SIERPIEŃ 2000

140

Łączność bezprzewodowa: Bluetooth

Internet

W

1994 roku, czyli ponad tysiąc lat po
śmierci legendarnego Skandynawa, fir-

ma Ericsson Mobile Communications rozpo-
częła prace badawcze nad tanim interfejsem
radiowym niskiej mocy, który miał realizować
wymianę danych pomiędzy telefonem komór-
kowym a jego akcesoriami. Technologię na-
zwano zangielszczonym przydomkiem Haral-
da I – Bluetooth. Oczekiwano, że dzięki ukła-
dowi uda się „zjednoczyć” najrozmaitsze
urządzenia. Studium miało być de facto czę-
ścią większego projektu dotyczącego urządzeń
komunikacyjnych podłączanych do sieci tele-
fonii komórkowej za pośrednictwem telefo-
nów GSM. Planowano, że ostatnim ogniwem
takiej sieci stanie się krótkozakresowe łącze
radiowe. W miarę postępowania prac projek-
towych okazało się, że liczba urządzeń, które
miałyby wykorzystywać nowy protokół, jest
praktycznie nieograniczona.

Na początku 1997 roku do Ericssona dołą-

czyli inni producenci przenośnych urządzeń.
Powód „zjednoczenia” był bardzo prosty: sys-
tem komunikacji, który ma odnieść sukces,
musi być ogólnodostępny, tani, użyteczny
i wykorzystywany przez zdecydowaną więk-
szość „aparatów”.

Na parę metrów

Bluetooth pozwala na szybkie skonstruowa-
nie bezprzewodowych, radiowych sieci, łą-

czących np. telefon komórkowy wyposażony
w specjalny układ nadawczo-odbiorczy z tak
samo „dozbrojonym” zestawem słuchawko-
wym. Taka sieć – składająca się maksymalnie
z ośmiu urządzeń – nosi nazwę piconetu. Je-
den z jego elementów pełni funkcję urządze-
nia nadrzędnego (master), pozostałe zaś to
urządzenia podporządkowane (slave). Kilka
pikonetów (dzięki jednemu z urządzeń
wchodzących w skład sieci) może współpra-
cować ze sobą, tworząc większy konglomerat
– tzw. scatternet. Należy zaznaczyć, że nadaj-
nik pracujący w trybie master w jednym piko-
necie nie może jednocześnie spełniać funkcji
nadzorcy w innym. W obrębie scatternetu
urządzenie nadrzędne dla jednego pikonetu
może być jedynie podrzędnym w drugim pi-
conecie (patrz: rysunek).

Maksymalna odległość między poszczegól-

nymi składnikami sieci wynosi ok. 10 metrów.
Wynika to z mocy, jaką dysponują nadajniki
Bluetootha – jest ona rzędu pojedynczych mi-
liwatów i raczej nie może być większa. Należy
przypuszczać, że radiowe łącza będą zestawia-
ne pomiędzy urządzeniami przenośnymi, zasi-
lanymi z baterii, a zatem nie dysponującymi
dużymi rezerwami mocy (choć istnieje możli-
wość podłączenia nadajników do wzmacnia-
czy zwiększających zasięg do ok. 100 me-
trów). A niewielki zasięg ma pewną zaletę –
nie stwarza zagrożenia „zaśmiecenia” eteru.

Bluetooth pozwala zestawić kanały trans-

misyjne synchroniczne i asynchroniczne.
W przypadku tych pierwszych możliwa jest
jednoczesna obsługa trzech kanałów o mak-
symalnej przepustowości 64 kb/s każdy. Na-
tomiast transmisja asynchroniczna jest nie-
symetryczna (z szybkością 721 kb/s w kie-
runku nadajnik 1 – nadajnik 2 i 57,6 kb/s
w drugą stronę) albo symetryczna – po
432,6 kb/s w obie strony. Dostępny jest też
tryb pracy z obsługą jednego kanału syn-
chronicznego i jednego niesynchronicznego.

Nadawanie danych odbywa się z wykorzy-

staniem metody kluczowania częstotliwości
(FSK, Frequency Shift Keying). W eter nie
są wysyłane bezpośrednio kombinacje zer
i jedynek, lecz sygnał sinusoidalny o często-
tliwości odchylonej nieco do tej, na której
pracują nadajniki w piconecie (patrz: rysu-
nek na stronie 143). Odchylenie dodatnie
oznacza nadanie bitu o wartości „1”, ujem-
ne zaś – bit „0”.

Każde urządzenie korzystające z techno-

logii Bluetooth może być jednoznacznie zi-
dentyfikowane. Wszystkie układy nadaw-
czo-odbiorcze mają własny, unikatowy, 32-
-bitowy adres BDA (Bluetooth Device Ad-
dress). Da się zatem skonstruować 2

32

(czy-

li ponad 4 miliardy) takich układów.

Skacząc w paśmie

Kiedy ktokolwiek decyduje się na opracowa-
nie systemu łączności radiowej, musi wy-
brać częstotliwość, na której będą praco-
wały konstruowane urządzenia. W przypad-
ku Bluetootha zdecydowano się na często-
tliwość 2,4 GHz – tzw. pasmo ISM (Indu-
stry, Science and Medicine). W większości
państw pasmo to nie jest licencjonowane
i można zajmować je bez otrzymania żadne-
go zezwolenia. Istnieje jednak i druga strona
medalu: ponieważ licencje są zbędne, czę-
stotliwość 2,4 GHz jest powszechnie wyko-
rzystywana przez producentów bezprzewo-
dowego sprzętu – pracują na niej choćby na-
dajniki zdalnie otwierające drzwi garaży.
Należy więc liczyć się z możliwością zakłó-
cenia sygnałów wysyłanych przez urządze-
nia stosujące technologię Bluetooth.

Tłok w eterze

Doniosłość czynów żyjącego w X wieku Haralda I Sinozębego
stawia go w pierwszym rzędzie monarchów ówczesnej krainy
wikingów. Harald Bla

°

tand w największym stopniu przyczynił

się do powstania Zjednoczonego Królestwa Danii i Norwegii.

master

Scaternet

slave

Piconet 1

Piconet 2

Piconet i scatternet

Kilka nadajników podrzędnych (slave) pod-
łączonych do urządzenia master tworzy tzw.
piconet. Wiele takich sieci współpracują-
cych ze sobą składa się na scatternet.

jacek szleszyński

SIERPIEŃ 2000

141

Internet

Łączność bezprzewodowa: Bluetooth

Trudno też nie zadać sobie pytania, jak

w ogóle możliwe jest równoczesne działanie
kilku nadajników w piconecie. Każdy wie,
że położone blisko siebie stacje radiowe,
pracujące w tym samym paśmie, zagłuszają
się nawzajem. Ponadto nie wolno zapomi-
nać, że sygnały radiowe są wyjątkowo łatwe
do przechwycenia. Należałoby zatem pomy-
śleć o zabezpieczaniu przed ewentualnym
podsłuchem.

Przedstawione problemy z zagłuszaniem

(interferencją) sygnałów i możliwością
przechwycenia informacji rozwiązano kilka-
dziesiąt lat temu. Podczas prac nad Błękit-
nym Kłem skorzystano z istniejącej już
techniki rozpraszania widma sygnału
z przeskokiem częstotliwości (Spread Spec-
trum with Frequency Hopping). Polega ona
na tym, że częstotliwość, na której pracuje
nadajnik, zmienia się nieustannie. Podobnie
jest z odbiornikiem – nie dostraja się on tyl-
ko do jednej częstotliwości, lecz przeskaku-
je po różnych, tak samo jak układ nadaw-
czy. Dane są transmitowane w pakietach,
z których każdy jest nadawany (i odbierany)
na innej częstotliwości. W przypadku Blu-
etootha minimalna częstotliwość pracy wy-
nosi 2402 MHz, maksymalna zaś – 2480
MHz. Pasmo to podzielono na 79 kanałów
oddalonych od siebie o 1 MHz. Przeskoki
między częstotliwościami odbywają się
1600 razy na sekundę, nietrudno więc obli-
czyć, że czas pracy na jednym kanale (tzw.
szczelina czasowa albo Time Slot) wynosi
625 mikrosekund. Próba przechwycenia da-
nych przekazywanych między urządzeniami
w piconecie wymagałaby posiadania odbior-
nika, który „wiedziałby”, jak zmieniać czę-
stotliwość nasłuchu. W innym przypadku
możliwe jest jedynie „podsłuchanie” najwy-
żej paruset bajtów. A ponieważ sekwencja
przeskoków częstotliwości zmienia się
w sposób niemal przypadkowy (steruje nią
generator pseudolosowy), przechwycenie
kompletu danych jest bardzo trudne.

W tym miejscu mogą pojawić się wątpli-

wości. Łatwo jest bowiem zmieniać parame-
try pracy nadajnika. Kłopotliwe jest dopaso-
wanie do nich odbiornika. Skoro ze względu

na losowe zmiany częstotliwości nadawania
osobom postronnym trudno przechwycić
dane, tak samo trudno będzie odebrać infor-
macje tym, którzy są do tego uprawnieni.
Ponadto pozostaje jeszcze problem wzajem-
nego zagłuszania się poszczególnych nadaj-
ników w piconecie.

Najtrudniejszy pierwszy krok

Warunkiem wymiany informacji między
urządzeniami wchodzącymi w skład skon-
struowanej ad hoc sieci jest poinformowanie
poszczególnych urządzeń, według jakiego
„wzoru” będzie zmieniała się częstotliwość
pracy. W obrębie jednego piconetu wszystkie
nadajniki i odbiorniki dopasowują sekwen-
cję zmian częstotliwości w takt przeskoków
urządzenia nadrzędnego (master). Aby zro-

zumieć, w jaki sposób przeprowadza się syn-
chronizację, należy przyjrzeć się formatowi
danych przesyłanych w piconecie.

Informacje przekazywane są w postaci pa-

kietów składających się z trzech elementów:
tzw. kodu dostępu (Access Code), nagłówka
(Header) i danych „właściwych” (Payload).
Dzięki pierwszym dwu składnikom możliwa
jest synchronizacja przeskoków częstotli-
wości, na których pracują urządzenia.

Najważniejszym elementem kodu dostępu

jest tzw. słowo synchronizacyjne (Sync
Word). Ma ono długość 64 bitów i zawiera
całą sekwencję pseudolosową, która steruje
zmianami częstotliwości działania nadajni-
ka. Jednak informacja ta nie jest podawana
wprost, lecz zakodowana – w skład słowa
synchronizacyjnego wchodzą także dane
o samym urządzeniu korzystającym z tech-
nologii Bluetooth, a konkretnie – najmłod-
sze 24 bity adresu BDA. Są one poddane
działaniu funkcji logicznej XOR z najmłod-
szymi 24 bitami sekwencji pseudolosowej.
Inaczej mówiąc, słowo synchronizacyjne
składa się z 40 nie zakodowanych bitów,
opisujących, w jaki sposób zmienia się czę-
stotliwość nadawania układu, i 24 bitów za-
wierających resztę sekwencji pseudolosowej
„wymieszaną” z częścią adresu BDA. Aby
odkodować ten ostatni fragment, należy się-
gnąć do specjalnego pakietu danych, nada-
wanego tylko w momencie nawiązywania
połączenia. Jest to tzw. pakiet FHS (Frequ-
ency Hop Synchronization). Zawiera on
m.in. adres BDA nadajnika. Porównując

1

1

1

1

0

0

0

0

2402

2403

2404

2405...

2475... MHz

DANE

Sygnał binarny

Sygnał zmodulowany

z wykorzystaniem FSK

Frequency Shift Keying i Frequency Hopping

Modulacja z kluczowaniem częstotliwości (FSK) polega na nadawaniu sygnałów odchylonych
o pewną wartość od częstotliwości wzorcowej. Odchylenie dodatnie oznacza bit „1”, ujemne
zaś – „0”.

Istotą rozpraszania widma z przeskokiem częstotliwości (Spread Spectrum with Frequency
Hopping) jest nieustanna zmiana częstotliwości pracy nadajnika i odbiornika. Zmianami tymi
steruje generator sygnału pseudoszumowego. Dane transmitowane są w „paczkach” – każda
z nich nadawana jest na innej częstotliwości.

Per aspera ad astra: od niewielkiego układu
Bluetooth (na dole w środku) do pierwszych
urządzeń funkcjonujących w nowym
standardzie radiowego przesyłania danych.

w

142

jego najmłodsze 24 bity z najmłodszymi 24
bitami słowa synchronizacyjnego, uzyskuje-
my pełny obraz pseudolosowej sekwencji
sterującej przeskokami częstotliwości nadaj-
nika. Zatem po odebraniu pakietu synchro-
nizacyjnego urządzenie pracujące jako slave
wie, jak ma zmieniać częstotliwość, aby móc
skomunikować się z układem master.

Nie wszyscy naraz

Wspomnieliśmy już, że w skład jednego pi-
conetu może wchodzić maksymalnie osiem
urządzeń. Jeżeli wszystkie będą nadawały
jednocześnie, dojdzie do ich wzajemnego
zagłuszania się – nie będzie można odebrać
żadnego sensownego sygnału albo też uda
się odebrać tylko dane transmitowane przez
nadajnik dysponujący najsilniejszą baterią.
Aby uniknąć takiego natłoku w eterze, przy-
jęto, że transmisja danych w sieci będzie za-
rządzana przez urządzenie master, które na-
daje w parzystych szczelinach czasowych.

Wszystkie pozostałe nadajniki mają przy-

porządkowane szczeliny nieparzyste. Z ry-
sunku na stronie 142 wynika, że w sieci ist-
nieją tylko połączenia typu master-slave (al-
bo slave-master), brak zaś możliwości bez-
pośredniego transmitowania danych na dro-
dze slave-slave. Wymiana informacji jest ini-
cjowana przez nadajnik master „odzywają-
cy się” do konkretnego urządzenia slave. To
ostatnie „odpowiada” masterowi w szczeli-
nie czasowej następującej po tej, w której
nadawał master. Żaden inny uczestnik pico-
netu nie może w tym czasie transmitować
danych. Zatem wymiana informacji nie jest
związana z jednoczesnym zajmowaniem tej
samej częstotliwości przez wiele urządzeń.

Skoro mowa o tym, że nadajnik master

przesyła dane do konkretnego urządzenia
podrzędnego, wypadałoby wyjaśnić jeszcze,
w jaki sposób są identyfikowane w piconecie
poszczególne układy Bluetooth. Otóż na czas

istnienia sieci każdy z nich otrzymuje specjal-
ny, 3-bitowy identyfikator (jasne jest zatem,
dlaczego piconet może składać się najwyżej
z ośmiu „członków”). Jest to tzw. adres ak-
tywnego uczestnika (AMA, Active Member
Address). Każdy nagłówek pakietu danych
(Header) zawiera ów identyfikator – wiado-
mo więc, do kogo informacje są kierowane.

Przed transmisją

Do tej pory mówiliśmy o sytuacji, w której
piconet już istnieje (pomijając akapity po-
święcone synchronizowaniu układów na-
dawczo-odbiorczych). Obecnie zajmiemy
się procedurą prowadzącą do skonstruowa-
nia takiej sieci i zasadami, według których

jeden nadajnik staje się nadrzędnym, a po-
zostałe podrzędnymi.

Urządzenia Bluetooth pracują w dwóch

przeciwstawnych stanach: oczekiwania
(Standby) – gdy nadajnik nie wchodzi
w skład żadnego piconetu, oraz połączenia
(Connected) – kiedy sieć została już uru-
chomiona. Przejście ze stanu oczekiwania
do połączenia wymaga przeprowadzenia
przynajmniej jednej z dwóch procedur: za-
pytania (Inquiry) i/lub przywołania (Page).

W pierwszym przypadku nadajnik wysyła

specjalny sygnał Inquiry, a następnie nasłu-
chuje, czy otrzyma na niego odpowiedź za-
wierającą adres BDA i opisywany już pakiet
FHS. Istotne jest to, że żadne urządzenie
znajdujące się w zasięgu nadajnika inicjują-
cego połączenie nie musi odpowiadać na sy-
gnał zapytania – choćby dlatego, że właści-
ciel laptopa czy „komórki” może nie chcieć
włączać się do piconetu i blokuje możliwość
odzewu.

Procedura Inquiry pozwala zorientować

się, czy i jakie urządzenia znajdują się w za-
sięgu nadajnika. Zauważmy, że po jej prze-
prowadzeniu nadajnik inicjujący zna już se-
kwencję przeskoków częstotliwości odbior-
nika, natomiast ten ostatni nie wie jeszcze
nic o nadajniku. Aby nastąpiło włączenie
znalezionego sprzętu do sieci, urządzenie
inicjujące połączenie wysyła następny sy-
gnał – Page. Robi to, korzystając ze znanej
już sobie częstotliwości, na którą „udał się”
odbiornik. Ponieważ proces budowania pi-
conetu trwa zazwyczaj kilka sekund, nie-
zbędne jest przekazanie odbiornikowi pa-
kietu FHS nadajnika. Sekwencja sterująca
przeskokami częstotliwości nadawcy sygnału
przywołania staje się tą obowiązującą

Łączność bezprzewodowa: Bluetooth

Internet

SIERPIEŃ 2000

142

Acces Code

Preamble Sync Word

Trailer

Header

Typ pakietu

Informacje dodatkowe

Payload

24 najmłodsze bity adresu

Bluetooth Device Address (BDA) Zarezerwowane

8 najstarszych bitów adresu

Bluetooth Device Address (BDA)

Active Member Address (AMA)

Format pakietu danych

Dane transmitowane są w postaci pakietów składających się z tzw. kodu dostępu, nagłówka
i „właściwych” informacji. Na dole rysunku przedstawiono część pakietu FHS, służącego do
synchronizacji urządzeń Bluetooth. Zawiera on 32-bitowy adres BDA nadajnika. Słowo synchro-
nizacyjne (Sync word) umieszczone w kodzie dostępu i pakiet FHS pozwalają odtworzyć „wzór”,
według którego zmienia się częstotliwość pracy nadajników i odbiorników w sieci. Po zsynchro-
nizowaniu urządzeń FHS jest zastępowany „właściwymi” informacjami.

TX

master

RX

1

1 – dane przeznaczone dla odbiornika nr 1
2 – dane przeznaczone dla odbiornika nr 2

2

2

1

TX

slave 1

RX

Pakiety nadawane

Pakiety odbierane

TX

slave 2

RX

Komunikacja nadajnika master z wieloma urządzeniami slave

Urządzenie master nadaje pakiety danych (TX) przeznaczone dla konkretnego urządzenia slave.
Odpowiedź nadajnika slave nadchodzi tylko w szczelinie czasowej następującej po tej, w której
dane transmitował master. Dlatego też nie zdarza się jednoczesna praca wielu urządzeń w tym
samym momencie i nadajniki nie zagłuszają się nawzajem.

w sieci. I ten nadajnik, który ją wysłał, pełni
funkcję mastera sterującego transmisją
i przyporządkowującego pozostałym uczest-
nikom adresy AMA. Każde zaś urządzenie,
udzielające odpowiedzi na sygnał Page, zo-
staje automatycznie włączone do sieci jako
slave. Nie istnieje natomiast podział na
sprzęt „lepszy” czy „gorszy”. Po przerwaniu
połączenia i ponownym jego zestawieniu
dawny master może pracować w trybie slave
i vice versa. Innymi słowy – urządzeniem
nadrzędnym jest zawsze ten nadajnik, który
wysłał sygnał Page, podrzędnym zaś ten,
który nań odpowiedział.

Zaznaczmy, że proces przywoływania

wcale nie musi być poprzedzony procedurą
zapytania. Możliwe jest natychmiastowe
„pagowanie” – należy tylko wiedzieć, że
konkretny układ (ze znanym BDA) znajdu-
je się w zasięgu nadajnika.

Gdy przybywa nadajników

Czy granica ośmiu urządzeń w piconecie
jest nieprzekraczalna? Otóż niekoniecznie.
Niektóre nadajniki wcale nie muszą być sta-
le aktywnymi członkami sieci i można wpro-
wadzić je w jeden z trzech „podstanów” pra-
cy: Park, Sniff i Hold. W pierwszym przy-
padku urządzenie traci swój adres AMA,
a otrzymuje w zamian ośmiobitowy identyfi-
kator PMA (Parked Member Address). Nie
może wówczas transmitować żadnych da-
nych, nasłuchuje jednak, czy nadajnik ma-
ster nie wysyła do niego sygnału nawołują-
cego do powrotu do sieci. Z długości PMA
wynika, że w stanie zaparkowania może się
znajdować 256 nadajników jednocześnie.

W trybach pracy Sniff i Hold urządzenia

są „uśpione”. O ile jednak stan Hold nie po-
zwala nadajnikowi na wymianę informacji
w piconecie (pomimo zachowania adresu
AMA), o tyle po przejściu w tryb Sniff
sprzęt może transmitować dane w określo-
nych odstępach czasu (np. klawiatura ko-
munikuje się z właściwym portem kompute-
ra co 1/10 sekundy). Przedstawione sposoby
pracy przydają się wtedy, gdy w piconecie
znajdują się urządzenia przekazujące nie-
wielkie ilości danych albo też sprzęt jest sto-
sunkowo rzadko wykorzystywany.

Dziś i jutro

Kiedy powstawała technologia Bluetooth, jej
tworzeniem było zainteresowanych stosunko-
wo niewiele firm. Obecnie w skład grupy SIG
(Special Interest Group) pracującej nad roz-
wijaniem standardu wchodzi niemal 1900
korporacji – m.in.: IBM, Intel, Nokia, Motoro-
la, Microsoft, 3COM . Widać pojawiła się oka-
zja ustanowienia ogólnoświatowego standar-
du łączności bezprzewodowej. I to standardu
taniego – wprawdzie obecnie układ nadaw-
czo-odbiorczy Błękitnego Kła kosztuje ok. 30
USD, ale przewiduje się, że już w 2002 roku
jego cena spadnie do 5 dolarów. Wynika to
stąd, że sprzęt nadawczo-odbiorczy składa się

obecnie z 3 chipów, ale niebawem ma zostać
upakowany w jednym układzie.

Mimo że o „Sinozębym” mówi się głośno od

pewnego czasu, to stosunkowo niedawno
przedstawiono funkcjonujące prototypy urzą-
dzeń z tym radiochipem. Bodaj jeden z pierw-
szych działających modeli pokazano publicz-
nie jesienią ubiegłego roku na targach Comdex
Fall w Las Vegas. Na wyodrębnionej ekspozy-
cji zademonstrowano słynny już zestaw słu-
chawkowy Ericssona, współpracujący z telefo-
nem komórkowym tego producenta.

Zaledwie parę miesięcy później w tym sa-

mym miejscu podczas tegorocznej wystawy
CES (Consumer Electronics Show) Nashua
zademonstrowała telefon bezprzewodowy El-
lipse 2.4, a amerykańska spółka Delphi Auto-
motive Systems powtórzyła ubiegłoroczny
sukces wystawowy z wystawy IAA we Frank-
furcie, pokazując system Communiport Mobi-
le MultiMedia. Ze względu na obowiązujące
przepisy (zakaz używania telefonów komór-
kowych bez zestawu głośno mówiącego pod-
czas jazdy samochodem) zestaw MMM byłby
idealnym rozwiązaniem dla polskich kierow-
ców. Prototypowa przystawka sterowana gło-
sem odgrywa rolę pośrednika pomiędzy użyt-
kownikiem a telefonem komórkowym z zaim-
plementowanym modułem Bluetooth. Produ-
cent rozwiązań z dziedziny „elektroniki moto-
ryzacyjnej” przewiduje, że pierwsze tego typu
zestawy będzie można kupić za dwa lata.

W styczniu bieżącego roku firma Range-

Star Wireless opracowała (ściślej rzecz bio-
rąc: ogłosiła dostępność) antenę V-Pol
Omni, stanowiącą podstawowy element łą-
cza radiowego standardu Bluetooth. Mikro-
antenę cechują bardzo skromne wymiary
(22,9

5

12,7

5

0,8 mm) i niewielka masa –

około 1 grama.

Pojawienie się dużej liczby urządzeń spod

znaku Bluetootha miało jednak miejsce do-
piero na targach CeBIT 2000. Hanowerski

pawilon Bluetooth był już znacznie większy
niż amerykański, ten z Comdeksu. Oferta
wystawców była niemała. Od anten do bez-
przewodowców, wystawianych przez
szwedzką spółkę Moteco, specjalizującą się
w krótkozakresowych urządzeniach bezprze-
wodowych, poprzez mnóstwo telefonów ko-
mórkowych (Nokia, Siemens, Alcatel, Moto-
rola), na drukarce ze złączem Bluetooth
skończywszy. Mimo że telefony w większości
były jeszcze prototypami, to już wkrótce mo-
żemy się spodziewać ich gwałtownego zale-
wu. Z zapowiedzi firm zajmujących się no-
wym standardem radiowym można wniosko-
wać, że mniej więcej w połowie bieżącego ro-
ku rynek bezprzewodowych urządzeń elek-
tronicznych ulegnie przeobrażeniu.

Nieco kłopotów może przysporzyć zastoso-

wanie technologii w konkretnych warunkach
lokalnych – we Francji i Hiszpanii wolne od
licencji pasmo ISM jest trochę węższe niż
w pozostałych krajach (pozwala na skorzysta-
nie tylko z 23 kanałów transmisyjnych); stąd

też urządzenia przygotowane dla użytkowni-
ków z tych państw nie mogą współpracować
z „międzynarodowym” Bluetoothem. To sa-
mo dotyczy Japonii, lecz w tym przypadku pa-
smo ISM ma niebawem zostać dostosowane
do norm obowiązujących w większości kra-
jów europejskich i w USA.

Chociaż w prędkości transferu danych

Bluetooth ustępuje standardowi IrDA (nie-
które implementacje tego ostatniego pracują
z szybkością 4 Mb/s), ma też olbrzymi plus –
urządzenia korzystające z technologii radio-
wej nie muszą „się widzieć”.

Bezsprzeczną zaletą Bluetootha jest mały

rozmiar radiowego mikrochipu – jego po-
wierzchnia wynosi ok. 1 cm

2

. Taki drobiazg

zmieści się niemal wszędzie – kto wie zatem,
czy już niedługo bramki na lotniskach nie
będą automatycznie synchronizowały zegar-
ków podróżnych?

Adam Rudziński

Adam Chabiński

Internet

Łączność bezprzewodowa: Bluetooth

SIERPIEŃ 2000

143

Standby

Inquiry

Page

Connected

Park

Sniff

Hold

Stany pracy nadajników

Standby i Connected to dwa skrajne stany
pracy układów nadawczo-odbiorczych.
Przejście od stanu oczekiwania do
włączenia wymaga przeprowadzenia
procedur Page i Inquiry.

INFO

Grupy dyskusyjne

Pytania, uwagi i komentarze do artykułu:
news://news.vogel.pl/chip.artykuly
Pytania techniczne:
news://news.vogel.pl/chip.internet

Internet:

Bluetooth SIG:
http://www.bluetooth.net/
http://www.bluetooth.com/
Ziór odnośników do serwisów na temat
Bluetootha:
http://www.nikunen.net/bluetooth/

Literatura:

Harold B. Killen: Digital communications with
fiber optics and satellite applications, Prentice-
-Hall, New Jersey, 1992

Na CHIP-CD w dziale Internet |
Technologia Bluetooth znajdują się

fragmenty dokumentacji technicznej Bluetootha

8/2000