Rachunkowo

Rachunkowo

ść

ść

zarz

zarz

ą

ą

dcza

dcza

Wyk

Wyk

ł

ł

ad 3

ad 3

Kalkulacja kosztu

Kalkulacja kosztu

jednostkowego

jednostkowego

-

-

metody

metody

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

¾

¾

Kalkulacja

Kalkulacja

–

–

poj

poj

ę

ę

cia podstawowe

cia podstawowe

¾

¾

Metody kalkulacji:

Metody kalkulacji:

-

-

Kalkulacje podzia

Kalkulacje podzia

ł

ł

owe,

owe,

-

-

Kalkulacje doliczeniowe,

Kalkulacje doliczeniowe,

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

¾

¾

Kalkulacja

Kalkulacja

–

–

czynno

czynno

ś

ś

ci obliczeniowe

ci obliczeniowe

polegaj

polegaj

ą

ą

ce na ustaleniu wysoko

ce na ustaleniu wysoko

ś

ś

ci

ci

jednostkowego kosztu produktu i

jednostkowego kosztu produktu i

wykazaniu jego struktury w przekroju

wykazaniu jego struktury w przekroju

element

element

ó

ó

w sk

w sk

ł

ł

adowych, zwanych

adowych, zwanych

pozycjami kalkulacyjnymi,

pozycjami kalkulacyjnymi,

¾

¾

Kalkulacja

Kalkulacja

–

–

liczbowe zestawienie

liczbowe zestawienie

koszt

koszt

ó

ó

w okre

w okre

ś

ś

lonego przedmiotu, obiektu

lonego przedmiotu, obiektu

kalkulacji wg pozycji kalkulacyjnych.

kalkulacji wg pozycji kalkulacyjnych.

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Przyk

Przyk

ł

ł

adowy uk

adowy uk

ł

ł

ad kalkulacyjny koszt

ad kalkulacyjny koszt

ó

ó

w

w

1.

1.

Materia

Materia

ł

ł

y bezpo

y bezpo

ś

ś

rednie

rednie

2.

2.

Paliwo i energia technologiczna

Paliwo i energia technologiczna

3.

3.

Koszty zakupu

Koszty zakupu

4.

4.

Wynagrodzenia bezpo

Wynagrodzenia bezpo

ś

ś

rednie

rednie

5.

5.

Narzuty na wynagrodzenia bezpo

Narzuty na wynagrodzenia bezpo

ś

ś

rednie

rednie

6.

6.

Inne koszty bezpo

Inne koszty bezpo

ś

ś

rednie

rednie

7.

7.

Koszty wydzia

Koszty wydzia

ł

ł

owe

owe

Razem 1

Razem 1

–

–

7 Koszt wytworzenia (TKW)

7 Koszt wytworzenia (TKW)

8.

8.

Koszty zarz

Koszty zarz

ą

ą

du

du

9.

9.

Straty na brakach

Straty na brakach

Razem 1

Razem 1

–

–

9 Fabryczny koszt wytworzenia

9 Fabryczny koszt wytworzenia

10.

10.

Koszty sprzeda

Koszty sprzeda

ż

ż

y

y

Razem 1

Razem 1

–

–

10 Ca

10 Ca

ł

ł

kowity koszt w

kowity koszt w

ł

ł

asny

asny

Sprzeda

Sprzeda

ż

ż

y

y

Administracyjno

Administracyjno

-

-

gosp

gosp

.

.

Og

Og

ó

ó

lnoprodukcyjne

lnoprodukcyjne

Zarz

Zarz

ą

ą

du

du

Koszty

sta

Koszty

sta

ł

ł

e

e

Koszty

Koszty

og

og

ó

ó

ln

e

ln

e

Og

Og

ó

ó

lnowydzia

lnowydzia

ł

ł

owe

owe

Ruchu

Ruchu

Wydzia

Wydzia

ł

ł

owe

owe

Produkcji

Produkcji

Koszty

p

o

Koszty

p

o

ś

ś

rednie

rednie

Pozosta

Pozosta

ł

ł

e tytu

e tytu

ł

ł

y p

y p

ł

ł

ac i narzuty

ac i narzuty

Odpisy na fundusz za

Odpisy na fundusz za

ł

ł

ogi

ogi

Sk

Sk

ł

ł

adki na FP

adki na FP

Sk

Sk

ł

ł

adki ZUS

adki ZUS

Zasi

Zasi

ł

ł

ki chorobowe obci

ki chorobowe obci

ąż

ąż

aj

aj

ą

ą

ce zak

ce zak

ł

ł

ad

ad

P

P

ł

ł

ace urlopowe

ace urlopowe

Dop

Dop

ł

ł

aty

aty

Premie

Premie

Dodatki sta

Dodatki sta

ż

ż

owe

owe

Tech

niczn

y koszt przerob

y

Tech

niczn

y koszt przerob

y

Ca

Ca

ł

ł

kow

ity

koszt przerob

u

kow

ity

koszt przerob

u

Pa

Pa

ł

ł

ace podstawowe

ace podstawowe

P

P

ł

ł

ace bezp

o

ace bezp

o

ś

ś

rednie z narzutami

rednie z narzutami

Delegacje

Delegacje

Przygotowanie nowej dzia

Przygotowanie nowej dzia

ł

ł

alno

alno

ś

ś

ci

ci

Narz

Narz

ę

ę

dzia i przyrz

dzia i przyrz

ą

ą

dy specjalne

dy specjalne

Obr

Obr

ó

ó

bka obca

bka obca

In

ne koszty

In

ne koszty

bezpo

bezpo

ś

ś

rednie

rednie

Energia

Energia

Paliwo

Paliwo

Koszty

zmienne

Koszty

zmienne

Koszty

p

o

d

staw

ow
e

Koszty

p

o

d

staw

ow
e

Materiały

Zu

Zu

ż

ż

ycie

ycie

Mate

ria

Mate

ria

ł

ł

y

y

i energia

i energia

Koszty

bezpo

Koszty

bezpo

ś

ś

redni

e

redni

e

Koszt w

Koszt w

ł

ł

asn

y sprzeda

asn

y sprzeda

ż

ż

y

y

Ca

Ca

ł

ł

kow

ity

koszt

w

ytw
orzenia

kow

ity

koszt

w

ytw
orzenia

Tech

niczn

y koszt w

ytw
orzenia

Tech

niczn

y koszt w

ytw
orzenia

Składniki kosztów układu kalkulacyjnego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

¾

¾

Przedmiot kalkulacji

Przedmiot kalkulacji

–

–

produkty wyra

produkty wyra

ż

ż

one za

one za

pomoc

pomoc

ą

ą

odpowiedniej jednostki miary, zwanej

odpowiedniej jednostki miary, zwanej

jednostk

jednostk

ą

ą

kalkulacyjn

kalkulacyjn

ą

ą

(m, szt., kg, t, jednostka

(m, szt., kg, t, jednostka

umowna, itp.)

umowna, itp.)

¾

¾

Indywidualny przedmiot kalkulacji

Indywidualny przedmiot kalkulacji

–

–

wyr

wyr

ó

ó

b lub

b lub

us

us

ł

ł

uga jednego rodzaju (wyra

uga jednego rodzaju (wyra

ż

ż

ony w

ony w

naturalnych jednostkach kalkulacyjnych)

naturalnych jednostkach kalkulacyjnych)

¾

¾

Zbiorczy przedmiot kalkulacji

Zbiorczy przedmiot kalkulacji

–

–

zbi

zbi

ó

ó

r r

r r

ó

ó

ż

ż

nych

nych

rodzaj

rodzaj

ó

ó

w lub odmian produkt

w lub odmian produkt

ó

ó

w.

w.

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Cel kalkulacji:

Cel kalkulacji:

¾

¾

dostarczanie informacji umo

dostarczanie informacji umo

ż

ż

liwiaj

liwiaj

ą

ą

cych sporz

cych sporz

ą

ą

dzenie sprawozda

dzenie sprawozda

ń

ń

finansowych i sprawozda

finansowych i sprawozda

ń

ń

statystycznych dla potrzeb zewn

statystycznych dla potrzeb zewn

ę

ę

trznych

trznych

u

u

ż

ż

ytkownik

ytkownik

ó

ó

w tych sprawozda

w tych sprawozda

ń

ń

,

,

¾

¾

wsparcie zarz

wsparcie zarz

ą

ą

dzaj

dzaj

ą

ą

cych informacjami przy podejmowaniu decyzji

cych informacjami przy podejmowaniu decyzji

np

np

. dotycz

. dotycz

ą

ą

cych ustalania i r

cych ustalania i r

ó

ó

ż

ż

nicowania cen sprzeda

nicowania cen sprzeda

ż

ż

y produkt

y produkt

ó

ó

w,

w,

wprowadzania nowych produkt

wprowadzania nowych produkt

ó

ó

w, us

w, us

ł

ł

ug,

ug,

¾

¾

dostarczanie kierownictwu danych wykorzystywanych w procesie:

dostarczanie kierownictwu danych wykorzystywanych w procesie:

kontroli, analizy koszt

kontroli, analizy koszt

ó

ó

w, podejmowania dzia

w, podejmowania dzia

ł

ł

a

a

ń

ń

kszta

kszta

ł

ł

tuj

tuj

ą

ą

cych ich

cych ich

wysoko

wysoko

ść

ść

.

.

W zale

W zale

ż

ż

no

no

ś

ś

ci od szczeg

ci od szczeg

ó

ó

ł

ł

owego celu informacyjnego

owego celu informacyjnego

koszt jednostkowy przedmiotu kalkulacji mo

koszt jednostkowy przedmiotu kalkulacji mo

ż

ż

e zosta

e zosta

ć

ć

obliczony na poziomie :

obliczony na poziomie :

z

z

kosztu zmiennego

kosztu zmiennego

–

–

dla potrzeb decyzji kr

dla potrzeb decyzji kr

ó

ó

tkookresowych,

tkookresowych,

z

z

kosztu wytworzenia

kosztu wytworzenia

–

–

dla potrzeb ustalenia wyniku finansowego i

dla potrzeb ustalenia wyniku finansowego i

wyceny bilansowej zapas

wyceny bilansowej zapas

ó

ó

w,

w,

z

z

pe

pe

ł

ł

nego

nego

–

–

dla potrzeb podejmowania decyzji d

dla potrzeb podejmowania decyzji d

ł

ł

ugookresowych

ugookresowych

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Prawid

Prawid

ł

ł

owo

owo

ść

ść

ustalenia wysoko

ustalenia wysoko

ś

ś

ci koszt

ci koszt

ó

ó

w

w

jednostkowych w rachunku kalkulacyjnym wynika z:

jednostkowych w rachunku kalkulacyjnym wynika z:

1.

1.

Dok

Dok

ł

ł

adno

adno

ś

ś

ci powi

ci powi

ą

ą

zania kalkulacji z ca

zania kalkulacji z ca

ł

ł

o

o

ś

ś

ci

ci

ą

ą

rachunku koszt

rachunku koszt

ó

ó

w,

w,

2.

2.

Jako

Jako

ś

ś

ci i szczeg

ci i szczeg

ó

ó

ł

ł

owo

owo

ś

ś

ci rachunku koszt

ci rachunku koszt

ó

ó

w, traktowanego jako

w, traktowanego jako

ź

ź

r

r

ó

ó

d

d

ł

ł

o informacji liczbowych wykorzystywanych w procesie

o informacji liczbowych wykorzystywanych w procesie

kalkulacji,

kalkulacji,

3.

3.

Zastosowania w

Zastosowania w

ł

ł

a

a

ś

ś

ciwej metody kalkulacji uwzgl

ciwej metody kalkulacji uwzgl

ę

ę

dniaj

dniaj

ą

ą

cej

cej

specyfik

specyfik

ę

ę

procesu produkcyjnego danego podmiotu,

procesu produkcyjnego danego podmiotu,

4.

4.

Jako

Jako

ś

ś

ci miernik

ci miernik

ó

ó

w charakteryzuj

w charakteryzuj

ą

ą

cych rozmiary efekt

cych rozmiary efekt

ó

ó

w pracy

w pracy

b

b

ę

ę

d

d

ą

ą

cych przedmiotem kalkulacji

cych przedmiotem kalkulacji

Klasyfikacja typ

Klasyfikacja typ

ó

ó

w i metod kalkulacji

w i metod kalkulacji

¾

¾

Obszar potrzeb informacyjnych:

Obszar potrzeb informacyjnych:

Kalkulacja na rzecz rachunkowo

Kalkulacja na rzecz rachunkowo

ś

ś

ci

ci

finansowej (kalkulacja ewidencyjna), Kalkulacja na rzecz rachunk

finansowej (kalkulacja ewidencyjna), Kalkulacja na rzecz rachunk

owo

owo

ś

ś

ci

ci

zarz

zarz

ą

ą

dczej (kalkulacja decyzyjna),

dczej (kalkulacja decyzyjna),

¾

¾

Czas sporz

Czas sporz

ą

ą

dzenia kalkulacji

dzenia kalkulacji

:

:

Kalkulacja ex ante (wst

Kalkulacja ex ante (wst

ę

ę

pna), Kalkulacja w

pna), Kalkulacja w

trakcie wykonywania dzia

trakcie wykonywania dzia

ł

ł

a

a

ń

ń

, Kalkulacja ex post (wynikowa),

, Kalkulacja ex post (wynikowa),

¾

¾

Procedury wyceny i moment kalkulacji

Procedury wyceny i moment kalkulacji

:

:

Kalkulacja koszt

Kalkulacja koszt

ó

ó

w

w

rzeczywistych, Kalkulacja koszt

rzeczywistych, Kalkulacja koszt

ó

ó

w normalnych, Kalkulacja koszt

w normalnych, Kalkulacja koszt

ó

ó

w

w

standardowych,

standardowych,

¾

¾

Zakres koszt

Zakres koszt

ó

ó

w obj

w obj

ę

ę

tych kalkulacj

tych kalkulacj

ą

ą

:

:

Kalkulacja koszt

Kalkulacja koszt

ó

ó

w pe

w pe

ł

ł

nych,

nych,

Kalkulacja koszt

Kalkulacja koszt

ó

ó

w cz

w cz

ęś

ęś

ciowych (zmiennych),

ciowych (zmiennych),

¾

¾

Metoda (technika) kalkulacji

Metoda (technika) kalkulacji

:

:

Kalkulacja podzia

Kalkulacja podzia

ł

ł

owa prosta, Kalkulacja

owa prosta, Kalkulacja

podzia

podzia

ł

ł

owa ze wsp

owa ze wsp

ó

ó

ł

ł

czynnikami, Kalkulacja fazowa (procesowa), Kalkulacja

czynnikami, Kalkulacja fazowa (procesowa), Kalkulacja

doliczeniowa, Kalkulacja produkt

doliczeniowa, Kalkulacja produkt

ó

ó

w

w

łą

łą

cznych, Kalkulacja koszt

cznych, Kalkulacja koszt

ó

ó

w dzia

w dzia

ł

ł

a

a

ń

ń

,

,

¾

¾

Metody produkcji

Metody produkcji

:

:

Kalkulacja przy produkcji masowej, Kalkulacja przy

Kalkulacja przy produkcji masowej, Kalkulacja przy

produkcji seryjnej, Kalkulacja procesowa (stopniowa), Kalkulacja

produkcji seryjnej, Kalkulacja procesowa (stopniowa), Kalkulacja

przy

przy

produkcji jednostkowej, Kalkulacja przy produkcji sprz

produkcji jednostkowej, Kalkulacja przy produkcji sprz

ęż

ęż

onej,

onej,

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Kalkulacja podzia

Kalkulacja podzia

ł

ł

owa prosta

owa prosta

Zastosowanie:

Zastosowanie:

jednostki lub wydzia

jednostki lub wydzia

ł

ł

y

y

produkcyjne wytwarzaj

produkcyjne wytwarzaj

ą

ą

ce jeden rodzaj

ce jeden rodzaj

nieskomplikowanych produkt

nieskomplikowanych produkt

ó

ó

w.

w.

Zasada og

Zasada og

ó

ó

lna

lna

kj

kj

= KP / Wg

= KP / Wg

gdzie:

gdzie:

kj

kj

–

–

jednostkowy koszt wytworzenia

jednostkowy koszt wytworzenia

Kp

Kp

–

–

ca

ca

ł

ł

kowite koszty produkcji,

kowite koszty produkcji,

Wg

Wg

–

–

ilo

ilo

ść

ść

wyrob

wyrob

ó

ó

w gotowych,

w gotowych,

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Kalkulacja podzia

Kalkulacja podzia

ł

ł

owa prosta z remanentem

owa prosta z remanentem

produkcji nie zako

produkcji nie zako

ń

ń

czonej

czonej

¾

¾

Wariant 1:

Wariant 1:

produkcja nie zako

produkcja nie zako

ń

ń

czona wyceniana po z

czona wyceniana po z

g

g

ó

ó

ry ustalonym koszcie [

ry ustalonym koszcie [

np

np

. koszt planowy]

. koszt planowy]

kj

kj

= (

= (

Kp

Kp

–

–

Kpn

Kpn

) / Wg

) / Wg

¾

¾

gdzie:

gdzie:

Kpn

Kpn

–

–

koszt produkcji nie zako

koszt produkcji nie zako

ń

ń

czonej [wyceniony

czonej [wyceniony

np

np

. wg koszty

. wg koszty

planowanego]

planowanego]

¾

¾

Wariant 2:

Wariant 2:

przeliczenie produkcji nie zako

przeliczenie produkcji nie zako

ń

ń

czonej na

czonej na

umowne jednostki kalkulacyjne [celem sprowadzenia jej

umowne jednostki kalkulacyjne [celem sprowadzenia jej

do por

do por

ó

ó

wnywalno

wnywalno

ś

ś

ci z wyrobami gotowymi]

ci z wyrobami gotowymi]

kj

kj

=

=

Kp

Kp

/ Wg + (

/ Wg + (

Wn

Wn

x % przerobu)

x % przerobu)

¾

¾

gdzie:

gdzie:

Wn

Wn

–

–

ilo

ilo

ść

ść

produkcji nie zako

produkcji nie zako

ń

ń

czonej

czonej

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Kalkulacja podzia

Kalkulacja podzia

ł

ł

owa prosta koszt

owa prosta koszt

ó

ó

w materia

w materia

ł

ł

ó

ó

w

w

bezpo

bezpo

ś

ś

rednich i koszt

rednich i koszt

ó

ó

w przerobu

w przerobu

Proces

produkcyjny

Proces

produkcyjny

Wyjście

Wyroby gotowe

Wejście

Materiały

Koszty

przerobu

Kw wg

Kw pn

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Saldo pocz

Saldo pocz

ą

ą

tkowe produkcji nie zako

tkowe produkcji nie zako

ń

ń

czonej w

czonej w

kalkulacji podzia

kalkulacji podzia

ł

ł

owej.

owej.

¾

¾

Metoda

Metoda

ś

ś

redniej wa

redniej wa

ż

ż

onej

onej

-

-

wycena produkcji gotowej i nie

wycena produkcji gotowej i nie

zako

zako

ń

ń

czonej dokonywana jest na poziomie

czonej dokonywana jest na poziomie

ś

ś

redniego kosztu wytworzenia.

redniego kosztu wytworzenia.

Jednostki stanu pocz

Jednostki stanu pocz

ą

ą

tkowego produkcji w toku nie s

tkowego produkcji w toku nie s

ą

ą

oddzielane od

oddzielane od

jednostek produkcji rozpocz

jednostek produkcji rozpocz

ę

ę

tej w bie

tej w bie

żą

żą

cym okresie.

cym okresie.

Koszty ca

Koszty ca

ł

ł

kowite

kowite

wytworzenia produkt

wytworzenia produkt

ó

ó

w gotowych i produkcji w toku s

w gotowych i produkcji w toku s

ą

ą

sum

sum

ą

ą

koszt

koszt

ó

ó

w stanu pocz

w stanu pocz

ą

ą

tkowego produkcji nie zako

tkowego produkcji nie zako

ń

ń

czonej i koszt

czonej i koszt

ó

ó

w

w

bie

bie

żą

żą

cego okresu.

cego okresu.

W celu ustalenia

W celu ustalenia

ś

ś

redniego kosztu jednostkowego nale

redniego kosztu jednostkowego nale

ż

ż

y podzieli

y podzieli

ć

ć

koszty ca

koszty ca

ł

ł

kowite przez liczb

kowite przez liczb

ę

ę

ekwiwalentnych [przeliczeniowych]

ekwiwalentnych [przeliczeniowych]

jednostek kalkulacyjnych [liczba wyrob

jednostek kalkulacyjnych [liczba wyrob

ó

ó

w gotowych + liczba

w gotowych + liczba

jednostek przeliczeniowych stanu ko

jednostek przeliczeniowych stanu ko

ń

ń

cowego produkcji

cowego produkcji

niezako

niezako

ń

ń

czonej

czonej

]

]

Koszt (

Koszt (

Ś

Ś

rednia wa

rednia wa

ż

ż

ona) = (K. pn. + K. ok.) / Pr. ok.

ona) = (K. pn. + K. ok.) / Pr. ok.

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Saldo pocz

Saldo pocz

ą

ą

tkowe produkcji nie zako

tkowe produkcji nie zako

ń

ń

czonej w

czonej w

kalkulacji podzia

kalkulacji podzia

ł

ł

owej.

owej.

¾

¾

Metoda FIFO

Metoda FIFO

-

-

wycena wyrob

wycena wyrob

ó

ó

w gotowych wg kosztu

w gotowych wg kosztu

ś

ś

redniego, a

redniego, a

produkcji w toku wg kosztu wytworzenia bie

produkcji w toku wg kosztu wytworzenia bie

żą

żą

cego okresu.

cego okresu.

Jednostki

Jednostki

stanu pocz

stanu pocz

ą

ą

tkowego produkcji nie zako

tkowego produkcji nie zako

ń

ń

czonej, wg za

czonej, wg za

ł

ł

o

o

ż

ż

enia tej

enia tej

metody, s

metody, s

ą

ą

przetwarzane w bie

przetwarzane w bie

żą

żą

cym okresie jako pierwsze i jako

cym okresie jako pierwsze i jako

pierwsze przyjmuje si

pierwsze przyjmuje si

ę

ę

je do magazynu.

je do magazynu.

W celu ustalenia bie

W celu ustalenia bie

żą

żą

cego kosztu wytworzenia ekwiwalentnej

cego kosztu wytworzenia ekwiwalentnej

[przeliczeniowej] jednostki kalkulacyjnej, nale

[przeliczeniowej] jednostki kalkulacyjnej, nale

ż

ż

y podzieli

y podzieli

ć

ć

koszty

koszty

bie

bie

żą

żą

cego okresu przez liczb

cego okresu przez liczb

ę

ę

jednostek przeliczeniowych [liczba]

jednostek przeliczeniowych [liczba]

wyrob

wyrob

ó

ó

w gotowych + zapas ko

w gotowych + zapas ko

ń

ń

cowy produkcji

cowy produkcji

niezako

niezako

ń

ń

czonej

czonej

w

w

jednostkach przeliczeniowych

jednostkach przeliczeniowych

-

-

zapas pocz

zapas pocz

ą

ą

tkowy produkcji

tkowy produkcji

niezako

niezako

ń

ń

czonej

czonej

w jednostkach przeliczeniowych

w jednostkach przeliczeniowych

Koszt (FIFO) = K. ok. / (P. ok.

Koszt (FIFO) = K. ok. / (P. ok.

–

–

Pn. pok.)

Pn. pok.)

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Kalkulacja podzia

Kalkulacja podzia

ł

ł

owa ze wsp

owa ze wsp

ó

ó

ł

ł

czynnikami

czynnikami

¾

¾

Zastosowanie:

Zastosowanie:

podmioty, w kt

podmioty, w kt

ó

ó

rych przy u

rych przy u

ż

ż

yciu tych

yciu tych

samych maszyn, urz

samych maszyn, urz

ą

ą

dze

dze

ń

ń

, technologii wytwarza si

, technologii wytwarza si

ę

ę

kilka produkt

kilka produkt

ó

ó

w r

w r

ó

ó

ż

ż

ni

ni

ą

ą

cych si

cych si

ę

ę

mi

mi

ę

ę

dzy sob

dzy sob

ą

ą

wielko

wielko

ś

ś

ci

ci

ą

ą

, rozmiarem, mas

, rozmiarem, mas

ą

ą

, pojemno

, pojemno

ś

ś

ci

ci

ą

ą

, itp.

, itp.

Istot

Istot

ą

ą

kalkulacji podzia

kalkulacji podzia

ł

ł

owej ze wsp

owej ze wsp

ó

ó

ł

ł

czynnikami jest

czynnikami jest

sprowadzenie koszt

sprowadzenie koszt

ó

ó

w r

w r

ó

ó

ż

ż

nych wyrob

nych wyrob

ó

ó

w do wsp

w do wsp

ó

ó

lnego

lnego

mianownika w oparciu o zastosowanie wsp

mianownika w oparciu o zastosowanie wsp

ó

ó

ł

ł

czynnik

czynnik

ó

ó

w

w

pozwalaj

pozwalaj

ą

ą

cych na ustalenie jednorodnych [umownych]

cych na ustalenie jednorodnych [umownych]

jednostek kalkulacyjnych.

jednostek kalkulacyjnych.

Wsp

Wsp

ó

ó

ł

ł

czynniki

czynniki

–

–

wyra

wyra

ż

ż

aj

aj

ą

ą

proporcj

proporcj

ę

ę

mi

mi

ę

ę

dzy poszczeg

dzy poszczeg

ó

ó

lnymi

lnymi

jednostkami kalkulacyjnymi a ich kosztami.

jednostkami kalkulacyjnymi a ich kosztami.

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Etapy kalkulacji podzia

Etapy kalkulacji podzia

ł

ł

owej ze wsp

owej ze wsp

ó

ó

ł

ł

czynnikami

czynnikami

¾

¾

Etap 1

Etap 1

–

–

Ustalenie koszt

Ustalenie koszt

ó

ó

w okresu wg pozycji kalkulacyjnych,

w okresu wg pozycji kalkulacyjnych,

¾

¾

Etap 2

Etap 2

–

–

Ustalenie wsp

Ustalenie wsp

ó

ó

ł

ł

czynnik

czynnik

ó

ó

w dla ka

w dla ka

ż

ż

dego rodzaju

dego rodzaju

produkt

produkt

ó

ó

w i pozycji kalkulacyjnych,

w i pozycji kalkulacyjnych,

¾

¾

Etap 3

Etap 3

–

–

Ustalenie rozmiar

Ustalenie rozmiar

ó

ó

w produkcji w jednostkach

w produkcji w jednostkach

kalkulacyjnych,

kalkulacyjnych,

¾

¾

Etap 4

Etap 4

–

–

Ustalenie ilo

Ustalenie ilo

ś

ś

ci umownych jednostek przeliczeniowych

ci umownych jednostek przeliczeniowych

dla poszczeg

dla poszczeg

ó

ó

lnych produkt

lnych produkt

ó

ó

w i pozycji kalkulacyjnych, [2 x 3]

w i pozycji kalkulacyjnych, [2 x 3]

¾

¾

Etap 5

Etap 5

–

–

Ustalenie kosztu jednostkowego umownej jednostki

Ustalenie kosztu jednostkowego umownej jednostki

przeliczeniowej, [1 : 4]

przeliczeniowej, [1 : 4]

¾

¾

Etap 6

Etap 6

–

–

Ustalenie kosztu jednostkowego jednostki

Ustalenie kosztu jednostkowego jednostki

kalkulacyjnej [5 x 2]

kalkulacyjnej [5 x 2]

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Kalkulacja przy produkcji fazowej (procesowej)

Kalkulacja przy produkcji fazowej (procesowej)

Zastosowanie:

Zastosowanie:

w przypadku produkcji masowej lub wielkoseryjnej

w przypadku produkcji masowej lub wielkoseryjnej

wyrob

wyrob

ó

ó

w przechodz

w przechodz

ą

ą

cych prze kilka nast

cych prze kilka nast

ę

ę

puj

puj

ą

ą

cych po sobie faz

cych po sobie faz

procesu produkcyjnego. Przy czym ka

procesu produkcyjnego. Przy czym ka

ż

ż

da faza produkcyjna nie licz

da faza produkcyjna nie licz

ą

ą

c

c

ostatniej ko

ostatniej ko

ń

ń

czy si

czy si

ę

ę

przekazaniem p

przekazaniem p

ó

ó

ł

ł

fabrykat

fabrykat

ó

ó

w do fazy nast

w do fazy nast

ę

ę

pnej

pnej

b

b

ą

ą

d

d

ź

ź

do podr

do podr

ę

ę

cznego magazynu mi

cznego magazynu mi

ę

ę

dzyfazowego (

dzyfazowego (

np

np

. przemys

. przemys

ł

ł

spo

spo

ż

ż

ywczy, cukierniczy, ceramiki budowlanej, itp.)

ywczy, cukierniczy, ceramiki budowlanej, itp.)

W kalkulacji fazowej ka

W kalkulacji fazowej ka

ż

ż

dy oddzielny proces produkcyjny (faza) traktowany jest jako

dy oddzielny proces produkcyjny (faza) traktowany jest jako

odr

odr

ę

ę

bny etap kalkulacji (grupowanie koszt

bny etap kalkulacji (grupowanie koszt

ó

ó

w w przekroju faz

w w przekroju faz

–

–

koszty

koszty

bezpo

bezpo

ś

ś

rednie).

rednie).

Koszty po

Koszty po

ś

ś

rednie wytworzenia ujmowane mog

rednie wytworzenia ujmowane mog

ą

ą

by

by

ć

ć

na jednym koncie (Koszty

na jednym koncie (Koszty

wydzia

wydzia

ł

ł

owe) a nast

owe) a nast

ę

ę

pnie rozliczane na poszczeg

pnie rozliczane na poszczeg

ó

ó

lne fazy przy zastosowaniu kluczy

lne fazy przy zastosowaniu kluczy

podzia

podzia

ł

ł

owych ( fazy nie pokrywaj

owych ( fazy nie pokrywaj

ą

ą

si

si

ę

ę

z wydzia

z wydzia

ł

ł

ami produkcyjnymi). Przy pokryciu

ami produkcyjnymi). Przy pokryciu

wydzia

wydzia

ł

ł

ó

ó

w produkcyjnych z fazami do konta Koszty wydzia

w produkcyjnych z fazami do konta Koszty wydzia

ł

ł

owe prowadzi si

owe prowadzi si

ę

ę

konta

konta

analityczne w przekroju poszczeg

analityczne w przekroju poszczeg

ó

ó

lnych faz co w prosty spos

lnych faz co w prosty spos

ó

ó

b umo

b umo

ż

ż

liwia ustalenie

liwia ustalenie

koszt

koszt

ó

ó

w wytworzenia produkcji fazy.

w wytworzenia produkcji fazy.

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Rodzaje kalkulacji fazowej

Rodzaje kalkulacji fazowej

Kalkulacja

fazowa

Kalkulacja

fazowa

bezpółfabrykatowa

Kalkulacja

fazowa

półfabrykatowa

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Kalkulacja fazowa p

Kalkulacja fazowa p

ó

ó

ł

ł

fabrykatowa:

fabrykatowa:

Wyznaczenie kosztu jednostkowego produktu narastaj

Wyznaczenie kosztu jednostkowego produktu narastaj

ą

ą

co w wyniku wliczania

co w wyniku wliczania

do koszt

do koszt

ó

ó

w ka

w ka

ż

ż

dej fazy warto

dej fazy warto

ś

ś

ci p

ci p

ó

ó

ł

ł

fabrykat

fabrykat

ó

ó

w pobranych i przetworzonych z

w pobranych i przetworzonych z

fazy poprzedniej.

fazy poprzedniej.

Procedura:

Procedura:

¾

¾

wykazanie na karcie kalkulacyjnej ka

wykazanie na karcie kalkulacyjnej ka

ż

ż

dej fazy produkcyjnej koszt

dej fazy produkcyjnej koszt

ó

ó

w

w

ponoszonych w tej fazie i koszt

ponoszonych w tej fazie i koszt

ó

ó

w p

w p

ó

ó

ł

ł

fabrykat

fabrykat

ó

ó

w pobranych do przerobu z

w pobranych do przerobu z

fazy poprzedniej lub magazynu mi

fazy poprzedniej lub magazynu mi

ę

ę

dzyfazowego,

dzyfazowego,

¾

¾

spisanie z karty kalkulacyjnej ostatniej fazy koszt

spisanie z karty kalkulacyjnej ostatniej fazy koszt

ó

ó

w wytworzenia wyrob

w wytworzenia wyrob

ó

ó

w w

w w

ci

ci

ą

ą

gu okresu i przeniesienie ich na stron

gu okresu i przeniesienie ich na stron

ę

ę

Wn

Wn

konta

konta

„

„

Wyroby gotowe

Wyroby gotowe

”

”

Kj

Kj

= (

= (

Kf

Kf

+

+

xpkp

xpkp

) /

) /

xf

xf

kj

kj

–

–

koszt jednostkowy p

koszt jednostkowy p

ó

ó

ł

ł

fabrykatu lub wyrobu gotowego

fabrykatu lub wyrobu gotowego

Kf

Kf

–

–

koszty ca

koszty ca

ł

ł

kowite wytworzenia w danej fazie

kowite wytworzenia w danej fazie

kp

kp

–

–

koszt jednostkowy p

koszt jednostkowy p

ó

ó

ł

ł

fabrykatu z fazy poprzedniej

fabrykatu z fazy poprzedniej

xp

xp

–

–

liczba zu

liczba zu

ż

ż

ytych p

ytych p

ó

ó

ł

ł

fabrykat

fabrykat

ó

ó

w z poprzedniej fazy

w z poprzedniej fazy

xf

xf

–

–

liczba p

liczba p

ó

ó

ł

ł

fabrykat

fabrykat

ó

ó

w danej fazy lub liczba wyrob

w danej fazy lub liczba wyrob

ó

ó

w gotowych je

w gotowych je

ż

ż

eli kalkuluje

eli kalkuluje

si

si

ę

ę

ich koszt wytworzenia po ostatniej fazie produkcji

ich koszt wytworzenia po ostatniej fazie produkcji

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Metoda p

Metoda p

ó

ó

ł

ł

fabrykatowa pozwala na

fabrykatowa pozwala na

odzwierciedlenie na kartach kalkulacyjnych

odzwierciedlenie na kartach kalkulacyjnych

rzeczywistego przep

rzeczywistego przep

ł

ł

ywu p

ywu p

ó

ó

ł

ł

fabrykat

fabrykat

ó

ó

w w

w w

jednostce gospodarczej. Jej zastosowanie

jednostce gospodarczej. Jej zastosowanie

sprowadza si

sprowadza si

ę

ę

do podmiot

do podmiot

ó

ó

w, w kt

w, w kt

ó

ó

rych

rych

produkcja poszczeg

produkcja poszczeg

ó

ó

lnych faz mo

lnych faz mo

ż

ż

e by

e by

ć

ć

sk

sk

ł

ł

adowana w magazynach lub staje si

adowana w magazynach lub staje si

ę

ę

przedmiotem transakcji sprzeda

przedmiotem transakcji sprzeda

ż

ż

y.

y.

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Kalkulacja fazowa

Kalkulacja fazowa

bezp

bezp

ó

ó

ł

ł

fabrykatowa

fabrykatowa

:

:

Obliczenie kosztu jednostkowego wyrobu gotowego jako sumy

Obliczenie kosztu jednostkowego wyrobu gotowego jako sumy

jednostkowych koszt

jednostkowych koszt

ó

ó

w wytworzenia p

w wytworzenia p

ó

ó

ł

ł

fabrykat

fabrykat

ó

ó

w w poszczeg

w w poszczeg

ó

ó

lnych

lnych

fazach produkcyjnych.

fazach produkcyjnych.

Procedura:

Procedura:

¾

¾

wykazanie na karcie kalkulacyjnej ka

wykazanie na karcie kalkulacyjnej ka

ż

ż

dej fazy produkcyjnej jedynie

dej fazy produkcyjnej jedynie

koszt

koszt

ó

ó

w ponoszonych w tej fazie,

w ponoszonych w tej fazie,

¾

¾

spisanie z kart kalkulacyjnych poszczeg

spisanie z kart kalkulacyjnych poszczeg

ó

ó

lnych faz w ko

lnych faz w ko

ń

ń

cu okresu

cu okresu

obrachunkowego tylko kwot wyra

obrachunkowego tylko kwot wyra

ż

ż

aj

aj

ą

ą

cych udzia

cych udzia

ł

ł

tych faz w produkcji

tych faz w produkcji

zako

zako

ń

ń

czonej w celu przeniesienia ich na stron

czonej w celu przeniesienia ich na stron

ę

ę

Wn

Wn

konta

konta

„

„

Wyroby

Wyroby

gotowe

gotowe

”

”

, wykazanie udzia

, wykazanie udzia

ł

ł

u faz w wytworzeniu produkcji nie zako

u faz w wytworzeniu produkcji nie zako

ń

ń

czonej

czonej

na koniec okresu.

na koniec okresu.

kjf

kjf

=

=

Kf

Kf

/

/

xf

xf

kjf

kjf

–

–

koszt jednostkowy wytworzenia p

koszt jednostkowy wytworzenia p

ó

ó

ł

ł

fabrykatu w danej fazie

fabrykatu w danej fazie

Kf

Kf

–

–

koszty ca

koszty ca

ł

ł

kowite wytworzenia w danej fazie

kowite wytworzenia w danej fazie

Xf

Xf

–

–

liczba p

liczba p

ó

ó

ł

ł

fabrykat

fabrykat

ó

ó

w danej fazy lub liczba wyrob

w danej fazy lub liczba wyrob

ó

ó

w gotowych

w gotowych

je

je

ż

ż

eli kalkuluje si

eli kalkuluje si

ę

ę

ich koszt wytworzenia po ostatniej fazie

ich koszt wytworzenia po ostatniej fazie

produkcji

produkcji

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Metoda

Metoda

bezp

bezp

ó

ó

ł

ł

fabrykatowa

fabrykatowa

nie zak

nie zak

ł

ł

ada

ada

kalkulacji koszt

kalkulacji koszt

ó

ó

w p

w p

ó

ó

ł

ł

fabrykat

fabrykat

ó

ó

w w przekroju

w w przekroju

kolejnych faz, lecz dopiero kalkulacj

kolejnych faz, lecz dopiero kalkulacj

ę

ę

kosztu

kosztu

produktu gotowego. Koszt tego wyrobu

produktu gotowego. Koszt tego wyrobu

stanowi sum

stanowi sum

ę

ę

koszt

koszt

ó

ó

w jednostkowych

w jednostkowych

ustalonych w ka

ustalonych w ka

ż

ż

dej fazie odr

dej fazie odr

ę

ę

bnie.

bnie.

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Kalkulacja przy produkcji

Kalkulacja przy produkcji

łą

łą

cznej

cznej

¾

¾

Produkcja

Produkcja

łą

łą

czna (sprz

czna (sprz

ęż

ęż

ona, skojarzona)

ona, skojarzona)

–

–

wytwarzanie w procesie technologicznym z

wytwarzanie w procesie technologicznym z

jednego wsadu surowcowego jednocze

jednego wsadu surowcowego jednocze

ś

ś

nie kilku

nie kilku

wyrob

wyrob

ó

ó

w, r

w, r

ó

ó

ż

ż

ni

ni

ą

ą

cych si

cych si

ę

ę

mi

mi

ę

ę

dzy sob

dzy sob

ą

ą

w

w

ł

ł

a

a

ś

ś

ciwo

ciwo

ś

ś

ciami u

ciami u

ż

ż

ytkowymi, cechami fizycznymi

ytkowymi, cechami fizycznymi

i/lub chemicznymi (przy czym

i/lub chemicznymi (przy czym

ż

ż

adnego z tych

adnego z tych

wyrob

wyrob

ó

ó

w nie mo

w nie mo

ż

ż

na wyprodukowa

na wyprodukowa

ć

ć

oddzielnie

oddzielnie

bez jednoczesnej produkcji pozosta

bez jednoczesnej produkcji pozosta

ł

ł

ych (

ych (

np

np

.

.

przemys

przemys

ł

ł

chemiczny, garbarski, spo

chemiczny, garbarski, spo

ż

ż

ywczy,

ywczy,

cukrowniczy, farmaceutyczny, itp.)

cukrowniczy, farmaceutyczny, itp.)

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Przyj

Przyj

ę

ę

cie metodyki kalkulacji przy

cie metodyki kalkulacji przy

produkcji

produkcji

łą

łą

cznej wymusza podzia

cznej wymusza podzia

ł

ł

produkt

produkt

ó

ó

w wytwarzanych w procesie

w wytwarzanych w procesie

łą

łą

cznym na:

cznym na:

¾

¾

produkty g

produkty g

ł

ł

ó

ó

wne

wne

–

–

kt

kt

ó

ó

rych wytworzenie stanowi

rych wytworzenie stanowi

podstawowy cel dzia

podstawowy cel dzia

ł

ł

ania jednostki,

ania jednostki,

¾

¾

produkty uboczne

produkty uboczne

–

–

obejmuj

obejmuj

ą

ą

ce wyroby powstaj

ce wyroby powstaj

ą

ą

ce

ce

przymusowo w procesie

przymusowo w procesie

łą

łą

cznym, posiadaj

cznym, posiadaj

ą

ą

ce

ce

niewielk

niewielk

ą

ą

warto

warto

ść

ść

u

u

ż

ż

ytkow

ytkow

ą

ą

,

,

¾

¾

odpady produkcyjne

odpady produkcyjne

–

–

produkty bezwarto

produkty bezwarto

ś

ś

ciowe

ciowe

generuj

generuj

ą

ą

ce koszty ich likwidacji

ce koszty ich likwidacji

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Umowne za

Umowne za

ł

ł

o

o

ż

ż

enia kalkulacji przy produkcji

enia kalkulacji przy produkcji

łą

łą

cznej:

cznej:

z

z

koszty wytworzenia odpad

koszty wytworzenia odpad

ó

ó

w produkcyjnych nie s

w produkcyjnych nie s

ą

ą

kalkulowane

kalkulowane

.

.

Odpady te uwzgl

Odpady te uwzgl

ę

ę

dnia si

dnia si

ę

ę

tylko do bilansu wsadu materia

tylko do bilansu wsadu materia

ł

ł

owego.

owego.

Koszty ich likwidacji zwi

Koszty ich likwidacji zwi

ę

ę

kszaj

kszaj

ą

ą

koszty ca

koszty ca

ł

ł

kowite procesu

kowite procesu

łą

łą

cznego,

cznego,

z

z

koszty wytworzenia produkt

koszty wytworzenia produkt

ó

ó

w ubocznych wycenia si

w ubocznych wycenia si

ę

ę

na

na

poziomie przychodu z ich sprzeda

poziomie przychodu z ich sprzeda

ż

ż

y, pomniejszonego o koszty

y, pomniejszonego o koszty

sprzeda

sprzeda

ż

ż

y, udzia

y, udzia

ł

ł

koszt

koszt

ó

ó

w og

w og

ó

ó

lnych zarz

lnych zarz

ą

ą

du oraz koszty obr

du oraz koszty obr

ó

ó

bki

bki

uszlachetniaj

uszlachetniaj

ą

ą

cej

cej

. Je

. Je

ż

ż

eli produkty uboczne zu

eli produkty uboczne zu

ż

ż

ywane s

ywane s

ą

ą

w

w

przedsi

przedsi

ę

ę

biorstwie wycenia si

biorstwie wycenia si

ę

ę

je umownie na poziomie rynkowych

je umownie na poziomie rynkowych

cen produkt

cen produkt

ó

ó

w o podobnych w

w o podobnych w

ł

ł

a

a

ś

ś

ciwo

ciwo

ś

ś

ciach,

ciach,

z

z

celem ustalenia kosztu wytworzenia og

celem ustalenia kosztu wytworzenia og

ó

ó

ł

ł

em produktu (

em produktu (

-

-

ó

ó

w)

w)

g

g

ł

ł

ó

ó

wnego (

wnego (

-

-

ych

ych

) koszty procesu

) koszty procesu

łą

łą

cznego s

cznego s

ą

ą

pomniejszane o

pomniejszane o

koszty wytworzenia wszystkich produkt

koszty wytworzenia wszystkich produkt

ó

ó

w ubocznych

w ubocznych

,

,

z

z

Spos

Spos

ó

ó

b wyznaczenia jednostkowego kosztu wytworzenia jest

b wyznaczenia jednostkowego kosztu wytworzenia jest

uzale

uzale

ż

ż

niony od liczby produkt

niony od liczby produkt

ó

ó

w g

w g

ł

ł

ó

ó

wnych

wnych

uzyskiwanych w

uzyskiwanych w

procesie

procesie

łą

łą

cznym:

cznym:

•

•

gdy w procesie sprz

gdy w procesie sprz

ęż

ęż

onym wytwarzany jest jeden produkt g

onym wytwarzany jest jeden produkt g

ł

ł

ó

ó

wny to

wny to

jego koszt jednostkowy wyznaczany jest w oparciu o za

jego koszt jednostkowy wyznaczany jest w oparciu o za

ł

ł

o

o

ż

ż

enia

enia

metodyki kalkulacji podzia

metodyki kalkulacji podzia

ł

ł

owej prostej,

owej prostej,

•

•

w sytuacji otrzymywania w procesie sprz

w sytuacji otrzymywania w procesie sprz

ęż

ęż

onym kilku wyrob

onym kilku wyrob

ó

ó

w

w

g

g

ł

ł

ó

ó

wnych stosujemy kalkulacj

wnych stosujemy kalkulacj

ę

ę

podzia

podzia

ł

ł

ow

ow

ą

ą

ze wsp

ze wsp

ó

ó

ł

ł

czynnikami.

czynnikami.

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Kalkulacja doliczeniowa:

Kalkulacja doliczeniowa:

Zastosowanie:

Zastosowanie:

podmioty wytwarzaj

podmioty wytwarzaj

ą

ą

ce jednostkowo lub

ce jednostkowo lub

seryjnie r

seryjnie r

ó

ó

ż

ż

ne wyroby przy wykorzystaniu wielu

ne wyroby przy wykorzystaniu wielu

zr

zr

ó

ó

ż

ż

nicowanych surowc

nicowanych surowc

ó

ó

w i proces

w i proces

ó

ó

w technologicznych

w technologicznych

(budowa maszyn, przemys

(budowa maszyn, przemys

ł

ł

samochodowy, stoczniowy)

samochodowy, stoczniowy)

lub przy obliczaniu koszt

lub przy obliczaniu koszt

ó

ó

w wyrob

w wyrob

ó

ó

w i us

w i us

ł

ł

ug podmiot

ug podmiot

ó

ó

w

w

dzia

dzia

ł

ł

alno

alno

ś

ś

ci pomocniczej o r

ci pomocniczej o r

ó

ó

ż

ż

norodnej produkcji

norodnej produkcji

jednostkowej lub seryjnej.

jednostkowej lub seryjnej.

Przedmiot kalkulacji w metodzie doliczeniowej:

Przedmiot kalkulacji w metodzie doliczeniowej:

¾

¾

jednostka wyrobu b

jednostka wyrobu b

ą

ą

d

d

ź

ź

ich detale,

ich detale,

¾

¾

zlecenie produkcyjne obejmuj

zlecenie produkcyjne obejmuj

ą

ą

ce okre

ce okre

ś

ś

lon

lon

ą

ą

ilo

ilo

ś

ś

ci jednorodnych

ci jednorodnych

produkt

produkt

ó

ó

w,

w,

¾

¾

produkcja miesi

produkcja miesi

ę

ę

czna okre

czna okre

ś

ś

lonego asortymentu wyrob

lonego asortymentu wyrob

ó

ó

w, bez

w, bez

wzgl

wzgl

ę

ę

du na to, czy stanowi ona kilka serii, czy te

du na to, czy stanowi ona kilka serii, czy te

ż

ż

obejmuje cz

obejmuje cz

ęść

ęść

jednej serii wytwarzanej w d

jednej serii wytwarzanej w d

ł

ł

u

u

ż

ż

szym okresie,

szym okresie,

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

Procedura:

Procedura:

1.

1.

jednoznaczne ustalenie przedmiotu kalkulacji,

jednoznaczne ustalenie przedmiotu kalkulacji,

2.

2.

otwarcie karty kalkulacyjnej dla wyodr

otwarcie karty kalkulacyjnej dla wyodr

ę

ę

bnionego przedmiotu

bnionego przedmiotu

kalkulacji,

kalkulacji,

3.

3.

gromadzenie na poszczeg

gromadzenie na poszczeg

ó

ó

lnych kartach kalkulacyjnych koszt

lnych kartach kalkulacyjnych koszt

ó

ó

w

w

bezpo

bezpo

ś

ś

rednich,

rednich,

4.

4.

doliczanie do koszt

doliczanie do koszt

ó

ó

w bezpo

w bezpo

ś

ś

rednich koszt

rednich koszt

ó

ó

w po

w po

ś

ś

rednich

rednich

wytworzenia za pomoc

wytworzenia za pomoc

ą

ą

kluczy podzia

kluczy podzia

ł

ł

owych (dla ustalenia

owych (dla ustalenia

pe

pe

ł

ł

nego kosztu w

nego kosztu w

ł

ł

asnego sprzeda

asnego sprzeda

ż

ż

y rozlicza si

y rozlicza si

ę

ę

r

r

ó

ó

wnie

wnie

ż

ż

koszty

koszty

sprzeda

sprzeda

ż

ż

y i zarz

y i zarz

ą

ą

du),

du),

5.

5.

kontrola post

kontrola post

ę

ę

pu rob

pu rob

ó

ó

t i uzyskanych efekt

t i uzyskanych efekt

ó

ó

w w postaci produkcji

w w postaci produkcji

zako

zako

ń

ń

czonej, produkcji w toku i zlece

czonej, produkcji w toku i zlece

ń

ń

zaniechanych oraz

zaniechanych oraz

ustalenie koszt

ustalenie koszt

ó

ó

w wymienionych efekt

w wymienionych efekt

ó

ó

w procesu produkcyjnego.

w procesu produkcyjnego.

Kalkulacja kosztu jednostkowego

Kalkulacja kosztu jednostkowego

-

-

metody

metody

1.

1.

przy produkcji seryjnej lub wielkoseryjnej,

przy produkcji seryjnej lub wielkoseryjnej,

2.

2.

przedmiotem kalkulacji s

przedmiotem kalkulacji s

ą

ą

identyczne lub

identyczne lub

podobne produkty wytwarzane w danym

podobne produkty wytwarzane w danym

miesi

miesi

ą

ą

cu, bez wzgl

cu, bez wzgl

ę

ę

du na ilo

du na ilo

ść

ść

zlece

zlece

ń

ń

i

i

uruchomionych serii produkcyjnych,

uruchomionych serii produkcyjnych,

3.

3.

dla ka

dla ka

ż

ż

dego asortymentu otwiera si

dego asortymentu otwiera si

ę

ę

kart

kart

ę

ę

kalkulacyjn

kalkulacyjn

ą

ą

na kt

na kt

ó

ó

rej gromadzi si

rej gromadzi si

ę

ę

jego

jego

koszty bezpo

koszty bezpo

ś

ś

rednie,

rednie,

4.

4.

zgromadzone koszty po

zgromadzone koszty po

ś

ś

rednie dolicza si

rednie dolicza si

ę

ę

w oparciu o przyj

w oparciu o przyj

ę

ę

te klucze podzia

te klucze podzia

ł

ł

owe na

owe na

poszczeg

poszczeg

ó

ó

lne asortymenty,

lne asortymenty,

5.

5.

na koniec okresu dokonuje si

na koniec okresu dokonuje si

ę

ę

podzia

podzia

ł

ł

u

u

koszt

koszt

ó

ó

w na produkcj

w na produkcj

ę

ę

gotow

gotow

ą

ą

i nie

i nie

zako

zako

ń

ń

czon

czon

ą

ą

,

,

6.

6.

koszt produkcji nie zako

koszt produkcji nie zako

ń

ń

czonej wycenia

czonej wycenia

si

si

ę

ę

na poziomie umownym,

na poziomie umownym,

1.

1.

produkcja jednostkowa lub

produkcja jednostkowa lub

ma

ma

ł

ł

oseryjna,

oseryjna,

2.

2.

odr

odr

ę

ę

bnie kalkulowane koszty

bnie kalkulowane koszty

poszczeg

poszczeg

ó

ó

lnych zlece

lnych zlece

ń

ń

,

,

3.

3.

zlecenia obejmuj

zlecenia obejmuj

ą

ą

pojedyncze

pojedyncze

wyroby, serie, partie detali,

wyroby, serie, partie detali,

4.

4.

zlecenia wystawiane na

zlecenia wystawiane na

podstawie zam

podstawie zam

ó

ó

wie

wie

ń

ń

odbiorc

odbiorc

ó

ó

w,

w,

5.

5.

dla ka

dla ka

ż

ż

dego zlecenia otwiera si

dego zlecenia otwiera si

ę

ę

kart

kart

ę

ę

,

,

na kt

na kt

ó

ó

rej gromadzi si

rej gromadzi si

ę

ę

jego

jego

koszty,

koszty,

6.

6.

karty zlece

karty zlece

ń

ń

stanowi

stanowi

ą

ą

analityk

analityk

ę

ę

do konta produkcji podstawowej

do konta produkcji podstawowej

lub pomocniczej

lub pomocniczej

Kalkulacja asortymentowa

Kalkulacja asortymentowa

Kalkulacja zleceniowa

Kalkulacja zleceniowa

Por

Por

ó

ó

wnanie pomi

wnanie pomi

ę

ę

dzy kalkulacj

dzy kalkulacj

ą

ą

asortymentow

asortymentow

ą

ą

i zleceniow

i zleceniow

ą

ą

Koniec

Koniec

Dzi

Dzi

ę

ę

kuj

kuj

ę

ę

z uwag

z uwag

ę

ę