebieg ćwiczenia:
−
uczeń zapoznaje się ze stanowiskiem do lutowania,
−
analizuje, jakie zagrożenia mogą powstać podczas poszczególnych operacji w czasie
lutowania,
−
nauczyciel sprawdza prawidłowość wykonywania zadania,
−
uczeń redaguje instrukcję.
6. Uczeń porządkuje miejsce pracy.
7. Przygotowuje ćwiczenie do prezentacji.
8. Prezentuje efekt pracy.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
9. Uczeń analizuje przebieg ćwiczenia.
10. Nauczyciel wspólnie z uczniami dokonuje oceny wykonania ćwiczenia.
Zakończenie zajęć
−
wnioski,
−
podsumowanie ćwiczenia.
Praca domowa
Napisz instrukcję bhp do stanowiska polerskiego.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Przeprowadzenie anonimowej ankiety ewaluacyjnej wśród uczniów dotyczącej
zdobytych umiejętności oraz sposobu prowadzenia zajęć przez nauczyciela.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: złotnik-jubiler 731[06]
Moduł: „Montaż i obróbka wykańczająca wyrobów złotniczo-jubilerskich” 731[06].Z1
Jednostka modułowa: „Stosowanie przepisów bhp przy montażu i obróbce wykańczającej
wyrobów złotniczo-jubilerskich” 731[06].Z1.01
Temat: Dobieranie odzieży roboczej i środków ochrony osobistej niezbędnych
w procesie polerowania.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności doboru i zastosowania odzieży ochronnej
i środków ochrony osobistej przy polerowaniu.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
rozpoznawać zagrożenia związane z polerowaniem,
−
dobrać i zastosować odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej podczas polerowania.
Metody nauczania – uczenia się:
−
pokaz z objaśnieniami,
−
ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
grupowa.
Czas: 90 minut.
Środki dydaktyczne:
−
przepisy bhp i ochrony przeciwpożarowej przy polerowaniu,
−
odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej.
Przebieg zajęć:
1. Wyjaśnienie tematu zajęć.
2. Zapoznanie uczniów z celem ćwiczenia.
3. Przygotowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Zapoznanie uczniów z instrukcją ćwiczenia.
5. Przebieg ćwiczenia:
−
uczniowie analizują proces polerowania,
−
określają zgodnie z przepisami bhp wymogi, jakim powinna odpowiadać odzież
robocza i środki ochrony osobistej podczas polerowania,
−
dobierają odpowiednią odzież i środki ochrony osobistej,
−
nauczyciel sprawdza poprawność dokonanego wyboru,
−
uczniowie stosują odzież ochronną i środki ochrony osobistej.
6. Uczeń porządkuje miejsce pracy.
7. Przygotowuje ćwiczenie do prezentacji.
8. Uczeń prezentuje efekt pracy.
9. Uczeń analizuje przebieg ćwiczenia.
10. Nauczyciel wspólnie z uczniami dokonuje oceny wykonania ćwiczenia.
Zakończenie zajęć
−
wnioski,
−
podsumowanie ćwiczenia.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Praca domowa
Opisz zagrożenia spowodowania wypadku występujące podczas polerowania.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Przeprowadzenie anonimowej ankiety ewaluacyjnej wśród uczniów dotyczącej
zdobytych umiejętności oraz sposobu prowadzenia zajęć przez nauczyciela.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Zasady bhp przy pracy i magazynowaniu niebezpiecznych
związków chemicznych. Pierwsza pomoc
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zredaguj instrukcję użytkowania i składowania niebezpiecznych związków chemicznych
zgodnie z zasadami bhp.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien :
1) przeanalizować zagrożenia wynikające z użytkowania i składowania niebezpiecznych
związków chemicznych,
2) ustalić sposoby zapobiegania ich powstawaniu,
3) zredagować instrukcję bhp,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
przepisy bhp dotyczące użytkowania i składowania niebezpiecznych związków,
−
notatnik i przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Zredaguj instrukcję bhp dotyczącą wykonywania roztworów do trawienia i elektrolitów.
Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować zagrożenie wynikające w procesie,
2) ustalić sposoby zapobiegania ich powstawaniu,
3) zredagować instrukcje bhp,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenia,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
przepisy bhp dotyczące wykonywania roztwór chemicznych,
−
notatnik i przybory do pisania.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
5.2. Zasady bhp przy pracach montażowych i eksploatacji butli
z gazami technicznymi
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj zagrożenia występujące na stanowisku do lutowania i dobierz sprzęt ochrony
osobistej niezbędny na tym stanowisku.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przebieg procesu lutowania,
2) określić zagrożenia występujące w tym procesie,
3) dobrać odpowiedni sprzęt ochrony osobistej,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcje bhp,
−
sprzęt ochrony osobistej.
Ćwiczenie 2
Rozpoznaj zagrożenia występujące na stanowisku do nitowania i dobierz sprzęt ochrony
osobistej niezbędny na tym stanowisku.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przebieg procesu nitowania,
2) określić zagrożenia występujące w tym procesie,
3) dobrać odpowiedni sprzęt ochrony osobistej,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcje bhp,
−
sprzęt ochrony osobistej.
Ćwiczenie 3
Rozpoznaj zagrożenia występujące na stanowisku do zgrzewania i dobierz sprzęt ochrony
osobistej niezbędny na tym stanowisku.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przebieg procesu zgrzewania,
2) określić zagrożenia występujące w tym procesie,
3) dobrać odpowiedni sprzęt ochrony osobistej,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcje bhp,
−
sprzęt ochrony osobistej.
Ćwiczenie 4
Rozpoznaj zagrożenia występujące na stanowisku do gwintowania i dobierz sprzęt
ochrony osobistej niezbędny na tym stanowisku.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przebieg procesu gwintowania,
2) określić zagrożenia występujące w tym procesie,
3) dobrać odpowiedni sprzęt ochrony osobistej,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcje bhp,
−
sprzęt ochrony osobistej.
Ćwiczenie 5
Sprawdź szczelność przewodów, zaworów i palników.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z urządzeniami potrzebnymi do pracy w czasie lutowania.
2) zapoznać się ze sposobem montażu poszczególnych elementów takich jak butla gazowa,
przewód ciśnieniowy, palnik, reduktor,
3) przygotować środek do sprawdzenia szczelności urządzeń gazowych; rozdrobić
w niewielkiej ilości wody kawałek mydła,
4) pędzelkiem nanieść jednorodny roztwór na miejsca połączeń poszczególnych elementów
lub spryskać sprayem ze środkiem sprawdzającym szczelność,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
butla turystyczna z gazem propan - butan,
−
przewód ciśnieniowy,
−
palnik na gaz propan – butan,
−
miska z roztworem mydlanym lub spray ze środkiem sprawdzającym szczelność,
−
pędzel do nanoszenia roztworu mydlanego.
Ćwiczenie 6
Opracuj instrukcję bhp do stanowiska lutowania.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować zagrożenia występujące na stanowisku do lutowania,
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
2) ustalić sposoby zapobiegania ich powstawaniu,
3) zredagować i napisać instrukcje bhp,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
notatnik i przybory do pisania,
−
regulamin i instrukcja obsługi urządzeń,
−
przepisy bhp przy lutowaniu.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
5.3. Zasady bhp przy pracach wykańczających i pracach
galwanizerskich
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj zagrożenia występujące na stanowisku do szlifowania szlifierką z wałkiem
giętkim i dobierz sprzęt ochrony osobistej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przebieg procesu szlifowania,
2) określić zagrożenia występujące w tym procesie,
3) dobrać odpowiedni sprzęt ochrony osobistej,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcje bhp,
−
sprzęt ochrony osobistej.
Ćwiczenia 2
Rozpoznaj zagrożenia występujące na stanowisku do polerowania polerką stołową do
polerowania i dobierz sprzęt ochrony osobistej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Uczeń powinien:
1) przeanalizować przebieg procesu polerowania,
2) określić zagrożenia występujące w tym procesie,
3) dobrać odpowiedni sprzęt ochrony osobistej,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
instrukcje bhp,
−
sprzęt ochrony osobistej.
Ćwiczenia 3
Opisz zasady bhp przy sporządzania kąpieli do chemicznej i elektrochemicznej obróbki
metali.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Uczeń powinien:
1) opisać zasady pracy przy sporządzaniu kąpieli,
2) opisać ubranie robocze i środki ochrony osobistej,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenia,
4) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
−
ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
−
notatnik i przybory do pisania.
−
instrukcje bhp.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie przepisów bhp
przy montażu i obróbce wykańczającej wyrobów złotniczo-jubilerskich”
Test składa się z 20 zadań: otwartych, z luką i wielokrotnego wyboru z których:
−
zadania 1 – 14 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 15 – 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma
następujące oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 11 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Plan Testu
Klucz Odpowiedzi
N
r
za
d
a
n
ia
Cel operacyjny
K
at
ego
ria
ce
lu
P
o
zi
o
m
w
y
m
aga
ń
Poprawna odpowiedź
1
Określić
działanie
trujących
związków
chemicznych
na
organizm człowieka
B
P
…miejscowo…ogólnie…
2
Określić stopień poparzenia
A
P
a
3
Określić
zagrożenia
zdrowia
podczas lutowania
B
P
c
4
Określić środki ochrony osobistej
podczas pracy na polerce stołowej
A
P
b
5
Określić
przeznaczenie
butli
gazowych
A
P
b
6
Określić
skład
cieczy
do
wytrawiania
A
P
…rozcieńczony kwas siarkowy…
7
Określić
miejsce gromadzenia
zużytych trucizn
A
P
c
8
Określić sposób zabezpieczenia
przewodów gazowych
A
P
…opaskami zabezpieczającymi…
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
9
Określić miejsce wybicia daty
badania butli z gazem
A
P
a
10
Określić kolor butli z tlenem.
A
P
c
11
Określić bezpieczną temperaturę
do jakiej można nagrzać butlę
z gazem
A
P
b
12
Określić, jak często powinno być
wymieniane
powietrze
w galwanizerni
A
P
b
13
Określić
sposób
składowania
środków
trujących
w magazynach
A
P
…firmowych…
14
Określić odległość usytuowania
butli od centralnego ogrzewania
A
P
a
15
Zredagować
krótką
instrukcję
stanowiskową polerki stołowej
C
P
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
prawidłowo zredagował instrukcję.
16
Opisać
sposób
sprawdzenia
szczelności instalacji gazowej
C
PP
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
wymieni niezbędne materiały i opisze
sposób
sprawdzania
szczelności
układu.
17
Opisać sposób magazynowania
środków trujących
C
PP
Uczeń wykonał zadanie, jeśli opisał
prawidłowy sposób magazynowania
środków trujących.
18
Opisać wymogi bezpieczeństwa
jakie musi spełniać stanowisko do
szlifowania szlifierką stołową
D
PP
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
prawidłowo
opisał
wymogi
bezpieczeństwa.
19
Opisać zagrożenia w procesie
polerowania
i
sposób
zapobiegania ich powstawaniu
D
PP
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
wymienił zagrożenia i opisał sposób
zapobiegania ich powstawaniu.
20
Wymienić zagrożenia i opisać z
czego mogą wynikać w procesie
lutowania
C
PP
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
poprawnie
wymienił
zagrożenia
i opisał z czego mogą wynikać.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Przedstaw cel pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób zasady wypełniania karty odpowiedzi testu.
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i kart odpowiedzi.
8. Podaj czas przeznaczony na udzielanie odpowiedzi.
9. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego ( rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
12. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
13. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
14. Ustal przyczyny trudności uczniów rozwiązywaniu tych zadań.
15. Wyciągnij wnioski do dalszej pracy mające na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych, niskie wyniki testu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Wpisz imię i nazwisko na kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących stosowania przepisów bhp przy montażu i obróbce
wykańczającej wyrobów złotniczo-jubilerskich.
5. Zadania: 2, 3, 4, 5, 7, 9, 10, 11, 12, 14 są to zadania wyboru wielokrotnego i tylko jedna
odpowiedź jest prawidłowa; zadania 1, 6, 8, 13 są to zadania z luką, w zadaniach 15, 16,
17, 18, 19, 20 udziel krótkiej odpowiedzi.
6. Zadania rozwiązuj tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
−
w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),
−
w pytaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone miejsce,
−
w zdaniach opisowych udziel krótkiej odpowiedzi.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:
I część – poziom podstawowy – (zadania 1–14),
II część – poziom ponad podstawowy- (zadania 15–20).
9. Jeśli udzielenie odpowiedzi na któreś pytanie będzie Ci sprawiało trudność, to odłóż jego
rozwiązanie na później i rozważ ponownie, gdy zostanie Ci czas wolny.
10. Na rozwiązanie testu masz 90 min.
Powodzenia
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Trujące związki chemiczne mogą działać ………… lub ………….. na organizm
człowieka.
2. Zapalne zaczerwienienie skóry powstaje przy poparzeniu:
a) I stopnia,
b) II stopnia,
c) III stopnia,
d) IV stopnia.
3. Podczas lutowania może nastąpić:
a) wyziębienie,
b) zgniecenie,
c) oparzenie,
d) stłuczenie.
4. Do wykonywania prac na polerce stołowej będą potrzebne:
a) hełm,
b) palce ochronne,
c) półbuty,
d) nauszniki.
5. Butle gazowe służą do:
a) wyrównywania ciśnienia,
b) przechowywania cieczy,
c) magazynowania sprężonego gazu,
d) obniżania ciśnienia.
6. Do wytrawiania wyrobów po lutowaniu, używamy .........................................................
podgrzany do 80ºC
7. Gdzie zbieramy zużyte roztwory robocze trucizn?
a) w wiadrach,
b) w wykopanych dołach,
c) w szklanych butlach,
d) wylewamy do kanalizacji.
8. Przewody butli z gazami muszą być zabezpieczone ………………. ……………… i mieć
długość zapewniającą swobodę ruchów w czasie pracy.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
9. Datę badania butli z gazem umieszczamy:
a) na szyjce butli,
b) na zaworze,
c) na dnie butli,
d) na boku butli.
10. Jakim kolorem malujemy butle napełnione tlenem?
a) czarnym,
b) czerwonym,
c) niebieskim,
d) białym.
11. Butle gazowe chronimy przed nagrzewaniem do temperatury:
a) –5ºC,
b) +35ºC,
c) +20ºC,
d) 0ºC.
12. Wentylacja galwanizerni powinna zapewnić wymianę w ciągu godziny:
a) pięciokrotną,
b) dziesięciokrotną,
c) piętnastokrotną,
d) dwudziestokrotną.
13. W pomieszczeniach składowych, w pojemnikach ........................... powinny być
przechowywane środki szkodliwe i trucizny.
14. Odległość ustawienia butli od centralnego ogrzewania powinna wynosić:
a) 1 m,
b) 2 m,
c) 3 m,
d) 4 m.
15. Zredaguj krótką instrukcję stanowiskową polerki stołowej.
16. Opisz, w jaki sposób będziesz sprawdzał szczelność przewodów, zaworów i palnika.
17. Opisz, w jaki sposób magazynujemy środki trujące.
18 Opisz, jakie wymogi bezpieczeństwa musi spełniać stanowisko do szlifowania na szlifierce
stołowej.
19. Opisz zagrożenia, jakie mogą wystąpić w trakcie polerowania i sposoby zapobiegania ich
powstawaniu.
20. Wymień zagrożenia w procesie lutowania i opisz z czego mogą wynikać.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
„Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy przy montażu
i obróbce wykańczającej wyrobów złotniczo-jubilerskich”
Zakreśl poprawną odpowiedź
,
wpisz brakujące części zdania
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
7
a
b
c
d
8
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
14
a
b
c
d
15
16
17
18
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
19
20
Razem:
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie przepisów bhp
przy montażu i obróbce wykańczającej wyrobów złotniczo-jubilerskich”
Test składa się z 20 zadań: otwartych, z luką i wielokrotnego wyboru z których:
−
zadania 1 – 14 są z poziomu podstawowego,
−
zadania 15 – 20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma
następujące oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 11 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.
Plan Testu
Klucz odpowiedzi
N
r
za
d
a
ni
a
Cel operacyjny
K
at
ego
ria
ce
lu
P
o
zi
o
m
w
y
m
aga
ń
Poprawna odpowiedź
1
Określić
kolejność
wlewania
cieczy
przy
sporządzaniu
roztworów.
B
P
…kwas do wody…
2
Określić stopień poparzenia
A
P
a
3
Określić
zagrożenia
mogące
występować podczas polerowania
B
P
c
4
Określić środek ochrony osobistej
stosowany podczas lutowania
A
P
b
5
Określić
przeznaczenie
butli
gazowych.
A
P
b
6
Określić gaz wydzielający się
podczas elektrolizy
A
P
... wodór...
7
Określić sposób magazynowania
zużytych elektrolitów i roztworów
chemicznych
B
P
c
8
Określić
rodzaj
wentylacji
stosowany na stanowisku do
lutowania
A
P
…wywiewną…
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
9
Określić materiał stosowany do
sprawdzania szczelności instalacji
gazowej
A
P
c
10
Określić
oznakowanie
butli
tlenowej
A
P
c
11
Określić temperaturę do której
można bez ryzyka nagrzewać
butle z gazami
A
P
…35˚C…
12
Określić
materiał
z
którego
powinna być wykonana podłoga
w galwanizerni
A
P
…nienasiąkliwych…
13
Określić sposób prawidłowego
oznakowania wanien z kąpielami
żrącymi w galwanizerni
A
P
…napisami ostrzegawczymi…
14
Określić rodzaje środków ochrony
osobistej przy pracach z kwasami
B
P
a
15
Zredagować
krótką
instrukcję
bezpieczeństwa obsługi palnika
gazowego
C
PP
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
prawidłowo zredagował instrukcję.
16
Opisać wymogi, jakie powinno
spełniać
pomieszczenie
do
przechowywania butli z gazami
C
PP
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
wymienił 8 wymogów.
17
Opisać
zagrożenia
bezpieczeństwa,
jakie
mogą
wystąpić podczas szlifowania i
podać sposoby zapobiegania ich
wystąpieniu
C
PP
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
wymienił zagrożenia podał sposoby
zapobiegania ich wystąpieniu.
18
Opisać wymogi bezpieczeństwa
na stanowisku do polerowania
polerką stołową
C
PP
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
wymienił warunki bezpieczeństwa
jakie powinno spełniać stanowisko do
polerowani polerką stołową.
19
Zredagować
krótką
instrukcję
bezpieczeństwa obchodzenia się z
kwasami i substancjami trującymi
C
PP
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
prawidłowo zredagował instrukcję.
20
Opisać
wymogi
bhp
jakie,
powinno spełniać pomieszczenie
galwanizerni
C
PP
Uczeń
wykonał
zadanie,
jeśli
wymienił warunki bezpieczeństwa
jakie
powinno
spełniać
pomieszczenie galwanizerni.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Przedstaw cel pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób zasady wypełniania karty odpowiedzi testu.
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i kart odpowiedzi.
8. Podaj czas przeznaczony na udzielanie odpowiedzi.
9. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
12. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
13. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
14. Ustal przyczyny trudności uczniów rozwiązywaniu tych zadań.
15. Wyciągnij wnioski do dalszej pracy mające na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych, niskie wyniki testu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Wpisz imię i nazwisko na kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących stosowania przepisów bhp przy montażu i obróbce
wykańczającej wyrobów złotniczo-jubilerskich.
5. Zadania: 2, 3, 4, 5, 7, 9, 10, 11, 12, 14 są to zadania wyboru wielokrotnego i tylko jedna
odpowiedź jest prawidłowa; zadania 1, 6, 8, 13 są to zadania z luką, w zadaniach 15, 16,
17, 18, 19, 20 udziel krótkiej odpowiedzi.
6. Zadania rozwiązuj tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
−
w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),
−
w pytaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone miejsce,
−
w zdaniach opisowych udziel krótkiej odpowiedzi.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności:
I część – poziom podstawowy – (zadania 1–14),
II część – poziom ponad podstawowy- (zadania 15–20).
9. Jeśli udzielenie odpowiedzi na któreś pytanie będzie Ci sprawiało trudność, to odłóż jego
rozwiązanie na później i rozważ ponownie, gdy zostanie Ci czas wolny.
10. Na rozwiązanie testu masz 90 min.
Powodzenia
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Sporządzając roztwory kwasów wlewamy ………… ….. ………….. a nigdy odwrotnie.
2. Martwica tkanek występuje przy poparzeniu:
a) I stopnia,
b) II stopnia,
c) III stopnia,
d) IV stopnia.
3. Z jakim zagrożeniem możemy mieć do czynienia podczas polerowania:
a) z olśnieniem,
b) z oziębieniem,
c) z zakurzeniem i zapyleniem,
d) ze wzrostem ciśnienia.
4. Jakie środki ochrony osobistej będą używane podczas lutowania:
a) maska spawalnicza,
b) rękawice,
c) buty ochronne,
d) hełm.
5. Sprężony gaz przechowujemy w:
a) wiadrach,
b) pojemnikach,
c) butlach gazowych,
d) naczyniach szklanych.
6. W czasie elektrolizy wydziela się ....................... gaz szkodliwy dla zdrowia człowieka.
7. Zużyte elektrolity i roztwory chemiczne zlewamy do:
a) wiadra,
b) kanalizacji,
c) szklanych butli,
d) naczyń ołowianych.
8. Stanowisko do lutowania musi mieć wentylację……………….. zamontowaną w okapie.
9. Szczelność instalacji gazowej sprawdzamy używając:
a) zapalniczki,
b) roztworów kwasów,
c) roztworu mydła,
d) czujników dymu.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
10. Butla gazowa pomalowana na niebiesko to butla z:
a) azotem,
b) propanem i butanem,
c) tlenem,
d) acetylenem.
11. Butle gazowe mogą być nagrzewane do temperatury ………………… bez ryzyka
spowodowania wypadku.
12. Podłogi w galwanizerni powinny być wykonane z materiałów ………………….
i łatwych do zmywania na mokro.
13. Wanny z kąpielami żrącymi w galwanizerni powinny być oznakowane ………….
…………. i wykonane z materiałów odpornych na działanie kąpieli.
14. Pracując ze stężonymi kwasami, chronimy oczy:
a) okularami gazo i pyłoszczelnymi,
b) okularami przeciwsłonecznymi,
c) okularami spawalniczymi,
d) soczewkami.
15. Zredaguj krótką instrukcję bezpieczeństwa obsługi palnika gazowego.
16. Opisz, jakie wymogi powinno spełniać pomieszczenie do przechowywania butli z gazami.
17. Opisz zagrożenia bezpieczeństwa jakie mogą wystąpić podczas procesu szlifowania
i sposoby w jaki możemy zapobiegać ich wystąpieniu.
18. Opisz, jakie wymogi bezpieczeństwa musi spełniać stanowisko do polerowania na polerce
stołowej.
19. Zredaguj krótką instrukcję dotyczącą bezpieczeństwa obchodzenia się z kwasami
i substancjami trującymi.
20. Opisz, jakie wymogi bhp powinno spełniać pomieszczenie galwanizerni.
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
„Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy przy montażu
i obróbce wykańczającej wyrobów złotniczo-jubilerskich”
Zakreśl poprawną odpowiedź
,
wpisz brakujące części zdania
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
7
a
b
c
d
8
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
12
13
14
a
b
c
d
15
16
17
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
18
19
20
Razem:
,,Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
7. LITERATURA
1. Baranowicz W.: Wytyczne w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz wzór instrukcji
bezpieczeństwa pożarowego dla obiektów szkół. MEN, Warszawa 1997
2. Gerula L.: Bhp w jubilerstwie. Wydawnictwo Rynku Wewnętrznego „Libra” Warszawa
1988
3. Jopkiewicz M., Kubica J.: Metale szlachetne. Wyd. Libra, Warszawa 1983
4. Knobloch M.: Złotnictwo. WNT, Warszawa 1977
5. Czasopismo o tematyce jubilerskiej: Serwis jubilerski
6. Mac S., Leonowski J.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. Podręcznik dla szkół
zasadniczych. WSiP, Warszawa 1999
7. Zastawniak F.: Złotnictwo i probiernictwo. WPLiS, Warszawa 1957
8. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie
ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Dz.U. Nr 129, poz 844
9. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 03.11.1992 r. W sprawie ochrony
przeciwpożarowej budynków i innych obiektów budowlanych i terenów. Dz. U. Nr 92,
poz. 460; Dz. U. Nr 102/95 poz. 507
10. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28.07.1998 r. W sprawie ustalenia okoliczności
i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu
informacji zamieszczonych w rejestrze wypadków przy pracy. Dz. U. Nr 115, poz. 744
Internet
Strona aktualna na dzień 30 maja 2006:
−