Sztuka układania

Sztuka układania

Mozaiki są znane w sztuce od wieków. Obrazy z drobniutkich kolorowych elementów
zawsze przyciągały oko. Można je układać z kamieni, kawałków płytek ceramicznych,
skorupek jajek lub... zdjęć.

Nie ma krztyny przesady w sformułowaniu, że ludzie od wieków zajmowali się
układaniem mozaik. Najstarsze znane archeologom mają ponad 5 tys. lat. Już w czasach
antycznej Grecji opracowano wiele ciekawych technik, które przetrwały do dziś. We
Włoszech są nawet specjalne szkoły, gdzie młodzi adepci układania kolorowych
obrazków poznają tajniki sztuki. Nie ma przesady w sformułowaniu, że wraz z epoką
komputerów nastała nowa era mozaiki. Możliwość elektronicznej manipulacji obrazem
dała w tej dziedzinie nieskończone wprost możliwości. To co będzie naszym tworzywem
jest tylko kwestią wyobraźni. A żmudnym dopasowywaniem kawałeczków zajmą się
maszyny. Nic nie stoi na przeszkodzie, by maszyna dopasowała do siebie zdjęcia, tak by
stały się one elementem większej całości. Jedyne czego potrzeba to raptem kilkaset
fotografii, by było w czym wybierać.

Akurat kilkaset zdjęć w dobie fotografii cyfrowej to żaden problem. Praktycznie każdy
właściciel cyfrówki przechowuje zdjęcia gdzieś na dysku komputera albo na płytkach CD.
I nie wiadomo kiedy zbiera się ich kilka tysięcy. Nawet jeśli nie jesteśmy w stanie
wymyślić dla nich innego zastosowania, stanowią znakomity
materiał do zrobienia mozaiki.

W niniejszym artykule opowiadamy, jak przerobić naszą kolekcję
zdjęć na przykuwające oko układanki. Do opisu użyjemy
programu Mazaika 2.4 napisanego przez Rosjanina Borysa
Glazera. Program ma ogromne możliwości i jest bardzo prosty w
użyciu.

Pomysł i worek zdjęć

Instalacja programu (który zamieściliśmy na naszej płycie) jest banalnie prosta i
sprowadza się do uruchomienia instalatora mazsetup.exe i ewentualnie wskazania, w
jakim katalogu program ma być nagrany.

Po i przed

Gdy rozpoczynamy pracę z programem, wita nas kreator mozaik. Warto przynajmniej na
początku skorzystać z jego usług. W przyszłości można wyłączyć raz na zawsze,
odznaczając kratkę z napisem "Show this Wizard evry time Mazaika starts". W
pierwszym okienku kreatora mamy trzy czynności do wyboru: "Create new tile library",

Obraz Van Gogha, portret

Armanda Roulin,

przerobiony na

mozaikę.Tu program miał

do dyspozycji 7 tys.

zdjęćz czego wybrał 1200

klatek. Obraz mistrza

trzeba było wykadrować,

tak by głowa zajmowała

większą część klatki. Bez

tego mozaika nie byłaby

wyraźna.

Zdjęcie psa składa sięz

1344 fotografii zwierząt.
Program miałdo wyboru

kolekcję 5 tys. fotografii.

Zdjęciebyło tak wybierane

by głowa

zwierzęciaodcinała się od

tła.

Ogromna

mozaikaskładająca się z

3200 zdjęć. Program miał

do wyboru kolekcję

przeszło 9 tys. fotografii.

Tyle mniej więcej zdjęć

uzbiera każdywłaściciel

cyfrówki w ciągu roku -

półtora.

1600 zdjęć wybranych z

kolekcji 3200. Ważne było

by pierwotne zdjęcie

zawierało duży i wyraźny

motyw. Na pierwszy rzut

oka nie widać co jest na

zdjęciu. Dopiero

odsunięcie go na długość

wyciągniętych rąk

pozwala zobaczyć

zwierzaka .

"Open an already existing tile library and create mozaic",
"Save mosaic". Opcje oznaczają po kolei: stworzenie
nowej biblioteki cegiełek, otwarcie istniejącej biblioteki i
stworzenie mozaiki oraz jej zapisanie. Oczywiście za
pierwszym razem musimy wybrać pierwszą opcję (między
kolejnymi oknami przechodzimy, naciskając klawisz Next).

Biblioteka cegiełek to zbiór fotografii, które posłużą do

tworzenia mozaik. Najprostszym wyborem jest wskazanie
katalogu, w którym trzymamy wszystkie nasze zdjęcia. Ale
można też inaczej wybierać - wszystko zależy od tego, z
czego chcemy zrobić mozaikę. Gdy robimy na przykład
mozaikę z krajobrazu, możemy wybrać fotografie z
naszych wojaży itp. Wyborem katalogu zdjęć musi
kierować jedna zasada - musi być ich naprawdę dużo i
muszą być bardzo zróżnicowane kolorystycznie. By
program dobrał sobie właściwe zdjęcia do średniej
wielkości mozaiki, np. 30 x 30 cegiełek, musi mieć do
dyspozycji ok. 2 tys. zdjęć. Inaczej trudno będzie mu
stworzyć wyraźny obraz.

Tworzenie biblioteki zdjęć jest stosunkowo czasochłonne.
Gdy komputer już nam stworzy bibliotekę, czas zabrać się
do tworzenia właściwej mozaiki. Trzeba teraz wczytać
obraz, który będzie stanowić podstawę układanki. Robimy
to, wybierając z menu polecenie "File->Open Source
Image". W oknie dialogowym, które się pojawi, możemy
ustalić, z ilu cegiełek będzie składała się mozaika i który
fragment zdjęcia ma zostać przerobiony. Program
automatycznie dobiera proporcje cegiełek, w zależności od
tego, co zawiera biblioteka.

Ostatni szlif

Teraz już można uruchomić proces tworzenia mozaiki.
Mazaika 2.4 oferuje trzy tryby pracy. Wierszowy (Mosaic
all), losowy (Random mosaic) i inteligentny (Smart
mosaic). W pierwszym przypadku program po prostu
jedzie od lewego górnego rogu zdjęcia przez kolejne
kwadraty wyznaczone przez cegiełki, aż dojdzie do
prawego dolnego rogu. Takie podejście może
spowodować, że cegiełki będą się dość regularnie
powtarzały, a co za tym idzie mozaika będzie dziwnie

W tym przypadku

zmniejszenie obrazu

sprawia, że nie

wiadomo tak

naprawdę co jest na

zdjęciu.

Jeśli mamy

wystarczająco dużo

zdjęć jednego motywu

możemy pokusić się o

zrobienie mozaiki

Nawet mocne

zmniejszenieobrazu

zachowuje ogólny

kontur obiektu i

można się domyślić, z

czym mamydo

czynienia.

Do testowania zdjęć

znakomicie nadaje się

polecenie ''Image

Size'' z Photoshopa,

w którym możemy

zmniejszyć pierwotną

fotografię do

kilkudziesięciu pikseli.

wyglądać. Sposobem na to jest tryb losowy, gdzie program na chybił trafił wybiera
kolejność układania cegiełek. Ale najlepsze efekty daje tryb inteligentny, w którym
program najpierw dobiera zdjęcia wzdłuż krawędzi obiektu na fotografii wyjściowej, a
dopiero potem wypełnia resztę obszaru. W przypadku zdjęcia z białym jednolitym tłem
warto jeszcze usunąć cegiełki, które tworzą tło.

Warto jeszcze wspomnieć o prezentowaniu efektów pracy. W zasadzie bez wydruku się
nie obejdzie - monitory komputerowe mają zbyt małą rozdzielczość, by można było w
pełni docenić wynik naszej pracy. Natomiast wydruk na fotograficznej drukarce
atramentowej daje bardzo dobre rezultaty nawet już przy formacie 10 x 15 cm.

Z czego zrobić mozaikę

Wybór zdjęcia, które posłuży do zrobienia mozaiki, jest stosunkowo trudny. Główny
motyw musi być duży, dominujący na zdjęciu. Pierwszym kryterium, jakim możemy
sprawdzić, czy zdjęcie się nadaje, jest proporcjonalne zmniejszenie go tak, by miało
szerokość zaledwie kilkudziesięciu pikseli. Jeśli po takiej operacji domyślamy się, co jest
głównym motywem zdjęcia, możemy uczynić je podstawą mozaiki. Jeśli nie - trzeba
szukać innej fotografii.

Za podstawę mogą posłużyć portrety, pod warunkiem że są robione na kontrastowym tle.
Dobrym pomysłem są również znaki firmowe i innego rodzaju logo.

Tworzenie mozaiki

1 Na początku pracy program uruchamia kreatora, który pomaga stworzyć bibliotekę
cegiełek, z których będzie układał mozaiki.

2 Zaczynamy od podania lokalizacji katalogu, z którego program będzie czerpał zdjęcia.
Zaznaczenie kratki przy "Include subfolders" sprawi, że program odczyta zdjęcia we
wszystkich podkatalogach.

3 Informujemy, jaki rodzaj plików program ma brać pod uwagę.

4 Wybieramy rodzaj cegiełek - kwadratowe (Square), prostokątne pionowe (Portrait) lub
prostokątne poziome (Landscape). Wartość "margin" pozwala uciąć białe marginesy, jeśli
zdjęcia je zawierają.

5 Teraz program prosi o pokazanie miejsca, gdzie ma przechowywać bazę danych z
cegiełkami.

6 Gdy klikniemy na guzik "Create", program rozpocznie tworzenie cegiełek.

7 Proces trwa dość długo. Wyprodukowanie dobrej biblioteki, złożonej z kilku tysięcy
fotografii, może trwać nawet kilka godzin.

8 Następnym etapem jest wczytanie zdjęcia, które posłuży za podstawęgrafiki. Program
pokazuje ułożenie poszczególnych cegiełek. W okienkachX-tiles i Y-tiles ustawiamy, z ilu
fragmentów ma składać się mozaika.Guzik Max pozwala ułożyć cegiełki na całej
powierzchni zdjęcia.

9 Teraz można rozkazać programowi, by stworzył mozaikę. To akurat trwa stosunkowo
krótko.

10 Po zakończeniu tworzenia mozaiki musimy zapisać gotowy obraz na dysku. W
okienku dialogowym wybieramy m.in. rozdzielczość docelową pliku ze zdjęciem.