Rachunkowo
Rachunkowo
ść
ść
zarz
zarz
ą
ą
dcza
dcza
Wyk
Wyk
ł
ł
ad 3
ad 3
Kalkulacja kosztu
Kalkulacja kosztu
jednostkowego
jednostkowego
-
-
metody
metody
Rachunkowo
Rachunkowo
ść
ść
zarz
zarz
ą
ą
dcza
dcza
Wyk
Wyk
ł
ł
ad 3
ad 3
Kalkulacja kosztu
Kalkulacja kosztu
jednostkowego
jednostkowego
-
-
metody
metody
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
¾
¾
Kalkulacja
Kalkulacja
–
–
poj
poj
ę
ę
cia podstawowe
cia podstawowe
¾
¾
Metody kalkulacji:
Metody kalkulacji:
-
-
Kalkulacje podzia
Kalkulacje podzia
ł
ł
owe,
owe,
-
-
Kalkulacje doliczeniowe,
Kalkulacje doliczeniowe,
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
¾
¾
Kalkulacja
Kalkulacja
–
–
czynno
czynno
ś
ś
ci obliczeniowe
ci obliczeniowe
polegaj
polegaj
ą
ą
ce na ustaleniu wysoko
ce na ustaleniu wysoko
ś
ś
ci
ci
jednostkowego kosztu produktu i
jednostkowego kosztu produktu i
wykazaniu jego struktury w przekroju
wykazaniu jego struktury w przekroju
element
element
ó
ó
w sk
w sk
ł
ł
adowych, zwanych
adowych, zwanych
pozycjami kalkulacyjnymi,
pozycjami kalkulacyjnymi,
¾
¾
Kalkulacja
Kalkulacja
–
–
liczbowe zestawienie
liczbowe zestawienie
koszt
koszt
ó
ó
w okre
w okre
ś
ś
lonego przedmiotu, obiektu
lonego przedmiotu, obiektu
kalkulacji wg pozycji kalkulacyjnych.
kalkulacji wg pozycji kalkulacyjnych.
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Przyk
Przyk
ł
ł
adowy uk
adowy uk
ł
ł
ad kalkulacyjny koszt
ad kalkulacyjny koszt
ó
ó
w
w
1.
1.
Materia
Materia
ł
ł
y bezpo
y bezpo
ś
ś
rednie
rednie
2.
2.
Paliwo i energia technologiczna
Paliwo i energia technologiczna
3.
3.
Koszty zakupu
Koszty zakupu
4.
4.
Wynagrodzenia bezpo
Wynagrodzenia bezpo
ś
ś
rednie
rednie
5.
5.
Narzuty na wynagrodzenia bezpo
Narzuty na wynagrodzenia bezpo
ś
ś
rednie
rednie
6.
6.
Inne koszty bezpo
Inne koszty bezpo
ś
ś
rednie
rednie
7.
7.
Koszty wydzia
Koszty wydzia
ł
ł
owe
owe
Razem 1
Razem 1
–
–
7 Koszt wytworzenia (TKW)
7 Koszt wytworzenia (TKW)
8.
8.
Koszty zarz
Koszty zarz
ą
ą
du
du
9.
9.
Straty na brakach
Straty na brakach
Razem 1
Razem 1
–
–
9 Fabryczny koszt wytworzenia
9 Fabryczny koszt wytworzenia
10.
10.
Koszty sprzeda
Koszty sprzeda
ż
ż
y
y
Razem 1
Razem 1
–
–
10 Ca
10 Ca
ł
ł
kowity koszt w
kowity koszt w
ł
ł
asny
asny
Sprzeda
Sprzeda
ż
ż
y
y
Administracyjno
Administracyjno
-
-
gosp
gosp
.
.
Og
Og
ó
ó
lnoprodukcyjne
lnoprodukcyjne
Zarz
Zarz
ą
ą
du
du
Koszty
sta
Koszty
sta
ł
ł
e
e
Koszty
Koszty
og
og
ó
ó
ln
e
ln
e
Og
Og
ó
ó
lnowydzia
lnowydzia
ł
ł
owe
owe
Ruchu
Ruchu
Wydzia
Wydzia
ł
ł
owe
owe
Produkcji
Produkcji
Koszty
p
o
Koszty
p
o
ś
ś
rednie
rednie
Pozosta
Pozosta
ł
ł
e tytu
e tytu
ł
ł
y p
y p
ł
ł
ac i narzuty
ac i narzuty
Odpisy na fundusz za
Odpisy na fundusz za
ł
ł
ogi
ogi
Sk
Sk
ł
ł
adki na FP
adki na FP
Sk
Sk
ł
ł
adki ZUS
adki ZUS
Zasi
Zasi
ł
ł
ki chorobowe obci
ki chorobowe obci
ąż
ąż
aj
aj
ą
ą
ce zak
ce zak
ł
ł
ad
ad
P
P
ł
ł
ace urlopowe
ace urlopowe
Dop
Dop
ł
ł
aty
aty
Premie
Premie
Dodatki sta
Dodatki sta
ż
ż
owe
owe
Tech
niczn
y koszt przerob
y
Tech
niczn
y koszt przerob
y
Ca
Ca
ł
ł
kow
ity
koszt przerob
u
kow
ity
koszt przerob
u
Pa
Pa
ł
ł
ace podstawowe
ace podstawowe
P
P
ł
ł
ace bezp
o
ace bezp
o
ś
ś
rednie z narzutami
rednie z narzutami
Delegacje
Delegacje
Przygotowanie nowej dzia
Przygotowanie nowej dzia
ł
ł
alno
alno
ś
ś
ci
ci
Narz
Narz
ę
ę
dzia i przyrz
dzia i przyrz
ą
ą
dy specjalne
dy specjalne
Obr
Obr
ó
ó
bka obca
bka obca
In
ne koszty
In
ne koszty
bezpo
bezpo
ś
ś
rednie
rednie
Energia
Energia
Paliwo
Paliwo
Koszty
zmienne
Koszty
zmienne
Koszty
p
o
d
staw
ow
e
Koszty
p
o
d
staw
ow
e
Materiały
Zu
Zu
ż
ż
ycie
ycie
Mate
ria
Mate
ria
ł
ł
y
y
i energia
i energia
Koszty
bezpo
Koszty
bezpo
ś
ś
redni
e
redni
e
Koszt w
Koszt w
ł
ł
asn
y sprzeda
asn
y sprzeda
ż
ż
y
y
Ca
Ca
ł
ł
kow
ity
koszt
w
ytw
orzenia
kow
ity
koszt
w
ytw
orzenia
Tech
niczn
y koszt w
ytw
orzenia
Tech
niczn
y koszt w
ytw
orzenia
Składniki kosztów układu kalkulacyjnego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
¾
¾
Przedmiot kalkulacji
Przedmiot kalkulacji
–
–
produkty wyra
produkty wyra
ż
ż
one za
one za
pomoc
pomoc
ą
ą
odpowiedniej jednostki miary, zwanej
odpowiedniej jednostki miary, zwanej
jednostk
jednostk
ą
ą
kalkulacyjn
kalkulacyjn
ą
ą
(m, szt., kg, t, jednostka
(m, szt., kg, t, jednostka
umowna, itp.)
umowna, itp.)
¾
¾
Indywidualny przedmiot kalkulacji
Indywidualny przedmiot kalkulacji
–
–
wyr
wyr
ó
ó
b lub
b lub
us
us
ł
ł
uga jednego rodzaju (wyra
uga jednego rodzaju (wyra
ż
ż
ony w
ony w
naturalnych jednostkach kalkulacyjnych)
naturalnych jednostkach kalkulacyjnych)
¾
¾
Zbiorczy przedmiot kalkulacji
Zbiorczy przedmiot kalkulacji
–
–
zbi
zbi
ó
ó
r r
r r
ó
ó
ż
ż
nych
nych
rodzaj
rodzaj
ó
ó
w lub odmian produkt
w lub odmian produkt
ó
ó
w.
w.
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Cel kalkulacji:
Cel kalkulacji:
¾
¾
dostarczanie informacji umo
dostarczanie informacji umo
ż
ż
liwiaj
liwiaj
ą
ą
cych sporz
cych sporz
ą
ą
dzenie sprawozda
dzenie sprawozda
ń
ń
finansowych i sprawozda
finansowych i sprawozda
ń
ń
statystycznych dla potrzeb zewn
statystycznych dla potrzeb zewn
ę
ę
trznych
trznych
u
u
ż
ż
ytkownik
ytkownik
ó
ó
w tych sprawozda
w tych sprawozda
ń
ń
,
,
¾
¾
wsparcie zarz
wsparcie zarz
ą
ą
dzaj
dzaj
ą
ą
cych informacjami przy podejmowaniu decyzji
cych informacjami przy podejmowaniu decyzji
np
np
. dotycz
. dotycz
ą
ą
cych ustalania i r
cych ustalania i r
ó
ó
ż
ż
nicowania cen sprzeda
nicowania cen sprzeda
ż
ż
y produkt
y produkt
ó
ó
w,
w,
wprowadzania nowych produkt
wprowadzania nowych produkt
ó
ó
w, us
w, us
ł
ł
ug,
ug,
¾
¾
dostarczanie kierownictwu danych wykorzystywanych w procesie:
dostarczanie kierownictwu danych wykorzystywanych w procesie:
kontroli, analizy koszt
kontroli, analizy koszt
ó
ó
w, podejmowania dzia
w, podejmowania dzia
ł
ł
a
a
ń
ń
kszta
kszta
ł
ł
tuj
tuj
ą
ą
cych ich
cych ich
wysoko
wysoko
ść
ść
.
.
W zale
W zale
ż
ż
no
no
ś
ś
ci od szczeg
ci od szczeg
ó
ó
ł
ł
owego celu informacyjnego
owego celu informacyjnego
koszt jednostkowy przedmiotu kalkulacji mo
koszt jednostkowy przedmiotu kalkulacji mo
ż
ż
e zosta
e zosta
ć
ć
obliczony na poziomie :
obliczony na poziomie :
z
z
kosztu zmiennego
kosztu zmiennego
–
–
dla potrzeb decyzji kr
dla potrzeb decyzji kr
ó
ó
tkookresowych,
tkookresowych,
z
z
kosztu wytworzenia
kosztu wytworzenia
–
–
dla potrzeb ustalenia wyniku finansowego i
dla potrzeb ustalenia wyniku finansowego i
wyceny bilansowej zapas
wyceny bilansowej zapas
ó
ó
w,
w,
z
z
pe
pe
ł
ł
nego
nego
–
–
dla potrzeb podejmowania decyzji d
dla potrzeb podejmowania decyzji d
ł
ł
ugookresowych
ugookresowych
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Prawid
Prawid
ł
ł
owo
owo
ść
ść
ustalenia wysoko
ustalenia wysoko
ś
ś
ci koszt
ci koszt
ó
ó
w
w
jednostkowych w rachunku kalkulacyjnym wynika z:
jednostkowych w rachunku kalkulacyjnym wynika z:
1.
1.
Dok
Dok
ł
ł
adno
adno
ś
ś
ci powi
ci powi
ą
ą
zania kalkulacji z ca
zania kalkulacji z ca
ł
ł
o
o
ś
ś
ci
ci
ą
ą
rachunku koszt
rachunku koszt
ó
ó
w,
w,
2.
2.
Jako
Jako
ś
ś
ci i szczeg
ci i szczeg
ó
ó
ł
ł
owo
owo
ś
ś
ci rachunku koszt
ci rachunku koszt
ó
ó
w, traktowanego jako
w, traktowanego jako
ź
ź
r
r
ó
ó
d
d
ł
ł
o informacji liczbowych wykorzystywanych w procesie
o informacji liczbowych wykorzystywanych w procesie
kalkulacji,
kalkulacji,
3.
3.
Zastosowania w
Zastosowania w
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwej metody kalkulacji uwzgl
ciwej metody kalkulacji uwzgl
ę
ę
dniaj
dniaj
ą
ą
cej
cej
specyfik
specyfik
ę
ę
procesu produkcyjnego danego podmiotu,
procesu produkcyjnego danego podmiotu,
4.
4.
Jako
Jako
ś
ś
ci miernik
ci miernik
ó
ó
w charakteryzuj
w charakteryzuj
ą
ą
cych rozmiary efekt
cych rozmiary efekt
ó
ó
w pracy
w pracy
b
b
ę
ę
d
d
ą
ą
cych przedmiotem kalkulacji
cych przedmiotem kalkulacji
Klasyfikacja typ
Klasyfikacja typ
ó
ó
w i metod kalkulacji
w i metod kalkulacji
¾
¾
Obszar potrzeb informacyjnych:
Obszar potrzeb informacyjnych:
Kalkulacja na rzecz rachunkowo
Kalkulacja na rzecz rachunkowo
ś
ś
ci
ci
finansowej (kalkulacja ewidencyjna), Kalkulacja na rzecz rachunk
finansowej (kalkulacja ewidencyjna), Kalkulacja na rzecz rachunk
owo
owo
ś
ś
ci
ci
zarz
zarz
ą
ą
dczej (kalkulacja decyzyjna),
dczej (kalkulacja decyzyjna),
¾
¾
Czas sporz
Czas sporz
ą
ą
dzenia kalkulacji
dzenia kalkulacji
:
:
Kalkulacja ex ante (wst
Kalkulacja ex ante (wst
ę
ę
pna), Kalkulacja w
pna), Kalkulacja w
trakcie wykonywania dzia
trakcie wykonywania dzia
ł
ł
a
a
ń
ń
, Kalkulacja ex post (wynikowa),
, Kalkulacja ex post (wynikowa),
¾
¾
Procedury wyceny i moment kalkulacji
Procedury wyceny i moment kalkulacji
:
:
Kalkulacja koszt
Kalkulacja koszt
ó
ó
w
w
rzeczywistych, Kalkulacja koszt
rzeczywistych, Kalkulacja koszt
ó
ó
w normalnych, Kalkulacja koszt
w normalnych, Kalkulacja koszt
ó
ó
w
w
standardowych,
standardowych,
¾
¾
Zakres koszt
Zakres koszt
ó
ó
w obj
w obj
ę
ę
tych kalkulacj
tych kalkulacj
ą
ą
:
:
Kalkulacja koszt
Kalkulacja koszt
ó
ó
w pe
w pe
ł
ł
nych,
nych,
Kalkulacja koszt
Kalkulacja koszt
ó
ó
w cz
w cz
ęś
ęś
ciowych (zmiennych),
ciowych (zmiennych),
¾
¾
Metoda (technika) kalkulacji
Metoda (technika) kalkulacji
:
:
Kalkulacja podzia
Kalkulacja podzia
ł
ł
owa prosta, Kalkulacja
owa prosta, Kalkulacja
podzia
podzia
ł
ł
owa ze wsp
owa ze wsp
ó
ó
ł
ł
czynnikami, Kalkulacja fazowa (procesowa), Kalkulacja
czynnikami, Kalkulacja fazowa (procesowa), Kalkulacja
doliczeniowa, Kalkulacja produkt
doliczeniowa, Kalkulacja produkt
ó
ó
w
w
łą
łą
cznych, Kalkulacja koszt
cznych, Kalkulacja koszt
ó
ó
w dzia
w dzia
ł
ł
a
a
ń
ń
,
,
¾
¾
Metody produkcji
Metody produkcji
:
:
Kalkulacja przy produkcji masowej, Kalkulacja przy
Kalkulacja przy produkcji masowej, Kalkulacja przy
produkcji seryjnej, Kalkulacja procesowa (stopniowa), Kalkulacja
produkcji seryjnej, Kalkulacja procesowa (stopniowa), Kalkulacja
przy
przy
produkcji jednostkowej, Kalkulacja przy produkcji sprz
produkcji jednostkowej, Kalkulacja przy produkcji sprz
ęż
ęż
onej,
onej,
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Kalkulacja podzia
Kalkulacja podzia
ł
ł
owa prosta
owa prosta
Zastosowanie:
Zastosowanie:
jednostki lub wydzia
jednostki lub wydzia
ł
ł
y
y
produkcyjne wytwarzaj
produkcyjne wytwarzaj
ą
ą
ce jeden rodzaj
ce jeden rodzaj
nieskomplikowanych produkt
nieskomplikowanych produkt
ó
ó
w.
w.
Zasada og
Zasada og
ó
ó
lna
lna
kj
kj
= KP / Wg
= KP / Wg
gdzie:
gdzie:
kj
kj
–
–
jednostkowy koszt wytworzenia
jednostkowy koszt wytworzenia
Kp
Kp
–
–
ca
ca
ł
ł
kowite koszty produkcji,
kowite koszty produkcji,
Wg
Wg
–
–
ilo
ilo
ść
ść
wyrob
wyrob
ó
ó
w gotowych,
w gotowych,
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Kalkulacja podzia
Kalkulacja podzia
ł
ł
owa prosta z remanentem
owa prosta z remanentem
produkcji nie zako
produkcji nie zako
ń
ń
czonej
czonej
¾
¾
Wariant 1:
Wariant 1:
produkcja nie zako
produkcja nie zako
ń
ń
czona wyceniana po z
czona wyceniana po z
g
g
ó
ó
ry ustalonym koszcie [
ry ustalonym koszcie [
np
np
. koszt planowy]
. koszt planowy]
kj
kj
= (
= (
Kp
Kp
–
–
Kpn
Kpn
) / Wg
) / Wg
¾
¾
gdzie:
gdzie:
Kpn
Kpn
–
–
koszt produkcji nie zako
koszt produkcji nie zako
ń
ń
czonej [wyceniony
czonej [wyceniony
np
np
. wg koszty
. wg koszty
planowanego]
planowanego]
¾
¾
Wariant 2:
Wariant 2:
przeliczenie produkcji nie zako
przeliczenie produkcji nie zako
ń
ń
czonej na
czonej na
umowne jednostki kalkulacyjne [celem sprowadzenia jej
umowne jednostki kalkulacyjne [celem sprowadzenia jej
do por
do por
ó
ó
wnywalno
wnywalno
ś
ś
ci z wyrobami gotowymi]
ci z wyrobami gotowymi]
kj
kj
=
=
Kp
Kp
/ Wg + (
/ Wg + (
Wn
Wn
x % przerobu)
x % przerobu)
¾
¾
gdzie:
gdzie:
Wn
Wn
–
–
ilo
ilo
ść
ść
produkcji nie zako
produkcji nie zako
ń
ń
czonej
czonej
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Kalkulacja podzia
Kalkulacja podzia
ł
ł
owa prosta koszt
owa prosta koszt
ó
ó
w materia
w materia
ł
ł
ó
ó
w
w
bezpo
bezpo
ś
ś
rednich i koszt
rednich i koszt
ó
ó
w przerobu
w przerobu
Proces
produkcyjny
Proces
produkcyjny
Wyjście
Wyroby gotowe
Wejście
Materiały
Koszty
przerobu
Kw wg
Kw pn
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Saldo pocz
Saldo pocz
ą
ą
tkowe produkcji nie zako
tkowe produkcji nie zako
ń
ń
czonej w
czonej w
kalkulacji podzia
kalkulacji podzia
ł
ł
owej.
owej.
¾
¾
Metoda
Metoda
ś
ś
redniej wa
redniej wa
ż
ż
onej
onej
-
-
wycena produkcji gotowej i nie
wycena produkcji gotowej i nie
zako
zako
ń
ń
czonej dokonywana jest na poziomie
czonej dokonywana jest na poziomie
ś
ś
redniego kosztu wytworzenia.
redniego kosztu wytworzenia.
Jednostki stanu pocz
Jednostki stanu pocz
ą
ą
tkowego produkcji w toku nie s
tkowego produkcji w toku nie s
ą
ą
oddzielane od
oddzielane od
jednostek produkcji rozpocz
jednostek produkcji rozpocz
ę
ę
tej w bie
tej w bie
żą
żą
cym okresie.
cym okresie.
Koszty ca
Koszty ca
ł
ł
kowite
kowite
wytworzenia produkt
wytworzenia produkt
ó
ó
w gotowych i produkcji w toku s
w gotowych i produkcji w toku s
ą
ą
sum
sum
ą
ą
koszt
koszt
ó
ó
w stanu pocz
w stanu pocz
ą
ą
tkowego produkcji nie zako
tkowego produkcji nie zako
ń
ń
czonej i koszt
czonej i koszt
ó
ó
w
w
bie
bie
żą
żą
cego okresu.
cego okresu.
W celu ustalenia
W celu ustalenia
ś
ś
redniego kosztu jednostkowego nale
redniego kosztu jednostkowego nale
ż
ż
y podzieli
y podzieli
ć
ć
koszty ca
koszty ca
ł
ł
kowite przez liczb
kowite przez liczb
ę
ę
ekwiwalentnych [przeliczeniowych]
ekwiwalentnych [przeliczeniowych]
jednostek kalkulacyjnych [liczba wyrob
jednostek kalkulacyjnych [liczba wyrob
ó
ó
w gotowych + liczba
w gotowych + liczba
jednostek przeliczeniowych stanu ko
jednostek przeliczeniowych stanu ko
ń
ń
cowego produkcji
cowego produkcji
niezako
niezako
ń
ń
czonej
czonej
]
]
Koszt (
Koszt (
Ś
Ś
rednia wa
rednia wa
ż
ż
ona) = (K. pn. + K. ok.) / Pr. ok.
ona) = (K. pn. + K. ok.) / Pr. ok.
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Saldo pocz
Saldo pocz
ą
ą
tkowe produkcji nie zako
tkowe produkcji nie zako
ń
ń
czonej w
czonej w
kalkulacji podzia
kalkulacji podzia
ł
ł
owej.
owej.
¾
¾
Metoda FIFO
Metoda FIFO
-
-
wycena wyrob
wycena wyrob
ó
ó
w gotowych wg kosztu
w gotowych wg kosztu
ś
ś
redniego, a
redniego, a
produkcji w toku wg kosztu wytworzenia bie
produkcji w toku wg kosztu wytworzenia bie
żą
żą
cego okresu.
cego okresu.
Jednostki
Jednostki
stanu pocz
stanu pocz
ą
ą
tkowego produkcji nie zako
tkowego produkcji nie zako
ń
ń
czonej, wg za
czonej, wg za
ł
ł
o
o
ż
ż
enia tej
enia tej
metody, s
metody, s
ą
ą
przetwarzane w bie
przetwarzane w bie
żą
żą
cym okresie jako pierwsze i jako
cym okresie jako pierwsze i jako
pierwsze przyjmuje si
pierwsze przyjmuje si
ę
ę
je do magazynu.
je do magazynu.
W celu ustalenia bie
W celu ustalenia bie
żą
żą
cego kosztu wytworzenia ekwiwalentnej
cego kosztu wytworzenia ekwiwalentnej
[przeliczeniowej] jednostki kalkulacyjnej, nale
[przeliczeniowej] jednostki kalkulacyjnej, nale
ż
ż
y podzieli
y podzieli
ć
ć
koszty
koszty
bie
bie
żą
żą
cego okresu przez liczb
cego okresu przez liczb
ę
ę
jednostek przeliczeniowych [liczba]
jednostek przeliczeniowych [liczba]
wyrob
wyrob
ó
ó
w gotowych + zapas ko
w gotowych + zapas ko
ń
ń
cowy produkcji
cowy produkcji
niezako
niezako
ń
ń
czonej
czonej
w
w
jednostkach przeliczeniowych
jednostkach przeliczeniowych
-
-
zapas pocz
zapas pocz
ą
ą
tkowy produkcji
tkowy produkcji
niezako
niezako
ń
ń
czonej
czonej
w jednostkach przeliczeniowych
w jednostkach przeliczeniowych
Koszt (FIFO) = K. ok. / (P. ok.
Koszt (FIFO) = K. ok. / (P. ok.
–
–
Pn. pok.)
Pn. pok.)
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Kalkulacja podzia
Kalkulacja podzia
ł
ł
owa ze wsp
owa ze wsp
ó
ó
ł
ł
czynnikami
czynnikami
¾
¾
Zastosowanie:
Zastosowanie:
podmioty, w kt
podmioty, w kt
ó
ó
rych przy u
rych przy u
ż
ż
yciu tych
yciu tych
samych maszyn, urz
samych maszyn, urz
ą
ą
dze
dze
ń
ń
, technologii wytwarza si
, technologii wytwarza si
ę
ę
kilka produkt
kilka produkt
ó
ó
w r
w r
ó
ó
ż
ż
ni
ni
ą
ą
cych si
cych si
ę
ę
mi
mi
ę
ę
dzy sob
dzy sob
ą
ą
wielko
wielko
ś
ś
ci
ci
ą
ą
, rozmiarem, mas
, rozmiarem, mas
ą
ą
, pojemno
, pojemno
ś
ś
ci
ci
ą
ą
, itp.
, itp.
Istot
Istot
ą
ą
kalkulacji podzia
kalkulacji podzia
ł
ł
owej ze wsp
owej ze wsp
ó
ó
ł
ł
czynnikami jest
czynnikami jest
sprowadzenie koszt
sprowadzenie koszt
ó
ó
w r
w r
ó
ó
ż
ż
nych wyrob
nych wyrob
ó
ó
w do wsp
w do wsp
ó
ó
lnego
lnego
mianownika w oparciu o zastosowanie wsp
mianownika w oparciu o zastosowanie wsp
ó
ó
ł
ł
czynnik
czynnik
ó
ó
w
w
pozwalaj
pozwalaj
ą
ą
cych na ustalenie jednorodnych [umownych]
cych na ustalenie jednorodnych [umownych]
jednostek kalkulacyjnych.
jednostek kalkulacyjnych.
Wsp
Wsp
ó
ó
ł
ł
czynniki
czynniki
–
–
wyra
wyra
ż
ż
aj
aj
ą
ą
proporcj
proporcj
ę
ę
mi
mi
ę
ę
dzy poszczeg
dzy poszczeg
ó
ó
lnymi
lnymi
jednostkami kalkulacyjnymi a ich kosztami.
jednostkami kalkulacyjnymi a ich kosztami.
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Etapy kalkulacji podzia
Etapy kalkulacji podzia
ł
ł
owej ze wsp
owej ze wsp
ó
ó
ł
ł
czynnikami
czynnikami
¾
¾
Etap 1
Etap 1
–
–
Ustalenie koszt
Ustalenie koszt
ó
ó
w okresu wg pozycji kalkulacyjnych,
w okresu wg pozycji kalkulacyjnych,
¾
¾
Etap 2
Etap 2
–
–
Ustalenie wsp
Ustalenie wsp
ó
ó
ł
ł
czynnik
czynnik
ó
ó
w dla ka
w dla ka
ż
ż
dego rodzaju
dego rodzaju
produkt
produkt
ó
ó
w i pozycji kalkulacyjnych,
w i pozycji kalkulacyjnych,
¾
¾
Etap 3
Etap 3
–
–
Ustalenie rozmiar
Ustalenie rozmiar
ó
ó
w produkcji w jednostkach
w produkcji w jednostkach
kalkulacyjnych,
kalkulacyjnych,
¾
¾
Etap 4
Etap 4
–
–
Ustalenie ilo
Ustalenie ilo
ś
ś
ci umownych jednostek przeliczeniowych
ci umownych jednostek przeliczeniowych
dla poszczeg
dla poszczeg
ó
ó
lnych produkt
lnych produkt
ó
ó
w i pozycji kalkulacyjnych, [2 x 3]
w i pozycji kalkulacyjnych, [2 x 3]
¾
¾
Etap 5
Etap 5
–
–
Ustalenie kosztu jednostkowego umownej jednostki
Ustalenie kosztu jednostkowego umownej jednostki
przeliczeniowej, [1 : 4]
przeliczeniowej, [1 : 4]
¾
¾
Etap 6
Etap 6
–
–
Ustalenie kosztu jednostkowego jednostki
Ustalenie kosztu jednostkowego jednostki
kalkulacyjnej [5 x 2]
kalkulacyjnej [5 x 2]
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Kalkulacja przy produkcji fazowej (procesowej)
Kalkulacja przy produkcji fazowej (procesowej)
Zastosowanie:
Zastosowanie:
w przypadku produkcji masowej lub wielkoseryjnej
w przypadku produkcji masowej lub wielkoseryjnej
wyrob
wyrob
ó
ó
w przechodz
w przechodz
ą
ą
cych prze kilka nast
cych prze kilka nast
ę
ę
puj
puj
ą
ą
cych po sobie faz
cych po sobie faz
procesu produkcyjnego. Przy czym ka
procesu produkcyjnego. Przy czym ka
ż
ż
da faza produkcyjna nie licz
da faza produkcyjna nie licz
ą
ą
c
c
ostatniej ko
ostatniej ko
ń
ń
czy si
czy si
ę
ę
przekazaniem p
przekazaniem p
ó
ó
ł
ł
fabrykat
fabrykat
ó
ó
w do fazy nast
w do fazy nast
ę
ę
pnej
pnej
b
b
ą
ą
d
d
ź
ź
do podr
do podr
ę
ę
cznego magazynu mi
cznego magazynu mi
ę
ę
dzyfazowego (
dzyfazowego (
np
np
. przemys
. przemys
ł
ł
spo
spo
ż
ż
ywczy, cukierniczy, ceramiki budowlanej, itp.)
ywczy, cukierniczy, ceramiki budowlanej, itp.)
W kalkulacji fazowej ka
W kalkulacji fazowej ka
ż
ż
dy oddzielny proces produkcyjny (faza) traktowany jest jako
dy oddzielny proces produkcyjny (faza) traktowany jest jako
odr
odr
ę
ę
bny etap kalkulacji (grupowanie koszt
bny etap kalkulacji (grupowanie koszt
ó
ó
w w przekroju faz
w w przekroju faz
–
–
koszty
koszty
bezpo
bezpo
ś
ś
rednie).
rednie).
Koszty po
Koszty po
ś
ś
rednie wytworzenia ujmowane mog
rednie wytworzenia ujmowane mog
ą
ą
by
by
ć
ć
na jednym koncie (Koszty
na jednym koncie (Koszty
wydzia
wydzia
ł
ł
owe) a nast
owe) a nast
ę
ę
pnie rozliczane na poszczeg
pnie rozliczane na poszczeg
ó
ó
lne fazy przy zastosowaniu kluczy
lne fazy przy zastosowaniu kluczy
podzia
podzia
ł
ł
owych ( fazy nie pokrywaj
owych ( fazy nie pokrywaj
ą
ą
si
si
ę
ę
z wydzia
z wydzia
ł
ł
ami produkcyjnymi). Przy pokryciu
ami produkcyjnymi). Przy pokryciu
wydzia
wydzia
ł
ł
ó
ó
w produkcyjnych z fazami do konta Koszty wydzia
w produkcyjnych z fazami do konta Koszty wydzia
ł
ł
owe prowadzi si
owe prowadzi si
ę
ę
konta
konta
analityczne w przekroju poszczeg
analityczne w przekroju poszczeg
ó
ó
lnych faz co w prosty spos
lnych faz co w prosty spos
ó
ó
b umo
b umo
ż
ż
liwia ustalenie
liwia ustalenie
koszt
koszt
ó
ó
w wytworzenia produkcji fazy.
w wytworzenia produkcji fazy.
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Rodzaje kalkulacji fazowej
Rodzaje kalkulacji fazowej
Kalkulacja
fazowa
Kalkulacja
fazowa
bezpółfabrykatowa
Kalkulacja
fazowa
półfabrykatowa
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Kalkulacja fazowa p
Kalkulacja fazowa p
ó
ó
ł
ł
fabrykatowa:
fabrykatowa:
Wyznaczenie kosztu jednostkowego produktu narastaj
Wyznaczenie kosztu jednostkowego produktu narastaj
ą
ą
co w wyniku wliczania
co w wyniku wliczania
do koszt
do koszt
ó
ó
w ka
w ka
ż
ż
dej fazy warto
dej fazy warto
ś
ś
ci p
ci p
ó
ó
ł
ł
fabrykat
fabrykat
ó
ó
w pobranych i przetworzonych z
w pobranych i przetworzonych z
fazy poprzedniej.
fazy poprzedniej.
Procedura:
Procedura:
¾
¾
wykazanie na karcie kalkulacyjnej ka
wykazanie na karcie kalkulacyjnej ka
ż
ż
dej fazy produkcyjnej koszt
dej fazy produkcyjnej koszt
ó
ó
w
w
ponoszonych w tej fazie i koszt
ponoszonych w tej fazie i koszt
ó
ó
w p
w p
ó
ó
ł
ł
fabrykat
fabrykat
ó
ó
w pobranych do przerobu z
w pobranych do przerobu z
fazy poprzedniej lub magazynu mi
fazy poprzedniej lub magazynu mi
ę
ę
dzyfazowego,
dzyfazowego,
¾
¾
spisanie z karty kalkulacyjnej ostatniej fazy koszt
spisanie z karty kalkulacyjnej ostatniej fazy koszt
ó
ó
w wytworzenia wyrob
w wytworzenia wyrob
ó
ó
w w
w w
ci
ci
ą
ą
gu okresu i przeniesienie ich na stron
gu okresu i przeniesienie ich na stron
ę
ę
Wn
Wn
konta
konta
„
„
Wyroby gotowe
Wyroby gotowe
”
”
Kj
Kj
= (
= (
Kf
Kf
+
+
xpkp
xpkp
) /
) /
xf
xf
kj
kj
–
–
koszt jednostkowy p
koszt jednostkowy p
ó
ó
ł
ł
fabrykatu lub wyrobu gotowego
fabrykatu lub wyrobu gotowego
Kf
Kf
–
–
koszty ca
koszty ca
ł
ł
kowite wytworzenia w danej fazie
kowite wytworzenia w danej fazie
kp
kp
–
–
koszt jednostkowy p
koszt jednostkowy p
ó
ó
ł
ł
fabrykatu z fazy poprzedniej
fabrykatu z fazy poprzedniej
xp
xp
–
–
liczba zu
liczba zu
ż
ż
ytych p
ytych p
ó
ó
ł
ł
fabrykat
fabrykat
ó
ó
w z poprzedniej fazy
w z poprzedniej fazy
xf
xf
–
–
liczba p
liczba p
ó
ó
ł
ł
fabrykat
fabrykat
ó
ó
w danej fazy lub liczba wyrob
w danej fazy lub liczba wyrob
ó
ó
w gotowych je
w gotowych je
ż
ż
eli kalkuluje
eli kalkuluje
si
si
ę
ę
ich koszt wytworzenia po ostatniej fazie produkcji
ich koszt wytworzenia po ostatniej fazie produkcji
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Metoda p
Metoda p
ó
ó
ł
ł
fabrykatowa pozwala na
fabrykatowa pozwala na
odzwierciedlenie na kartach kalkulacyjnych
odzwierciedlenie na kartach kalkulacyjnych
rzeczywistego przep
rzeczywistego przep
ł
ł
ywu p
ywu p
ó
ó
ł
ł
fabrykat
fabrykat
ó
ó
w w
w w
jednostce gospodarczej. Jej zastosowanie
jednostce gospodarczej. Jej zastosowanie
sprowadza si
sprowadza si
ę
ę
do podmiot
do podmiot
ó
ó
w, w kt
w, w kt
ó
ó
rych
rych
produkcja poszczeg
produkcja poszczeg
ó
ó
lnych faz mo
lnych faz mo
ż
ż
e by
e by
ć
ć
sk
sk
ł
ł
adowana w magazynach lub staje si
adowana w magazynach lub staje si
ę
ę
przedmiotem transakcji sprzeda
przedmiotem transakcji sprzeda
ż
ż
y.
y.
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Kalkulacja fazowa
Kalkulacja fazowa
bezp
bezp
ó
ó
ł
ł
fabrykatowa
fabrykatowa
:
:
Obliczenie kosztu jednostkowego wyrobu gotowego jako sumy
Obliczenie kosztu jednostkowego wyrobu gotowego jako sumy
jednostkowych koszt
jednostkowych koszt
ó
ó
w wytworzenia p
w wytworzenia p
ó
ó
ł
ł
fabrykat
fabrykat
ó
ó
w w poszczeg
w w poszczeg
ó
ó
lnych
lnych
fazach produkcyjnych.
fazach produkcyjnych.
Procedura:
Procedura:
¾
¾
wykazanie na karcie kalkulacyjnej ka
wykazanie na karcie kalkulacyjnej ka
ż
ż
dej fazy produkcyjnej jedynie
dej fazy produkcyjnej jedynie
koszt
koszt
ó
ó
w ponoszonych w tej fazie,
w ponoszonych w tej fazie,
¾
¾
spisanie z kart kalkulacyjnych poszczeg
spisanie z kart kalkulacyjnych poszczeg
ó
ó
lnych faz w ko
lnych faz w ko
ń
ń
cu okresu
cu okresu
obrachunkowego tylko kwot wyra
obrachunkowego tylko kwot wyra
ż
ż
aj
aj
ą
ą
cych udzia
cych udzia
ł
ł
tych faz w produkcji
tych faz w produkcji
zako
zako
ń
ń
czonej w celu przeniesienia ich na stron
czonej w celu przeniesienia ich na stron
ę
ę
Wn
Wn
konta
konta
„
„
Wyroby
Wyroby
gotowe
gotowe
”
”
, wykazanie udzia
, wykazanie udzia
ł
ł
u faz w wytworzeniu produkcji nie zako
u faz w wytworzeniu produkcji nie zako
ń
ń
czonej
czonej
na koniec okresu.
na koniec okresu.
kjf
kjf
=
=
Kf
Kf
/
/
xf
xf
kjf
kjf
–
–
koszt jednostkowy wytworzenia p
koszt jednostkowy wytworzenia p
ó
ó
ł
ł
fabrykatu w danej fazie
fabrykatu w danej fazie
Kf
Kf
–
–
koszty ca
koszty ca
ł
ł
kowite wytworzenia w danej fazie
kowite wytworzenia w danej fazie
Xf
Xf
–
–
liczba p
liczba p
ó
ó
ł
ł
fabrykat
fabrykat
ó
ó
w danej fazy lub liczba wyrob
w danej fazy lub liczba wyrob
ó
ó
w gotowych
w gotowych
je
je
ż
ż
eli kalkuluje si
eli kalkuluje si
ę
ę
ich koszt wytworzenia po ostatniej fazie
ich koszt wytworzenia po ostatniej fazie
produkcji
produkcji
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Metoda
Metoda
bezp
bezp
ó
ó
ł
ł
fabrykatowa
fabrykatowa
nie zak
nie zak
ł
ł
ada
ada
kalkulacji koszt
kalkulacji koszt
ó
ó
w p
w p
ó
ó
ł
ł
fabrykat
fabrykat
ó
ó
w w przekroju
w w przekroju
kolejnych faz, lecz dopiero kalkulacj
kolejnych faz, lecz dopiero kalkulacj
ę
ę
kosztu
kosztu
produktu gotowego. Koszt tego wyrobu
produktu gotowego. Koszt tego wyrobu
stanowi sum
stanowi sum
ę
ę
koszt
koszt
ó
ó
w jednostkowych
w jednostkowych
ustalonych w ka
ustalonych w ka
ż
ż
dej fazie odr
dej fazie odr
ę
ę
bnie.
bnie.
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Kalkulacja przy produkcji
Kalkulacja przy produkcji
łą
łą
cznej
cznej
¾
¾
Produkcja
Produkcja
łą
łą
czna (sprz
czna (sprz
ęż
ęż
ona, skojarzona)
ona, skojarzona)
–
–
wytwarzanie w procesie technologicznym z
wytwarzanie w procesie technologicznym z
jednego wsadu surowcowego jednocze
jednego wsadu surowcowego jednocze
ś
ś
nie kilku
nie kilku
wyrob
wyrob
ó
ó
w, r
w, r
ó
ó
ż
ż
ni
ni
ą
ą
cych si
cych si
ę
ę
mi
mi
ę
ę
dzy sob
dzy sob
ą
ą
w
w
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwo
ciwo
ś
ś
ciami u
ciami u
ż
ż
ytkowymi, cechami fizycznymi
ytkowymi, cechami fizycznymi
i/lub chemicznymi (przy czym
i/lub chemicznymi (przy czym
ż
ż
adnego z tych
adnego z tych
wyrob
wyrob
ó
ó
w nie mo
w nie mo
ż
ż
na wyprodukowa
na wyprodukowa
ć
ć
oddzielnie
oddzielnie
bez jednoczesnej produkcji pozosta
bez jednoczesnej produkcji pozosta
ł
ł
ych (
ych (
np
np
.
.
przemys
przemys
ł
ł
chemiczny, garbarski, spo
chemiczny, garbarski, spo
ż
ż
ywczy,
ywczy,
cukrowniczy, farmaceutyczny, itp.)
cukrowniczy, farmaceutyczny, itp.)
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Przyj
Przyj
ę
ę
cie metodyki kalkulacji przy
cie metodyki kalkulacji przy
produkcji
produkcji
łą
łą
cznej wymusza podzia
cznej wymusza podzia
ł
ł
produkt
produkt
ó
ó
w wytwarzanych w procesie
w wytwarzanych w procesie
łą
łą
cznym na:
cznym na:
¾
¾
produkty g
produkty g
ł
ł
ó
ó
wne
wne
–
–
kt
kt
ó
ó
rych wytworzenie stanowi
rych wytworzenie stanowi
podstawowy cel dzia
podstawowy cel dzia
ł
ł
ania jednostki,
ania jednostki,
¾
¾
produkty uboczne
produkty uboczne
–
–
obejmuj
obejmuj
ą
ą
ce wyroby powstaj
ce wyroby powstaj
ą
ą
ce
ce
przymusowo w procesie
przymusowo w procesie
łą
łą
cznym, posiadaj
cznym, posiadaj
ą
ą
ce
ce
niewielk
niewielk
ą
ą
warto
warto
ść
ść
u
u
ż
ż
ytkow
ytkow
ą
ą
,
,
¾
¾
odpady produkcyjne
odpady produkcyjne
–
–
produkty bezwarto
produkty bezwarto
ś
ś
ciowe
ciowe
generuj
generuj
ą
ą
ce koszty ich likwidacji
ce koszty ich likwidacji
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Umowne za
Umowne za
ł
ł
o
o
ż
ż
enia kalkulacji przy produkcji
enia kalkulacji przy produkcji
łą
łą
cznej:
cznej:
z
z
koszty wytworzenia odpad
koszty wytworzenia odpad
ó
ó
w produkcyjnych nie s
w produkcyjnych nie s
ą
ą
kalkulowane
kalkulowane
.
.
Odpady te uwzgl
Odpady te uwzgl
ę
ę
dnia si
dnia si
ę
ę
tylko do bilansu wsadu materia
tylko do bilansu wsadu materia
ł
ł
owego.
owego.
Koszty ich likwidacji zwi
Koszty ich likwidacji zwi
ę
ę
kszaj
kszaj
ą
ą
koszty ca
koszty ca
ł
ł
kowite procesu
kowite procesu
łą
łą
cznego,
cznego,
z
z
koszty wytworzenia produkt
koszty wytworzenia produkt
ó
ó
w ubocznych wycenia si
w ubocznych wycenia si
ę
ę
na
na
poziomie przychodu z ich sprzeda
poziomie przychodu z ich sprzeda
ż
ż
y, pomniejszonego o koszty
y, pomniejszonego o koszty
sprzeda
sprzeda
ż
ż
y, udzia
y, udzia
ł
ł
koszt
koszt
ó
ó
w og
w og
ó
ó
lnych zarz
lnych zarz
ą
ą
du oraz koszty obr
du oraz koszty obr
ó
ó
bki
bki
uszlachetniaj
uszlachetniaj
ą
ą
cej
cej
. Je
. Je
ż
ż
eli produkty uboczne zu
eli produkty uboczne zu
ż
ż
ywane s
ywane s
ą
ą
w
w
przedsi
przedsi
ę
ę
biorstwie wycenia si
biorstwie wycenia si
ę
ę
je umownie na poziomie rynkowych
je umownie na poziomie rynkowych
cen produkt
cen produkt
ó
ó
w o podobnych w
w o podobnych w
ł
ł
a
a
ś
ś
ciwo
ciwo
ś
ś
ciach,
ciach,
z
z
celem ustalenia kosztu wytworzenia og
celem ustalenia kosztu wytworzenia og
ó
ó
ł
ł
em produktu (
em produktu (
-
-
ó
ó
w)
w)
g
g
ł
ł
ó
ó
wnego (
wnego (
-
-
ych
ych
) koszty procesu
) koszty procesu
łą
łą
cznego s
cznego s
ą
ą
pomniejszane o
pomniejszane o
koszty wytworzenia wszystkich produkt
koszty wytworzenia wszystkich produkt
ó
ó
w ubocznych
w ubocznych
,
,
z
z
Spos
Spos
ó
ó
b wyznaczenia jednostkowego kosztu wytworzenia jest
b wyznaczenia jednostkowego kosztu wytworzenia jest
uzale
uzale
ż
ż
niony od liczby produkt
niony od liczby produkt
ó
ó
w g
w g
ł
ł
ó
ó
wnych
wnych
uzyskiwanych w
uzyskiwanych w
procesie
procesie
łą
łą
cznym:
cznym:
•
•
gdy w procesie sprz
gdy w procesie sprz
ęż
ęż
onym wytwarzany jest jeden produkt g
onym wytwarzany jest jeden produkt g
ł
ł
ó
ó
wny to
wny to
jego koszt jednostkowy wyznaczany jest w oparciu o za
jego koszt jednostkowy wyznaczany jest w oparciu o za
ł
ł
o
o
ż
ż
enia
enia
metodyki kalkulacji podzia
metodyki kalkulacji podzia
ł
ł
owej prostej,
owej prostej,
•
•
w sytuacji otrzymywania w procesie sprz
w sytuacji otrzymywania w procesie sprz
ęż
ęż
onym kilku wyrob
onym kilku wyrob
ó
ó
w
w
g
g
ł
ł
ó
ó
wnych stosujemy kalkulacj
wnych stosujemy kalkulacj
ę
ę
podzia
podzia
ł
ł
ow
ow
ą
ą
ze wsp
ze wsp
ó
ó
ł
ł
czynnikami.
czynnikami.
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Kalkulacja doliczeniowa:
Kalkulacja doliczeniowa:
Zastosowanie:
Zastosowanie:
podmioty wytwarzaj
podmioty wytwarzaj
ą
ą
ce jednostkowo lub
ce jednostkowo lub
seryjnie r
seryjnie r
ó
ó
ż
ż
ne wyroby przy wykorzystaniu wielu
ne wyroby przy wykorzystaniu wielu
zr
zr
ó
ó
ż
ż
nicowanych surowc
nicowanych surowc
ó
ó
w i proces
w i proces
ó
ó
w technologicznych
w technologicznych
(budowa maszyn, przemys
(budowa maszyn, przemys
ł
ł
samochodowy, stoczniowy)
samochodowy, stoczniowy)
lub przy obliczaniu koszt
lub przy obliczaniu koszt
ó
ó
w wyrob
w wyrob
ó
ó
w i us
w i us
ł
ł
ug podmiot
ug podmiot
ó
ó
w
w
dzia
dzia
ł
ł
alno
alno
ś
ś
ci pomocniczej o r
ci pomocniczej o r
ó
ó
ż
ż
norodnej produkcji
norodnej produkcji
jednostkowej lub seryjnej.
jednostkowej lub seryjnej.
Przedmiot kalkulacji w metodzie doliczeniowej:
Przedmiot kalkulacji w metodzie doliczeniowej:
¾
¾
jednostka wyrobu b
jednostka wyrobu b
ą
ą
d
d
ź
ź
ich detale,
ich detale,
¾
¾
zlecenie produkcyjne obejmuj
zlecenie produkcyjne obejmuj
ą
ą
ce okre
ce okre
ś
ś
lon
lon
ą
ą
ilo
ilo
ś
ś
ci jednorodnych
ci jednorodnych
produkt
produkt
ó
ó
w,
w,
¾
¾
produkcja miesi
produkcja miesi
ę
ę
czna okre
czna okre
ś
ś
lonego asortymentu wyrob
lonego asortymentu wyrob
ó
ó
w, bez
w, bez
wzgl
wzgl
ę
ę
du na to, czy stanowi ona kilka serii, czy te
du na to, czy stanowi ona kilka serii, czy te
ż
ż
obejmuje cz
obejmuje cz
ęść
ęść
jednej serii wytwarzanej w d
jednej serii wytwarzanej w d
ł
ł
u
u
ż
ż
szym okresie,
szym okresie,
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
Procedura:
Procedura:
1.
1.
jednoznaczne ustalenie przedmiotu kalkulacji,
jednoznaczne ustalenie przedmiotu kalkulacji,
2.
2.
otwarcie karty kalkulacyjnej dla wyodr
otwarcie karty kalkulacyjnej dla wyodr
ę
ę
bnionego przedmiotu
bnionego przedmiotu
kalkulacji,
kalkulacji,
3.
3.
gromadzenie na poszczeg
gromadzenie na poszczeg
ó
ó
lnych kartach kalkulacyjnych koszt
lnych kartach kalkulacyjnych koszt
ó
ó
w
w
bezpo
bezpo
ś
ś
rednich,
rednich,
4.
4.
doliczanie do koszt
doliczanie do koszt
ó
ó
w bezpo
w bezpo
ś
ś
rednich koszt
rednich koszt
ó
ó
w po
w po
ś
ś
rednich
rednich
wytworzenia za pomoc
wytworzenia za pomoc
ą
ą
kluczy podzia
kluczy podzia
ł
ł
owych (dla ustalenia
owych (dla ustalenia
pe
pe
ł
ł
nego kosztu w
nego kosztu w
ł
ł
asnego sprzeda
asnego sprzeda
ż
ż
y rozlicza si
y rozlicza si
ę
ę
r
r
ó
ó
wnie
wnie
ż
ż
koszty
koszty
sprzeda
sprzeda
ż
ż
y i zarz
y i zarz
ą
ą
du),
du),
5.
5.
kontrola post
kontrola post
ę
ę
pu rob
pu rob
ó
ó
t i uzyskanych efekt
t i uzyskanych efekt
ó
ó
w w postaci produkcji
w w postaci produkcji
zako
zako
ń
ń
czonej, produkcji w toku i zlece
czonej, produkcji w toku i zlece
ń
ń
zaniechanych oraz
zaniechanych oraz
ustalenie koszt
ustalenie koszt
ó
ó
w wymienionych efekt
w wymienionych efekt
ó
ó
w procesu produkcyjnego.
w procesu produkcyjnego.
Kalkulacja kosztu jednostkowego
Kalkulacja kosztu jednostkowego
-
-
metody
metody
1.
1.
przy produkcji seryjnej lub wielkoseryjnej,
przy produkcji seryjnej lub wielkoseryjnej,
2.
2.
przedmiotem kalkulacji s
przedmiotem kalkulacji s
ą
ą
identyczne lub
identyczne lub
podobne produkty wytwarzane w danym
podobne produkty wytwarzane w danym
miesi
miesi
ą
ą
cu, bez wzgl
cu, bez wzgl
ę
ę
du na ilo
du na ilo
ść
ść
zlece
zlece
ń
ń
i
i
uruchomionych serii produkcyjnych,
uruchomionych serii produkcyjnych,
3.
3.
dla ka
dla ka
ż
ż
dego asortymentu otwiera si
dego asortymentu otwiera si
ę
ę
kart
kart
ę
ę
kalkulacyjn
kalkulacyjn
ą
ą
na kt
na kt
ó
ó
rej gromadzi si
rej gromadzi si
ę
ę
jego
jego
koszty bezpo
koszty bezpo
ś
ś
rednie,
rednie,
4.
4.
zgromadzone koszty po
zgromadzone koszty po
ś
ś
rednie dolicza si
rednie dolicza si
ę
ę
w oparciu o przyj
w oparciu o przyj
ę
ę
te klucze podzia
te klucze podzia
ł
ł
owe na
owe na
poszczeg
poszczeg
ó
ó
lne asortymenty,
lne asortymenty,
5.
5.
na koniec okresu dokonuje si
na koniec okresu dokonuje si
ę
ę
podzia
podzia
ł
ł
u
u
koszt
koszt
ó
ó
w na produkcj
w na produkcj
ę
ę
gotow
gotow
ą
ą
i nie
i nie
zako
zako
ń
ń
czon
czon
ą
ą
,
,
6.
6.
koszt produkcji nie zako
koszt produkcji nie zako
ń
ń
czonej wycenia
czonej wycenia
si
si
ę
ę
na poziomie umownym,
na poziomie umownym,
1.
1.
produkcja jednostkowa lub
produkcja jednostkowa lub
ma
ma
ł
ł
oseryjna,
oseryjna,
2.
2.
odr
odr
ę
ę
bnie kalkulowane koszty
bnie kalkulowane koszty
poszczeg
poszczeg
ó
ó
lnych zlece
lnych zlece
ń
ń
,
,
3.
3.
zlecenia obejmuj
zlecenia obejmuj
ą
ą
pojedyncze
pojedyncze
wyroby, serie, partie detali,
wyroby, serie, partie detali,
4.
4.
zlecenia wystawiane na
zlecenia wystawiane na
podstawie zam
podstawie zam
ó
ó
wie
wie
ń
ń
odbiorc
odbiorc
ó
ó
w,
w,
5.
5.
dla ka
dla ka
ż
ż
dego zlecenia otwiera si
dego zlecenia otwiera si
ę
ę
kart
kart
ę
ę
,
,
na kt
na kt
ó
ó
rej gromadzi si
rej gromadzi si
ę
ę
jego
jego
koszty,
koszty,
6.
6.
karty zlece
karty zlece
ń
ń
stanowi
stanowi
ą
ą
analityk
analityk
ę
ę
do konta produkcji podstawowej
do konta produkcji podstawowej
lub pomocniczej
lub pomocniczej
Kalkulacja asortymentowa
Kalkulacja asortymentowa
Kalkulacja zleceniowa
Kalkulacja zleceniowa
Por
Por
ó
ó
wnanie pomi
wnanie pomi
ę
ę
dzy kalkulacj
dzy kalkulacj
ą
ą
asortymentow
asortymentow
ą
ą
i zleceniow
i zleceniow
ą
ą
Koniec
Koniec
Dzi
Dzi
ę
ę
kuj
kuj
ę
ę
z uwag
z uwag
ę
ę