background image

Oko i ucho 

background image

Sclera - 

Twardówka

 

• warstwa włóknista  

– Pęczki wł. kolagen. i  wł. spręż. 
– Gwiaździste fibrocyty  
– Zakotwiczają się mięśnie oczne 

Cornea - 

Rogówka 

Przezroczysta, bezbarwna błona 

 1mm, 5 warstw: 
• Nabłonek przedni rogówki  

– Nabł. wielow-wy płaski, (5-6) 
– Komórki połączone desmosomami  

• Blaszka graniczna przednia (Bowmana) 

– Regularnie ułożone wł. kolagenowe 
– bezkomórkowa  

• Istota właściwa rogówki  

– 90% grubości rogówki  
– Pęczki włókien kolagenowych 
– Istota podstawowa z siarczanem chondroityny i keratanu 
– Fibroblasty, limfocyty 
– Brak naczyń (dyfuzja) 

• Blaszka graniczna tylna (Descemeta)  

– Kolagen ułożony w sześciokąty i węzły 

• Nabłonek tylny rogówki - śródbłonek  

– Nabł jednowar-wy płaski 

background image

Tunica vasculosa 

– błona 

naczyniowa 

Choroidea 
Naczyniówka 
 

Corpus Ciliare 

ciało rzęskowe 

 

Iris - 

tęczówka 

background image

Naczyniówka 

 

• Liczne tętnice i żyły – warstwa zewn. 
• Naczynia włosowate – warstwa wewn. 
 

dostarcza krew dla całego oka 

– Tkanka łączna właściwa luźna 

– Fibroblasty, makrofagi, limfocyty, komórki tuczne, melanocyty 

 

• Składa się z: 

– Blaszka podstawna (Brucha)– oddziela naczyniówkę 

od siatkówki 

– Blaszka naczyń włosowatych 
– Blaszka naczyniowa 
– Blaszka nadnaczyniówkowa – oddziela naczyniówkę 

od twardówki 

 

 

background image

Ciało rzęskowe 

 

• Kształt pierścienia 
• Leży w przedniej części oka, wzdłuż brzegu soczewki 
• 3 części: 

– Wieniec rzęskowy 
– Wyrostki rzęskowe 
– Obrączka wieńcowa 

 

• Mięsień rzęskowy 

– stanowi główną masę 
– Akomodacja oka 

 

• Pokryte siatkówką niereceptorową – 2 warstwy 

– Wewnętrzny nabłonek bezbarwnikowy – 1-wowy sześcienny – 

wytwarzanie płynu komór oka 

– Zewnętrzny nabłonek barwnikowy – 1-wowy walcowaty 

background image

Ciało rzęskowe 

• Pokryte siatkówką niereceptorową – 2 warstwy 

– Wewnętrzny nabłonek bezbarwnikowy – 1-wowy sześcienny 
– Zewnętrzny nabłonek barwnikowy – 1-wowy walcowaty 

 

Tęczówka 

• Kształt pierścienia z otworem w środku  źrenica 
• Warstwy: 

– Nabłonek przedni tęczówki – 1-wowy płaski, przechodzi w 

nabłonek tylny rogówki 

– Warstwa graniczna zewn. – tk. łączna właściwa luźna, włókna 

kolagenowe, fibroblasty 

– Zrąb tęczówki – tk łączna właściwa luźna, włókna kolagenowe 

układają się promieniście, melanofory, melanocyty, fibroblasty, 

zwieracz i rozwieracz źrenicy 

– Zmodyfikowana siatkówka – dwa 1-wowe nabłonki 

background image

Soczewka 

• Przejrzysty, dwuwypukły krążek 
Składa się z: 
• Torebka soczewki – bezkomórkowa, błony z kolagenu i proteoglikanów 
• Nabłonek soczewki – 1-wowy sześcienny 
• Zrąb - Włókna soczewki – komórki, które powstają z nabłonka, kształt litery V 

     

Siatkówka 

2 części 

– Niereceptorowa – rzęskowa i tęczówkowa 
– Receptorowa – wzrokowa 

 

Trzy rodzaje neuronów 
1.
 

komórki wzrokowe pręcikonośne i czopkonośne – odbieranie 

sygnałów świetlnych 

2. neurony dwubiegunowe, poziome, amakrynowe 

– przekazują 

sygnał do 3. 

3. 

neurony zwojowe przekaźnikowe i receptorowe – przekazują 

sygnał do CUN + komórki glejowe Mullera 

background image

Siatkówka 

 

1.

Warstwa barwnikowa 

– nabłonek barwnikowy 

2.

Warstwa pręcików i czopków – zewn. i wewn. odcinki 
komórek receptorowych 

3.

Warstwa graniczna zewnętrzna – zakończenia komórek 
Mullera 

4.

Warstwa ziarnista zewnętrzna – jądra komórek 
receptorowych 

5.

Warstwa splotowata zewnętrzna – synapsy: aksony komórek 
receptorowych + dendryty neuronów 2. 

6.

Warstwa ziarnista wewnętrzna – ciała neuronów 2. 

7.

Warstwa splotowata wewnętrzna – synapsy: aksony 2. + 
dendryty 3. 

8.

Warstwa komórek zwojowych – ciała komórek zwojowych 

9.

Warstwa włókien nerwowych – aksony komórek zwojowych 

10.

Warstwa graniczna wewnętrzna – zakończenia komórek 
Mullera 

 

background image

• Plamka z dołkiem środkowym – zagłębienie – 

przeważają komórki czopkonośne, impuls 
wędruje bezpośrednio do mózgu  plamka żółta  

 

• Krążek nerwu wzrokowego – miejsce, gdzie 

zbiegają się aksony neuronów zwojowych, w tym 
miejscu nie ma siatkówki  plamka ślepa 
 

background image

Ucho 

zewnętrzne 

środkowe  wewnętrzne 

background image

Ucho środkowe 

• Jama bębenkowa w kości skroniowej 

– Wysłana cienką błoną śluzową z nabłonkiem 1-

wowym płaskim (sześcienny/walcowaty u ujścia 
trąbki słuchowej) 

– 3 kostki słuchowe 

• Łączy się z jamą gardła przez trąbkę 

słuchową 

• Błona bębenkowa 

• Łączą błonę bębenkową z okienkiem owalnym 
• Pokryte nabłonkiem 1-wowym płaskim 
• Połączone między sobą stawami maziowymi 
• Przewodzą wibracje do ucha wewnętrznego 

Malleus - 

młoteczek  

incus - 

kowadełko 

stapes - 

strzemiączko 

background image

Kanały wypełnione: 

– Endolimfą – śródchłonką (lab. błoniasty) 
– Perilimfą – przychłonką (lab. kostny) 

Zawiera 2 przedziały:

  

 

• Labirynt kostny 

– Przedsionek 
– 3 kanały półkoliste 
– ślimak 

 

• Błędnik błoniasty 

– łagiewka  plamki statyczne 
– woreczek  plamki statyczne 
– 3 przewody półkoliste  grzebienie 
– ślimak  narząd Corti’ego 

 

Ucho wewnętrzne 

background image

ślimak  

 

• Zwinięty kanał kostny – 2,5 skrętu 
• blaszka spiralna kostna 

– dzieli kanał ślimaka na część górną i dolną 
– Zawiera zwój spiralny 
– Zbudowana z kości gąbczastej i blaszki spiralnej błoniastej – 

błony podstawnej, na której leży 

narząd Cortiego 

 

• modiolus - wrzecionko 

– Centralny rdzeń kostny 
– Zawiera naczynia, ciała i wypustki neuronów słuchowych 

 

Labirynt kostny 

background image

Labirynt błoniasty 

  

Błona przedsionkowa – Reissnera 

• Górna część przewodu ślimaka 

• Dzieli na 

schody przedsionka 

schody środkowe 

 

• Schody bębenka

 

– 

poniżej blaszki podstawnej 

background image

Labirynt błoniasty 

  

Schody środkowe 

• Właściwy przewód ślimakowy 

• Endolimfa 

• Narząd spiralny Cortiego 

 

Błona 

przedsionkowa 

Prążek naczyniowy 

Nabł 2-wowy sześcienny - 
unaczyniony 

Bogato unaczyniona tkanka łączna 

Błona podstawna 

background image

Labirynt błoniasty 

  

Schody bębenka i przedsionka 

• Wysłane 1-wowym nabłonkiem płaskim leżącym 

na cienkiej warstwie tkanki łącznej zrastającej 

się z okostną 

• Perilimfa  

• Szpara osklepka

  

(helicotrema) 

– 

łączy oba przewody 

background image

Narząd Cortiego 

Właściwy aparat receptorowy słuchu 
Składa się z: 
• Nabłonkowych komórek podporowych 
• Komórek włoskowatych – zmysłowych 

– Ułożone w szeregi 

 

szeregi komórek obu typów nie stykają się bocznymi 

ścianami 

 

pomiędzy nimi wytworzył się 

tunel wewnętrzny i 

zewnętrzny

 

 

szczyty ich się stykając tworzą 

błonę siatkowatą 

background image

Narząd Cortiego 

• Komórki włoskowate zewnętrzne 

– Osadzone na komórkach falangowych zewn. 
– Tworzą 3-4 szeregi 
– 100-300 stereociliów – włosków ułożone w 

kształt litery U 
 

• Komórki włoskowate wewnętrzne 

– Osadzone na komórkach falangowych wewn. 
– 1 szereg 
– 30-70 stereociliów 

background image

Błona nakrywkowa 

• Substancja galaretowata produkowana przez fibroblasty wargi 

spiralnej rąbka 

• Zanurzone w niej są wierzchołki stereocyliów komórek 

włoskowatych zewn. 
 

 

Komórki podporowe 

 

• Filarowe zewnętrzne – tworzą ściany dla tunelu wewnętrznego 
• Filarowe wewnętrzne - tworzą ściany dla tunelu wewnętrznego 
• Falangowe zewnętrzne 
• Falangowe wewnętrzne 
• Komórki podporowe Hansena, Klaudiusza, Bottchera 
• Komórki graniczne  

 

Narząd Cortiego 

background image

Błędnik błoniasty 

• Łagiewka 
• Woreczek 
• 3 Przewody półkoliste 

W przedsionku 
błędnika kostnego 

background image

Łagiewka i woreczek 

 

• Ściana – tkanka łączna właściwa 
• Nabłonek 1-wowy płaski 
lub walcowaty  

plamka statyczna 

 

– 2 typy komórek: 

• Komórki włoskowate 
• Komórki podporowe 

Błędnik błoniasty 

background image

Plamki statyczne są ulokowane prostopadle do siebie 

background image

Komórki włoskowate - receptorowe 

 

2 typy 

 

• Typu I - Kształt kubkowaty 
• Typu II - Kształt walcowaty 

 

• 30-100  stereociliów - mikrokosmków  
• 

kinetocilium

 

– pojedyncza długa rzęska 

„9+2” aksonema) 

 

 
 

 

Błona kamyczkowa

 

– z licznymi 

kamykami błędnikowymi – 

otolity

 

(statoconia) 

– sole wapnia 

background image

Przewody półkoliste 

 

• 3 kanały prostopadłe do 

siebie 

• Uchodzą do łagiewki 
• Zakończenia – 

Bańki 

• Wysłane nabł 1-wowym 

płaskim 

Lub walcowatym  

grzebienie baniek 

• Komórki włoskowate i 

podporowe 

• Osklepek

 (cupula) 

background image

Struktury receptorowe 

 

– 3 

grzebienie baniek

 

w bańkach przewodów 

półkolistych błoniastych 

 

– 2 

plamki statyczne

 

w łagiewce i woreczku 

 

– 1

 

Narząd Cortiego

 

w przewodzie ślimakowym 

 

background image

Przekrój przez przewód ślimaka 

błoniastego 

• VIII- zwój spiralny 
• SP- schody przedsionka 
• PS- przewód ślimakowy 
• SB- schody bębenka 
• NC- narząd spiralny 
• PN- prążek naczyniowy 
• BPR- błona przedsionka 

(Reissnera) 

• BS- blaszka spiralna 
• BP- blaszka podstawna 
• bn- błona nakrywkowa 

 

 

background image

Narząd Cortiego 

PN- 

prążek naczyniowy 

WS- 

wyniosłość spiralna 

BZ- 

bruzda zewnętrzna 

kK- 

komórki Klaudiusza 

kH- 

komórki Hensena 

faz- 

komórki falangowe zewnętrzne 

zz- 

komórki zmysłowe zewnętrzne 

Bp- 

błona podstawna 

nSB- 

nabłonek schodów bębenka 

bs- 

błona siatkowata 

tz- 

tunel zewnętrzny 

fz- 

komórki filarowe zewnętrzne 

tw- 

tunel wewnętrzny 

fw- 

komórki filarowe wewnętrzne 

faw- 

komórki falangowe wewnętrzne 

zw- 

komórki zmysłowe wewnętrzne 

kg- 

komórki graniczne 

BW- 

bruzda wewnętrzna 

Bn- 

błona nakrywkowa 

PS- 

przewód środkowy (słuchowy) 

BPR- 

błona przedsionka (Reissnera) 

SP- schody przedsionka