69
Elektronika Praktyczna 1/98
N O W E P O D Z E S P O Ł Y
W†ofercie firmy Te-
xas Instruments poja-
wi³y siÍ dwa nowe
u k ³ a d y n i s k o s z u m -
n y c h w z m a c n i a c z y
mocy o†oznaczeniach
TPA0102 i†TPA1517.
Moc wyjúciowa moøe
wynosiÊ od 300mW do
6W w†kaødym kanale.
Uk³ad TPA0102 jest
kompletnym wzmacniaczem stereofonicznym
maj¹cym dwa wyjúcia o†mocy 1,5W, obci¹-
øane g³oúnikami o†impedancji 4
Ω
(rys. 1).
Poziom zniekszta³ceÒ nie przekracza 0,05%
THD+N. Wbudowany multiplekser pozwala
na pod³¹czenie dwÛch ürÛde³ sygna³u. Uk³ad
TPA0102 pozwala rÛwnieø na pod³¹czenie
s³uchawek zewnÍtrznych. Jest on w†stanie
sam zast¹piÊ trzy dotychczas uøywane uk³a-
dy TPA4860, TPA4861 i†TPA302.
Uk³ad TPA1517 zawiera dwa jednakowe
wzmacniacze o†mocy 5W kaødy i†poziomie
zniekszta³ceÒ nie przekraczaj¹cym 1%
THD+N. Jest on uk³adem przeznaczonym do
pracy w†komputerowych kartach düwiÍko-
wych, multimedialnych i†telefonicznych
uk³adach g³oúnomÛwi¹cych.
Niskoszumny wzmacniacz
stereo o mocy 5W
Tabela 1.
Oznaczenie
Napięcie
Moc
Wyjście
Opis
zasilania
wyjściowa
słuchaw−
[V]
[W]
kowe
TPA0102
3..5,5
1,5
tak
Wzmacniacz stereofoniczny
TPA1517
9,5..18
5
nie
Wzmacniacz monofoniczny
TPA302
2,7..5,5
0,3
nie
Wzmacniacz stereofoniczny
TPA4860
2,7..5,5
1tak
Wzmacniacz monofoniczny
TPA48612,7..5,5
1
nie
Wzmacniacz monofoniczny
Rys. 1.
W†tab. 1 zawarto zestawienie podstawo-
wych parametrÛw nowych wzmacniaczy au-
dio firmy Texas Instruments.
Co to jest ST-PC Consumer? SGS-Thomson
nazywa to krokiem milowym w†kierunku wy-
sokowydajnych systemÛw multimedialnych
klasy PC. Bardzo duøy i†skomplikowany
uk³ad zawiera w†sobie standardow¹ jednos-
tkÍ centraln¹ pi¹tej generacji klasy x86, uk³a-
dy logiki kontrolerÛw PCI, ISA, IDE, DMA
oraz przerwaÒ, a†takøe podsystem grafiki.
Uk³ad zaprojektowano w†piÍciowarstwowej
technologii 0,35
µ
m.
Sercem uk³adu jest nowoczesny 64-bitowy
blok procesorowy znany pod nazw¹ 5ST86.
Zawiera on:
- 64-bitowy kontroler pamiÍci dynamicznej
(DRAM),
- 64-bitowy akcelerator grafiki z†szybk¹ ma-
gistral¹ PCI,
- 32-bitowy procesor klasy x86 w†pe³ni
zgodny z†PC.
5ST86 jest odpowie-
dzi¹ SGS-Thomson na
z a p o t r z e b o w a n i e n a
scalone uk³ady integru-
j¹ce w†jednej strukturze
niemal ca³y komputer PC,
przeznaczony do aplikacji,
w†ktÛrych klasyczny komputer
nie sprawdza siÍ najlepiej.
Uk³ad moøe obs³uøyÊ do
128MB pamiÍci, a†dziÍki
w p r o w a d z e n i u s y s t e m u
u w s p Û l n i o n e j p a m i Í c i
(UMA = Unified Memory
Architecture) moøna tÍ
sam¹ pamiÍÊ zainsta-
ST−PC Consumer
lowan¹ przy PC Consumer wykorzystaÊ za-
rÛwno jako pamiÍÊ g³Ûwn¹ komputera jak
i†pamiÍÊ karty grafiki.
Kontroler pamiÍci dynamicznej oferowany
jest w†dwÛch wersjach: EDO/FPM lub
SDRAM. Karta grafiki wbudowana w†5ST86
jest klasycznym akceleratorem Windows,
a†dodatkowo jest w†stanie obs³uøyÊ standard
MPEG lub podobne systemy cyfrowego zapisu
sygna³u wizyjnego. Co ciekawe, w†uk³ad wbu-
dowano cyfrowy enkoder telewizyjny, pozwa-
laj¹cy wyúwietlaÊ obraz ekranu komputero-
wego VGA na klasycznym telewizorze. Dodat-
kowo, dziÍki przewidzianemu wejúciu wideo
(cyfrowemu) moøna sygna³ po obrÛbce wy-
úwietliÊ na ekranie telewizora w†standardzie
PAL lub NTSC! Oczywiúcie konstruktorzy nie
zapomnieli o†uk³adzie redukcji migotania, po-
woduj¹cym generacjÍ stabilnego obrazu na
ekranie telewizora.
Rys. 2.
Elektronika Praktyczna 1/98
70
N O W E P O D Z E S P O Ł Y
SGS-Thomson proponuje kolejne rozwi¹-
zanie bezindukcyjnych przetwornic napiÍcia
z†5V na 12V dla potrzeb programowania pa-
miÍci Flash. Uk³ad oznaczono ST662A.
StabilnoúÊ napiÍcia wyjúciowego produ-
cent okreúla na ±5%, przy czym z†uk³adu
moøna ìwycisn¹Êî 30mA pr¹du, nawet jeøeli
napiÍcie wejúciowe wynosi jedynie 4,75V!
Standardowo pr¹d spoczynkowy uk³adu nie
przekracza 100
µ
A i moøna go oczywiúcie
zmniejszyÊ aø do 1
µ
A, wysterowuj¹c wejúcie
ìuúpieniaî uk³adu bezpoúrednio z†wyjúcia
dowolnego mikrokontrolera. Miejsca za duøo
nie zajmuje: dostÍpny jest w†obudowie DIP-
8 i†SO-8. Producent oferuje wersje zarÛwno
na standardowy zakres temperatur pracy, jak
i†na rozszerzony: od -40 do +85 stopni Cel-
sjusza.
Przetwornica dla
pamięci Flash
Rys. 3.
Najnowszym ìdzieckiemî w†ro-
dzinie standardowych uk³adÛw li-
niowych firmy SGS-Thomson jest
uk³ad oznaczony TSM221.
Zaprojektowano go z†myúl¹
o†standardowych aplikacjach mo-
toryzacyjnych i†telekomunikacyj-
nych. W†jego strukturze zintegro-
w a n o d w a n i s k o n a p i Í c i o w e
wzmacniacze operacyjne oraz
dwa niezaleøne komparatory.
Wszystko to jest zamkniÍte w†14-
wyprowadzeniowej obudowie DIP
lub SO. Uk³ad moøna zasilaÊ na-
piÍciem niesymetrycznym w†za-
kresie 2,7V do 16V.
Minimalny pobÛr pr¹du (500
µ
A@5V) wy-
Wielozadaniowy układ
analogowy
raünie wskazuje na moøliwoúÊ aplikacji
w†urz¹dzeniach przenoúnych, zasilanych ba-
teryjnie. Oba wzmacniacze pracuj¹ w†trybie
rail-to-rail, zarÛwno od strony wejúciowej
jak i†wyjúciowej, a†do ich wysterowania wy-
starcza pr¹d rzÍdu 1pA! Pasmo moøe nie jest
rewelacyjne (1MHz), lecz jest wystarczaj¹ce
do wiÍkszoúci typowych zastosowaÒ. Stop-
nie wyjúciowe komparatorÛw zrealizowano
w†uk³adzie push-pull, eliminuj¹c potrzebÍ
stosowania dodatkowego rezystora polaryzu-
j¹cego, a†do wysterowania wejúcia wystarcza
pr¹d rÛønicowy na poziomie 1pA. Dla ty-
powego przyrostu poziomu napiÍcia wejúcio-
wego o†5mV, czas reakcji komparatora wy-
nosi 2
µ
s. Uk³ad przystosowano do pracy
w†rozszerzonym zakresie temperatur.
Rys. 4.
Ci¹gle rozwijana i†ulepszana przez produ-
centa - firmÍ Motorola - rodzina odbiornikÛw
nawigacji satelitarnej GPS Oncore wzboga-
ci³a siÍ o†now¹, aktywn¹ antenÍ GPS w†plas-
tykowej obudowie o†wymiarach: d³ugoúÊ
49,6mm, szerokoúÊ 43,0mm, wysokoúÊ
18,0mm.
Antena ta jest przystosowana do zastoso-
waÒ nawigacyjnych tam, gdzie moøe byÊ
n a r a ø o n a n a d z i a ³ a n i e z e w n Í t r z n y c h
czynnikÛw atmosferycznych. Do aplikacji
wymagaj¹cych ukrycia anteny oraz dla pro-
ducentÛw odbiornikÛw przenoúnych jest ofe-
rowana antena bez obudowy w†formie p³ytki
ceramicznej o†wymiarach: d³ugoúÊ 33,3mm,
szerokoúÊ 29,8mm, wysokoúÊ 8,8mm. Oby-
Antena do odbiorników
GPS−Oncore firmy
dwa typy anten s¹ dostarczane przez pro-
ducenta z†czterema rodzajami koÒcÛwek kab-
li o†d³ugoúci 6†metrÛw (do zastosowaÒ np.
w†samochodach, autobusach) lub 20 centy-
metrÛw (do zastosowaÒ w†urz¹dzeniach prze-
noúnych). W†zaleønoúci od typu jest ona
wyposaøona w†magnes mocuj¹cy j¹ do czÍúci
metalowych pojazdu lub w metalowy
uchwyt.
Antena aktywna jest zasilana przez jej
kabel koncentryczny napiÍciem 5V i†pobiera
oko³o 20mA pr¹du. Moøe byÊ stosowana nie
tylko do rodziny odbiornikÛw Motorola On-
core, ale rÛwnieø do wielu produkowanych
obecnie przez inne firmy odbiornikÛw na-
wigacji satelitarnej.
Rys. 5.
71
Elektronika Praktyczna 1/98
N O W E P O D Z E S P O Ł Y
Firma Texas Instruments przedstawi³a
w†koÒcu 1997 roku nowy procesor DSP prze-
znaczony dla telefonÛw komÛrkowych. Jest
to prze³om w†d¹øeniu do budowania super-
oszczÍdnych urz¹dzeÒ. Produkt ten jest pier-
wszym na úwiecie procesorem DSP zasila-
nym napiÍciem 1V, zdolnym do wykonywa-
nia wszystkich operacji klasycznego proce-
sora DSP. Pracuje z†czÍstotliwoúci¹ 60MHz
(przy 1V), zuøywa piÍtnast¹ czÍúÊ pr¹du
zuøywanego przez procesor zasilany napiÍ-
ciem 3,3V. Gdy zaleøy nam na dalej posu-
niÍtej oszczÍdnoúci, wystarczy zmniejszyÊ
napiÍcie zasilania do 0,6V! Mamy do czy-
nienia z†duø¹ liczb¹ obliczeÒ - nic prostsze-
go - naleøy zwiÍkszyÊ czÍstotliwoúÊ zegara
do 100MHz, podnosz¹c jednoczeúnie napiÍ-
cie zasilania do 1,35V.
Gdyby producenci samochodÛw zdo³ali
w†takim stopniu zmniejszyÊ zuøycie paliwa
w†samochodach, jak TI zmniejszy³o pobÛr
pr¹du procesora DSP, to moøna by pokonaÊ
w†poprzek kontynent amerykaÒski na jed-
nym kuflu benzyny! W†przemyúle zwi¹za-
nym z†telefoni¹ komÛrkow¹ zmniejszenie po-
boru pr¹du procesora moøna bezpoúrednio
prze³oøyÊ na zwiÍkszenie øywotnoúci baterii,
co pozwoli na wyd³uøenie czasu rozmowy
lub, patrz¹c z†drugiej strony, moøna by
zmniejszyÊ bateriÍ, co pozwoli na zbudowa-
nie mniejszych i†løejszych telefonÛw. Dla
porÛwnania, gdyby w†dzisiejszym telefonie
komÛrkowym ìpodmieniÊî procesor na 1-
Czy 1V wystarczy
do zasilania DSP?
woltowy, moøna by rozmawiaÊ 7†godzin
dziennie przez ca³y tydzieÒ.
Aby stworzyÊ taki produkt, projektanci TI
dokonali przeskalowania swojego produktu
- procesora TMS320LC545 wykonanego
w†technologii 0,6
µ
m (CMOS) do technologii
0 , 3 5
µ
m , z † b r a m k a m i t r a n z y s t o r o w y m i
w†technologii 0,25
µ
m. Tak ìprzemodelowa-
nyî procesor ma w†swoim wnÍtrzu aø 1,6
miliona tranzystorÛw i†jest dok³adnym, funk-
cjonalnym odpowiednikiem swojego starsze-
go ìbrataî - LC545.
Poniewaø uk³ad dedykowano telefonom
komÛrkowym, na jego ìpok³adzieî umiesz-
czono niezbÍdne do pracy pamiÍci RAM
i†ROM w†celu zmniejszenia liczby uk³adÛw
zewnÍtrznych i†niezbÍdnych transmisji da-
nych poza chip. Wiele magistrali wewnÍtrz-
nych procesora zapewnia poza tym prawdzi-
wie rÛwnoleg³e wykonywanie rozmaitych za-
daÒ, a†specjalnie zaprojektowane struktury
logiczne zmniejszaj¹ do minimum liczbÍ nie-
zbÍdnych do wykonania operacji zwi¹za-
nych z†transmisj¹ bezprzewodow¹. Do
zmniejszenia ogÛlnego poboru pr¹du przy-
czyniaj¹ siÍ rÛwnieø wielopoziomowe, ste-
rowane programowo tryby usypiania proce-
sora, jak rÛwnieø sprytnie zaprojektowany
system kluczowania poszczegÛlnych blokÛw
czÍstotliwoúci¹ zegarow¹.
Tak zaprojektowany procesor jest prekurso-
rem zapowiadanej przez TI technologii 0,18
µ
m
TImeline (125 milionÛw tranzystorÛw!).
Coraz wiÍksza obecnoúÊ w†naszym øyciu
przenoúnych urz¹dzeÒ o†zasilaniu bateryj-
nym zmusza ich producentÛw do jak naj-
bardziej efektywnego wykorzystania ürÛde³
zasilania. CÛø z†tego, øe w†tych urz¹dze-
niach wykorzystamy uk³ady o†bardzo ma³ym
poborze pr¹du, skoro sam zasilacz bÍdzie
wprowadza³ duøe straty? W†celu zmniejsze-
nia pr¹du up³ywu powoduj¹cego wymierne
straty energii, producenci scalonych regula-
torÛw napiÍcia wprowadzaj¹ szereg udosko-
naleÒ technologicznych i†aplikacyjnych do
nowych generacji stabilizatorÛw.
Firma Motorola wprowadzi³a do
produkcji dwa nowe uk³ady regu-
latorÛw napiÍcia o†ultraniskim po-
borze pr¹du. S¹ to uk³ady o†ozna-
c z e n i a c h M C 7 8 F C X X o r a z
MC78LCXX, gdzie XX=30 dla
Uwyj=3,0V, XX=33 dla Uwyj=3,3V,
XX=40 dla Uwyj=4,0V i†XX=50 dla
Uwyj=5,0V.
Obydwa uk³ady charakteryzuj¹
siÍ pr¹dem up³ywu wynosz¹cym
1,1
µ
A. Posiadaj¹ one wewnÍtrzne
ürÛd³o napiÍcia odniesienia oraz
Nowe rodziny stabilizatorów
napięcia o małym prądzie
strat firmy
wzmacniacz b³Ídu, co zapewnia bardzo duø¹
dok³adnoúÊ wynosz¹ca ±2,5%, przy bardzo
szerokim zakresie napiÍÊ wyjúciowych (rys.
6). Oba uk³ady mog¹ byÊ zasilane napiÍciem
wejúciowym od 2,0V do 10,0V, co czyni je
uniwersalnymi dla wielu zastosowaÒ. RÛø-
ni¹ siÍ one maksymalnym pr¹dem wyjúcio-
wym, ktÛry dla uk³adu MC78FCXX wynosi
do 120mA, a†dla MC78LCXX wynosi 80mA.
Oba uk³ady s¹ dostÍpne w†obudowach SMD
typu SOT-89, a†uk³ad MC78LCXX dodatko-
wo w†obudowie SMD typu SOT-23.
Rys. 6.
Elektronika Praktyczna 1/98
72
N O W E P O D Z E S P O Ł Y
N O W E P O D Z E S P O Ł Y
“Inteligent”
w telefonie
Uk³ad FX663 firmy Consumer Microcir-
cuits Limited rozpoznaje rodzaj nawi¹zanego
po³¹czenia telefonicznego. Robi to inteligen-
tnie, co oznacza, øe jest w†stanie rozpoznaÊ
rÛøne sygna³y wystÍpuj¹ce w†linii telefonicz-
nej, ktÛre s¹ zgodne z†dowolnym standardem
wystÍpuj¹cym praktycznie w†dowolnym
miejscu úwiata.
Rozpoznaje m.in.:
- pojedyncze i†podwÛjne sygna³y tonowe,
- sygna³y rozpoznawcze fax/modem,
- specjalne sygna³y informacyjne,
- sygna³ zajÍtoúci (ìUS Busyî - szybki de-
koder 620Hz wbudowano w†uk³ad),
- transmisjÍ mowy.
DziÍki swojej wszechstronnoúci potrafi jed-
noznacznie okreúliÊ, na jakim etapie jest
po³¹czenie (wybieranie numeru, dzwonie-
nie, zajÍty). Uk³ad przeznaczono do w†pe³ni
automatycznych systemÛw telefonicznych
(modemy, faksy, rozbudowane wielofunkcyj-
ne aparaty telefoniczne, symulatory i†wypo-
saøenie testowe, itp.).
Dodatkowe zalety uk³adu FX663 to:
- niski pobÛr pr¹du i†zasilanie 3V,
- regulowany poziom detekcji,
- standardowa, wzorcowa czÍstotliwoúÊ pra-
cy 3,58MHz.
Status linii moøna odczytaÊ z†uk³adu
FX663 dziÍki 4-bitowemu wyjúciu (z gene-
rowaniem przerwania).
Uk³ad pobiera zaledwie 30
µ
A w†trybie
uúpienia i†500
µ
A przy pracy.
Siemens wraz z†firm¹ SanDisk wprowa-
dzi³ na rynek nowy standard przenoúnych
pamiÍci, ktÛry nosi nazwÍ MultiMediaCard.
S¹ to miniaturowe (32x24x1,4mm) modu³y,
wyposaøone w†proste 7-stykowe z³¹cze, ktÛ-
re opracowano z†myúl¹ o†zast¹pieniu do-
tychczas stosowanych noúnikÛw danych
w † a p l i k a c j a c h m u l t i m e d i a l n y c h
i†telekomunikacyjnych (rys. 7).
Obecnie s¹ dostÍpne modu³y 2
i†8MB ROM oraz 2/4/8/
10MB pamiÍci Flash.
W†koÒcu roku 1998
spodziewane jest
u r u c h o m i e n i e
m a s o w e j p r o -
dukcji modu³Ûw
F l a s h o † p o j e m -
noúci 32MB, a†w†ro-
ku 2001 maj¹ byÊ do-
stÍpne pamiÍci 128MB.
Standard MMC wspar³y
firmy Ericsson, Motorola oraz
Qualcomm.
Nowe moduły pamięci
Rys. 7.