DREWNIANE WIĄZARY DACHOWE
Drewno – uniwersalny materiał budowlany, przez wieki powszechnie stosowany
w budownictwie jest systematycznie wypierany przez inne materiały. Są jednak
elementy budynków w których drewno jest ciągle lepsze od rywali. Takim
elementem bez wątpienia jest konstrukcja dachów o rozpietości do 12 m.
Do wykonania konstrukcji dachów należy stosować drewno sosnowe lub świerkowe o
wilgotności nie przekraczającej 20 %. Drewno należy zabezpieczyć przed korozją
biologiczną środkami dopuszczonymi do stosowania przez ITB i PZH. W konstrukcjach
dachowych ciesielskich przekazywanie sił odbywa się w miejscach złączy, głównie
poprzez połączenia ciesielskie. Gwoździe, śruby, klamry są połączeniami pomocniczymi
stosowanymi do wzmocnienia połączeń ciesielskich.
Najważniejsze elementy więźby dachowej to:
Krokwie – przenoszą obciążenia od pokrycia dachowego , parcia albo ssania wiatru,
obciążenia śniegiem itp., rozstawia się je przeważnie co 1 m, najkorzystniejszym ich
przekrojem jest prostokąt o stosunku boków 1: 2, 1:3.
Jętki – stanowią pośrednie podpory krokwi, w zależności od obciążenia przenoszonego
od krokwi stosuje się najczęściej przekroje; 12x14, 12x16, 14x16, 16x18, 16x20 cm.
Płatwie – w ścianach stolcowych przenoszą obciążenia od jętki, w zależności od ich
wielkości oraz odległości pomiędzy podparciami pośrednimi stosuje się przekroje; 14x16,
14x18, 16x18, 16x20, 18x22, 20x22 cm.
Słupy – mają głównie przekrój kwadratowy, jego powierzchnia zależy od wielkości
obciążenia przekazywanego przez płatew oraz od wysokości słupa. Najczęściej stosuje się
przekroje; 12x12, 14x14, 16x16, 18x18, 20x20 cm.
Miecze – stanowią usztywnienie ram utworzonych przez płatwie , słupy oraz podwalinę,
jak również zmniejszają rozpiętości płatwi pomiędzy słupami. Wykonuje się je pod katem
45 stopni. Odpowiednio do przejmowanych obciążeń stosuje się przekroje; 8x10, 10x12,
10x14, 12x14, 12x16 cm.
Podwaliny – przenoszą obciążenia na strop, powinny być układane prostopadle do jego
elementów konstrukcyjnych, najczęściej ich przekroje są takie same jak przekroje
słupów.
Rozróżniamy następujące konstrukcje więźb dachowych:
DACH KROKWIOWY – konstrukcja, która składa się z wiązarów krokwiowych. Krokwie
posiadają tylko 2 oparcia: - w kalenicy, jako złącze krokwi,
- na murłacie ułożonej na ścianie zewnętrznej.
Wiązary krokwiowe możemy stosować przy rozpiętościach dachu do 7,0 m w świetle
ścian zewnętrznych.
Długość krokwi powinna wynosić do 4,5 m przy pokryciu ciężkim (np. dachówka
ceramiczna) lub 5,0 m przy pokryciu lekkim (np. gont bitumiczny na deskowaniu).
Usztywnienie więźby uzyskuje się za pomocą wiatrownic z desek, które przybija się do
każdej krokwi dwoma gwoździami od dołu tj. od strony poddasza. Krokwie mają przekrój
prostokątny o stosunku szerokości do wysokości 1/2 do 1/3 . Nie należy stosować krokwi
węższych od 5 cm (utrudnione przybijanie deskowania lub wiatrownic).
DACH KROKWIOWO-JĘTKOWY – są to wiązary, w których każdą parę krokwi usztywnia
