Kierownik domu opieki społecznej
(134402)
Przedstawiciele władz publicznych,
wy
ż
si urz
ę
dnicy i kierownicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Kierownik domu opieki społecznej (134402)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-007-8 (7)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach ................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu ...............................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Zarz
ą
dzanie domem opieki społecznej Kz1 ................... 10
3.2. Planowanie i organizowanie opieki nad mieszka
ń
cami
domu opieki społecznej Kz2 ........................................... 11
3.3. Reprezentowanie domu opieki społecznej na zewn
ą
trz
Kz3 ................................................................................... 13
3.4. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 14
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 15
5. Słownik ....................................................................................... 16
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
134402 Kierownik domu opieki społecznej
Grupa wielka 1 – Przedstawiciele władz publicznych, wy
ż
si urz
ę
d-
nicy i kierownicy (w Mi
ę
dzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edu-
kacyjnych ISCED 2011 – poziom 7).
Grupa elementarna 1344 – Kierownicy w instytucjach opieki spo-
łecznej (w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-
08 odpowiada grupie 1344 Social welfare managers).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja Q. Opieka zdrowotna i pomoc społeczna, Dział 87. Pomoc
społeczna z zakwaterowaniem, Grupy: 87.1. Pomoc społeczna
z zakwaterowaniem zapewniaj
ą
ca opiek
ę
piel
ę
gniarsk
ą
, 87.2. Po-
moc społeczna z zakwaterowaniem dla osób z zaburzeniami psy-
chicznymi, 87.3. Pomoc społeczna z zakwaterowaniem dla osób
w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz
głównie wyników bada
ń
analitycznych na 16 stanowiskach pracy w 16
przedsi
ę
biorstwach (du
ż
e – 1,
ś
rednie – 14, małe − 1, w tym usługowe −
4, inne: administracyjne – 4, pomoc społeczna – 3, pomoc społeczna
z zakwaterowaniem – 5), przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Barbara Siara – Dom Pomocy Społecznej „Dom Kombatanta”
w Łaziskach,
•
Krzysztof Duda – Dom Pomocy Społecznej „Pod Topolami”
w Lesznowoli,
•
Gra
ż
yna Jakubczyk – Dom Pomocy Społecznej w Radomiu,
•
Hanna Cału
ń
-Swat – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB
w Radomiu.
5
Ewaluatorzy:
•
Małgorzata Zaj
ą
c – Mazowiecki Urz
ą
d Wojewódzki Placówka
Zamiejscowa w Radomiu,
•
Dagmara Kowalik – Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny
w Radomiu.
Recenzenci:
•
Stanisław Miło
ń
ski – Dom Pomocy Społecznej im.
Ś
w. Francisz-
ka Salezego w Warszawie,
•
Maria Kaczmarek – Wojewódzki O
ś
rodek Metodyczny w Katowi-
cach.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Ewa Bombała (przewodnicz
ą
ca) – Ogólnopolskie Stowarzysze-
nie Organizatorów i Menad
ż
erów Pomocy Społecznej i Ochrony
Zdrowia w Toruniu,
•
Urszula Michalska – Federacja Zwi
ą
zków Zawodowych Pracow-
ników Ochrony Zdrowia i Pomocy Społecznej w Warszawie,
•
El
ż
bieta Nalewczy
ń
ska-Kuli
ń
ska – Federacja Zwi
ą
zków Praco-
dawców Zakładów Opieki Zdrowotnej w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
07.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Kierownik domu opieki społecznej planuje, nadzoruje i koordynuje
usługi dla osób w nim przebywaj
ą
cych według obowi
ą
zuj
ą
cego stan-
dardu.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Kierownik domu opieki społecznej opracowuje, wdra
ż
a i monitoruje
procedury, strategie i standardy usług w celu zapewnienia wła
ś
ciwych
warunków bytowych, usług opieku
ń
czych i wspomagaj
ą
cych, jak rów-
nie
ż
poczucia bezpiecze
ń
stwa, intymno
ś
ci i prywatno
ś
ci mieszka
ń
ców.
Koordynuje działania administracyjne w zakresie: planowania bud
ż
etu
i zarz
ą
dzania finansami, zapewnienia wła
ś
ciwych warunków eksploata-
cji bazy technicznej, czuwania nad wła
ś
ciwym obiegiem dokumentów
i informacji, kontrolowania jako
ś
ci wykonania przydzielonych zada
ń
,
prowadzenia odpowiedniej polityki kadrowej zgodnej z kwalifikacjami
i predyspozycjami psychofizycznymi pracowników. Samodzielnie po-
dejmuje decyzje i ponosi całkowit
ą
odpowiedzialno
ść
za zaistniałe zda-
rzenia, dostosowuj
ą
c bie
żą
c
ą
działalno
ść
domu do obowi
ą
zuj
ą
cych
przepisów i potrzeb mieszka
ń
ców. Zadaniem kierownika domu opieki
społecznej jest te
ż
współpraca z zewn
ę
trznymi partnerami i tworzenie
pozytywnego wizerunku domu.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy kierownika jest dom opieki społecznej okre
ś
lonego
typu, tj. dla osób w podeszłym wieku, dla osób przewlekle somatycznie
chorych, dla osób przewlekle psychicznie chorych, dla osób dorosłych
niepełnosprawnych intelektualnie, dla dzieci i młodzie
ż
y niepełnospraw-
nej intelektualnie lub dla osób niepełnosprawnych fizycznie. Kierownik
domu opieki społecznej zapewnia prawidłowe warunki pracy i bezpie-
cze
ń
stwa pracowników i mieszka
ń
ców domu zgodnie z przepisami
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska i Systemem Anali-
zy Zagro
ż
e
ń
i Krytycznych Punktów Kontroli (HACCP). Ma nienormo-
wany czas pracy i wymagana jest od niego ci
ą
gła dyspozycyjno
ść
.
Kierownik domu opieki społecznej mo
ż
e pracowa
ć
na stanowiskach, np.
kierownik o
ś
rodka pomocy społecznej, kierownik powiatowego/regional-
nego centrum pomocy rodzinie, kierownik
ś
rodowiskowego domu samo-
pomocy i innych placówek pomocy społecznej.
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Jako pracownik samorz
ą
dowy na kierowniczym stanowisku urz
ę
dni-
czym kierownik domu opieki społecznej musi wykaza
ć
si
ę
umiej
ę
tno-
ś
ci
ą
: stosowania odpowiednich przepisów, planowania i organizowania
pracy w celu wykonania zada
ń
, sprawno
ś
ci
ą
, sumienno
ś
ci
ą
, bezstron-
no
ś
ci
ą
i post
ę
powaniem zgodnym z etyk
ą
zawodow
ą
. Ponadto wska-
zane jest, aby kierownik domu opieki społecznej posiadał takie cechy,
jak: zdolno
ś
ci kierownicze, radzenie sobie w sytuacjach kryzysowych,
my
ś
lenie strategiczne, zorientowanie na rezultaty pracy, umiej
ę
tno
ś
ci
analityczne, umiej
ę
tno
ść
pracy w zespole, rozumowanie logiczne, zdol-
no
ść
szybkiego podejmowania decyzji, spostrzegawczo
ść
, samokontro-
la, komunikatywno
ść
(komunikacja werbalna i pisemna), inicjatywa,
umiej
ę
tno
ś
ci negocjacyjne i optymizm. Przeciwwskazaniem do wykony-
wania tego zawodu jest mała odporno
ść
na stres, brak cierpliwo
ś
ci, wy-
trwało
ś
ci, empatii, odporno
ś
ci emocjonalnej, zdolno
ś
ci nawi
ą
zywania
kontaktu z lud
ź
mi i wła
ś
ciwego z nimi post
ę
powania, zdolno
ś
ci współ-
działania i przekonywania innych.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Do podj
ę
cia pracy w zawodzie kierownika domu opieki społecznej
(w jednostkach samorz
ą
du terytorialnego) preferowane jest wykształ-
cenie wy
ż
sze drugiego stopnia, co najmniej 3-letni sta
ż
pracy w pomo-
cy społecznej oraz specjalizacja w zakresie organizacji pomocy spo-
łecznej lub studia podyplomowe uwzgl
ę
dniaj
ą
ce minimum programowe
specjalizacji z zakresu organizacji pomocy społecznej.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Kierownik domu opieki społecznej powinien stale rozwija
ć
swoje
kompetencje poprzez udział w kursach i szkoleniach z zakresu mi
ę
dzy
innymi metod i technik pracy z mieszka
ń
cami domu opieki społecznej,
organizowanych przez instytucje zewn
ę
trzne, jak równie
ż
przez własny
dom opieki społecznej. Posiadaj
ą
c kompetencje w zawodzie kierownika
domu opieki społecznej, mo
ż
na pracowa
ć
w zawodach, np.: 134201
Kierownik hospicjum; 134301 Kierownik domu spokojnej staro
ś
ci;
134403 Kierownik działu w instytucjach opieki społecznej; 134404 Kie-
rownik o
ś
rodka pomocy rodzinie.
8
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Nadzorowanie przestrzegania przepisów BHP, ochrony ppo
ż
.,
ergonomii, ochrony
ś
rodowiska i systemu HACCP w domu opieki
społecznej (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z2.
Kierowanie i zarz
ą
dzanie usługami oraz infrastruktur
ą
domu
opieki społecznej (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z3.
Zarz
ą
dzanie zasobami ludzkimi (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1,
Kz3, KzS).
Z4.
Planowanie i kontrolowanie wydatków bud
ż
etowych oraz efek-
tywno
ś
ci wykorzystania zasobów domu (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z5.
Ustalanie zakresu zada
ń
i odpowiedzialno
ś
ci na poszczególnych
stanowiskach pracy (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z6.
Rekrutowanie i zatrudnianie pracowników oraz organizowanie
szkole
ń
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z7.
Nadzorowanie i ocenianie efektywno
ś
ci pracy pracowników (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z8.
Katalogowanie usług opieku
ń
czych dla mieszka
ń
ców domu (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z9.
Monitorowanie i ocenianie zasobów przeznaczonych na
ś
wiad-
czenie usług w zakresie zabezpieczenia mieszka
ń
com potrzeb
bytowych, opieku
ń
czych i wspomagaj
ą
cych (niezb
ę
dne kompe-
tencje: Kz2, KzS).
Z10. Nadzorowanie prawidłowej współpracy z otoczeniem zewn
ę
trz-
nym domu (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, Kz3, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Zarz
ą
dzanie domem opieki społecznej (potrzebne do wykonywa-
nia zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8).
Kz2 – Planowanie i organizowanie opieki nad mieszka
ń
cami domu
opieki społecznej (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z4,
Z6, Z9, Z10).
Kz3 – Reprezentowanie domu opieki społecznej na zewn
ą
trz (potrzeb-
ne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4, Z10).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z10).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu
kwalifikacji na poziomie 7
wła
ś
ciwym dla wykształcenia wy
ż
szego drugiego stopnia w Europej-
skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (gru-
pa wielka 1 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód kierownika domu opieki społecznej:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie w pogł
ę
biony sposób wybrane
fakty, teorie, metody oraz zło
ż
one zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy nimi, tak
ż
e
w powi
ą
zaniu z innymi dziedzinami, ró
ż
norodne uwarunkowania
prowadzonej działalno
ś
ci w zakresie pomocy społecznej;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: potrafi wykonywa
ć
zadania z zakresu kie-
rowania domem opieki społecznej oraz formułowa
ć
i rozwi
ą
zywa
ć
problemy, z wykorzystaniem nowej wiedzy, tak
ż
e z innych dziedzin,
samodzielnie planowa
ć
własne uczenie si
ę
przez całe
ż
ycie
i ukierunkowywa
ć
innych w tym zakresie, komunikowa
ć
si
ę
ze zró
ż
-
nicowanymi kr
ę
gami odbiorców, odpowiednio uzasadnia
ć
swoje sta-
nowiska.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8 wy-
maga posiadania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Zarz
ą
dzanie domem opieki społecznej Kz1
Wiedza – zna i rozumie w pogł
ę
-
biony sposób wybrane fakty, teo-
rie, metody oraz zło
ż
one zale
ż
no-
ś
ci i uwarunkowania z zakresu
zarz
ą
dzania domem opieki spo-
łecznej, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska i systemu HACCP
w zakresie zarz
ą
dzania do-
mem opieki społecznej;
−
ustaw
ę
o pomocy społecznej;
−
rozporz
ą
dzenie Ministra Pracy
i Polityki Społecznej w sprawie
domów pomocy społecznej;
−
ustaw
ę
o finansach publicz-
nych;
−
ustaw
ę
prawo zamówie
ń
pu-
blicznych;
−
schemat organizacyjny domu
opieki społecznej;
−
zarz
ą
dzanie i organizacj
ę
opie-
ki instytucjonalnej;
−
zarz
ą
dzanie zasobami ludzki-
mi;
−
metody doboru i zasady za-
trudniania pracowników domu
opieki społecznej;
−
kodeks pracy;
−
zasady etyki zawodowej;
−
zasady
kontroli
zarz
ą
dczej
w domu opieki społecznej.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zadania
z zakresu zarz
ą
dzania domem
opieki społecznej oraz formułuje
i rozwi
ą
zuje problemy z wykorzy-
staniem nowej wiedzy, tak
ż
e
z innych dziedzin, samodzielnie
planuje własne uczenie si
ę
przez
całe
ż
ycie i ukierunkowuje innych
w tym zakresie, komunikuje si
ę
ze
zró
ż
nicowanymi kr
ę
gami odbior-
ców, odpowiednio uzasadniaj
ą
c
swoje stanowiska, w szczególno-
ś
ci potrafi:
−
stosowa
ć
i kontrolowa
ć
prze-
strzeganie zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergono-
mii, ochrony
ś
rodowiska i sys-
temu HACCP w zakresie za-
rz
ą
dzania domem opieki spo-
łecznej;
−
stosowa
ć
przepisy prawa obo-
wi
ą
zuj
ą
ce w pomocy społecz-
nej;
−
stosowa
ć
przepisy prawa z za-
kresu finansów publicznych;
−
stosowa
ć
przepisy prawa z za-
kresu zamówie
ń
publicznych;
−
dobiera
ć
struktur
ę
organizacyj-
n
ą
do wielko
ś
ci jednostki;
−
ustala
ć
zasady i procedury po-
st
ę
powania obowi
ą
zuj
ą
ce w do-
mu opieki społecznej;
11
−
opracowywa
ć
zarz
ą
dzenia we-
wn
ę
trzne i regulaminy;
−
zapewnia
ć
wła
ś
ciwy obieg in-
formacji i dokumentów;
−
opracowywa
ć
plany działalno-
ś
ci domu opieki społecznej;
−
nadzorowa
ć
wykonanie zało-
ż
onych planów działalno
ś
ci do-
mu opieki społecznej;
−
zatrudnia
ć
i motywowa
ć
pra-
cowników domu opieki spo-
łecznej;
−
organizowa
ć
i zapewnia
ć
pra-
widłowe warunki pracy;
−
kontrolowa
ć
i reagowa
ć
na nie-
zgodno
ś
ci podejmowanych dzia-
ła
ń
z obowi
ą
zuj
ą
cymi normami
i standardami;
−
nadzorowa
ć
przestrzeganie za-
sad etyki zawodowej;
−
kontrolowa
ć
wydatki i efektyw-
no
ść
wykorzystania zasobów;
−
kontrolowa
ć
wykonanie zale-
ce
ń
instytucji nadzoruj
ą
cych
i kontroluj
ą
cych.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z4, Z6, Z9, Z10 wymaga
posiadania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Planowanie i organizowanie opieki
nad mieszka
ń
cami domu opieki społecznej Kz2
Wiedza – zna i rozumie w pogł
ę
-
biony sposób wybrane fakty, teo-
rie, metody oraz zło
ż
one zale
ż
no-
ś
ci i uwarunkowania z zakresu
planowania i organizowania opieki
nad mieszka
ń
cami domu opieki,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska i systemu HACCP
w zakresie planowania i orga-
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zadania
z zakresu planowania i organizo-
wania opieki nad mieszka
ń
cami
domu opieki społecznej oraz for-
mułuje i rozwi
ą
zuje problemy
z wykorzystaniem nowej wiedzy,
tak
ż
e z innych dziedzin, samo-
dzielnie planuje własne uczenie
si
ę
przez całe
ż
ycie i ukierunko-
wuje innych w tym zakresie, ko-
munikuje si
ę
ze zró
ż
nicowanymi
12
nizowania opieki nad miesz-
ka
ń
cami domu opieki społecz-
nej;
−
procedury opieki nad miesz-
ka
ń
cami domu opieki społecz-
nej;
−
indywidualne plany wsparcia
mieszka
ń
ców;
−
usługi
ś
wiadczone mieszka
ń
-
com domu opieki społecznej;
−
prawa i obowi
ą
zki mieszka
ń
-
ców.
kr
ę
gami odbiorców, odpowiednio
uzasadniaj
ą
c swoje stanowiska,
w szczególno
ś
ci potrafi:
−
stosowa
ć
i kontrolowa
ć
prze-
strzeganie zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergono-
mii, ochrony
ś
rodowiska i sys-
temu HACCP w zakresie pla-
nowania i organizowania opieki
nad mieszka
ń
cami domu opie-
ki społecznej;
−
rozpoznawa
ć
preferencje i ocze-
kiwania mieszka
ń
ców domu
opieki społecznej;
−
opracowa
ć
procedury post
ę
-
powania z mieszka
ń
cami domu
opieki społecznej;
−
nadzorowa
ć
wykonanie proce-
dur post
ę
powania z mieszka
ń
-
cami domu opieki społecznej;
−
monitorowa
ć
realizacj
ę
stan-
dardu usług
ś
wiadczonych na
rzecz
mieszka
ń
ców
domu
opieki społecznej;
−
motywowa
ć
mieszka
ń
ców do-
mu opieki społecznej do ak-
tywno
ś
ci;
−
kontrolowa
ć
i ocenia
ć
realizacj
ę
indywidualnego planu wsparcia;
−
nadzorowa
ć
zapewnienie usług
bytowych mieszka
ń
com domu
opieki społecznej;
−
nadzorowa
ć
wykonanie usług
wspomagaj
ą
cych i opieku
ń
-
czych;
−
zapewnia
ć
warunki do rozwoju
samorz
ą
dno
ś
ci mieszka
ń
ców
domu opieki społecznej;
−
monitorowa
ć
egzekwowanie
praw i obowi
ą
zków mieszka
ń
-
ców domu opieki społecznej.
13
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z10 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz3.
3.3. Reprezentowanie domu opieki społecznej
na zewn
ą
trz Kz3
Wiedza – zna i rozumie w pogł
ę
-
biony sposób wybrane fakty, teo-
rie, metody i uwarunkowania z za-
kresu
reprezentowania
domu
opieki społecznej na zewn
ą
trz,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska i systemu HACCP
w zakresie reprezentowania
domu opieki społecznej na ze-
wn
ą
trz;
−
struktur
ę
i zadania administra-
cji publicznej, rz
ą
dowej i samo-
rz
ą
dowej;
−
instytucje pozarz
ą
dowe, po
ż
yt-
ku publicznego i wolontariat;
−
zasady współpracy ze spo-
łeczno
ś
ci
ą
lokaln
ą
;
−
zasady współpracy z rodzin
ą
,
opiekunami prawnymi i kurato-
rami mieszka
ń
ców domu opieki
społecznej;
−
zasady public relations;
−
zasady komunikacji interper-
sonalnej.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje zadania
z zakresu reprezentowania domu
opieki społecznej na zewn
ą
trz oraz
formułuje i rozwi
ą
zuje problemy
z wykorzystaniem nowej wiedzy,
tak
ż
e z innych dziedzin, samo-
dzielnie planuje własne uczenie si
ę
przez całe
ż
ycie i ukierunkowuje
innych w tym zakresie, komunikuje
si
ę
ze zró
ż
nicowanymi kr
ę
gami
odbiorców, odpowiednio uzasad-
niaj
ą
c swoje stanowiska, w szcze-
gólno
ś
ci potrafi:
−
stosowa
ć
i kontrolowa
ć
prze-
strzeganie zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergono-
mii, ochrony
ś
rodowiska i sys-
temu HACCP w zakresie re-
prezentowania domu opieki
społecznej na zewn
ą
trz;
−
reprezentowa
ć
dom
opieki
społecznej przed s
ą
dami, or-
ganami administracji publicznej
i innymi podmiotami;
−
reprezentowa
ć
mieszka
ń
ców
domu opieki społecznej przed
instytucjami opieki społecznej,
s
ą
dami, administracj
ą
rz
ą
dow
ą
i samorz
ą
dow
ą
;
−
dobiera
ć
formy
i
metody
współpracy z instytucjami po-
zarz
ą
dowymi, po
ż
ytku publicz-
nego i wolontariatem;
14
−
dobiera
ć
formy i metody utrzy-
mywania kontaktów ze spo-
łeczno
ś
ci
ą
lokaln
ą
;
−
utrzymywa
ć
kontakty z rodzi-
nami mieszka
ń
ców domu opie-
ki społecznej, podtrzymywa
ć
wi
ę
zi rodzinne;
−
współpracowa
ć
z rodzinami,
opiekunami prawnymi, kurato-
rami mieszka
ń
ców domu opieki
społecznej;
−
dba
ć
o wła
ś
ciwy wizerunek
domu opieki społecznej i pozy-
tywne relacje z otoczeniem;
−
pozyskiwa
ć
sponsorów;
−
dobiera
ć
formy i metody dzia-
ła
ń
promocyjnych.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.4. Kompetencje społeczne KzS:
−
tworzy i rozwija wzory wła
ś
ciwego post
ę
powania w działalno
ś
ci
zawodowej,
−
podejmuje samodzielnie inicjatywy zapewniaj
ą
ce skuteczne funk-
cjonowanie domu opieki społecznej,
−
krytycznie ocenia swoje działania zawodowe oraz zespołów i organi-
zacji, w których uczestniczy i którymi kieruje,
−
przewodzi grupie i ponosi odpowiedzialno
ść
za podległych pracow-
ników i mieszka
ń
ców domu opieki społecznej.
15
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu kierownika
domu opieki społecznej przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 134402 Kierownik domu
opieki społecznej
16
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.